ارومیه مکان های تفریحی فراوان و جاذبه های گردشگری فوق العاده ای دارد و شهری بسیار دیدنی وزیبا می باشد. شهر ارومیه می تواند یکی از بهترین و لذت بخش ترین سفرها را برای گردشگران محیا کند. کسانی که به دنبال تفریح و جاذبه های گردشگری فراوان هستند، از سفر به ارومیه غافل نشوند. در این مقاله به معرفی جاذبه های گردشگری و زیبای ارومیه پرداخته شده، برای آشنایی بیشتر با این شهر با ما همراه باشید.
دریاچه ارومیه
این دریاچه در مرکز استان ارومیه قرار دارد، که در دوره ی حکومت رضاشاه اسم این دریاچه رضائیه نامیده شد بود؛ اما بعد از انقلاب در سال 1357 به نام اصلی خود دریاچه ارومیه بازگشت. نام های دیگر این دریاچه به زبان ترکی اورمو گولو و در زبان پارسی کهن، چیچست به معنای درخشنده است. قدمت سکونت ایرانیان یعنی مردم آذربایجانی و کرد ها به 500 سال پیش در این منطقه برمیگردد.
پارک ملی دریاچه ارومیه تنوع زیستی زیادی دارد، که در سال 2014 تا 2016 اینگونه بیان شده:
● مسکن ۴۲گونه قارچهای میکروسکوپی
● ۶۲ گونه باکتری و آرکئو باکتر
● ۳۱۱ گونه گیاه
● ۲۰ گونه جلبک، گونه نرمتنان دو کفهای
● ۲۷ گونه خزنده و دوزیست
● ۲۲۶ گونه از پرندگان
● ۲۴ گونه از پستانداران
می باشد. همچنین ۴۷ گونه فسیل در این منطقا یافته شدهاست.
این زیست بوم به عنوان منطقه ای حفاظت شده، در سازمان بین الملل توسط یونسکو ثبت شده که این دریاچه با بیشتر از صد صخره که محل سکونت پرندگانی چون
● پلیکان
● اکراس
● اردک پیسه
● مرغ نوروزی
● فلامینگو
● کفچهنوک
● لکلک
● نوکخنجری
● چوبپا
می باشد.
به دلیل شوری بیش از اندازه این دریاچه هیچ نوع ماهی در آن نمی تواند زندگی کند. با این حال سخت پوستان در این دریاچه زندگی می کنند، که منبع غذایی پرندگانی مثل فلامینگو هستند.
اندازه این آبریز 3 درصد کل ایران را فرا گرفته، که معادل 51876 کیلومتر مربع میرسد. این دریاچه توسط 60 رودخانه پر آب می شود، که رودخانه های فصلی یا دائمی هستند.
دلایلی که دریاچه ارومیه را خشک کرده عبارتند از:
● احداث بزرگراه روی دریاچه
● خشکسالی
● استفاده بیهوده از منابع آبریز دریاچه
● بارش کم در سال های گذشته
کوه دالامپر
اندازه کوه دالامپر 3500 متر که ویژگی های طبیعی آن یخچال هزار ساله طبیعی، وجود دریاچه های طبیعی دیمه، بنچول و مهمترین آنها مامه شیخ یا دالامپر است. با آب شدن برف های کوه در فصل بهار رود ها از آن سرچشمه میگیرد، که در دامنه کوه آبشار هایی به نام سوله دوکل به معنای مه آلود وجود دارد.برای رفتن به کوه دالامپر جاده ارومیه به اشنویه رفته تا از سه راهی آغبلاغ به سمت روستای دیزج بروید.
آبشار شملکان
آبشار شملکان که طبیعتی چشم نواز و سرسبز دارد، در نزدیک روستا به صورت طبیعی به وجود آمده که در ادامه آب آبشار رودخانه پرآب است و شما می توانید با گذر از آن لذت زیادی را بدست آورید. در فصل بهار آب این آبشار بیشتر شده و بازدید کنندگان بیشتر می شوند.اسپینگ و کنگر یک گیاه داروی و خوراکی که در نزدیکی این آبشار می توانید یافت کنید، وجود دارد. در نزدیکی این آبشار یک قلعه تخریب شده وجود دارد، که عده ای از آثار آن هنوز نیز دیده می شود.
