مکان های گردشگری سیاه در ایران

گردشگران  در اقصی نقاط جهان به دلایل مختلفی از جمله درمان یک بیماری، تفریح کردن، بوم گردی، طبیعت گردی با هدف مذهبی، دیدن دریاها و همچنین گردشگری سیاه به کشور های مختلف سفر می کنند. از جمله مقصد های گردشگری که توریست های بسیاری را به سمت آن ها سوق می دهد، گردشگری به نام گردشگری سیاه است. غرض از گردشگری سیاه خوشحالی و شادی نیست و اصلا افرادی که به این نوع گردشگری روی می آورند با هدف گذشتن اوقات فراغت و سبک بالی نیست، بلکه گردشگری سیاه که بعضی ها اسم آن را گردشگری تلخ و غم انگیز هم می نامند مقصودش دیدن حوادث تلخ و وحشتناکی است که در شهر های مختلف یک کشور به دلایل مختلف از جمله حوادث طبیعی مثل زلزله و سیل و یا حوادث مصنوعی که عامل آن ها انسان بوده است مثل جنگ رخ داده است.

کشور ایران که دارای تنوع آب و هوایی است و از اقوام و مذاهب و فرهنگ های گوناگون تشکیل شده است. می تواند به عنوان مقصدی جذاب برای گردشگران محسوب شود خصوصاً گردشگری سیاه که ما قصد داریم در این مقاله به جذاب ترین و مخوف ترین گردشگری های سیاه در  ایران اشاره کنیم.

گردشگری سیاه به چه معناست ؟

اگر بخواهیم معادلی را برای گردشگری سیاه در نظر بگیریم می شود، Thana Tourism که خود آن از کلمه Thanatos الهام گرفته ، که در زبان یونان باستان به معنای مرگ بوده است. و یا مرگی که همراه با خشونت و ظلم و ستمی باشد.

همان طور که گفته شد به دلایل مختلفی توریست ها مقصد هایی را به عنوان گردشگری در نظر می گیرند. اما در گردشگری سیاه که سالانه گردشگران بسیاری این نوع گردشگری را انتخاب می کنند، واقعا به معنای بد بودن ویا خطرناک بودن این سفر نیست. افرادی که این نوع گردشگری را انتخاب می کنند بیشتر هدف آن ها این است که به جای خواندن کتاب های تاریخی و یا ترسناک  و فهمیدن وقایعی که در جاهای مختلف رخ داده، مثلاً قلعه آدم خوار در اردبیل یا کلبه وحشت انزلی که همگی دارای زیبایی های خاص خودشان هستند به این مقاصد سفر می کنند. تا هم با تاریخ این مکان ها آشنا شوند، و هم حس کنجکاوی که دارند را ارضا کنند. البته باید گفت که این مقصد هایی که به عنوان گردشگری سیاه انتخاب می شوند فقط مخصوص ایران نبوده، بلکه در طول تاریخ حوادث مختلف از جمله جنگ های جهانی اول و دوم و اتفاقات طبیعی مثل زلزله و سونامی و یا حتی بی توجهی به مسائل حقوق بشری از جمله اردوگاه های کار اجباری و زندان ها را نیز شامل می شود.

پس می توان گفت که گردشگرانی که گردشگری سیاه را انتخاب می کنند با هدف همدردی و حس انسان دوستانه نسبت به انسان هایی هست که در اثر وقایع وحشتناکی مثل جنگ و سیل و سونامی یا زندگینامه سخت بعضی از افراد مثل خالو حسین کوهکن ویا اتفاقات ترسناکی که برای گردشگرانی که به این جور مکان ها سفر کرده اند رخ داده است. گردشگری سیاه در جهان مورد استقبال بسیاری از توریست ها می باشد که معروف ترین مقاصد گردشگری جهانی شامل موارد زیر می باشد.

فاجعه هولوکاست در آشویتس بورک تن او که محل نگهداری اسرای جنگی بوده است،که در هلند توسط نازی ها ایجاد شده بود. میلیون ها یهودی توسط نازی ها  در این محل قتل عام شدند، و به اردوگاه مرگ آلمان نازی هم معروف است.  که میلیون ها گردشگر را سالانه به سمت خود جذب می کند. ویا فوکوشیما ژاپن که در اثر زلزله ۹ ریشتری و سونامی  نیروگاه اتمی دچار نشت مواد رادیواکتیو شد.

