کلیسا سنت باسیل

حتما تا به حال نام کلیسای جامع سنت باسیل را شنیده اید و یا با دیدن عکس های بسیار زیبای آن را حیرت زده شده اید. این کلیسا در شهر مسکو روسیه و در میدان سرخ که به عنوان قلب تپنده مسکو نیز شناخته می شود قرار گرفته است و هرساله گردشگران زیادی در ابتدای سفر به مسکو از این نمای شگفت انگیز دیدن می کنند.کلیسا جامع سنت باسیل نه تنها از حیث معماری بی نظیر آن، بلکه از نظر تاریخی و مذهبی نیز برای مردم روسیه بسیار ارزشمند است. این بنا که به دستور ایوان مخوف ساخته شد، قدمتی بالغ بر 450 سال دارد و تا آغاز قرن هفدهم میلادی نیز عنوان مرتفع ترین بنا در سراسر قاره اروپا را به خود اختصاص داده بود. در اینجا ما در نظر داریم به بررسی تاریخچه این کلیسا، معماری و نمای داخلی و بیرونی آن بپردازیم. اگر این کلیسای بسیار زیبا و منحصر به فرد نظر شما نیز به خود جلب کرده است پس در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری را در مورد آن بدست آورید.

معرفی کلیسای سنت باسیل، نماد تاریخی روسیه

همانطور که در بالا نیز گفته شد، کلیسای سنت باسیل به عنوان یکی از برجسته ترین نمادهای تاریخی روسیه شناخته می شود. ساخت این کلیسا در سال 1555 به دستور ایوان چهارم ملقب به ایوان مخوف آغاز گردید و تا سال 1561 نیز ادامه یافت. در مدت این 6 سال تنها در روزهای گرم سال افراد مشغول ساخت آن بودند، زیرا در فصول سرد، روسیه با انبوهی از برف و سرما مواجه می شود که ساخت آن در این فصول امکان پذیر نبوده است. این کلیسای رنگارنگ که انسان را به یاد شیرینی های خوشمزه و خوش رنگ می اندازد، برای گرامی داشت پیروزی خانات کازان بر قزان ها و تسخیر دژ تاتار ساخته شد که این پیروزی به طور اتفاقی با روز جشن میانجی گری مریم مقدس نیز یکی شده بود و در آن روز تمام کلیساها حتی کلیساهایی که هنوز ناتمام باقی ماده بودند نیز تقدیس می شدند و آن ها این را نشانه خوبی می دانستند.
در سال 1547 فردی به نام واسیلی پیشگویی آتش سوزی گسترده را در مسکو کرده بود که این امر باعث تعجب ایوان مخوف شد. از این رو پس از مرگ واسیلی بدنش در کلیسای جامع تثلیت که قبل از ساخت کلیسا سنت باسیل روسیه در آن جا قرار داشت دفن شد. بعد ها که این کلیسا تخریب شد، به خاطر یادبود آن، نام واسیلی مقدس را بر روی کلیسا تازه تاسیس شده گذاشتند. کلیسا جامع سنت باسیل، متشکل از ده کلیسا کوچک تر است که 9 کلیسا آن در اطراف یک کلیسا مرکزی به نام شفاعت قرارگرفته اند. 4 کلیسا که از دیگر کلیسا ها بزرگتر است در اطراف کلیسای مرکز همانند قطب نما قرار دارد و 4 کلیسای کوچکتر به صورت مورب در اطراف آن جای گرفته اند، کلیسا آخر نیز که کلیسای دهم می باشد در سال 1588 ساخته شد. اگرچه تقسیم بندی کلیساها به طور منظمی است اما به صورت کلی که بنگرید خواهید دید شکل کلی کلیسای جامع نامتقارن است و بسته به آن که از چه نقطه ای به آن می نگرید ظاهر کلی تغییر می کند. 
همچنین در جلوی درب ورودی این کلیسا مجسه دوتن از رهبران ارتش داوطلب روسیه در جنگ با لهستانی ها، به نام های دیمیتری پوژارسکی و کوزما مینین قرار دارد. این مجسه ها در ابتدا در باغ روبرو این کلیسا قرارداشتند، اما دولت شوروی به خاطر مزاحمت در رژه ارتش، آن ها را به محوطه کلیسا سنت باسیل روسیه منتقل کرد.  نکته قابل توجه در ساخت کلیسا سنت باسیل روسیه این می باشد که پس از اتمام ساخت آن، ایوان مخوف از ساخت چنین بنای شگفت انگیزی متحیر ماند و دستور داد تا معمار آن را کور کنند تا دیگر نتواند در هیچ کجا بنایی باشکوه تر از آن بسازد و رقیبی برای این سازه باشد. اما به گفته برخی افراد این موضوع حقیقت نداشته و معمار آن پس از ساخت کلیسای جامع واسیلی، کلیسای جامع دیگری نیز در ولادیمیر ساخته است.
 کلیسا جامع سنت باسیل، در طول سال هایی که ساخته شد آسیب های بسیاری را به خود دیده است، اما همچنان یکی از بهترین جاذبه های شهر مسکو به حساب می آید. از جمله آسیب های وارد شده به آن می توان چندین بار آتش سوزی، حمله سپاه ناپلئون به مسکو و تخریب برخی قسمت های آن اشاره کرد. همچنین استالین در زمان خود تصمیم گرفت که این کلیسا را برای راحتی رژه روندگان و گستردگی اطراف میدان سرخ به طور کلی تخریب کند اما با مخالفت معماری به نام بارانوفسکی مواجه شد که در نامه ای به استارلین برای جلوگیری از تخریب این اثر تهدید به کشتن او کرده بود. اگر چه آن معمار به خاطر نامه تهدید آمیزش به مدت 5 سال زندانی شد، اما همین امر باعث تغییر نظر دولت شد و این گونه کلیسا سنت باسیل روسیه از تخریب در امان ماند. بدین خاطر چندین بار کلیسا سنت باسیل روسیه مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفته است و تغییرات جزئی نیز در آن پدید آمد، علاوه بر آن نوشته های درون کلیسا نیز درطی این بازسازی ها از بین رفت. 