چشمه آبگرم هفت آباد
در روستای هفت آباد که فاصله ای 45 کیلومتری با ارومیه دارد، یک کوه آتشفشان خاموش با دامنه ای سرسبز در نزدیکی روستای باراندوز چای واقعا است. این جاذبه گردشگری که چند چشمه آب گرم دارد، چشمه ها دمای بین 32 تا 34 درجه سانتی گراد تغییر میکنند و دارای چندین خاصیت درمانی برای بیماری های استخوانی می باشد.در مسیر اصلی بند به زیوه پیش بروید و قبل رسیدن به راژان وارد راه فرعی روستای هفت آباد شوید.
دریاچه مارمیشو
دریاچه مارمیشو در غرب آذربایجان یکی از جاذبه های گردشگری فوق العاده بکر و سرسبز، در 45 کیلومتری شهر ارومیه در منطقه ترگور که واقع در دامنه کوه مرزی ترکیه و ایران دره بانی است، میباشد. این دریاچه زیبا و چشمگیر بهترین جا برای استراحت مسافران می باشد.در مسیر از کنار رودخانه نازلوچای که در غرب ارومیه گذر می کند و از روستا های هلانی، بانی وپسان نیز می گذرد و در انتها به مارمیشو می رسید. در نزدیکی این دریاچه یک آبشار هم وجود دارد، به نام مارمیشو که این آبشار فصلی است.
زیستگاه گیاهان و جانوران زیادی در دریاچه مارمیشو می باشد، که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
● درختانی چون بید
● زالزالک و گیاهانی چون گون
● ماهی قزل آلا
● بلوط
● صنوبر
● لاله کوهی
● شیرین بیان
● زنبق وحشی
آبشار سوله دوکل
آبشار سوله دوکل مرتفع ترین آبشار آذربایجان شناخته شده که این روستای ارومیه در بخش سیلوانای در مرز زیوه مرگور قرار دارد. در بین دو قله دالامپر و بز سینا بین مرز عراق، ایران و ترکیه حدود 50 کیلومتر در غرب ارومیه واقع شده است. در فصل های گرم سال گیاهان و گل های زیبایی در دامنه این آبشار می روید و زیبایی های بسیاری به آبشار می بخشد.
مسجد جامع ارومیه
مسجد جامع ارومیه از لحاظ قدمتی به سده هفتم هجری قمری در دوران ایلخانان می رسد، که روبروی بازار ارومیه قرار گرفته است. شبستان این مسجد قدیمی ترین بخش آن به حساب می آید، که قدمت آن به دوران سلجوقی بر می گردد؛ که به گفته کارشناسان قدم اول شکل گیری مسجد جامع ارومیه است.
یکی از زیباترین معماری دوران مغول در ایران محراب گچبری شده، این مسجد می باشد، از زیبایی ها دیگر می توان کتیبه ای با خط کوفی، نقاشی های هندسی زیبا، تاج و طاق نما اشاره کرد.
قلعه بانک
این بنا در بالای کوه، 4 طبقه ای ساخته شده، که در زمان حال یک مخروط است که در بخش صومای برادوست شهر ارومیه وجود دارد. قلعه بان از مصالح آهن، آهک، سنگ، نعل اسب و ماسه در پی سنگی بنا شده است.در زبان کوردی محلی قلعه بانک معنی تک خانوار میدهد.صاحب این قلعه شخصی به نام میر صوما بوده است.
