بسیاری از ما در کتاب های دوره ابتدایی و حتی بعد از آن با واژه دریای اژه مواجه شده ایم. این اسم که در دوران کودکی ما را به یاد اژدهای آتشین می انداخت برخلاف تصور ما به دریای سفید ملقب است. این دریا که در مجاورت دریای مدیترانه قرار گرفته است از طریق دو تنگه معروف و بین المللی به نام های تنگه داردانل و بسفر به دریای مرمره و دریای سیاه می پیوندد. معرفی دریای اژه برای کسانی که به مسافرت و طبیعت گردی علاقه بسیاری دارند حائز اهمیت است، چرا که علاوه بر دربرگرفتن جزایر متعدد دارای تفریحات و جاذبه های خاصی است که سالانه هزاران گردشگر خارجی را از سراسر جهان به سمت ترکیه و یونان می کشاند. در این میان سهم ترکیه در جذب گردشگر به علت موقعیت دریای اژه بیش از سایر مناطق است.
دریای اژه کجاست؟
اگر بخواهیم به زبانی ساده و شیوا این سوال را پاسخ دهیم باید بگوییم که دریای اژه از یونان تا ترکیه امتداد دارد و بخشی از خاک این دو کشور قلمداد می گردد، اما اگر مطالعات جغرافیایی شما بالا باشد به صورت دقیق تر می توان موقعیت دریای اژه را در میان شبه جزیره یونان و آناتولی بیان کرد. حتما می دانید که منطقه آناتولی در ترکیه باعث شده است تا بخشی از خاک این کشور اروپایی محسوب شود و بخش های غربی نیز در زمره یک کشور آسیایی قرار بگیرند.
بیشتری جزایری که در محدوده دریای اژه واقع شده اند متعلق به کشور یونان هستند، اما تعداد محدودی نیز تحت حکومت کشور ترکیه قرار دارند که البته باید بگوییم سهم گردشگری جزایری که در خاک ترکیه واقع شده اند بیش از کشور یونان است. کوش آداسی و ازمیر بهترین سواحل کشور ترکیه هستند که در مجاورت دریای اژه قرار گرفته اند.
وسعت دریای اژه
وسعت تقریبی دریای اژه ۲۱۴٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۸۳٬۰۰۰ مایل مربع) است. طول این دریا به صورت میانگین ۶۱۰ کیلومتر و پهنای آن نیز تقریبا ۳۰۰ کیلومتر است. همچنین برآورد شده است که عمق آن در شرق کُرِت به ۳٬۵۴۲ متر می رسد. در نوار مرز جنوبی دریای اژه از سمت غرب به شرق این جزایر قرار گرفته اند: کیثیرا، آنتی‌کیثیرا، کرت، کاسوس، کارپاتوس و رودس.
مطالعات منطقه ای و جغرافیایی جزایر دریای اژه را به هفت دسته مجزا تقسیم کرده است. این موارد عبارتند از:
- کیکلادس: جزایر آمورگوس، آنتیمیلوس، آندروس، پلی‌آیگوس، پاروس، دلوس، سانتورینی، لاگوسا، دنوسا و ...
- گروه دودکانسا: جزایر آستاکیدا، آستیپالایا، رودس، پاتموس، کارپاتوس، کالیمنوس، کیناروس، گایداروس، نیموس و ...
- اژه شمالی: جزایر آگیوس، آیوالیک، ایمبروس، بویوک‌آدا، تیماینا، ساموس، لسبوس، لمنوس، تاسوس، سامیوپولا و ...
- سارونی: جزایر آئگینا، آگیوس گئورگیوس، اسپتسس، سالامیس، دوکوس، پوروس، آنگیستری، پسیتالیا و هیدرا
- اسپورادس: جزایر آدلفوی، آرگوس اسکیاتو، آلونیسوس، اسکیروس، تسوگریا، ساراکینو، اسکیروپولا، پریسترا، پساتورا، رپیو و ...
