ریشه نام رودخانه دانوب از زبان نیاهندواروپایی ، و از کلمه ی Danu گرفته شده است. کلمه ی Danu در این زبان، به معنای مایع و سیال است؛ این کلمه در زبان اوستایی نیز به معنی رود است. در زبان لاتین نیز رودخانه دانوب را با نام هایی مثل DanubiusوDanuvius میشناسند. رومیان باستان در گذشته رود دانوب را با این اسم صدا میزده اند.
رود دانوب کجاست ؟
رودخانه دانوب دومین رودخانه بزرگ اروپا پس از رود ولگا است. این رودخانه با طولی بالغ بر 2850 کیلومتر، طولانی ترین رود قاره ی اروپا بعد از رود ولگا است. دانوب در بخش های اروپای مرکزی و اروپای شرقی جریان دارد. اگر بخواهیم درباره ی این صحبت کنیم که دانوب از کجا سرچمشه میگیرد، باید بگوییم که این رود در شهر دوناشینگن در جنوب کشور آلمان قرار دارد. رود دانوب همچنین در دل جنگل سیاه که در کشور آلمان واقع شده است قرار دارد و از درون آن گذر میکند. رود دانوب که بعد از رود ولگا، بزرگترین رودخانه ی اروپا است، از دو رود بریگاچ و رودخانه ی برگ تشکیل میشود و در مسیر خودش به سمت جنوب شرق میرود.
مشخصات رود دانوب
رود دانوب، یک رودخانه با طول ۲۸۵۰ کیلومتر است و در اروپای مرکزی قرار دارد. این رود از جنگل سیاه در آلمان سرچشمه گرفته و در ناحیهٔ دلتای دانوب در کشور رومانی به دریای سیاه میریزد. جالب است بدانید که دلتای این رودخانه ی پهناور یعنی رود دانوب، در اروپا بیش از ۳۵۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و زیست‌بوم بیش از ۳۰۰ نوع پرنده، ۱۹۰۰ گونه گیاهی و ۱۳۳ نوع ماهی را به تنهایی تشکیل داده است. نکته ای که شاید برای شما جالب باشد این است که هیچ یک از کشور هایی که در مسیر این رودخانه و در حال حاضر قرار دارند، به این رودخانه ی طویل ، دانوب نمیگویند! شهروندان کشورهای مختلف از نام‌های مختلفی مثل Donau، Dunaj، Duna، Donava، Dunav، Dunărea، Tuna و نام های دیگر برای اشاره به این رودخانه استفاده میکنند. قرار داشتن ۱۲۰۰ کیلومتر از رود دانوب در رومانی، باعث شده است تا این رود از نظر شهروندان و مردم کشور رومانی، به طویل ترین رود این کشور تبدیل شود. در گذشته و در دوران باستان، اقوامی به نام سکاها در حاشیه ی رود دانوب زندگی می کرده اند؛ طبق تحقیقات مورخین، این افراد که در حاشیه ی رود دانوب سکنی گزیده بودند، همگی ایرانیانی بوده اند که در جنوب قاره اروپا سکونت داشتند. اگر بخواهیم از نظر فرهنگی هم به مشخصات این رود طولانی بپردازیم، باید بدانید که مردم جهان، رود دانوب را با موسیقی بسیار زیبایی به یاد می آورند. آن هم به این دلیل است که آهنگ های معروفی مانند آهنگ "دانوب زیبا" که اثر موسیقی دان معروف اتریشی یعنی یوهان اشتراوس است، درباره ی این رودخانه ساخته و اجرا شده است.
رود دانوب از کدام کشور ها عبور میکند ؟
حوضه ی آبریز رود دانوب را کشور های زیادی تشکیل میدهند. اما رودخانه دانوب، رود بسیار بزرگ و پرآبی است که حوضه آبریز آن را کشورهای بیشتری را نیز تشکیل میدهند. علاوه بر ۱۰ کشوری که رود دانوب از آنها می‌گذرد، رودخانه‌های دیگری نیز از کشورهای بوسنی و هرزگوین، جموهوری چک، اسلوونی، مونته‌نگرو، سوئیس، ایتالیا، لهستان، مقدونیه شمالی، آلبانی به رودخانه دانوب می‌ریزند و حوضه آبریز آن را تشکیل میدهند. به طور خلاصه این رود از ده کشور، آلمان، اتریش، اسلواکی، مجارستان، کرواسی، صربستان، بلغارستان، رومانی، مولداوی و اوکراین عبور می کند.
شاید برای شما جالب باشد که چرا شهر های بزرگ در حاشیه ی رودخانه ها پدید می آمده اند؛ جواب این سوال این است که به طور کلی هر کجایی که در گذشته آب وجود داشته است (برای مثال رودخانه ای موجود بوده) ، مردم و افرادی که به دنبال گذراندن زندگی و امرار معاش بوده اند، به کنار آن آب مهاجرت میکرده اند و نیاز های خود را برای کار های مختلف تامین میکرده اند. به همین دلیل است که تعداد کشور هایی هم که به رود دانوب دسترسی دارند، تا این حد زیاد هستند و همین موضوع به اهمیت رود دانوب افزوده است. مثلا در قاره اروپا، شهرهای بزرگی مانند وین پایتخت اتریش، براتیسلاوا پایتخت اسلواکی، بوداپست پایتخت مجارستان و بلگراد پایتخت صربستان در حاشیه رودخانه دانوب بنا شده اند و همه ی این قرار گیری شهر ها در حاشیه ی رود دانوب به این علت است که مردم این شهر ها قصد داشته اند تا از این آب استفاده کنند و به رفع نیاز های خود و گذراندن زندگی بپردازند.