آیا می توان به حادثه چرنوبیل در اوکراین اشاره کرد. که شدت نشت مواد رادیواکتیو آنقدر زیاد بود که تا غرب اروپا هم رفت و باعث کشته شدن افراد زیادی و همچنین بیماری در نسل های بعدی شد. و یا حتی زندان آلکاتراز در سانفرانسیسکو که تا سال ۱۹۶۳ محل نگهداری جنایتکاران و قاتلان بود و الان به موزه تبدیل شده است.

و یا حتی شهر پمپی در ایتالیا که در اثر فوران آتشفشان به خاکستر تبدیل شد. ویا دشت مردگان در کامبوج که توسط آمریکایی ها کامبوجی ها را قتل عام کردند. و یا می تواند سقوط یک شهر از نظر درخشندگی باشد مثل شهر دیترویت آمریکا که به ویرانه تبدیل شده است. ویا می تواند به دلیل احترام به درگذشتگان از یک فاجعه، مثل کشتی تایتانیک باشد.

مقاصد گردشگری سیاه در ایران

ایران همانند بسیاری از کشورها  دارای مقاصد گردشگری سیاه می باشد. گردشگران بسیاری که دنبال جاهای مخوف و هیجان انگیز هستند به این مکان ها سفر می کنند که در ایران هم مکان های بسیاری هستند که افراد می توانند برای این نوع گردشگری به آن مکان ها سفر کنند.

از جمله آثاری که در شهر های خوزستان، ایلام و کرمانشاه از جنگ تحمیلی باقی مانده است، همانند سایر کشورهای جنگ زده مثل ویتنام می تواند به عنوان مقصد گردشگری سیاه به حساب آید. که هم اکنون گردشگران بسیاری در قالب کاروان های راهیان نور به این مناطق سفر می کنند. و یا می  توان به زلزله شهر بم اشاره کرد که در تاریخ ۵ دی ۱۳۸۲ به وقوع پیوست. که باعث ۵۰ هزار قربانی و بالغ بر ۳۰ هزار مجروح و تخریب حدود ۹۰ درصدی ارگ بم شد.

در حالی که می توان ارگ بم را از نظر زیبایی و استواری با دیوار چین مقایسه کرد،  اما در اثر این زلزله بیشتر آن تخریب شد. و ارگ بم در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. 12 کشور اروپایی از جمله ایتالیا و آلمان و ... نقش حفاظت از آثار باقی مانده از زلزله ارگ بم در سال 1382 را بر عهده دارند. و به این دلیل می توان گفت هر توریستی که به کرمان سفر می کند امکان  ندارد که از این مکان فرهنگی – تاریخی دیدن نکند.

و دلیل اصلی دیدن گردشگران از این منطقه حس بشر دوستانه و همدردی آن ها با افرادی است که در این فاجعه جان خود را از دست داده اند. در واقع اگر شما فردی ماجراجو هستید و به دنبال جاهایی می گردید که دارای رمز و راز بوده ویا ترسناک باشند می توانید به مکان های راز آلودی که در ایران قرار دارند سفر کنید. و ما قصد داریم آن ها را در این مقاله توضیح دهیم.

باغ سنگی درویش خان

یکی از عجیب ترین باغ هایی که با هرچه باغ تا الان دیدید متفاوت است باغ سنگی درویش خان می باشد. این باغ که در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی سیرجان در کرمان واقع شده است. دارای تاریخچه عجیبی است که مربوط به صاحب اصلی این باغ یعنی آقای درویش خان بر می گردد.

یک پیرمردی ناشنوا و نابینا بوده است. که وقتی می بیند دولت وقت آن زمان یعنی  در سال ۱۳۳۹ شمسی زمین های او را به تاراج برده و باغش رو نابود می کند، این پیرمرد به نشانه اعتراض دست به کار عجیبی زد که باعث شد افراد زیادی او را دیوانه هم خطاب کنند. اما کار عجیب او این بود که درخت های خشکیده خود را به این مکان برد و به جای میوه، سنگ ها را به آن ها آویزان کرد.

سرانجام درویش خان در سن ۹۰ سالگی از دنیا رفت و او را در همان باغ دفن کردند. اما در کشور مکزیک همانند باغ درویش خان، جزیره ای به نام جزیره عروسک ها وجود دارد. این جزیره توسط فردی به نام دون ژولیان سانتانا که مردی گوشه نشین بوده ، و خانواده اش او را ترک کرده بودند، دست به کار عجیبی زد. او عروسک هایی که در سطل اشغال شهر قرار داشتند را جمع آوری کرد.

