دهگلان نام جدید شهری در استان کردستان است که در قدیم به نام دیولان شهرت داشته و ۵۰۰۰ سال قدمت دارد؛ این نام که معنی زیبای جایگاه خدا را دارد به دوران قبل از زرتشت بر می گردد. شناخته می شده و یکی از شهر های زیبا و گردشگری استان کردستان به شمار می آید.استان کردستان آب و هوای مثال نزدنی و طبیعت بسیار زیبا و جذابی دارد که مثال زدنی نیست؛ شهر دهگلان نیز یکی از جواهرات استان کردستان است که جاذبه های گردشگری و طبیعی زیادی را در خود جای داده است. شهر دهگلان در مرکز شهرستان دهگلان واقع شده است و این شهر موقعیت مکانی بسیار خوبی دارد زیرا نه تنها در دشت وسیع و زیبای لیلاخ واقع شده است بلکه در کنار این شهر رودخانه فصلی وجود دارد که به این منطقه یک امتیاز مثبت می دهد.
شهر دهگلان در نزدیکی سنندج قرار گرفته و شما با فاصله ۴۵ کیلومتر از سنندج می توانید در مدت زمان کمی خود را به سنندج برسانید و از این مکان نیز دیدن کنید. با ما همراه باشید تا اطلاعات مهم و جالب دیگری در رابطه با شهر دهگلان به دست آوریم.
معرفی شهر دهگلان
همانطور که گفته شد، شهر دهگلان یکی از شهر های توریستی و زیبای استان کردستان است که مانند دیگر نقاط استان کردستان طبیعتی بکر و بسیار دیدنی دارد. شهرستان دهگلان شهرستانی با سابقه درخشان و سربلند استان کردستان است که حدود ۸۷ درصد مردم این شهرستان با سواد هستند. شهر دهگلان سالانه و به طور متوسط ۵۵۰ میلی متر بارش دار و این شهر در زمستان و فصل های سرد به یکی از سردترین مناطق ایران تبدیل می شود. شهر دهگلان که در شهرستان دهگلان واقع شده است در سال ۱۳۸۶ به شهرستان ارتقا پیدا کرد و با شر‌وع پروژه راه اندازی جاده جدیدی که از شهر دهگلان می گذرد؛ شهر دهگلان مسیر های پیشرفت زیاد دیگری را نیز پشت سر خواهد گذاشت.
زبان و مذهب شهر دهگلان
شهرستان دهگلان حدود ۲۵۹۹۲ نفر جمعیت دارد و مردم شهر دهگلان اکثرا به زبان شیرین و زیبای کردی سخن می گویند و تقریبا همه ی افراد ساکن این شهر اصالتا کرد هستند؛ البته شهر دهگلان مانند دیگر شهر های ایران به زبان فارسی نیز تسلط دارند و از زبان شیرین فارسی برای مکاتبات رسمی خود استفاده می کنند. مردم شهرستان دهگلان مذهب مسلمان و سنی شافعی دارند.
شغل اهالی دهگلان
شهرستان دهگلان نه تنها در کشاورزی بلکه در صنعت نیز ید طولایی دارد و شهرک صنعتی دهگلان (در شهرک صنعتی دهگلان لوله پلی اتیلن، کاشی و سرامیک از جمله صنایع مورد کاربری این شهر هستند.) واقع در این شهرستان بزرگترین شهرک صنعتی استان کردستان است. مردم شهرستان دهگلان با فعالیت در شهرک صنعتی دهگلان، دامپروری و کشاورزی امرار معاش می کنند و در استان کردستان از موفق ترین دامپروران، کشاورزان و صنعتگران به شمار می آیند. از جمله محصولات کشاورزی شهرستان دهگلان گندم، جو، ذرت، سیب زمینی، زعفران، خیار، گوجه فرنگی، کلزا، چغندر، دانه های روغنی، یونجه و… است؛ البته کشاورزان این منطقه بیشتر سیب زمینی را به عنوان محصول عمده کشت می کنند. مردم پر غرور شهر دهگلان با کار هایی مانند مرغداری، زنبورداری و پرورش شتر مرغ نیز امرار معاش می کنند.
سنت ها و آداب و رسوم خاص دهگلان
شهر دهگلان اکثرا رسوم و سنت های اصیل استان کردستان را دارد؛ از جمله سنت های مهم و اصیل شهر دهگلان مراسم خاص ماه رمضان این شهر است. در مراسم ماه رمضان، مردم شهر دهگلان با دیدن ماه با ساز و دهل به استقبال ماه مبارک رمضان می روند و از دیر باز مردم این شهر از یک ساعت قبل از سحر با ساز و دهل مردم را برای خوردن سحری و راز و نیاز بیدار می کردند و به این کار مراسم سحر خوانی می گفتند. مردم دهگلان علاوه بر اینکه نماز جماعت را به انفرادی در ماه مبارک رمضان ترجیح می دهند، بلکه ۱۱ الی ۲۱ رکعت نماز تراویح می خوانند.
یکی از سنت های جالب شهر دهگلان عیدی خاصی است که به تازه عروس ها و یا دختران نامزد کرده می برند؛ خوانچه عیدی است که از طرف خانواده داماد و یا عروس برای دختر برده می شود.رقص محلی و مراسم هلپرکی استان کردستان که در ایام مهمی مثل نوروز برپا می شود طرفداران زیادی دارد و گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. یکی دیگر از رسوم زیبای کردستان که امروزه فقط در بعضی روستا ها با اجرا در می آید؛ مراسم نوروز توانی است که در این مراسم افراد روستا همه در یک خانه جمع می شوند و روایت هایی از شاهنامه را نقالی می کردند.
