روز جهانی کودک

روز جهانی کودک یک تاریخ یادبود در تقویم جهانی است که به افتخار کودکان و به منظور یادآوری حقوق آن­ها برگزار می­شود. کودکان روحیه لطیفی دارند و حساس­ترین گروه جامعه هستند. آن­ها دائم در معرض آسیب­های مختلفی از جمله قربانی شدن در جنگ، حوادث طبیعی و رفتارهای اشتباه والدین قرار می­گیرند. با پیشرفت­های بسیار در دهه‌های متوالی، هنوز میلیون‌ها کودک بدون حقوق اولیه خود زندگی می­کنند. در حال حاضر بیشتر از هر زمانی، زندگی آن­ها تحت تاثیر خشونت، جنگ، طلاق، مشکلات روانی و بی­توجهی قرار دارد.

روز جهانی کودک چه روزی است؟

هر کشوری روزی را به عنوان روز کودک در نظر میگیرد، روز ملی کودک در کشور ما 16 مهر می باشد. اما روز جهانی کودک دقیقا چه روزی است؟

تاریخ روز جهانی کودک در تقویم 1403

روز جهانی کودک در تقویم سال 1403 برابر 29 آبان ماه است. 

تاریخ روز جهانی کودک در تقویم میلادی 2023

سازمان جهانی ملل روز 20 نوامبر را روز جهانی کودک نام گذاری کرد. 

هدف از روز جهانی کودک

هدف از روز جهانی کودک فقط جشن گرفتن برای کودکان نیست. روز جهانی به صورت کلی فرصتی برای ایجاد تغییر و آگاهی در سطح جهان است. این روز فرصتی است که حقوق کودکان را به خودمان یادآوری کنیم، آن‌ها را درک کنیم و برای کودکان معصومی که رنج و خشونت­های زیادی را تحمل می­کنند، چاره­ای بیندیشیم. خشونت­های وحشتناکی از جنس درگیری‌های مسلحانه، استخدام و استفاده نظامی از کودکان، سوءاستفاده­های کاری و فحشا، تبعیض و تربیت نادرست خانواده که آینده آنها را تباه می­کند؛ تنها گوشه­ای از مسائلی است که کودکان دنیا با آن درگیر هستند.

تاریخچه روز جهانی کودک

تاریخچه روز کودک به طور رسمی به بعد از جنگ جهانی باز می­گردد. بیشتر قربانیان جنگ جهانی، کودکان بی­گناهی بودند که در آتش ویرانگر و بمباران، جان خود را از دست دادند. کودکانی که گرفتار رنج‌های بی پایانی مانند بی خانمانی، اسارت، تعرض و بیماری‌های جسمی و روحی و بی‌سرپرستی شدند. دیدن این صحنه‌های تلخ باعث شد که درست بعد از پایان جنگ جهانی دوم سازمان ملل با هدف حمایت از کودکان زیر بنای سازمان یونیسف را پایه‌گذاری کند. سازمان یونیسف در سال 1953 یکی از بخش‌های دائمی سازمان ملل متحد شد. «کنفرانس جهانی رفاه کودک» ایده برگزاری روز جهانی کودک را قبل‌تر مطرح کرده بود تا منشوری برای حمایت و دفاع از حقوق کودک به تصویب برساند. روز جهانی کودک در اولین یکشنبه ماه ژوئن سال 1857 توسط دکتر شریف چارلز لئونارد طی یک مراسم باشکوه و ویژه جشن گرفته شد.

روز کودک در ایران 

سال 1372 در ایران، جلسه ای با حضور نمایندگان کانون پرورش، وزارت آموزش و پرورش و نمایندگان دیگر برگزار شد. نمایندگان در این جلسه روز 8 اکتبر ( 16 مهر ماه) را به عنوان روز ملی کودک در نظر گرفتند، این تصمیم از سمت سازمان یونیسف نیز به رسمیت شناخته میشود.

پیمان نامه حقوق کودک

پیمان نامه حقوق کودک یک کنوانسیون بین‌المللی است که حقوق سیاسی، اجتماعی، مدنی، اقتصادی کودکان را بیان می‌کند. کشورهایی که این عهدنامه را امضا کرده‌اند باید این حقوق را رعایت کرده و به شکایات مربوط به آن رسیدگی کنند. سازمان ملل متحد این کنوانسیون را در 20 نوامبر 1989 پذیرفت و این پیمان نامه از سی روز بعد اجرا شد. یونیسف تنها سازمانی است که به طور مشخص  در کنوانسیون حقوق کودک به عنوان مشاور فعالیت دارد. این کنوانسیون به یونیسف راهنمای‌های لازم در زمینه‌های مهم ارائه می‌دهد. یونیسف نیز علاوه بر تمرکز بر رشد کودکان باید وضعیت همهٔ آن­ها را در نظر بگیرد و به صورت مستمر شرایط اجتماعی و اقتصادی آن را مورد بررسی قرار دهد.