بعد آن ها را از درخت هایی آویزان کرد که باعث ترس و وحشت بسیاری از افراد شد. و این مکان همانند باغ سنگی درویش خان علاقمندان بسیاری را سالانه به سمت خود جذب می کند.

ریگ جن

در جنوب غربی و غرب دشت کویر در استان سمنان یک منطقه خالی از حیات وجود دارد. که به جزیره برمودا ایران یا ریگ جن معروف است.

این منطقه خالی از هرگونه چشمه و آب می باشد. این دشت وحشتناک را رسوبات نمکی و مواد فرسایشی از دامنه های البرز فرا گرفته است. تا سال ها کسی جرات نداشت که به این منطقه سفر کند و اگر هم جرات پیدا می کرد در راه می ماند ویا توسط باتلاق های نمک که در ریگ جن قرار دارد بلعیده می شد. اما سرانجام آقای علی پارسا کویرشناس آمریکایی توانست به همراه آقای میزان زاده رئیس وقت دشت کویر در سال ۱۹۹۷ با هواپیما وارد این منطقه شود. البته خود آقای علی پارسا هم در سال بعد با ماشین به این منطقه سفر کرد.

دلیل نامگذاری این منطقه به اسم ریگ جن برمی گردد به دو موضوع; یک اینکه این منطقه دارای گرمای طاقت فرسایی است و چون طبق قرآن که گفته جن از جنس گرما و آتش است این نام را برای آن انتخاب کرده اند. یا می توان پنهان بودن این منطقه زیر تپه های ماسه ای و صدایی که در اثر حرکت باد بر این ناحیه اثر گذار است را دلیل نامگذاری این منطقه به نام ریگ جن دانست. چون خود واژه جن به معنای پوشیده و پنهان است و به دلیل تفاوت زیاد اختلاف دما شب و روز در منطقه ریگ جن باعث خرد شدن سنگ ها می شود و به گریه سنگ معروف است.

برای رفتن به این منطقه حتما باید از جیپ های سبک استفاده کرده، و البته همراه کاروان به این منطقه سفر کنید. افرادی که در این منطقه زندگی می کنند افسانه های را درباره منطقه ریگ جن بیان می کنند از جمله علت حرکت ماسه ها را قدرت شیطانی می دادند. و به طور کلی سفر کردن به این منطقه نیاز به نقشه و همچنین به افراد با تجربه نیاز دارد. وگرنه به قول محلی های آن منطقه اگر به ریگ جن بروید توسط ارواح و موجودات ماورا الطبیعه ناپدید خواهید شد.

علاقمندانی که دوست دار صنعت دارک توریسم یا همان گردشگری سیاه هستند. باید بدانند که سفر به این منطقه مستلزم استفاده از جی پی اس می باشد. چون حتما باید به اندازه دو هفته آب و بنزین و خوراک و وسایل مخصوص ماشین را به همراه داشته باشید تا بتوانید از گردشگری سیاه به ریگ جن لذت ببرید و دچار مشکل نشوید.

غار خالو حسین کوهکن

اگر قصد کردید که به شهرستان پاوه در کرمانشاه سفر کنید، و به صنعت دارک توریسم یا گردشگری تلخ هم علاقمند هستید پیشنهاد می شود که به غار خالو حسین کوهکن در منطقه گردشگری خوش آب و هوا میگوره سفر کنید. دلیل نامگذاری این منطقه به نام غار خالو حسین کوهکن مربوط می شود به فردی که اهالی آن منطقه به او فرهاد ثانی یا فرهاد قرن بیستم هم می گویند.

خالو حسین در ابتدا کشاورز و دامدار بوده و در سن ۲۰ سالگی ازدواج می کند اما همان سنین جوانی زمانی که می خواسته کبک شکار کند پایش لیز خورده و و به دلیل بی توجهی پزشکان نسبت به پا شکسته او، در نهایت پا او را قطع می کنند. بعد از چند سال هم همسر خود را از دست می دهد و خانه و حیوانات خود را نیز در اثر جنگ ایران و عراق از دست می دهد.