اهمیت رود دانوب
رود دانوب نه تنها برای کشورهایی که از آن عبور می کنند، بلکه برای بسیاری از پایتخت ها نیز اهمیت دارد. رود دانوب به دلیل داشتن کانال های بارانی و پل های بین المللی برای فعالیت های کشاورزی ، ماهیگیری ، توریستی ، تجاری و صنعتی، اهمیت زیادی دارد. در ادامه به بررسی برخی از اهمیت های رود دانوب در زمینه های مختلف میپردازیم.
اهمیت رود دانوب از لحاظ تجاری
از لحاظ تجاری رود دانوب از ویژگی ها و اهمیت های زیادی در قاره ی اروپا و دیگر کشور ها برخوردار است. از این رودخانه برای حمل و نقل کالا های متعدد تجاری استفاده میشود. مهم ترین نکته ای که رود دانوب دارد و این رود را به یکی از منحصر به فرد ترین رود های اروپا تبدیل میکند، این است که این رودخانه قابلیت کشتی رانی دارد.
حمل و نقل مواد اولیه ی خودرو ها ، حمل و نقل فولاد ، مواد شیمیایی ، مواد نفتی و... از جمله کار هایی است که در طول رودخانه ی دانوب و توسط شرکت های بزرگ حمل و نقل اروپا انجام میگیرد. به طوری که برخی از مشهورترین برند های کارخانه های اتومبیل سازی، از این رود برای انتقال قطعات و یا خودرو های خودشان به کشور های دیگر استفاده میکنند. تخمین زده می شود که طی 10 سال آینده، اگر روند استفاده از این رودخانه برای حمل و نقل همچنان صعودی باشد و افزایش یابد، میزان حمل و نقل و کانتینر های موجود روی کشتی هایی که درون این رودخانه قرار دارند، حداقل دو برابر میشود؛
رود دانوب گذشته از اهمیتی که در عرصه ی حمل و نقل تجاری دارد، از نظر مخازن و منابع نیز دارای اهمیت است. برای مثال یک شرکت عظیم که از دهه ی 60 میلادی درون فعالیت در این رودخانه است، به تولید ظرف های آهنی میپردازد. علت قرار گیری این کارخانه در دانوب نیز شاید برای شما جالب باشد! این کارخانه ی عظیم و قدیمی، از جریان آبی که در این رودخانه وجود دارد استفاده میکند و انرژی ذخیره شده در آب رودخانه را به برق تبدیل میکند تا بتواند به یک منبع نامحدود از برق دسترسی داشته باشد و از آن استفاده کند.
اهمیت گردشگری رود دانوب
اگر اهمیت های تجاری و صنعتی رود دانوب را کنار بگذاریم، نمیتوانیم از اهمیتی که رود دانوب در حوزه ی گردشگری دارد بگذریم. سالانه تعداد بسیار زیادی از قایق ها و کشتی ها به رود دانوب می آیند و به انواع مختلف سفرهای دریایی درون این رودخانه ی طولانی میپردازند. شما هم میتوانید یکی از آن افرادی باشید که برای سفر در ماه جولای و در تابستان، به رود دانوب میروند و در سرتاسر رود دانوب به گردش و تفریح میپردازند!
اهمیت زیست محیطی دانوب
تقریبا حدود پنج هزار گونه از گیاهان و جانوران مختلف در رود دانوب زندگی میکنند؛ دانوب زیست بوم بسیاری از موجودات آبی است که این موجودات گونه های بسیار نادری نیز هستند. پس اگر در حریم این رودخانه، برخی از کارخانه ها و یا شرکت های تجاری، دست به کارهای غیر قانونی ای بزنند که زیست گاه این منطقه را خراب کند، آسیب جبران ناپذیری به طبیعت اروپا و گونه های جانوری آن و همچنین جغرافیای طبیعی آن وارد میشود.
اهمیت دانوب در فرهنگ
رود دانوب همچنین نقش بسیار مهمی در پیدایش و توسعه تمدن و فرهنگ اروپا دارد. کشور های اروپایی، از دیرباز از چشم اندازهای زیبا و بی نظیر این رودخانه، به عنوان مهد تمدن و فرهنگ و مرکز فعالیت های فرهنگی یاد کرده اند.
اهمیت های دیگر رود دانوب؛ بزرگترین رودخانه ی اروپا بعد از رود ولگا
دانوب برای کشوره هایی که به آن دسترسی دارند از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. همه ی این کشور ها همانطور که گفته شد از این رود خانه برای حمل و نقل استفاده می کنند؛ همچنین برق آبی، منابع آب صنعتی و مسکونی، آبیاری و ماهیگیری، حرکت کشتی های باری و فعالیت های دیگر در رود دانوب، از مهم ترین کاربرد های این رودخانه است.
رود دانوب به کجا میریزد
همانطور که در بالا گفته شد، رود دانوب که بعد از رود ولگا، طویل ترین رودخانه ی اروپا با طول 2850 کیلومتر است، از جنگل سیاه در آلمان سرچشمه میگیرد و در ناحیهٔ دلتای دانوب در کشور رومانی به دریای سیاه میریزد. رودخانه دانوب در ادامه به سمت شرق حرکت میکند و در نهایت، به دریای سیاه میریزد. دریای سیاه دریایی است که در جنوب شرقی اروپا واقع است و از دریای مدیترانه انشعاب میگیرد؛ این دریا در شمال کشور ترکیه واقع شده است و مساحتی بالغ بر ۴۳۲٬۰۰۰ کیلومتر مربع، در ازای ۱٬۱۴۸ کیلومتر طول و 615 کیلومتر عرض دارد.