معماری کلیسای جامع سنت باسیل

همانطور که گفتیم، کلیسا جامع سنت باسیل از ده کلیسا ساخته شده است که در نمای بیرونی آن ها گنبدهایی با رنگ های شاد و زیبا در بالای برج های کلیسا قرار گرفته اند و هر کدام از آن رنگ ها ارتباط مستقیمی با بحث نماد گرایی در مسکو دارد. از جمله آن که، رنگ طلایی به کار رفته در گنبد ها نماد شکوه و جبروت آسمانی برای روس ها و گنبد های آبی با ستاره های طلایی، نماد کلیساهای مادر خدا هستند.  
جالب است بدانید که کلیسا سنت باسیل روسیه، حدود 200 سال پس از ساخت به این رنگ بندی زیبا درآمده است و در ابتدا بنا به اعتقادی که داشتند تنها از رنگ های سفید و طلایی در ساخت آن استفاده کرده بودند. بعد از آن در قرن هفدهم، از سبک معماری روسی استفاده کردند و رنگبندی شاد و متنوعی را در این کلیسا به کاربردند. علاوه بر آن که هر کدام از کلیسا ها دارای رنگبندی متفاوت و چشم نوازی هستند، طراحی و ساخت آن ها نیز به یکدیگر شبیه نیست و معمار آن، برای ساخت هرکدام از کلیسا ها طرح و الگوی متفاوتی را طراحی کرده است و این کار باعث شده تا کلیسا سنت باسیل در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد باشد. 
 با کمی دقت در نمای بیرونی کلیسا مرکزی خواهید دید که هرمی شکل است و بر بالای آن گنبد کوچک پیازی شکل، به رنگ طلایی قرار دارد. بعد از آن  4 گنبد بزرگ دیگری وجود دارد که طرح آن پیازی شکل بوده و متشکل از رنگ های آبی، سفید، زرد، سبز روشن و سبز تیره، و قرمز است. همچنین از میان 4 گنبد کوچک دیگر، دو گنبد پیازی شکل و دو گنبد مخروطی شکل هستند که رنگ بندی آن ها نیز ، قرمز، سبز تیره، آبی، صورتی و سورمه ای می باشد. ابتدا در این کلیسا مراسمات عبادی و روحانی برگذار می شد اما از سال 1929 آن را به موزه تبدیل کردند و در کنار کاخ کرملین و میدان سرخ، کلیسا جامع سنت باسیل نیز به عنوان یکی از زیباترین بناهای روسیه در فهرست یونسکو به ثبت رسید. 

سفر با تورهای ارزان لحظه آخر به روسیه

تور روسیهتور مسکو

نمای داخلی کلیسا سنت باسیل

در ساخت نمای داخلی کلیسا سنت باسیل روسیه، از سبک های بیزانس، رسانس و معماری اسلامی ایده گرفته شده و با ظرافت کاری هایی که در ساخت آن رعایت شده است هر فردی را ترغیب می کند که از تمام قست های این کلیسا دیدن کند زیرا تلفیق این سبک ها را در هیچ کجای دیگر نتوان یافت. فضای داخلی این کلیسا، سراسر از نقاشی ها و طرح ها ظریف پوشانده شده است. دیوارها و سقف ها  نیز با طرح های گل دار و هندسی و تنوع رنگی بی نظیر تزئین شده اند که از زیبایی های وصف نشدنی این کلیسا است. برای دیدن این همه زیبایی کافیست سر خود را بچرخانید تا همه هنر به کار رفته در کلیسا سنت باسیل روسیه را  به صورت یک جا ببنید. 

