عمارت زیبای شمس العماره یکی از بخشهای کاخ گلستان است که در عهد ناصری بهعنوان مرتفعترین بنای تهران شناخته میشده است. این بنا حدود 35 متر ارتفاع دارد و معماری آن یک هنر ناب معماری محسوب
میشود. بالای عمارت شمس العماره یک ساعت قرار دارد که در زمان نصبش، بزرگترین ساعت موجود بوده است. همچنین شاید برایتان جالب باشد که بدانید اولین تلگرافخانه ایران در این مکان افتتاح شده است. متاسفانه در حال حاضر امکان بازدید از این ساختمان وجود ندارد و فقط میتوانید نمای بیرونی آن را تماشا کنید. در این مقاله قصد داریم همه چیز را درباره شمس العماره بررسی کنیم. اگر شما هم علاقهمند به کسب اطلاعات بیشتر درباره این ساختمان تاریخی هستید؛ با ما تا انتهای این مطلب از وبسایت لحظه آخر همراه باشید.
شمس العماره کجاست؟
در پاسخ به این سوال که شمس العماره کجاست باید گفت این بنای تاریخی در دل کاخ گلستان قرار دارد. اگر از در ورودی این کاخ به سمت شرق حرکت نمایید، میتوانید ساختمان شمسالعماره را پیدا کنید. برای دیدن نماد پایتخت عصر قاجار باید به منطقه 12، در محدوده بازار بزرگ تهران بروید. از آنجایی که این جاذبه گردشگری در مرکز پایتخت قرار دارد، شما به راحتی با وسایل حمل و نقل عمومی به این مکان دسترسی خواهید داشت. شما میتوانید موقعیت مکانی شمس العماره را در نقشه زیر مشاهده کنید.
- آدرس: ایران، استان تهران، تهران، خیابان ۱۵ خرداد، ضلع شمالی میدان ۱۵ خرداد (میدان ارگ)، کاخ گلستان
چگونه به شمس العماره برویم؟
شما میتوانید با استفاده از مترو تهران، اتوبوس، تاکسی و خودروی شخصی خود را به کاخ گلستان و شمس العماره برسانید.
- مترو: اگر تصمیم به استفاده از مترو دارید، باید در خط 1 متروی تهران، ایستگاه 15 خرداد پیاده شوید. پس از یک پیادهروی کوتاه به عمارت شمس العماره خواهید رسید.
- اتوبوس: در صورتی که تصمیم دارید با brt خود را به این مجموعه برسانید باید در ایستگاه گلوبندک از اتوبوس پیاده شده و پس از کمی پیادهروی شمسالعماره را پیش روی خود ببینید.
- تاکسی: در صورتی که تصمیم دارید از تاکسی استفاده کنید، میتوانید در یکی از ایستگاههای موجود در شهر تهران مانند میدان انقلاب، میدان فاطمی، فلکه دوم صادقیه، خیابان جمهوری و... تاکسیهای چهارراه گلوبندک را سوار شوید.
از آنجایی که مرکز شهر تهران در اکثر اوقات شاهد ترافیک شدید است، توصیه میشود از مترو استفاده کنید.
آشنایی با عمارت شمس العماره
کاخ گلستان را باید یکی از جاذبههای تاریخی تهران دانست که ساخت آن مربوط به دوره حکومت زندیه در ایران بوده است. این بنا اگرچه بارها مورد بازسازی جزئی و کلی قرار گرفته اما هنوز هم بعد از گذشت قرنها مانند نگینی در پایتخت میدرخشد. این کاخ از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که عمارت شمس العماره را باید یکی از اصلیترینشان دانست. این بنا در زمان قاجاریه به مجموعه کاخ گلستان اضافه شد.
درواقع ساخت این ساختمان را از سال 1244 آغاز کردند و دو سال بعد یعنی در سال 1246 به اتمام رساندند. شمس العماره به دلیل ارتفاع و تزئینات خاصی که در معماری آن استفاده شده بود، در زمان خود به شهرت فراوانی دست یافت.
در ساخت این عمارت بسیاری از اولینها اتفاق افتاد. برای مثال شمس العماره اولین ساختمان ایران بود که در سازه آن از فلز استفاده میشد. یا در زمان خودش بلندترین ساختمان محسوب میشد. تا قبل از اینکه سر در باغ ملی ساخته شود؛ همه این عمارت را بهعنوان نماد تهران میشناختند.
اطلاعات بازدید از شمس العماره
- شماره تلفن روابط عمومی: (داخلی۱۶۵) ۳۸- ۳۳۱۱۳۳۳۵
- شمار تلفن مستقیم: ۳۳۹۵۶۶۶۲
- ساعات بازدید: به جز روز های تعطیلات رسمی، شما میتوانید در 6 ماه اول سال از ساعت ۹:۳۰ صبح تا ۱۸:۳۰ و در ۶ ماهه دوم سال از ۹ صبح تا ۱۷ بازدید کنید.
- هزینه بلیط: درحال حاضر امکان بازدید از شمس العماره وجود ندارد و فقط از داخل حیاط کاخ گلستان میتوانید بنای این عمارت باشکوه را تماشا کنید.
تاریخچه شمس العماره
ناصرالدین شاه اگرچه علاقه زیادی به ساختمانهای اروپایی و تزئینات آنها داشت اما دستور داد شمسالعماره را به سبک معماری ایرانی بسازند اما تصمیم اینکه این مکان از نظر ارتفاع بلندترین ساختمان پایتخت باشد، تحت تاثیر ساختمانهای بلند اروپا گرفته شده بود. بنابراین ناصرالدین شاه دستور داد بنای بلندی بسازند که چشماندازش رو به تهران باشد. معیرالممالک نیز با کمک اساتید ماهر آن زمان، طراحی نقشه را آغاز و با معماری استاد علی محمد کاشی و به سرمایه شخصی خود ساخت این بنا را آغاز کرد.
