کاخ سعد آباد یکی از زیباترین و معروف ترین جاهای دیدنی تهران است و سالانه گردشگران داخلی و خارجی بسیاری برای بازدید از این کاخ به تهران سفر می کنند، از این رو قصد داریم در این مقاله اطلاعاتی کلی در رابطه با این کاخ و راهنمای بازدید از آن در اختیارتان قرار دهیم، چنانچه از علاقمندان به کسب اطلاعات در این زمینه هستید و یا قصد بازدید از کاخ زیبای سعدآباد را دارید در ادامه با ما همراه باشید.
معرفی کاخ سعدآباد
کاخ سعد آباد در واقع بخشی از تاریخ کهن کشورمان است که در دوره قاجار ساخته شده است و در دوره های تاریخی مختلف نظیر قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و دوران پس از انقلاب از مهم ترین بنا های شهر تهران محسوب می شود، خوب است بدانید که سعدآباد در دوران حکومت قاجار به عنوان منزلگاه ییلاقی پادشاهان این سسله مورد استفاده قرار می گرفت اما در دوران پهلوی 18 کاخ و عمارت دیگر در آن ساخته شد و محل زندگی شاه بود. پس از انقلاب در سال 1357 این کلکسیونِ عمارت به موزه تبدیل شده و در حال حاضر بازدید از آن برای عموم آزاد است، شاید برایتان جالب باشد که بدانید آخرین عمارت و کاخ ساخته شده در این مجموعه به لیلا پهلوی دختر محمدرضا پهلوی تعلق داشت.
همانطور که می دانید کاخ سعد آباد بخش ها و عمارت های مختلفی دارد که در ادامه به معرفی هر یک از آن ها می پردازیم.
عکس های شاه و فرح در کاخ سعد آباد تهران
تاریخچه کاخ سعدآباد
کاخ سعد آباد، یکی از زیباترین کاخ های ایران محسوب می شود که توسط قاجار بنا شده است. قاجاراین که در کودتای سال 1299 از پهلویان شکست خوردند، باعث شد تا پهلویان به قدرت برسند. رضاخان که حکومت پهلویان را کنترل می نمود، تصمیم گرفت تا کاخ سعدآباد را بازسازی کند. بخش های کنونی کاخ سعد آباد توسط حکومت رضاشاه به این کاخ اضافه شدند که در زمان قدرت رضاخان وجود نداشت.
معماری کاخ سعدآباد
کاخ سعدآباد تهران در زمینی به وسعت 300 هکتار بنا شده که حدود 182 هکتار از آن صرف گلخانه ها، باغ، قنات ها شده و 110 هکتار از آن را کاخ ها تشکیل داده اند. هنگامی که از عمارت ها و کاخ های این بنا گردشگری دیدن کنید، متوجه معماری اصیل ایرانی می شوید که معماران بسیار چشم نواز عمل کرده اند. معمارانی که کاخ ها و عمارت های سعد آباد را بنا نمودند، ایرانی اصل بودند که در ادامه به برخی از این کاخ ها و معماران اشاره کردیم:
کاخ سفید
کاخ سفید در سعد آباد توسط دو فرد ایرانی و روسی به نام خرسندی و یوریس طراحی شد و سپس توسط افراد خبره ای نظیر غلامرضا پهلوان، حسین کاشی، رضا ملائکه، عبد الکریم شیخان تزئینات و زیبایی این کاخ بزرگ ایجاد شد.
در روبرو کاخ سفید مجسمه چکمه ای وجود دارد که برگرفته از چکمه های رضاخان می باشد. این مجسمه قبل از انقلاب به صورت کامل ساخته شده بود؛ اما پس از انقلاب مردم دست به شکستن این آثار کردند. همچنین مردم تصمیم گرفتن تا یکی از مجسمه های پهلوان ایرانی را در روبرو این کاخ قرار دهد، مجسمه آرش کمانگیر نتیجه این تصمیم بود. از این رو می توانید دو مجسمه را روبرو کاخ سفید مشاهده کنید.
کاخ سبز
کاخ سبز، از هنر و ذهن خلاق میرزا جعفر کاشی ایرانی الهام گرفته شده است. همچنین برای اتمام یافتن این عمارت زیبا هنرمندان و معماران ایرانی کمک کردند که تا هفت سال برای بنا نمودن این عمارت زمان صرف کردند. معماران برای بنا نمودن این کاخ از سنگ سبز معدن، سنگ مرمر استفاده نمودند.
