استان فارس به دلیل برخورداری از مکان های دیدنی و تفریحی فراوان، هر ساله افراد زیادی را از سراسر کشور جذب خود می کند. یکی از مکان های دیدنی این استان، پارک ملی بمو است که در 30 کیلومتری شهر شیراز قرار دارد. این پارک بعد از پارک گلستان و ارومیه سومین پارک ملی حفاظت شده کشور است. با این که پارک بمو از وسعت بسیاری برخوردار است و انواع گونه های گیاهی و جانوری در آن وجود دارد اما در میان پارک های ملی دیگر ایران کمتر شناخته شده است. از همین رو، ما تصمیم گرفتیم در این مقاله به معرفی پارک ملی بمو و ویژگی های آن بپردازیم.
پارک ملی بمو کجاست؟
یکی از پارک های ملی ایران، پارک ملی بمو است که در استان فارس قرار دارد. محل دقیق این پارک تفریحی در شمال شرق شیراز و در بخش زرقان است. نام پارک ملی بمو از کوه بمو گرفته شده است و حدود 40 سال است که مورد حفاظت قرار دارد. منطقه بمو از طریق جاده شیراز-اصفهان به دو قسمت غربی و شرقی تقسیم می شود. برای بازدید از پارک ملی بمو می توانید از طرف شیراز به سمت زرقان بروید. سپس نرسیده به زرقان در قسمت پل غیر هم سطح پالایشگاه به سمت راست بروید. در این مسیر تابلو و درب پارک ملی بمو را خواهید دید. در داخل خود پارک، روستا یا مکان مسکونی وجود ندارد اما در حاشیه آن حدود 30 روستا و شهرهایی چون شیراز و زرقان قرار دارند. روستاییان و بومیان این مناطق اغلب به کار دامداری و کشاورزی می پردازند.
آشنایی با پارک ملی بمو
پارک ملی بمو یکی از مناطق چهارگانه طبیعی در استان فارس است و وسعت آن به 48 هزار هکتار می رسد. این منطقه در چند سال گذشته درگیر آتش سوزی های متعددی بوده که در این جریانات گونه های زیادی از حیات وحش و گیاهان پارک از بین رفتند.در سال 1341 محل فعلی پارک بمو به عنوان منطقه شکار ممنوع توسط کانون شکار احداث شد. در آن زمان این منطقه وسعتی حدود 100 هزار هکتار داشت. تا این که در سال 1346 پس از این که سازمان شکاربانی تشکیل شد و نظارت بر صید منطقه شکار ممنوع صورت گرفت این مکان به منطقه حفاظت شده و پس از آن به پارک وحش بمو تغییر نام داد. سرانجام در سال 1354 زمانی که سازمان محیط زیست ایجاد شد این منطقه با عنوان پارک ملی بمو معرفی شد. در این زمان پارک حدود 48678 هکتار وسعت داشت.
وضعیت آب و هوای پارک بمو
وضعیت آب و هوایی پارک ملی بمو به صورت نیمه خشک سرد همراه با بارندگی زمستانه است. میانگین بارندگی سالانه در این منطقه حدود 392 میلی متر و میانگین دمای آن برابر با 17/9 درجه سانتی گراد است. به طور کلی در این مناطق زمستان ها هوا سرد و تابستان ها هوا به دمای 34 درجه سانتی گراد می رسد.
موزه پارک ملی بمو
اگر قصد دارید علاوه بر فضای پارک از موزه آن هم دیدن کنید موزه در ابتدای ورودی پارک قرار دارد. برای بازدید از این موزه باید به صورت گروهی وارد شوید. بازدید از آن در روزهای خاصی است که از طرف اداره کل حفاظت محیط زیست فارس تعیین می شود.
کوه بمو
کوه بمو یک منطقه کوهستانی و تپه ماهوری است که در واقع ادامه ارتفاعات سلسله کوه های زاگرس است. در این منطقه سه رشته کوه از سمت شرق به غرب ادامه پیدا می کند که بلندترین نقطه آن دارای 2700 متر ارتفاع و پایین ترین آن 1550 متر ارتفاع دارد. رشته کوه بمو از سمت مشرق با ارتفاعات خرمن کوه و از جنوب با دریاچه بختگان نزدیکی دارد. این رشته کوه میان دشت شیراز و مرودشت فاصله ایجاد می کند.
همچنین گردنه های آب باریک و باجگاه در قسمت شمال غربی این رشته کوه قرار دارد. آب رکن آباد نیز در قسمت غربی این کوه واقع شده است. در قسمت شمال شرقی کوه بمو بند امیر و تنگ الله اکبر هم در قسمت جنوبی آن قرار دارد. در میان این رشته کوه های تعدادی دشت وجود دارد که در یکی از آن ها شماری آهو مشاهده شده است که تعدادشان کم نیست. همچنین در تپه ماهور نیز قوچ و میش فراوان وجود دارد. پرتگاه های جنوبی این کوه و قسمت صخره ای آن مکان مناسبی برای زندگی گونه هایی چون بز و پازن است.
پوشش گیاهی و پوشش جانوری پارک بمو
پارک ملی بمو مانند بسیاری از پارک های دیگر دارای پوشش گیاهی و جانوری مربوط به خود است. این پارک از لحاظ تعداد حیوانات و تنوع حیات وحش بعد از پارک ملی گلستان و ارومیه در مقام سوم کشور قرار دارد. منطقه بمو زیستگاه حیواناتی چون پلنگ، آهو، گراز، قوچ، میش، بز، گربه جنگلی، گربه وحشی و کفتار است. علاوه بر این ها، پرندگانی چون عقاب طلایی و جغد هم در این پارک زندگی می کنند. بر اساس یک محاسبه در سال 1392، تعداد پلنگ های این منطقه، شش قلاده تخمین زده شده است. به طور کلی این پارک دارای 112 گونه جانوری، 69 گونه پرنده، 21 گونه پستاندار، 19 گونه خزنده، 3 گونه دو زیست است.گونه های گیاهی منطقه بمو حدودا 300 گونه است که مربوط به 58 تیره گیاهی هستند. در پارک گونه های گیاهی درختی و درختچه ای زیادی وجود ندارد با این حال تراکم و پوشش گونه هایی مانند گونه درختی بادام و بنه در ارتفاعات، پارک را به صورت جنگلی در می آورد. کم بودن تعداد گونه های مرغوب مرتعی در پارک، نشان دهنده تخریب و استفاده بی رویه از آن ها در سال های گذشته است.
به طور کلی، منطقه بمو دارای پوشش گیاهان درختی و درختچه ای مانند هوم، پیچک، پیچک پیکانی، گون، جوسیخ و گیاه دارویی انزروت است. در هر صورت از حدود 300 گونه گیاهی پارک، اغلب آن را گیاهانی چون گون ها، جوخار، گاو چاق کن و گل بی مرگ گنویی، بومادران شیرازی و درمنه کوهی تشکیل می دهد. همچنین در این پارک چشمه هایی به صورت پراکنده وجود دارد که در گذشته برای رسیدگی به گیاهان و کار کشاورزی مورد استفاده قرار می گرفت.