بنای تاریخی عمارت شهرداری یکی از بنا های فرهنگی تاریخی شهر تبریز می باشد که در لیست آثار ملی ایران ثبت شده است و یکی از جاذبه های دیدنی این شهر به شمار می رود که گردشران داخلی و خارجی وقتی به این شهر سفر می کنند قطعا بازدید از این بنای زیبا را در لیست و برنامه سفر خود قرار می دهند.
این عمارت در مرکزی ترین نقطه شهر در میدان ساعت ( میدان شهرداری ) و تقاطع خیابان امام خمینی و ارتش واقع شده است.این بنا در زمینی به مساحت 9600 متر و زیر بنایی به مساحت 6500 متر در بین سال های 1314 الی 1320 هجری شمسی در ابتدای محله مقصودیه که کورستان متروکه نوبر بوده است در سه طبقه طراحی و ساخته شده است. این عمارت دارای برج ساعتی به ارتفاع 30.4 متر که در طی 70 سال گذشته تا به امروز هر 15 دقیقه با آهنگ گوش نواز خود گذشت زمان را به مردم یاد آوری می کند.
این بنا در وسط شهر تبریز و در میدان ساعت می باشد که امروزه تمامی امور عمرانی و امور شهرداری در این تالار و عمارت متمرکز شده است.
کار ساخت بنای عمارت شهرداری در سال 1314 و زمان شهردار زمان وقت حاج ارفع‌الملک جلیلی با نظارت مهندس های آلمانی در گورستان متروکه نوبر آغاز گردید. جالب است بدانید در آن زمان این بنا اولین نماد شهرداری در تور تبریز بوده است که با عنوان بلدیه شناخته شده بود. این بنا در میدان به عنوان بنای تاریخی در آثار ملی به ثبت رسیده است. همچنین به دلیل وجود ساعت در بالا ترین نقطه بنا در میان مردم به عنوان ساختمان ساعت شهرت داشته است.
پلان ساختمان عمارت شهرداری تبریز U شکل می باشد که در سه طبقه و با زیر بنا 6500 متری ساخته شده است. نقشه هوایی این ساختمان به شکل عقابی است که در حال پرواز می باشد و با نمونه ساختمان های آلمان قبل از جنگ جهانی دوم کاملا مطابقت دارد. نمای ساختمان از سنگ تراشیده ، دیوار ها از ملات آجر و ماسه و آهک بود است که نمای آن در قسمت شمال و شرق که معبر اصلی است از سنگ و همچنین نمای قسمت جنوب و غرب ترکیبی از آجر و سنگ ساخته شده است.
عمارت شهرداری تبریز ابتدا با کاربری و محل استقرار شهرداری تبریز احداث شد اما در طول تاریخ تغییر و تحولات زیادی صورت گرفت. امروزه شهر تبریز با تقسیم شهر به ده منطقه و همچنین انتقال امور شهرداری و عمرانی به ساختمانی جدید ، اما این ساختمان به عنوان پایگاه مرکزی برای فعالیت های شهرداری نیز محسوب می گردد. همچنین شهردارد شهر تبریز برخی از ملاقات ها رسمی با مقامات های بلند رتبه را در این عمارت برگزار می کند.
در سال 1386 به مناسبت صدمین سال تاسیس اولین انجمن شهر در ایران عمارت شهرداری تبریز با صرف هزینه صد و ده میلیون تومان به نخستین موزه شهر و شهرداری کشور تبدیل گردید.
در این موزه تالار های مختلفی دارد که شامل تالار دفاع مقدس ، تالار دوربین های قدیمی ، تالار فرش ، تالار هنر های معاصر ، تالار خط و خوشنویسی ، تالار چاپ و نشر ، تالار حکت و چندین تالار دیگر وجود دارد که درون هر تالار ، تالار های که اشیا ارزشمند مثل اسناد قدیمی بلدیه تبریز ، هدایا مقام ها به شهرداران ، اسناد مالی و اداری ، آثار هنری و کتب خطی ، جام های قهرمانی باشگاه تبریز ، سفرنامه های نوشته شده تبریز ، چینی آلات و دیگر آثار نیز برای عموم به نمایش گذاشته شده است. همچنین در محوطه عمارت شهرداری تبریز ماشین های قدیمی ، تاکسی و اولین ماشین آتشنشانی برای بازدید عموم گذاشته شده است.