کاخ شمس
کاخ شمس، از دیگر کاخ های معروف کاخ سعدآباد به حساب می آید که به مدت 4 سال طول کشید تا معماران ایرانی و خارجی این عمارت 26000 متر مربعی را بنا کنند. در معماری این عمارت می توانید سبک آلمانی و ساسانی ایرانی را مشاهده کنید.
کاخ اشرف پهلوی
همانطور که از نام کاخ اشرف پهلوی نمایان است در زمان پهلوی به دستور رضاشاه بنا شده که وسعتی حدود 1800 متر مربع دارد. در بنا و ساخت بیرونی این کاخ، معماران ایرانی از سنگ های مرمر استفاده نموده اند که بسیار چشم نواز هستند.
باغ موزه سعدآباد
این موزه بیش از 11 هکتار مساحت دارد که بیشترین نوع درختی که در آن وجود دارد درخت های چناریست که قدمت برخی از آنان به بیش از یک قرن می رسد.گونه های گیاهی این باغ موزه شامل: درخت سکویا، لاله، انواع کاج، درختچه گل یخ، گل شراب، شاه بلوط هندی، درخت برگ بو، کاج آبی، و درختچه لاله می شود. این پوشش گیاهی متنوع باغ موزه سعدآباد را به زیستگاه مناسبی برای زندگی جاندران مختلف تبدیل کرده است. در این باغ موزه زیبا پرندگانی مانند: سار، سارگپه جنگلی و معمولی، توکای سیاه، دارکوب سوری، قرقی، عقاب طلایی، پرستو، بلبل خرما و الیکایی، دم سرخ معمولی، دم جنبانک خاکستری، دم جنبانک ابلق و چرخ ریسک بزرگ وجود دارند هم چنین جانداران دیگری که در این باغ زندگی می کنند و می توان از آن ها نام برد شامل : قورباغه مردابی، روباه، وزغ و سنجاب ایرانی می شود.
گلخانه کاخ سعدآباد
از بخش های دیگر باغ موزه سعدآباد می توان به گلخانه ها اشاره کرد. این باغ به طور کلی شامل 6 گلخانه و 4 چارچوب تولیدات گیاهی می باشد. در زمان پهلوی گل هایی مانند آنتریوم، شیپوری میخک، آنمون، داودی، لیلیوم، گلایل و انواع گل رز پرورش داده می شد و هم چنین صیفی جات مورد نیاز آشپزخانه قصر نیز در چهارچوب های تولیدات گیاهی کشت می شد. از جمله با اهمیت ترین گلخانه های این باغ می توان به موزستان اشاره کرد که با مساحت 900 متر مربع دارای دو قسمت پرورش انواع درخت موز و قسمت پرورش آناناس و گل آنتریوم در آن زمان بوده است لازم به ذکر است که بخش پرورش انواع درخت موز هم اکنون نیز پابرجاست.
قنات کاخ سعدآباد
آخرین بخش از باغ موزه سعدآباد قنات می باشد. در زمان رضا شاه تمام آب مورد نیاز باغ از دریاچه دربند تامیین می شد اما در پهلوی دوم محمدرضا شاه بخشی از آب روخانه را در اختیار مردم گذاشت در نتیجه آب رودخانه دیگر قادر به تامین آب کافی برای تمام قسمت های باغ نبود و مجبور به احداث قنات در آن زمان شدند انواع قنات های باغ سعدآباد شامل: قنات خوابگاه، هراش آب، قنات کاخ شمس، قنات جوادیه، قنات دفاتر مخصوص، کاخ سنگی، هراش آب، قوام الدوله، آب نما، کاخ سفید و جعفر آباد می شود.
گنجینه آلبوم های سلطنتی و اسناد
این بخش از مجموعه سعدآباد به دستور رضا شاه به عنوان دفتر نگهبانی ساخته شد و در دوره محمدرضا پهلوی به عنوان یکی از مهمترین بخش های نظامی_اداری مورد استفاه قرار گرفت. این بخش در زمان محمدرضا شاه به عنوان فرمانده ضد اطلاعات گارد شاهنشاهی فعالیت می کرد که امنیت کاخ و کنترل ورود خروج افراد و اشیا به دورن یا خارج کاخ از وظایف آن بود. این بخش از مجموعه کاخ های سعدآباد دارای 9 اتاق است که امروزه تمامی اسناد و عکس های مربوط به وقایع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی کشور عزیزمان در 44 جلد آلبوم و 45 برگ سند نوشتاری درون این موزه نگهداری می شود. بهای بازدید از این قسمت کاخ برای مسافران تور تهران 2000 تومان و برای اتباع خارجی 8000 تومان است.
