غار نمکی قشم

آیا تا به حال چیزی در مورد غار نمکی شنیده‌اید؟ آیا هرگز از آن دیدن کرده‌اید؟ غار نمکی قشم در آغوش گنبد قرار دارد. غار نمکی قشم یکی از طولانی‌ترین غارهای نمکی جهان بوده و شهرتی جهانی دارد. هر ساله تعداد زیادی از گردشگران به استان هرمزگان به قصد دیدن جاذبه‌های گردشگری با تور قشم هرمز سفر می‌کنند. غار نمکی قشم قطعاً یکی از مقاصد گردشگرانی است که به دنبال جاذبه‌های طبیعی و تاریخی هستند.

معرفی غار نمکی قشم

اکثراً با شنیدن نام استان هرمزگان به یاد کیش می‌افتند. اما این استان به دلیل داشتن جزیره‌های متعدد، جاذبه‌های دیدنی و منحصربه‌فرد بسیاری دارد. غار نمکی یکی از آن جاذبه‌های دیدنی بوده که در جزیره قشم واقع شده است. این غار خارق‌العاده را با نام گنبد نمکی می‌شناسند. از بلندترین بخش جزیره قشم، می‌توان به کوهی گنبدی شکل با ارتفاع ۲۳۷ متری اشاره کرد. یکی از دلایل شهرت آن، معروفیت این غار به عنوان یکی از طولانی‌ترین غارهای نمکی جهان، با داشتن طولی معادل با ۶۴۰۰ متری است. این غار علاوه‌ بر جاذبه طبیعی، جنبه تاریخی نیز دارد. غار نمکی قشم دارای قدمت ۵۷۰ ساله است. به همین علت از لحاظ تاریخی و باستان‌شناسی بسیار حائز اهمیت واقع گردید. سن نمک‌های موجود در غار نمکی به دوره کامبرین بر می‌گردند. به علت حل شدن سنگ نمک با آب، در سطح بالایی این گنبد، نمک کمتری ایجاد شد. طبق تقسیم‌‌بندی بوساک، این گنبد جزء گنبدهای نمکی غیرفعال نام گرفت. انباشت صخره‌های آذرین و رسوبات این گنبد نمکی را ساخت. به علت این‌که غار نمکی قشم میراث زمین‌شناسی با قدمتی بالا محسوب می‌شود، این مکان به عنوان یکی از ژئوسایت‌های ژئو پارک به شمار می‌رود. از این رو، سازمان یونسکو نیز آن را تحت نظر داشته و از آن حمایت می‌کند. ثبت غار نمکی قشم به عنوان میراث طبیعی ایران به سال ۱۳۹۰ بر می‌گردد. این میراث با شماره ثبت ۱۷۳ و به نام غار نمکی N3 ثبت شد. همچنین آمده که اگر تغییری در این غار به وجود نیاید، امکان این وجود دارد که آن را به صورت مستقل در جهان ثبت نمایند. قندیل‌ها و بلورهای نمکی چند صد ساله را می‌توانید در این غار ببینید.

دالان های غار نمکی قشم

دالان‌های مختلفی با اندازه‌های متفاوت در این غار وجود دارد. این دالان‌ها به عنوان مسیر گردشگری یا استخراج نمک به کار گرفته می‌شوند. وسعت یکی از دالان‌های این غار به ۶ کیلومتر می‌رسد. به همین علت است که غار نمکی قشم را یکی از طولانی‌ترین غارهای نمکی جهان می‌دانند. گذشتن از بعضی دالان‌ها حتی به صورت سینه‌خیز نیز کار سختی خواهد بود. بعضی دالان‌ها به قدری بلند هستند که شما نمی‌توانید به سقف دست بزنید. گردشگران اغلب از دالان اول غار عبور می‌کنند. برای عبور از دالان دوم ممکن است با خطرات و مشکلاتی روبه‌رو شوید، زیرا شما تنها به حالت سینه‌خیز می‌توانید از آن عبور کنید. دالان سوم را نیز به غارنوردان اختصاص داده‌اند.