- کرتی: آرنائوتی، آناواتیس، پالایوسودا، الاسا، پتالیدا، پروسفورا، کاوالوس، کورساروی، کولوکیتاس، گرامووسا، نیکولوس
خلیج ها و خلیجک های دریای اژه
خلیج ها و خلیجک های بسیار زیادی در دریای اژه واقع شده اند که باتوجه به مطالب قبل، سهم یونان بیشتر از سهم ترکیه است. این خلیج ها و خلیجک ها به ترتیب عبارتند از:
- از سمت جنوب خلیج کرت، میرابلو، آلمیروس، سودا و خانیا
- در سمت غرب و شمال غرب خلیج آرگولی و خلیج سارونیک
- خلیج پاتلیس که با دریای ائوبویی جنوبی پیوند دارد
- خلیج پاگاستی که با دریای ائوبویی شمالی پیوند دارد
- خلیج ترمی در سمت شمال غرب
- شبه جزیره خالکیدیکه شامل خلیج های کاسندرا و سینگیتی
- در سمت شمال خلیج استریمونی و خلیج کاوالا
بقیه خلیج‌های دریای اژه در ترکیه قرار دارند و عبارتند از: خلیج ساروس، خلیج ادرمیت، خلیج دیکیلی، خلیج چاندارلی، خلیج ازمیر، خلیج قوش‌آداسی، خلیج گوک‌اوا و خلیج گول‌لوک.
جاذبه های گردشگری دریای اژه
سواحل دریای اژه بهترین و متفاوت ترین جاذبه گردشگری در مناطق مجاور این دریاست که می توان گفت صحنه های رویایی و خارق العاده را ایجاد نموده است. اگر به شهرهای ساحلی دریای اژه رفتید قطعا تماشای دریای بیکران و استراحت در کرانه های ساحلی دریای اژه مهمترین تفریحی است که طعم دل چسب آن را تا آخر عمر فراموش نخواهید کرد. سواحل زیبای دریای اژه با شکوه خاصی که دارند دشت ها و باغستان های زیتون و کاج را در برگرفته و سواحل سنگی و مناطق پرتگاهی را تشکیل داده است. هرچند شهر ازمیر و کوش آداسی مهم ترین مناطق مجاور دریای اژه هستند، اما برخی دیگر از شهرها همانند آتن، الکساندروپولیس، دیدیم، هراکلیون، سالونیک، ولس و کاوالا در یونان و آیوالیک، بدروم، چناق‌قلعه و چشمه در ترکیه نیز در سواحل این دریا شکل گرفته اند.
هر دو کشور یونان و ترکیه سعی کرده اند از پتانسیل های موجود در مناطق مرتبط با دریای اژه بیشترین بهره ممکن را ببرند، اما سهم ترکیه با دو شهر ازمیر و کوش آداسی بیش از سایر شهرهاست. در سواحل دریای اژه تعداد بسیار زیادی کافه و رستوران وجود دارد. تفریحات آبی که تقریبا در شش ماه از سال برقرار هستند شرایطی را فراهم می کنند تا بتوانید این سفر دل انگیز را قدری با چاشنی هیجان و آدرنالین طعم دار کنید. قایق سواری و کشتی نوردی در کرانه های گران ترین قسمت های شهر ازمیر که چشم انداز مناسبی به سمت دریای اژه دارند را فراموش نکنید.
باتوجه به اینکه قدمت زندگی در مناطق اطراف به بیش از چهار هزار سال می رسد می توانید شاهد برخی از آثار باستانی و آثار تاریخی به جا مانده از دوره های قبل نیز باشید. این هم یک خبر خوب و مسرت بخش برای کسانی است که می خواهند مسافرت های خود را با حفظ ارزش های تاریخی به پایان برسانند. قطعا بناهای چند صد ساله برخی از جزایر و مناطق مجاور دریای اژه برای شما هیجان انگیز خواهند بود.
نقشه دریای اژه
شما می توانید در تصاویر موجود نقشه دریای اژه که در حدفاصل ترکیه و یونان قرار گرفته است و در بخش های شمالی دریای مدیترانه قرار دارد را مشاهده کنید. در این تصاویر همچنین می توانید متوجه شوید که سهم کدام یک از کشورهای مذکور در خصوص خطوط ساحلی دریای اژه بیشتر است هرچند که انکار نمی کنیم میزان جزایر و خلیج های این دریا در بخش های یونانی بیشتر از بخش های ترکی است.