داخل این کلیسا فضاهایی تو در تو وجود دارد که در هنگام دیدن آن از نمازخانه ای به نمازخانه دیگر و از طبقه ای به طبقه دیگر به وسیله پله های باریک، با طاق هایی کوتاه که به هم این فضا ها را وصل کرده است خواهید رفت.  هدف از ساخت کلیسا جامع سنت واسیل، ساختن کلیساهای کوچک و اهدا هریک از آن ها به قدیسان بوده است که این کلیساهای کوچک نیز به واسطه برجی که در وسط آن ها قرار گرفته است بهم متصل شده و همه آن ها در کنار هم کلیسای جامع سنت واسیل را تشکیل می دهند. برخی از نماد هایی که در ساخت این کلیسا به کار رفته است نماد پیروزی در جنگ ها می باشد که ریشه هایی تاریخی دارد. 
در داخل کلیسا 9 نمازخانه بر روی یک پی قرار داشته که  8 تا از آن ها نمادی از 8 حمله به کازان می باشند، که شامل ۴ هشت ضلعی بزرگ و ۴ مربع کوچک می شود. نمازخانه نهم نیز در سال 1588 در مقبره سنت واسیلی ساخته شد و ساخت این نمازخانه باعث برهم زدن تقارن ساختاری کلیسا شد. از نمای بیرونی کلیسا نیز نمازخانه نهم به خاطر گنبد سبز، طلایی که دارد و هرم های طلایی کوچک به کاررفته بر روی آن قابل تشخیص است که از جاذبه های دیدنی شهر مسکو نیز به حساب می آید. در بیرون کلیسا نیز جاذبه های تاریخی از جمله کاخ کرملین و برج اسپاسکایا قرار دارد که با رفتن به میدان سرخ می توان تمام این زیبایی ها را به صورت یکجا دید.

موزه سنت باسیل

کلیسا سنت باسیل روسیه در ابتدا مکانی برای عبادت و برگزاری مراسمات مذهبی اشخاص بود، اما از سال 1992 آن را به یک موزه تبدیل کرده و تنها در بعضی از روزها مراسمات عبادی و مذهبی برگزار می شود و در دیگر روزها موزه ای برای گردشگران و علاقه مندان به  دیدن زیبایی های این کلیسای تاریخی می باشد. 

اطلاعات بازدید از کلیسای سنت باسیل

 بهترین زمان بازدید از کلیسا سنت باسیل روسیه، فصول ابتدایی سال است زیرا در فصل پاییز و زمستان سرما و برفی شدید مسکو را در برمی گیرد و امکان بازدید از این کلیسا را در آن زمان نخواهید داشت، همچنین با نزدیک شدن به کریسمس نیز این مکان به زیبایی تزئین می شود که فرصت دیدن کلیسا در آن زمان را نباید از دست داد. از طرفی قبل از بازدید از کلیسا جامع سنت باسیل، لازم است اطلاعاتی از قبیل هزینه و زمان بازدید از کلیسا داشته باشید تا بتوانید زمانی مناسب را برای دیدن از این کلسیا فراهم کنید. 

هزینه بلیط

اگر قصد بازدید از کلیسا سنت باسیل را دارید می توانید بلیط های ورودی را در بدو ورود تهیه کنید و یا از طریق سایت مربوط به کلیسا نیز امکان تهیه  بلیط وجود دارد، البته باید توجه داشته باشید که سایت به بان روسی می باشد. هزینه بلیط های ورودین یز برای هرشخص بومی یا گردشگر 700 روبل می باشد که این هزینه برای تماشای دو ساعت از نماهای داخلی این بنای زیبا و شگفت انگیز می باشد. برای تهیه بلیط باید توجه داشته باشید که باجه بلیط فروشی 45 دقیقه قبل از بسته شدن کلیسا بلیطی را به فروش نمی رساند.

ساعات بازدید

برنامه زمان بندی کلیسا به طریق زیر است:

• از تاریخ ۱ جون تا ۲۴آگوست: همه روزه از ساعت ۱۰ صبح تا ۷ بعد از ظهر بجز چهارشنبه ها، زمان بازدید از کلیسا می باشد.
• از تاریخ  25 آگوست تا ۳ سپتامبر: همه روزه از ساعت ۱۰ صبح تا 4  بعد از ظهر بجز چهارشنبه ها.
• از ۴ سپتامبر تا ۵ نوامبر: کلیسا در این تاریخ همه روزه از ساعت ۱۱ صبح تا ۶ بعد از ظهر پذیرای افراد می باشد.
• از ۶ نوامبر تا ۳۰ آپریل: از ساعت ۱۱ صبح تا ۵ بعد از ظهر هر روزه باز است.
• از ۱ می تا ۳۱ می: همه روزه از ساعت 11 صبح الی 6  بعد از ظهر.