چگونه غار نمکی قشم کشف شد؟

در سال ۱۹۹۸ مهندسان زمین‌شناس از کشور جمهوری چک با دانشگاه شیراز همکاری کرده‌اند تا از ۶۰ مورد از غارهای نمکی قشم دیدن نمایند. از نیمی از آن‌ها نقشه‌برداری صورت گرفت. این مهندسان طی پروژه تحقیقاتی خود، توانستند طولانی‌ترین غار نمکی جهان را کشف کنند. پس از این کشف، گنبد نمکی قشم و غارهای مرتبط با آن، شهرت یافتند. به دنبال آن شاهد ثبت جهانی قسمتی از جزیره قشم به عنوان ژئوپارک قشم در یونسکو بوده‌ایم. ژئو پارک به محوطه‌ای گفته می‌شود که تنوع عظیم زیستی و زمین‌ شناختی در آن موجود است. تا به امروز، ۱۲۷ ژئوپارک در ۳۵ کشور جهان به ثبت رسیده است. از ژئپارک قشم می‌توان به عنوان تنها ژئو پارک ایران و خاورمیانه یاد کرد.

نام های دیگر غار نمکی قشم

از غار نمکی قشم با سه نام غار نمکی N3 و غار سه مرد برهنه نیز یاد می‌شود. نام سه مرد برهنه، اشاره به کشف این جاذبه و تلاش زمین ‌شناسان برای نقشه‌برداری از آن را دارد. از سری کارهای به شدت سخت و چالش‌ برانگیز، می‌توان به پیشروی تا انتهای غار اشاره کرد که هر کسی قادر به انجام آن نیست. اما به هر حال، هر غاری نیاز به نقشه داشته و برای تهیه این نقشه، انسان باید به داخل آن ورود پیدا کند. این سه مرد برهنه در اصل همان سه زمین‌شناس اهل جمهوری چک بوده‌اند که مسئولیت نقشه‌برداری از غار نمکی را بر عهده داشتند. آن‌ها برای پیشروی تا انتهای غار مجبور به شنا در نهرهای آب نمک شدند. بخش‌هایی از این مسیر راه خشکی نداشت. پس به ناچار باید شنا با آن لباس‌ها در نهرهای اشباع شده با نمک را که تقریبا امکان‌پذیر نبود، بر می‌گزیدند. زیرا پس از مدتی، رسوب نمک لباس‌هایشان را خشک و انعطاف‌ناپذیر می‌کرد و این‌ گونه حرکت آن‌ها دچار محدودیت می‌شد. به همین علت بود که آن‌ها تصمیم گرفتند که به صورت برهنه شنا کنند. از این‌رو، این غار به سه مرد برهنه شهرت یافت.

جاهای دیدنی غار نمکی قشم

غار نمکی از سه قسمت تشکیل شده است. همه افراد می‌توانند از دالان اول دیدن کنند. بازدید از دالان دوم فقط به صورت سینه‌خیز امکان‌پذیر خواهد بود. دالان سوم نیز که به غارنوردان اختصاص دارد. ورودی غار نمکی قشم، قندیل‌های نمکی سقف، جریان آب، قندیل‌های غار یا استلاکتیت و استلاگمیت نمونه‌هایی از دیدنی‌های غار نمکی هستند.

ورودی غار نمکی قشم

در سمت جنوب گنبد، ورودی غار نمکی را مشاهده خواهید کرد. رسوبات نمک روی صخره‌ها، همانند برف ابه نظر می‌رسد. دهانه‌ی ورودی غار به اندازه‌ای بزرگ است که بتواند گروه‌ها را از خود عبور دهد. بعد از وارد شدن به غار، مقداری پیاده روی لازم بوده تا به دالان‌ها، قندیل‌ها و دیگر بخش‌های دیدنی آن برسید. به هنگام ورود، شاهد فضایی مرطوب با بویی خاص خواهید بود. امکان دارد چاله‌های کوچک آب را در بعضی قسمت‌‌های زمین مشاهده نمایید. امکان خیس شدن لباس‌ها نیز وجود خواهد داشت. دیوارهای غار در ابتدای ورود، تفاوتی با دیگر غارها ندارند. برای رسیدن به قسمت‌های خاص غار باید صبوری به خرج داد.

قندیل های نمکی سقف

از اولین دیدنی‌های غار نمکی می‌توان به قندیل‌های سقفی آن اشاره کرد. با پیشروی در غار متوجه این قندیل‌ها خواهید شد. البته برای تماشای کامل آن شما به چراغ قوه احتیاج دارید. زیرا نور خورشید قادر به نفوذ تا این عمق نخواهد بود. با کمک چراغ قوه، هم قندیل‌های سقف را بهتر می‌بینید و هم با ایجاد سایه، فضایی هیجان‌انگیز و مخوف به‌ وجود خواهید آورد. البته هنگام تماشای قندیل‌ها برای جهش خفاش‌ها نیز آماده باشید. غار نمکی محل زندگی خفاش‌ها نیز محسوب می‌شود. ممکن است آن‌ها شما را به هنگام بازدید غار هیجان‌زده کنند. سعی نمایید با نور زیاد و سر و صدا آن‌ها را آزار ندهید.