بخش های مختلف موزه آلبوم و اسناد "عکسهای شاه در کاخ سعدآباد"
گالری شماره یک شامل تمامی اسناد و عکس های مربوط به دوره پهلوی اول(دوران حکومت رضا شاه) می باش. گالری شماره دو شامل تمامی عکس ها و اسناد مربوط به دوره پهلوی دوم(دران حکومت محمدرضا شاه) می شود.گالری شماره سه و چهار انواع مهر ها و جاد های دوردان پهلوی را به نمایش خواهد گذاشت.و در آخر گالری شماره پنج که دارای دو بخش اسناد تصویری و اسناد نوشتاری می باشد و محل برگزاری نمایشگاه ها، سالن سینما و بخش اداری این موزه است.
کاخ موزه سبز کاخ سعدآباد
زیباترین کاخ مجموعه سعدآباد و هم چنین یکی از زیبا ترین کاخ های کشورمان کاخ "شهنواد" دیروز و کاخ "موزه سبز" امروز می باشد که دارای دو بخش است. تالار آیینه، پله ورودی، اتاق انتظار، اتاق کار، اتاق غذا خوری و اتاق خواب را بخش اول کاخ شامل می شود و بخش دوم شامل زیرزمینی که در آن زمان محل پذیرایی میهمانان های خارجی دربار به همراه دو اتاق خواب و یک اتاق غذا خوری می شود. ویژگی هایی که این کاخ را از سایر عمارت های کاخ سعدآباد متمایز خواهد کرد هنر آیینه کاری، گچبری، تذهیب و خاتم کاری ایرانی است.
موزه هنرهای زیبا کاخ سعدآباد
در قسمت جنوبی مجموعه سعدآباد ساختمانی را خواهید دید که در طبقه همکف آن آثار هنرمندان معاصر ایرانی، در طبقه اول آن آثار نقاشان اروپایی مربوط به قرن نوزده وبیست میلادی و هم چنین تندیس های برنز و مرمر و در طبقه دوم آن آثاری منسوب بر دوره های صفوی، افشار، زند و قاجار حفظ و نگهداری خواهد شد که دستور ساخت آن توسط رضا شاه در سال 1319 صادر شد اما به دلیل تعبید وی این ساختمان نیمه کار ماند و در سال 1342 ساخت آن به دستور محمدرضا شاه تکمیل شد و در سال 1346 ساخت آن به اتمام رسید.
کاخ موزه ملت کاخ سعدآباد
بزرگترین کاخ مجموعه سعدآباد کاخ موزه ملت است که اقامتگاه ییلاقی محمدرضا شاه و آخرین ملکه حکومت پهلوی فرح دیبا بود. قسمتهای مختلف کاخ به شکل ذیل است:
- تالار بزرگی با عنوان تالار انتظار، تالار پذیرایی کوچک، سالن بیلیارد، تالار انتظار کوچک و اتاق کار محمدرضا پهلوی که در طبقه اول این کاخ وجود دارد.
- اتاق فرح دیبا، یک تالار پذیرایی بزرگ، تالار تشریفات، اتاق استراحت نیمروزی محمدرضا شاه و تالار نیشیمن خانواده در طبقه دوم کاخ واقع شده است.
- محوطه تمام بخش های کاخ با نقاش هایی زیبا و ارزشمند یونان باستان، فرش های ابریشمی و لوسترهای مجلل آذین بندی شده است.
موزه لباس های سلطنتی کاخ سعدآباد
این ساختمان متعلق به خواهر بزرگتر محمدرضا شاه شمس پهلوی است که در سال 1342 به کاخ شخصی خود در مهر شهر کرج نقل مکان کرد و از آن به بعد اقامتگاه او در کاخ سعدآباد به محل نگهداری هدایای سلطنتی تبدیل شد. این ساختمان دارای دو طبقه می باشد که هر یک از طبقات را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد. طبقه اول: مجموعه از پوشاک و عکس های مختلف از دوره قاجارکه سیر تکامل قاجار تا پهلوی را به خوبی به نمایش خواهد گذاشت، نمایش انواع پوشاک زنان و مردان که در گذشته مورد استفاده قرار می گرفته و معرفی پوشاک اقوام مختلف از اهداف اصلی این موزه می باشد.