به صورت کلی چهارشنبه های اول هر ماه، کلیسای سنت باسیل روسیه به خاطر نظافت بسته می باشد.

قوانین بازدید از کلیسا سنت باسیل

برای ورود به کلیسا جامع سنت باسیل که اکنون به موزه تبدیل شده است، قوانینی در نظر گرفته شده که افرادی که می خواهند از آن دیدن کنند ملزم به رعایت آن ها می باشند. 

• درون کلیسا دست زدن به هرگونه وسیله و دیوارها ممنوع است.
• از نمای داخلی کلیسا عکس برداری مشکلی ندارد، فقط استفاده از دوربین عکاسی، پایه عکاسی و فلش زدن گوشی موبایل برای گرفتن عکس ممنوع می باشد.
• از کودکان در فضای داخلی کلیسا باید مراقبت کرد، زیرا امکان گم شدن آن ها در فضای تو در تو کلیسا وجود دارد.
• آوردن ویلچر و یا کاسکه به داخل کلیسا ممنوع می باشد. 
• اگر کوله پشتی و یا وسیله ای بزرگ را به همراه دارید، باید قبل از ورود آن ها را به امانات سپرده و سپس وارد کلیسا شوید.

راه های دسترسی به کلیسا جامع سنت باسیل

اگر به شهر مسکو سفر کردید، حتما به یاد داشته باشید که از کلیسا سنت باسیل با معماری بی نظیری که دارد دیدن کنید. رفتن به کلیسا سنت باسیل به خاطر قرارگیری آن در میدان سرخ مسکو و دسترسی اکثر اتوبوس ها و خطوط مترو به این میدان به راحتی امکان پذیر است. از جمله ایستگاه های متعدد نزدیک به کلیسا، ایستگاه سنت باسیل، ایستگاه‌های پلوشاد روولتسی، کیتای گورود، بیبلیوتکا و اوخوتنی ریاد را می توان نام برد که امکان دسترسی راحت به این کلیسا را میسر کرده اند.در شهر مسکو و در نزدیکی کلیسا جامع سنت باسیل مکان های دیدنی دیگری نیز وجود دارد که با رفتن به آن جا همزمان می توانید از دیدن چندین جاذبه دیدنی و زیبای شهر بهره مند شوید. به تعدادی از آن مکان ها در زیر اشاره خواهیم کرد.

• میدان سرخ مسکو که در آثار ملی یونسکو نیز به ثبت رسیده است، در 50 متری کلیسا سنت باسیل قرار دارد.
• همچنین پارک زاردیه که از پارک های زیبا مسکو محسوب می شود در 350 متری این کلیسا واقع شده است.
• کاخ کرملین مسکو نیز در 1.1 کلومتری کلیسا قرار دارد، که آن هم در یونسکو به ثبت رسیده است.
• مقبره سرباز گمنام و پارک گورکی به ترتیب در حد فاصل 1.5 و 2.9 کیلومتری کلیسا سنت باسیل روسیه قرار دارد که از جمله جاذبه های بسیار زیبای شهر هستند.

در نزدیکی کلیسا هتل هایی برای اسکان گردشگران قرار دارند که برخی از این هتل ها عبارتند از:
هتل بالتشوک کمپینسکی در فاصله 1.1، هتل ترویکا در فاصله 1.2 کیلومتری، هتل باردین رزیدنس در فاصله 1.2 کیلومتری و هتل پیپل در حد فاصل 1.4 کیلومتری از کلیسا جامع سنت باسیل قرار گرفته است که در صورت سفر به مسکو می توانید با اسکان در آن جا، از امکانات فوق العاده ای که برای مسافران در نظر گرفته اند در کنار بازدید از آثار دیدنی و تاریخی مسکو بهره ببرید.   
علاوه بر آن قرار داشتن رستوران در نزدیکی اماکن دیدنی یکی از مهم ترین عوامل حضور گردشگر و رونق آن منطقه است. در نزدیکی کلیسا سنت باسیل روسیه نیز رستوران های معروفی از جمله: رستوران زاریادیه گاسترونومیک سنتر، رستوران بلوگا، رستوران گرند کافه، رستوران کوآدروم و رستوران جیمیز استالین قرار دارد، که پس از بازدید از کلیسا سنت باسیل و اماکن دیدنی اطراف آن می توانید برای سرو غذا به این رستوران ها مراجعه کنید.