جریان آب

از دیگر جاذبه‌های غار نمک قشم می‌توان به نهر آب نمک در آن اشاره نمود. قسمت‌های سرخ بستر چشمه‌ها اولین چیزی است که توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. رسوبات نمک، گل اخرا که خاک نسوز هم نامیده می‌شوند، بستر چشمه‌ها را تشکیل می‌دهند. علت رنگ سرخ آن، ترکیباتی همچون اکسید آهن و هماتیت نام دارند. جریان آب گاهی به قدری زلال به نظر می‌آید که تصاویر منعکس شده را می‌توانید در آن ببینید. انعکاس قندیل‌ها در آب، به زیبایی این جاذبه گردشگری می‌افزاید.

قندیل های غار یا استلاکتیت و استلاگمیت

قندیل‌هایی که در دیوارها، سقف‌ها و روی زمین غار به وجود آمده‌اند، استلاکتیت و استلاگمیت نامیده می‌شوند که شکل‌های مختلفی دارند. از نیمه‌های مسیر کم‌کم می‌توانید آن‌ها را مشاهده نمایید. در بعضی از قسمت‌ها استلاکتیت (قندیل‌های سقف) و استلاگمیت (قندیل‌های روی زمین) به هم متصل هستند و ستونی در غار را تشکیل داده‌اند. بعضی از این ستون‌ها در مسیر عبور قرار دارند. لازم است که کمی بدنتان را بچرخانید تا بتوانید از میان آن‌ها عبور نمایید. به هنگام گذر از میان نمک‌آرایی‌های زیبای غار نمکی، مواظب باشید که سرتان به جایی برخورد نکند. همچین مراقب اطراف بوده که با گیرکردن پایتان به یک قسمت، زمین نخورید. قندیل‌ها و دیوارهای غار نمکی الزاماً سفید نیستند و همین مورد، یکی از ویژگی‌های جذاب تزئینات دالان‌ها به شمار می‌رود. اگر با دقت به اطراف بنگرید، می‌توانید بیش از ده رنگ مختلف در میان سنگ‌ها و نمک‌ها مشاهده کنید .

خاصیت نمک های غار

در غار و گنبد نمکی سنگ‌های نمک وجود دارند. این سنگ‌ها به دلیل داشتن ترکیباتی مانند منیزیم، کلسیم، پتاسیم، روی و منگنز خواص درمانی خواهند داشت و به آن‌ها نمک طبی نیز گفته می‌شود. مصرف این نمک، برای خانم‌های باردار نیز مشکلی ایجاد نخواهد کرد. تنفس در فضای نمکین غار برای افراد مبتلا به آسم و آلرژی‌های تنفسی می‌تواند مفید واقع بوده و علائم آن‌ها را کاهش دهد. متخصصان قطره نمک طبی از این خاصیت بهره برده‌اند و از آن برای پاکسازی سینوس‌ها، ریه و مجرای بینی استفاده می‌کنند. مصرف این نوع نمک سبب از بین رفتن چربی‌های زائد و تورم بدن می‌شود. به همین علت است که ورزشکاران حرفه‌ای نیز در بین مکمل‌های خود کپسول نمک طبی مصرف می‌نمایند.

بهترین زمان برای بازدید از غار نمکی قشم

اواسط پاییز تا اواسط فروردین را مناسب‌ترین فصل برای بازدید از جنوب ایران می‌دانند. این مدت، هوایی شبیه به اردیبهشت ماه در شهرهای مرکزی کشور را دارا است. البته اختلاف دمای میان شب و روز را در قشم فراموش نکنید. اگر در زمستان قصد سفر به قشم را دارید، حتماً لباس گرم با خود به همراه داشته باشید. نکته دیگری که باید به آن توجه نمایید این است که هوا زود تاریک خواهد شد. این موضوع در بازدید از مکان‌های طبیعی غار نمکی اختلال ایجاد می‌کند. زیرا بهترین زمان برای دیدن آن، زمانی خواهد بود که هوا کاملاً روشن باشد. ماه‌های اسفند و مهر به علت طولانی‌تر بودن روز، زمان مناسب‌تری برای تجربه جاذبه‌های دیدنی قشم از جمله غار نمکی محسوب می‌شوند.