محتوای متن پیمان نامه حقوق کودک

به هر فرد کمتر از 18 سال ( بر اساس ماده یک پیمان نامه ) کودک گفته میشود. در دستور زبان فارسی از واژه «بچه» به جای کودک هم استفاده می­شود که به معنای سادگی، پاکی و بزرگ شدن است. در مقدمه کنوانسیون حقوق کودک آمده «کودک باید در فضایی سرشار از خوشبختی، محبت و تفاهم بزرگ شود» این کنوانسیون چهار اصول پایه دارد که به شرح زیر است:

• «عدم تبعیض» به این معنا که همه کودکان حقوق یکسانی دارند. تمام کودکان باید بدون توجه به نژاد، قومیت، ملیت و گرایش جنسی دسترسی یکسان به آموزش داشته باشند.
• همه کودکان حق دارند نظرات و عقاید خود را آزادانه بیان کنند و باید دیدگاهشان در تمام امور مربوط به خودشان در نظر گرفته شود.
• در هر تصمیم گیری در مورد کودکان باید صلاح دید و منافع کودکان بیشتر از مسائل دیگر در مرکز توجه قرار داشته باشد.
• کودکان حق حیات و رشد دارند و باید به تمام امکانات نظیر آموزش برای آن‌ها فراهم باشد.

معضلی به نام کودکان کار!

متاسفانه در حال حاضر 153 میلیون کودک کار در سراسر دنیا وجود دارد! دنیایی که باید به کودکان رشد و شادی در محیط امن خانه هدیه دهد، آن­ها را وادار به انجام کارهای سخت می­کند که دست­های کوچکشان تاب آن را ندارد. سازمان یونیسف در سال 1999 میلادی چند نمونه از بدترین آزارها علیه کودکان مانند کارکردن، برده­داری، پورنوگرافی و... را ممنوع کرد. این سازمان اعلام کرد پس از اجرای قانون، زندگی کودکان (مخصوصا کودکان کار) به طور چشمگیری بهبود یافت. البته که هنوز هم مانند چنین مواردی در کشورهای جهان سومی دیده می­شود. شاید کودکان بی‌دفاع اولویت سیاستمداران نیستند! اما با این حال سازمان یونیسف حامی حقوق کودکان است.

آیا کشورهای مختلف روز کودک اختصاصی دارند؟

با اینکه روز کودک 20 نوامبر است اما این روز در کشورهای مختلف با هم متفاوت است. حدود 50 کشور روز جهانی کودک را در روز اول ژوئن برگزار میکنند. روز جهانی کودک در کشور ایالت متحده آمریکا دومین یکشنبه ژوئن و در کشور آلمان 20 سپتامبر و در برخی کشور ها مانند نیوزلند در اولین یکشنبه مارس برگزار می شود.

مناسب ترین کادوها برای روز کودکان

اگر فرزندی دارید؛ روز جهانی کودک می­تواند بهانه­ای باشد تا برای او کادویی تهیه کنید تا نشان دهید که به یاد او هستید. البته در انتخاب کادو باید حواستان باشد تا به تناسب سن فرزندتان این هدیه را تهیه کنید.

کادوهای پیشنهادی برای کودکان 1 تا 5 سال

• ماشین اسباب بازی
• خمیرهای رنگی
• شن­های مخصوص بازی
• عروسک و حیوانات اسباب بازی
• بازی­های ساختی مانند لگو

کادوهای پیشنهادی برای کودکان 5 تا 8 سال

• پازل­های ساده
• لوازم ورزشی (سه چرخه)
• لوازم تحریر و مداد رنگی
• بازی­های آزمایشی و علمی
• کیف و کوله مدرسه

کادوهای پیشنهادی برای کودکان 8 تا 12 سال

• بازی­های فکری
• کتاب
• مونوپاد
• هدست
• تبلت
• تلفن همراه
• پک روباتیک
• آلات موسیقی

سخن پایانی

انتخاب روز جهانی کودک توسط سازمان یونیسف فقط هدف­های بسیار زیادی دارد. این سازمان قصد دارد تا نام­گذاری این روز به مردم سراسر دنیا یادآور شود که ظلم­هایی در حال صورت گرفتن علیه این انسان­های کوچک و دوست داشتنی هست که چون به سن قانونی نرسیده­اند نمی­توانند از خودشان دفاع کنند. همانطور که گفتیم روز کودک در کشورهای مختلف جهان متفاوت است و اکثر کشورها علاوه بر روز 20 نوامبر که به عنوان روز رسمی کودک شناخته می­شود؛ روز دیگری را در تقویم خود به کودکان اختصاص داده­اند. کشور ایران هم از این قاعده مستثنا نیست و روز 16 مهر به عنوان روز کودک در کشور ما به ثبت رسیده است. ممنون که تا انتهای این مقاله همراه لحظه آخر بودید.