کار ساخت کاخ شمس العماره در تاریخ 1244 شمسی شروع شد و بعد از دو سال تلاش در سال 1246 شمسی به پایان رسید. براساس نقل قولهای قدیمی تمامی هزینه های ساخت این بنای باشکوه یعنی ساخت، مبل، فرش و اثاثیه و کلیه امکانات ریز و درشت با قیمت 40 هزار تومان تمام شده است.
همه چیز درباره معماری شمس العماره
معماری کاخ شمس العماره بهعنوان اولین برج بلند تهران و یکی از زیباترین بناهای کاخ گلستان، از اهمیت زیادی برخوردار است. میتوان ادعا کرد ساخت این بنا آغازگر معماری مدرن و نوین در ایران بوده است. بنای شمس العماره در 5 طبقه و با 35 متر ارتفاع، در قسمت شرقی کاخ گلستان ساخته شده و هم از نظر تزئینات داخلی و هم تزئینات بیرونی بسیار تماشایی است.
این بنا با طراحی نمایی قرینه با دو برج بلند در طرفین ساختمان انجام گرفته است. در ساخت شمس العماره از مصالح سنتی همچون آجر، ساروج، کاهگل برای تقسیم طبقات سوار کردن طبقات بالایی و شیروانی استفاده شده است. از میان ویژگی های خاص این عمارت میتوان به ایوانهای بلند، تعداد طبقات، بادگیرهای مصفا، اشاره کرد. جهت سرپا نگه داشتن این ساختمان بلند نیز از خرپا کمک گرفتند و سطحی مسطح روی آن گذاشته و طبقه بعدی را سوار کردند. برای جا به جایی در بین طبقات از پلههایی با اندازه 40 تا 45 سانتیمتر استفاده شده که رفت آمد از این پلهها کار دشواری است.
تزئیناتی که در فضای داخلی شمسالعماره به کار رفته شامل گچبریها، نقاشیهایی دیدنی و متنوع، آینهکاریها، کاشی کاریها و … هستند که در تمامی این تزئینات از زیباترین اصول معماری ایرانی پیروی شده است. ایوان شاهنشین با آینهکاری چشمنواز و ممتاز در طبقه اول شمس العماره قابل رویت است و اتاقهای گوشواره که بیشتر محلی برای پذیرایی از مهمانهای شاه بود، در هر دو طرف شاهنشین واقع شدهاند. کف شاهنشین کاشیهای هفت رنگ استفاده شده است. این قسمت ایوان بزرگی رو به حیاط دارد و شاه قاجار برای مراسم و تشریفات از آن استفاده می کرد.
پلان شمس العماره
عمارت شمس العماره را باید نخستین سازه با اسکلت فلزی در ایران و همچنین اولین ساختمانی دانست که در آن تلفیقی از معماری سنتی و غربی به کار گرفته شده است. در زیرمیتوانید پلان ساخت این بنای منحصر به فرد را مشاهده کنید.
ساعت شمس العماره
یکی از مهمترین بخش شمسالعماره، برج ساعت آن است که به علت شهرت بالایش به ساعت ایران معروف شده است. گفته شده ناصرالدین شاه علاقه زیادی به ساعت داشت. او بعد از هر بار سفر به فرهنگستان، یک ساعت هدیه میگرفت. در حال حاضر حدود 30 ساعت در کاخ گلستان وجود دارد. ساعت شمس العماره، بسیار بزرگ و دو طرفه است و آن را ملکه ویکتوریا در سال 1252 به ناصرالدین شاه در اولین سفرش به فرهنگ پیشکش کرده است.
ساعت شمس العماره اولین ساعت عمومی پایتخت و یکی از اولین ثبتیهای کاخ گلستان است. صدای این وسیله در زمان خود در کل شهر میپیچید. این صدای ناقوس برای ناصرالدین شاه آزاردهنده بود و به همین دلیل دستور داد، صدایش را کم کنند. اما متاسفانه کسانی که این دستور را اجرا مینمودند؛ صدای ساعت را بهطورکلی قطع کردند.
در پایان حکومت قاجار و آغاز عصر پهلوی اول بود که عمر ساعت تقریبا به سر آمد و در یکی از روزهای سال ۱۳۰۴ روی زمان ۶ و ۱۰ دقیقه متوقف شد. در سال 1389 تا 1397 شمسی ساعت را تعمیر کردند و تا مدتی فعال بود؛ اما باز هم از حرکت ایستاد. در اولین ماه بهار ۱۴۰۰ قدیمی ترین ساعت عمومی پایتخت دوباره بیدار شد و صدای زنگش به گوش تهران رسید. تعمیر دوباره این ساعت دو ماه طول کشید و با کمک شهردار منطقه، هنر و تجربه استاد کهنه کاری با نام محمد ساعتچی عقربههای ساعت خورشید تهران بار دیگر گردش زمان را اعلام کرد.
چرا باید از شمس العماره بازدید کرد؟
در این مطلب درباره یکی از زیباترین بناهای تاریخی پایتخت به نام شمس العماره صحبت کردیم. این ساختمان در زمان خود یکی از مدرنترین سازهها در ایران بوده و نامش هنوز هم بر سر زبانهاست. بنابراین بازدید از یکی از پر نام و آوازهترین ساختمانهای ایران از جمله کارهای جذابی است که افراد زیادی امتحانش را دوست دارند. اگر نکته دیگری درباره این موضوع وجود دارد که در این مطلب به آن اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بهره ببرند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.