طبقه دوم: عکس های محمدرضا شاه و همسرانش در لباس های مخصوص مراسمات مختلف و عکس های خانوادگی پهلوی را شامل می شود.
موزه نظامی سعدآباد
این ساختمان در سال 1317 به دستور رضا شاه ساخته شد که امروزه هریک از بخش های آن انواع مختلف پوشاک ارتش، سلاح های سرد، سلاح های گرم اهدایی به ارتش، سلاح های سبک و سنگین، سلاح های خارجی قدیمی و مدال های ارتش را در معرض نمایش عموم قرار داده است.
موزه سلاح های دربار کاخ سعدآباد
این موزه در قسمت شمالی مجموعه سعدآباد قرار گرفته است که بیش از 110 نوع سلاح گرم در آن حفظ ونگهداری می شود. برخی از اقلام این موزه شامل: تعدادی از سلاح هایی که دیگر کشور ها به محمدرضا شاه هدیه دادند، تفنگ سرپر تک لولی که منوط به قرن نوزده می باشد و توسط کشور هندوستان ساخته شده بود، باروت و تپانچه متعلق به دوره قاجار می باشد.
موزه اتومبیل های سلطنتی کاخ سعدآباد
اتومبیل هایی که در این موزه به نمایش گذاشته شده است سه خودرو رولز رویس، یک خودرو اسپید باگی، پنج دستگاه بنز، یک عدد کالسکه، 6 عدد موتورسیکلت و یک موتور سورتمه یا همان اسنو اتومبیل می باشد. جالب است که بدانیم یک مرسدس بنز اس ال 300 متعلق به فرح دیبا در این موزه وجود دارد که از کلاسیک ترین و زیبا ترین خودروهای جهان به حساب می آید. مرسدس بنز 600 ماشین شخصی محمدرضا پهلوی در آن زمان بوده که دارای بدنه و شیشه های ضد گلوله می باشد.
موزه آب کاخ سعدآباد
موزه آب سعدآباد در بخش جنوب شرقی کاخ سبز و از سمت غرب به ساختمان تشریفات ریاست جمهوری راه دارد. همچنین از این ساختمان در دوران محمدرضا پهلوی به عنوان دفتر خصوصی وی محسوب می‌شد که برای پذیرایی از مقامات درباری و مراجعین شاه هم مورد استفاده قرار می‌گرفت.
موزه استاد حسین بهزاد
این موزه در کاخ ییلاقی رضا شاه در بهار سال 1373 برپاشد که در آن آثار با ارزشمند نقاش ایرانی به نمایش گذاشته شد. این موزه دارای پنج گالری مختلف می باشد که مسافران تور تهران می توانند از آثاری چون نگارگری های رنگی، آثاری که فرهنگ مردم عام را به تصویر کشیده و نقاشی چهره بزرگان بازدید کنند.
موزه برادران امیدوار کاخ سعدآباد
در اوایل مهر ماه 1382 این موزه در مجموعه سعدآباد در ساختمانی مربوط به دوره قاجار احداث گردید که خاطرات و دستاوردهای سفر ده سال به دور دنیا عیسی و عبدالله امیدوار را به نمایش می گذارد. جالب است که بدانیم برادران امیدوار هفت سال از سفر خود را به وسیله دو موتور سیکلت طی کردند و به لطف کمپانی سیتروئن فرانسه سه سال باقی مانده از سفر را با استفاده از ماشینی که این کمپانی به آن ها هدیه کرده بود پیمودند.
دروازه های کاخ سعدآباد
همانطور که اشاره داشتیم حکومت های گوناگونی بر روی این کاخ نظارت داشتند و به همین دلیل دروزه هایی بنا شده که عبارت اند از:
- دروازه نظامیه
- دروازه کاخ سفید
- دروازه زعفرانیه
- دو دروازه جعفر آباد
- دروازه خیابان دربند
- دروازه رودخانه
- دروازه میدان دربند
موزه خط و تحریر میرعماد سعد آباد
این بخش از مجموعه سعدآباد در زمان پهلوی محل زندگی علیرضا و فرحناز پهلوی(فرزندان محمدرضا شاه) بوده. آثاری که در این موزه به نمایش در آمده است شامل: وسایل کاربردی در نوسیندگی و خوشنویسی، دیوان اشعار، کتاب های خطی، کتیبه های میخی، ساسانی و پهلوی می شود.