نکات بازدید از غار نمکی قشم

برای دیدن غار، هدلایت یا چراغ قوه قوی، خوراکی سبک، بطری آب و وسایل ضروری را با خود به همراه داشته باشید. سعی کنید کوله‌بارتان بیش از حد سنگین نشود‌. از لباس‌های خیلی گشاد یا خیلی تنگ برای دیدن غار استفاده نکنید. ترجیحاً یک دست لباس اضافه هم با خود بیاورید. توجه نمایید تنها در صورتی که غارنورد هستید، می‌توانید بدون راهنما به غار قدم بگذارید. از قندیل‌ها و سنگ‌های نمک مراقبت کنید، به آن‌ها دست نزنید و روی آن‌ها چیزی ننویسید. شما نیازمند تجهیزات غارنوردی برای ورود به دالان دوم و سوم غار نمکی هستید. بازدید از قسمت ابتدایی دالان اول بدون محدودیت سنی خواهد بود. اما دالان دوم و سوم دارای شرایط خاصی است که بازدید از آن را برای عموم مناسب نمی‌دانند‌. امکانات تفریحی و گردشگری نیز در اطراف غار وجود دارند. شما باید هر آنچه که نیازمند بوده‌اید، از مناطق تجاری و مسکونی قشم فراهم کرده و در آنجا با خود به همراه داشته بیاورید. مواظب خفاش‌ها و حشرات سفیدرنگی که در این غار زندگی می‌کنند، باشید. آن‌ها به خصوص به اشخاص حساس، می‌توانند صدمه برسانند. شما برای بازدید از این غار هزینه‌ای پرداخت نخواهید کرد.

چه ساعاتی از غار نمکی قشم دیدن کنیم؟

زمان خاصی برای ورودی به غار نمکی تعریف نگردید. به همین علت حتی اگر نیمه شب هم از اینجا دیدن کنید، کسی جلوی شما را نخواهد گرفت. البته با استقبال نه چندان گرم خفاش‌ها روبه‌رو خواهید شد. مناسب‌ترین زمان برای بازدید از این غار، هنگامی است که هوا کاملاً روشن باشد. این‌ گونه خورشید قسمتی از غار را روشن نگه می‌دارد و دما نیز پایین‌تر می‌آید. اگر به همراه تورلیدر به دیدن غار نمکی بروید، بر اساس فصل بهترین زمان را برای دیدن غار به شما پیشنهاد خواهد داد.

غار نمکدان قشم کجاست؟

در ۹۰ کیلومتری شهر، در بخش جنوب غربی جزیره و در نزدیکی ساحل جنوبی، غار نمکی قشم قرار گرفته است. شما تا ۲ کیلومتری غار قادر به رفتن با ماشین هستید. اما بعد از آن، باید ۲ کیلومتر را پیاده‌روی کنید تا به غار برسید. اگر آب و هوا گرم نباشد، این میزان پیاده‌روی چندان دشوار خواهد بود. البته یک جاده خاکی نیز به طرف غار نمکی وجود دارد.

مسیر دسترسی به غار نمکدان قشم

دسترسی به غار از طریق دو مسیر امکان‌پذیر خواهد بود. در مسیر اول شما در شهر قشم به طرف این مکان حرکت کرده و بعد از آن، به تنبان خواهید رسید. سپس این مسیر را تا رسیدن به طبل طی کنید. در مسیر ساحل شمالی از روستای چاهو و درکو بگذرید. مقصد بعدی روستای گوری است. از جنوب آن خارج شوید و این مسیر را تا رسیدن به روستای کانی بروید. از این روستا یک جاده خاکی وجود داشته که تنها ۱۰ کیلومتر با غار نمکی قشم فاصله دارد. مسیر دوم تا رسیدن به طبل دارای راه یکسانی با مسیر اول است. پس از آن، باید به سمت جنوب حرکت کنید تا به روستایی به نام سلخ برسید. از این روستا یک جاده خاکی وجود دارد که تنها باید ۲۲ کیلومتر را در این جاده خاکی طی نموده تا غار نمکی را ببینید.

سخن پایانی

آیا از غارهای زیادی دیدن کرده‌اید و اکنون به دنبال غاری متفاوت می‌گردید؟ غار نمکی یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین جاذبه‌های جزیره قشم به شمار می‌رود. این غار، یکی از شاهکارهای طبیعت است. غار نمکی، از لحاظ طبیعی، تاریخی و پزشکی شگفتی‌های زیادی برای گفتن دارد. همچنین جزء عجایب هفت‌گانه این جزیره نیز محسوب می‌شود.