جايروكوپتر يا هوا چرخ به بالگردی گفته می شود كه پروانه بزرگش بدون اتصال به موتور باشد. در بسياری از موارد، در ظاهر جايروكوپتر يا هواچرخ همانند هليكوپتر است اما به جای اتصال بال بزرگ اصلی به موتور حركتی، حركت آن به وسيله يك پروانه موتوری يا كابل كششی انجام می شود. در واقع محرك اصلي اين وسيله، عبور هوا از لابه لاي پروانه بزرگ جايروكوپتر است. پروانه بزرگ، مستقل از موتور بوده و هيچ اتصالی به آن برخلاف هلی كوپتر، ندارد بلكه به جای آن پروانه ای كوچكتر به موتور متصل است. با نيروی وارده از طرف موتور پروانه كوچكتر به حركت در آمده و با ايجاد باد های بسيار قوی و شديد باعث چرخش پروانه بزرگتر می شود. به اين نيرو نيروی برآر می گويند.
جايروكوپتر نوعی هواگرد با بال های متحرك می باشد. در جايروكوپتر، برخلاف هليكوپتر، نيروی موتور تبديل به نيروی پيشران می شود و نيروی برار در اثر جريان هوايی كه پروانه كوچك تر ايجاد و پروانه بزرگ تر را حركت مي دهد، ايجاد می شود. در واقع جايروكوپتر فقط از نظر ظاهر شبيه هليكوپتر است اما شيوه مهندسی پرواز آن بسيار متفاوت است.
مشخصات فني جايروكوپتر
اگر بخواهيم تخصصی تر اصل پرواز اين دو را مقايسه كنيم، بايد بگوييم كه به علت داشتن نيروی برآر در جايروكوپتر و داشتن شرايط خودگردی در پروانه بزرگ، حتی اگر موتور خاموش شود، برخلاف هليكوپتر دچار واماندگی نمی شود.
به طور كلي براي توضيح ساختمان و نحوه عملكرد اين وسيله بايد گفت كه اين وسيله كه نوعي هواگرد محسوب مي شود، از يك پروانه كوچك براي به حركت درآوردن پروانه بزرگ تر استفاده مي كند. به نظر مي رسد كه پروانه بيروني جايروكوپتر باعث حركت مي شود اما در اصل هوايي كه در زير آن توسط پروانه كوچك تر ايجاد شده باعث چرخشش مي شود.
مخترع اين وسيله، مهندسي اسپانيايی به نام Juan De La Cierva بود. در واقع هدف او از اختراع اين وسيله، ايجاد پروازی ايمن و مطمئن در سرعت های پايين با هواپيما بود. اولين پرواز جايروكوپتر در نهم ژانويه 1923 فرودگاه كواترو وينتوس در پايتخت اسپانيا يعني مادريد بود. امروزه استفاده عمده از اين وسيله براي سمپاشی مزارع و تفريح و سرگرمي می باشد.
قيمت جايروكوپتر
شما می توانيد براي داشتن يك تفريح پروازی از جايروكوپتر استفاده كنيد. اين وسيله پروازی مطمئن برای شما به ارمغان می آورد. شما می توانيد از پايگاه های مخصوص هوايی اين جايروكوپتر ها را همراه با متخصص آن اجاره كنيد. قيمت پايه كرايه آن از 450000 تومان شروع می شود. همچنين اگر مايل به خريد جايروكوپتر خصوصي برای خودتان هستيد و مي خواهيد از قيمت آن مطلع شويد بايد بگويم كه قيمت پايه اين وسيله از 600 ميليون تومان شروع و با توجه به مدل آن ممكن است بيشتر شود. گفتني است كه قيمت اين وسيله يك سوم هليكوپتر است و هزينه نگهداری از اين وسيله از جمله سوخت آن، بسيار پايين تر و كمتر از هليكوپتر است.
شرايط استفاده از جايروكوپتر
براي استفاده از اين وسيله كلاس ها و مدارس آموزش مخصوصی وجود دارد. به صورت كلی از اين وسيله به صورت دو نفره و همراه با يك خلبان انجام می شود. محدوديت سنی براي اين تفريح از سن 7 سال به بالاست.