برخی از کاخ های مجموعه سعدآباد برای عموم قابل بازدید نمی باشد و در اختیار نهاد های دولتی ایران قرار دارد این کاخ ها عبارتند از:
کاخ جدید ولیعهد رضا پهلوی
این ساختمان متعلق به نخستین فرزند محمدرضا شاه و فرح دیبا می باشد که در اوایل انقلاب به موزه دفینه اختصاص یافته بود اما امروزه در اختیار نهاد ریاست جمهوری ایران می باشد.
کاخ فریده دیبا
ساختمانی که دربار پهلوی در اختیار مادر فرح دیبا قرار داد و امروزه متعلق به نهاد ریاست جمهوری ایران می باشد.
کاخ بهمن پهلوی
این ساختمان یکی از کاخ های زیبا مجموعه سعدآباد است که محل زندگی بهمن پهلوی پسر غلامرضا پهلوی(فرزند دیگر رضا شاه) بوده که امروزه دفتر یونسکو ایران در آن پابرجا است.
کاخ اختصاصی
این ساختمان پس از انقلاب برای مدتی به موزه تاریخ طبیعی اختصاص داشت که امروزه در اختیار نهاد ریاست جمهوری می باشد.
کاخ ملکه مادر
این ساختمان محل زندگی رضا خان و تاج الملوک(همسر وی) در سال های پایانی پیش از تبعید بود که امروزه عنوان ساختمان جمهور را به آن نسبت داده اند و محل اقامت مهمان های خاص دولت است.
کاخ احمدرضا
این ساختمان در زمان پهلوی متعلق به برادر محمدرضا شاه بود که امروزه در اختیار نهاد ریاست جمهوری می باشد.
از دیگر کاخ های غیر قابل بازدید برای مسافران تور تهران:
ساختمان عبد الرضا
این ساختمان متعلق عبدالرضا پهلوی فرزند رضا شاه بوده که علاقه زیادی به گذراندن وقت در دربار نشان نمی داد و از عمده فعالیت ها و علایقش رسیدگی به زمین های کشاورزی، شکار و تاکسیدرمی حیوانات بود.
کاخ لیلا
تازه سازترین کاخ مجموعه سعدآباد اقامتگاه ییلاقی کوچکترین دختر محمدرضا شاه می باشد که در سال 1373 به عنوان موزه مینیاتور آبکار در معرض نمایش عموم قرار گرفت اما امروزه به کانون برنامه ریزی برای کودکان و نوجوانان تبدیل شده است.
کاخ سعدآباد کجاست؟
اگر قصد و نیت رفتن به کاخ سعد آباد تهران را دارید، باید به شمال تهران و روی کوهپایه توچال سر بزنید تا بتوانید از این منقطه خوش آب و هوا دیدن کنید. در دوران قاجار و پهلویان این کاخ در میان باغ ها و درخت ها قرار داشت؛ اما امروزه این جاذبه گردشگری به علت گسترش و پیشرفت شهرها در دل تهران قرار گرفته است. همچنین این کاخ توسط زیباترین مناطق تهران یعنی نیاوران، تجریش و ولنجک محاصره شده که این امر نشان می دهد منطقه کاخ سعد آباد از طبیعت و آب و هوای خوبی برخوردار می باشد.
- ساعت بازدید: 9 صبح الی 17
- آدرس: تهران، خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی انتهای خیابان شهید کمال طاهری
- شماره تماس: 9-02122752031
- وب‌سایت مجموعه تاریخی و فرهنگی سعد آباد: sadmu.ir
قیمت بلیط کاخ سعد آباد سال 1401
هر بخش از کاخ دارای ورودی 2500 تومان و جمع ورودی عمارت های قابل بازدید مجموعه کاخ سعدآباد 33000 تومان برای مسافران تور تهران می باشد.
کاخ سعدآباد در پاییز
کاخ سعدآباد علاوه بر موزه‌ها و کاخ‌های فوق‌العاده طبیعت منحصربه‌فردی هم دارد که می‌تواند هر بازدید کننده‌ای را به خود مجذوب کند. درختان چنار، حوضچه، ریزش برگ‌ها برروی چمن‌ها از جذابیت‌های فصل پاییز کاخ سعدآباد محسوب می‌شود. تنوع رنگ در محیط این کاخ به قدری زیادی است که راه رفتن در محوطه را به نشستن بر روی نیمکت‌ها ترجیح می‌دهید.
