باکو یکی از شهرهای توریستی و گردشگرپذیر کشور آذربایجان است که جاذبههای تاریخی بسیاری را در خود جای داد. یکی از این جاذبهها دروازه مراد نام دارد. دیوار شرقی قلعه «ایچری شهر» یا به عبارتی دیوار شرقی حیاط مرکزی مجموعه کاخ شیروانشاهان، دارای درگاهی به نام «دروازه مراد» یا بهطور ساده سردر شرقی است. این تنها ساختمان قرن شانزدهم در قلمرو مجموعه است؛ اما زمانی که باکو در قرن شانزدهم توسط ترکها فتح شد، در دیوار ارگ بسیار دیرتر از سایر سازهها بنا گردید. این دروازه به نام مراد سوم سلطان ترکیه نامگذاری شد.
موقعیت قرارگیری دروازه مراد
در بخش قدیمی شهر باکو که در بین ساکنان آن به ایچری شهر معروف است و در داخل دیوارهای باستانی این شهر، دروازه مراد قرار دارد. دروازه مراد یک مرکز قرون وسطایی در این شهر است که بهدلیل خاستگاه و هدف معمایی که داشته توجه مورخان و جهانگردان را به خود جلب کرده و همچنین در لیست آثار میراث فرهنگی سازمان یونسکو به ثبت جهانی رسید.
تاریخچه دروازه مراد
نام سلطان مراد سوم بر بالای این دروازه نقش بسته؛ زیرا بر سر قدرت، نزاعهایی میان کشورهایی چون عثمانی، ایران، روسیه سر میگیرد که سرانجام سلطان مراد سوم حکومت باکو را از آن خود میکند. به همین دلیل نام آن دروازه مراد لقب گرفت. سرنخی از پیدایش و بنای دروازه مراد در کتیبهای بر بالای دروازه یافت میشود که اینطور بیان گردیده: دستور ساختن این بنای شریف را در سال 994 در روزگار پادشاهی منصفترین و بزرگترین سلطان مراد، اولو رجب بابا باکویی صادر کرد.
معماری دروازه مراد
دروازه مراد تنها بنای قرن شانزدهم در محوطه مجموعه کاخ شیروانشاه است. این دروازه تاریخی توسط یک معمار تبریزی بنا گردید. همانطور که بیان گردید در قسمت بالای این دروازه کتیبهای با با خط عربی قرار دارد که برخلاف ورودیهای دیگر کاخ، این سر در، ورودی وسیعی مانند یک دروازه دارد. گمان میرود که از این سازه به عنوان ورودی ساختمانی استفاده میشد که هنوز باقی مانده است.
هزینه و ساعت بازدید از دروازه مراد
این بنا به عنوان دروازه شرقی شهر باکو شنلخته میشود که در خیابان آتاتورک قرار گرفته است. بازدید از این بنای تاریخی رایگان بوده و در۲۴ ساعت شبانهروز و در ۷ روز هفته بازدید از آن امکانپذیر است.