بسیاری از ما این عارف فرزانه و نامی را، به سبب شیفتگی مولانا و داستان زیبای عشق این شاعر به مرام شمس می‌شناسیم. با این وجود باید اذعان داشت، که محمد بن علی بن ملک داد تبریزی ملقب به شمس الدین یا شمس تبریزی، از صوفیان بزرگ سده هفتم هجری بود، که نزد استادانی مانند شمس خونجی تحصیل کرد. اکنون پس از گذشت سالیان دراز از وفات وی همچنان مریدان او هر سال مراسم سلوک را به جای می آورند و همچنان سخنان وی در بین مردم رد و بدل می شود.
در این مطلب به معرفی آرامگاه و مقبره شمس تبریزی که در ارومیه واقع است، پرداخته ایم؛ تا با آشنایی بیشتر نسبت به این جاذبه تاریخی عاشقان این عارف بزرگ را لحظاتی در آرامگاه شمس همراهی نماییم.
مقبره شمس تبریزی کجاست؟
خوی، واقع در استان آذربایجان غربی، به اعتقاد اکثریت شمس شناسان و علاقمندان به این عارف بزرگ، به عنوان آرامگاه اصلی این عارف فرزانه به ثبت میراث فرهنگی در آمده است. لیکن مقبره و مسجد شمس در قونیه ترکیه، به علت وجود تربت شمس تبریزی در مسجد شمس، شهرت بسیاری دارد و سالانه گردشگران بسیاری را به خود جذب می نماید، که بازدید از آن خالی از لطف نیست؛ با این وجود، بر طبق اسناد به دست آمده از مجمل فصیحی و کتاب منشأت السلاطین و بسیاری دیگر از منابع، از شهر خوی به عنوان محل قرار گیری مدفن شمس تبریزی یاد می شود.
این مقبره در فاصله ای سه کیلومتری از مرکز شهر خوی استان آذربایجان غربی، در محله امامزاده، بین خانه های کوچه شمس تبریزی واقع شده است؛ که با 10 متر فاصله، در مجاورت «شاخ های قوچ» (معروف به منار شمس تبریزی) به ارتقاع تقریبی 15متر، قرار دارد.
مجموعه یادمان شمس تبریزی که با بودجه ۱۵ میلیارد تومانی در سال ۱۳۹۷ با حضور معاونت رئیس جمهوری وقت و ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کلنگ زده شد؛ سالانه میزبان گردشگران بسیاری از ایران و دیگر کشورها می باشد. این مقبره اکنون یکی از زیارتگاه های مطرح و نماد شهر خوی است؛ که هر سال، آذر ماه، مریدان این عارف نامی برای برگزاری مراسمی خاص از دیگر شهرها و همچنین کشورهای همسایه به آن سفر می کنند. به علاوه، در سال‌های اخیر شاهد برگزاری کنگره بین المللی شمس تبریزی در این مکان بوده ایم؛ که نشان دهنده اهمیت این یادمان می باشد.
چگونه به آرامگاه شمس تبریزی برویم؟
مزار دیدنی شمس تبریزی در ایران، واقع شده در استان آذربایجان غربی، خوی، محله امام زاده، کوچه های شمس تبریزی است. برای بازدید از این آرامگاه می‌توانید، با شماره تماس ۲۲۲۴۱۷۷ (۰۴۶۱) برای اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی دسترسی آسان تر به این مکان تماس حاصل فرمایید. لازم به ذکر است که، این مجموعه دسترسی آسانی به وسایل نقلیه برای عبور و مرور داشته و همچنین دارای پارکینگ اختصاصی می باشد.
مکان های دیدنی اطراف آرامگاه شمس تبریزی
مناره شاخ های قوچ در فاصله ۱۰ متری از آرامگاه شمس واقع شده‌اند، نمایان ترین شناسه آرامگاه شمس در خوی می باشد؛ که ارتفاع آن حدود ۱۴ متر برآورد شده است.
قدمت این مناره به دوران شاه اسماعیل صفوی نسبت داده شده؛ که پس از شکار یک روزه اش در آن حوالی، که تعداد بسیار بالایی از قوچ های وحشی را شکار کرده بود، دستور ساخت این بنا را با کله و شاخ این قوچ ها داد. لیکن با توجه به معماری و ساختار این مناره بسیاری نسبت آن را به دوره سلجوقی و زمان جنگ آلب ارسلان با امپراتوری روم داده اند؛ چرا که سبک «میل قاوردی» که در بناهای بردسیر کرمان استفاده شده است، به این مناره بسیار نزدیک می باشد.
با توجه به تصاویر مینیاتوری به جای مانده، این بنا در گذشته دارای سه مناره بوده است؛ که آخرین بار در سال ۹۴۲ قمری زمانی که پادشاه عثمانی به خوی سفر کرده بود، شاخ های قوچ با سه مناره به تصویر کشیده شد و طبق گفته عام و پیرمردان و محلیان منطقه، حدود ۱۲۰ سال پیش دومین مناره نیز تخریب شد و اکنون این بنا تنها با یک مناره باقی مانده است.
نصب شاخ های قوچ به همراه سر های شان خصوصیت ویژه این بنا می باشد، چرا که غیر از شاخ قوچ و کله این حیوان، هیچ ابزار دیگری برای تزیین آجرکاری و فرم خارجی این مناره استفاده نشده است. با توجه به نظریات تاریخ شناسان، این بنا برای به رخ کشیدن قدرت پادشاه که توانسته این تعداد قوچ را تنها در یک روز شکار کند ساخته شده بود.
لازم به ذکر است، که برای بازدید از مجموعه یادمان شمس تبریزی که در شهرستان خوی واقع شده است، نیازی به پرداخت هیچ گونه ورودی نیست. همچنین این مجموعه دارای امکاناتی مانند سرویس بهداشتی، دسترسی آسان به سیستم حمل و نقل عمومی، وجود پارکینگ اختصاصی، رستوران، نزدیک بودن به اقامتگاه ها، آنتن دهی مناسب تلفن های همراه و دسترسی معلولان به ویلچر می باشد.
بهترین زمان برای سفر و بازدید این مکان، پاییز است؛ چرا که کنگره بین المللی شمس تبریزی و مراسمات اختصاصی مریدان وی در این فصل صورت می‌گیرد.
عکس مزار شمس تبریزی
در ادامه تصاویری از این مقبره و آرامگاه دیدنی برای شما آماده شده است.