اما سرانجام با همان معلولیتی که داشته تصمیمی عجیب می‌گیرد. و در سال ۵۷ با کلنگی که طبق حرف خودش سرش از الماس درست شده بود کوه را می کند.

و برای خود و ۷ فرزندش یک خانه در کوه با ۹ اتاق می سازد. ساختن این خانه قریب بر ۲۰ سال طول کشید. و در نهایت او در سال ۸۸ از دنیا رفت. امروزه خانه سنگی خالو حسین به یکی از مقاصد گردشگری سیاه یا همان صنعت دارک توریسم تبدیل شده، و افراد بسیاری برای دیدن غار خالو حسین به منطقه توریستی میگوره در شهرستان پاوه سفر می کنند.

دریاچه گنج تکاب

در روستای نصرت آباد در آذربایجان غربی یک دریاچه خطرناک و پر رمز رازی وجود دارد. که به دلیل همین رموز نام این دریاچه را دریاچه گنج گذاشته اند. چون در منطقه تخت سلیمان هم قرار دارد به آن دریاچه گنج تخت سلیمان هم می گویند.

این دریاچه پر رمز و راز به رنگ فیروزه ای هست و به دلیل با ارزش بودن آن در میراث جهانی یونسکو هم قرار دارد. دلیل ایجاد این دریاچه از لحاظ علمی، سفره های زیرزمینی آهکی هستند که آب با املاح فراوان را به سمت بالا آورده و این دریاچه را تشکیل داده اند. به دلیل همین املاح، دریاچه گنج تکاب قابل شنا کردن نیست و همین باعث شده به راز و رمز این دریاچه دامن زند.

افسانه های متعددی درباره این دریاچه وجود دارد; از جمله اینکه بعضی گویند این دریاچه در اثر کوبیدن عصای حضرت سلیمان ایجاد شده، و یا انگشتر سلیمان نبی در انتهای این دریاچه قرار دارد، و یا بعضی دیگر می گویند که کوروش کبیر اشیای قیمتی را که در هنگام شکست پادشاه لیدیه به دست آورده را نذر این دریاچه کرده است، و یا در دوره اشکانیان و ساسانیان در جنگ روم و ایران، موبدان زرتشتی اشیا  گرانبهای خود را داخل این دریاچه ریخته اند. به این دلایل افسانه ای، بسیاری از افراد باور دارند که در زیر این دریاچه گنج های نهفته است.

 افراد بسیاری که به صنعت گردشگری خصوصا، گردشگری دارک توریسم یا همان گردشگری سیاه علاقمند هستند به دریاچه گنج تکاب سفر می کنند. البته دلیل اینکه این مکان به عنوان گردشگری سیاه محسوب می شود همان راز های مخوفی است که داخل این دریاچه وجود دارد. و البته هر کسی در این دریاچه شنا کند زنده بر نخواهد گشت. و لازم به ذکر است که برای بازدید از این دریاچه باید گردشگران ۵ هزار تومان نفری پرداخت کنند.

دره ستارگان قشم

افرادی که به جزیره آزاد قشم سفر کرده اند می دانند که این جزیره دارای جاذبه های توریستی و تفریحی فراوانی است. اما یکی از این جاذبه های طبیعی در جزیره قشم، دره ستارگان قشم بوده، که جزء عجایب هفتگانه قشم به حساب می آید.

دلیل ایجاد این منطقه در جزیره قشم از لحاظ علمی، باران های موسمی و تندباد ها بوده است اما ساکنان قشم دلیل ایجاد دره ستارگان قشم را سقوط یک ستاره از آسمان می دانند، و به دلیل همین موضوع به این منطقه دره ستارگان قشم می گویند.

اما دلیل اینکه این منطقه به عنوان یک مکان گردشگری سیاه محسوب می شود صداهای عجیب و ترسناکی است که بومیان منطقه دلیل این صداها را رفت و آمد موجودات ماورا الطبیعه می دانند. در حالی که دلیل اصلی این صدا ها در شب در دره ستارگان قشم، گردش هوا در دره است.

اگر علاقمند به گردشگری دارک توریسم یا همان گردشگری سیاه هستید و دوست دارید که شب ها را طوری متفاوت و ترسناک به سر برید حتما پیشنهاد می شود که به دره ستارگان در قشم سفر کنید.