جاهای دیدنی دهگلان
شهر دهگلان یکی از شهر های واقع در شهرستان دهگلان استان کردستان است که مانند دیگر شهر های استان کردستان طبیعت بکر و زیبایی دارد. از آنجایی که شهر دهگلان آب و هوای سردی در فصل زمستان و پاییز دارد و در کل جزو یکی از مناطق سرد ایران به شمار می آید بهترین زمان سفر به این شهر فصل های بهار و تابستان است. از اوایل بهار تا اوایل تابستان جزو بهترین زمان برای مسافرت به شهر دهگلان کردستان است. شهر دهگلان مکان های دیدنی بسیار زیادی دارد که در این قسمت به این مکان ها اشاره می کنیم:
کوه شیدا
کوه شیدا یکی از مکان های دیدنی شهر دهگلان است که در میان افراد شهر دهگلان به نام های کوه شیطه و یا کوه شیبا ( به معنی کوه نور )معروف است؛ که حدود ۲۲۳۲ متر ارتفاع دارد. کوه شیدا آرامگاه گنبدی شکل به نام شیدای نازار در بالای خود دارد که بنا به روایت هایی آرامگاه امان الله خان والی کردستان است. آرامگاهی که در بالای کوه شیدا قرار دارد در سال ۱۳۸۱ به ثبت آثار ملی ایران رسید. در دامنه کوه شیدا پوشش گیاهی مانند درختان بادام، گون درمنه، گندمیان و مرزه کوهی وجود دارد که در مسیر کوهپیمایی ممکن است با آنها رو به رو شوید.
منطقه شیطان بازار:
یکی از جاذبه های گردشگری و طبیعی خاص شهر دهگلان منطقه شیطان بازار است که در ۲ کیلومتری کوه شیدا قرار گرفته و توجه های زیادی را به خود جلب می کند. منطقه شیطان بازار سنگهایی از جنس آهک دارد که به دلایل طبیعی مختلفی مانند باد و باران و فرسایش به شکل های عجیب و غریبی در آمده است.
سد های سورال و سنگ سیاه:
یکی از مکان های دیدنی و تفریحی شهر دهگلان سد های سورال و سنگ سیاه این شهر اند. سد های سورال و سنگ سیاه بیشتر مکانی تفریحی و شناخته شده برای افراد بومی شهر دهگلان است و مردم دهگلان در نزدیکی این سد ها به تفریح و پیک نیک می پردازند . سد سورال یکی مکان های دیدنی شهر دهگلان است که با اینکه امکانات تفریحی ندارد اما راه پیشرفت زیادی دارد . سد سورال در ۲۶ کیلومتری دهگلان و ۳ کیلومتری جنوب غربی روستای سورال قرار دارد. سد سنگ سیاه نیز یکی دیگر از سد های واقع در۲۵ کیلومتری شهر دهلران است و تا شهر سنندج ۸۰ کیلومتر فاصله دارد.
روستا های گزگزاره سفلی و علیا:
شهر دهگلان دو روستای خوش آب و هوا با طبیعتی زیبا دارد که از پربازدیدترین مکان های شهر دهگلان به شمار می آیند. روستا های گزگزاره سفلی و علیا دو روستای بسیار زیبا در کردستان هستند که مردم این روستا ها بیشتر روی کشاورزی، دامداری و باغداری تمرکز کردند و از این راه امرار معاش می کنند؛ به همین علت باغ های زیبایی در این منطقه وجود دارد که توجه های زیادی را به خود جلب می کنند و این دو روستا که در بخش بلبان آباد از توابع شهرستان دهگلان واقع شده اند سالانه باعث بازدید افرادی زیادی به شهر دهگلان می شوند. در روستا های گزگزاره سفلی و علیا کشاورزان بیشتر گندم ، جو و یونجه را به عنوان محصولات کشاورزی خود کشت می کنند و باغداران از محصولات باغی همچون سیب، هلو، زردآلو، گیلاس، انگور و خیار امرار معاش می کنند.
سوغات دهگلان
شهر دهگلان انقدر که طبیعت و جاذبه های دیدنی برای نمایش دارد؛ سوغات و صنایع دستی ندارد. شهر دهگلان استان کردستان در گلیم بافی هنر اصیل ایرانی جایگاه والایی دارد و گلیم ها با طرح های اصیل ایرانی یکی گزینه های جالب برای سوغات هستند که می توانید از شهر دهگلان کردستان بخرید . اگر در تاریخ ۲۰ تا ۲۹ اسفند به شهر دهگلان سفر کردی حتما از نمایشگاه های دیدنی شهر دهگلان دیدن کنید؛ زیرا در ۲۶ غرفه ای که در این نمایشگاه وجود دارد می توانید انواع و اقسام صنایع دستی بانوان شهرستان دهگلان را ببینید و یا با خرید این صنایع دستی سوغاتی زیبا را از این شهر به یادگار ببرید.
از آنجایی که بیشتر محصولات کشاورزی و باغداری شهر دهگلان به صورت انبوه کاشت نمی شود هر روستا و بخش از توابع شهرستان دهگلان محصولات منحصر به فرد خود را دارد که ممکن است به خرید آنها علاقه داشته باشید؛ عسل، سیب، آلو، زردآلو، گیلاس، انگور و خیار از جمله ایم محصولات استند که فصل ها و روستا های مخصوص خود را برای خرید دارند.
بعضی اوقات محصولات باغی و کشاورزی را می توانید در کنار خیابان ها، مسیر و در داخل شهر ها و روستا های شهر دهگلان تهیه کنید.