پروآ، غار قاتل

در استان کرمانشاه در نزدیکی کوه بیستون غاری ترسناک و صعب العبور و تاریک و بیش از حد ریزشی  به نام غار  پروآ قرار دارد. که تا کنون ۵ غارنورد را به کام مرگ برده و هیچ جنازه ای هم از آن ها باقی نمانده است، به این دلیل به این غار، غار قاتل هم می گویند.

رفتن به این غار برای افراد عادی و همچنین غارنوردان مبتدی اصلا توصیه نمی شود و کاملا خطر مرگ را در پی دارد. غار پروآ، غار قاتل در ۳۰۰۰ متری کوه پروآ قرار دارد. پروآ به معنای پر آب است و به دلیل حوضچه پر آب در انتهای غار، به این نام شناخته می شود.

غار پروآ  که جزء صنعت گردشگری سیاه یا صنعت دارک توریسم در ایران می باشد، نخستین بار توسط انگلیسی ها و بعد از آن ها لهستانی ها کشف شده است. افرادی که علاقمند به گردشگری سیاه هستند به هیچ عنوان نباید این غار را به عنوان مقصد گردشگری خود در نظر بگیرند چون فقط غارنوردان حرفه ای می توانند به داخل این غار رفته و سالم از آن خارج شوند.

کلبه وحشت انزلی

کلب وحشت انزلی در جنگل هفت دغنان قرار داشته، و داستان های ترسناکی درباره آن گفته می شود. از جمله اینکه ۴ پسر بودند که یک شب را در آن کلبه می مانند و همان شب دو تا از پسر ها فرار می کنند و دو تا دیگر فردا آن روز فقط جنازه شان پیدا می شود.

که به خاطر سکته قلبی مرده بودند.  به این دلیل تا سال ها این کلبه پلمپ شد و کسی حق ورود به آنجا را نداشت. داستان افسانه ای که درباره این کلبه نقل شده این است که اگر فردی بتواند یک شب را در این کلبه دوام آورد ثروتمند خواهد شد.

در حالی که اصلا این موضوع واقعیت ندارد و حتی الان همچین کلبه ای وجود ندارد. یک کلبه فقط از دوران ساسانی در روستای رینه وجود دارد که برای عزت الملوک ساسانی بوده است که آن هم نیاز به مرمت دارد ولی این کلبه به یک مقصد گردشگری سیاه در انزلی تبدیل شده که افراد بسیاری را به سمت خود جذب کرده است.

کوه های خلج در مشهد

از جذاب ترین جاذبه ها در شهر مشهد کوه های خلج و هفت حوض هستند که قدمت آن ها به هزاران سال قبل بر می گردد. اما به دلیل صخره های خطرناکی که دارد به عنوان یک مقصد گردشگری سیاه محسوب می شود. افرادی که در کوه نوردی ماهر هستند فقط می توانند از این کوه ها بالا روند.

قلعه آدم خوار  اردبیل

قلعه آدمخوار اردبیل یا بوینی بوفون به معنی گردن کلفت، به دلیل نقشه ساختاری آن به این نام مشهور شده است. قلعه آدم خوار  اردبیل دارای دیوارهایی با ۳۰۰ متر ارتفاع است. به همین دلیل نفوذ به آن غیر ممکن است و فقط از قسمت ورودی آن می شود وارد شد. افرادی که به این قلعه می آیند راه را گم کرده و دیگر راه بازگشتی به بیرون ندارند به این دلیل نام این دژ استوار را قلعه آدم خوار گذاشته اند. قلعه آدم خوار به دلیل افسانه هایی که مردم محلی برای آن در نظر میگیرند مقصدی برای گردشگری سیاه به حساب می آید.

تالاب ارواح نوشهر

تالاب ارواح نوشهر یکی از آثار ملی ایران به حساب می آید که به دلیل درختان ممرز و توسکا شکسته بیرون زده از آب دریاچه، و مه روی این تالاب به دریاچه ارواح هم معروف است. و به همین دلیل جز بهترین و زیباترین مقصد های گردشگری سیاه به حساب می آید.

به دلیل اینکه انسان ها نتوانستند به این منطقه زیاد وارد شوند به دلیل ظاهر ترسناک آن، دارای حیوانات وحشی فراوانی از جمله سگ وحشی و گراز می باشد. پس اگر خواستید تالاب ارواح نوشهر یا اسم دیگر آن دریاچه ممرز را به‌عنوان مقصد گردشگری سیاه در نظر بگیرید، به هیچ عنوان تنها سفر نکنید.