خانه انصاری
در میدان امام حسین معروف به میدان گل اوسته در امتداد خیابان مدنی ۲ ، خانه انصاری، یکی از جاذبه های دیدنی ارومیه واقع شده است. در زمان قاجار این خانه متعلق به بابک جعفری بوده که بعدها به همسر و دختر سیف الله خانه انصاری میرسد، به همین دلیل نام این خانه را خانه انصاری گذاشتند. این خانه در مرکز باغی بزرگ به صورت چهار گوش و دو طبقه رو به شمال ساخته شده و حیاط دیگری در اندرونی، جنوب این خانه وجود دارد.این بنا نمای فوقالعادهای از هفت رنگ بودن کاشی ها و آجرهایی با لعاب فیروزه ای تزیین شده است. کتیبه ای که در بین تزئینات ساختمان موجود است نشان می دهد، که این ساختمان در دوره قاجار احداث شده است. این خانه به مالکیت آموزش و پرورش ناحیه ۲ ارومیه به در آمده است.
کلیسای مارسرگیز
کلیسای مارسرگیز نام دومین کلیسا سیر نیز گفته شده، که در دامنه کوه سیر ۱۲ کیلومتری ارومیه قرار گرفته است. در این کلیسا مسیحیان ارمنستانی و آشوری ها برای عبادت و زیارت می آیند، که از نظر مذهبی ارزشمند میباشد. این کلیسا در آذربایجان غربی یکی از آثار سنگی این استان بوده و سقف ها و دیوارهای آن با سنگ های نامنظم به طور ماهرانه و محکم ساخته شده اند.مورخان آشوری می گویند، قدمت این کلیسا به قبل از اسلام می رسد و گفته شده، که خسرو پرویز همسر شیرین یک مسیحی بود، که دستور ساخت این کلیسا را صادر کرد.
باراندوز
این روستا سیب هایش شهرت دارد، که از ارومیه تا این روستا ۲۴ کیلومتر راه است و در نزدیکی روستای هفت آباد یعنی آذربایجان غربی قرار دارد. قدمت باراندوز به شش هزار سال قبل برمیگردد، به جز آن این روستا از مناطق تاریخی ایران به حساب می آید، این مکان از قدیم محل سکونت و تسلط و قلمرو های حکومت های مختلفی مانند هورری، سومر، قوتتی، ماننا، اورارتو و مادها بوده است. در ۱۵ کیلومتری جاده اشنویه رودخانه باراندوز قاجاری ها پلی ساخته بودند، که پل قلعه جوق نام داشت، پل باراندوز با 5 متر عرض و 40 متر طول، شامل شش چشمه بزرگ جناقی با قوس و پنج چشمه طاق رومی و کوچک را داراست.
باراندوز یک منطقه تاریخی به نام گوی تپه دارد، که قدمت ۶ هزار ساله این تپه از قبیل سومریان و بابلیان در سال ۱۳۲۲ کشف شده، این تپه در سطح جهان نیز شناخته شده، می باشد.
سه هزار سال پیش دخمه هایی بر روی تپه شیرین و فرهاد امروزی وجود داشته، که در گذشته شهر و قلعه کوچک در دوران درخشان اورارتوها بنا شده است.رودخانه باراندوز چای ارومیه که از رشته کوه مرزی ایران، ترکیه وعراق سرچشمه می گیرد، یکی از پرآب ترین رودخانههای ارومیه می باشد. از آب این رود برای کشاورزی استفاده می شود. آبشار سوله دوکل در منطقه باراندوز قرار دارد.
چشمه آب معدنی کوه زنبیل
در شمال شرقی ارومیه چشمه زنبیل در ۳۰ کیلومتری آن در نزدیکی روستای زانو چای قرار گرفته که این چشمه با قطری میزان ۴ متر و عمق ۲۵ سانتیمتر داراست. چشمه آب معدنی کوه زنبیل مواد معدنی بی کربنات منیزیم کلسیم آهن دار سولفات و خاصیت های درمانی برای مشکلات پوستی دارد.چشمه دیگری نیز در نزدیکی چشمه کوه زنبیل وجود دارد. جریان این چشمه کمتر است، چشمه کوه زنبیل در نزدیکی دریاچه ارومیه قرار گرفته که شما می توانید ساعاتی را در آن چشمه بگذرانید.
عمارت سه گنبد
در مرکز استان آذربایجان غربی در جنوب شرقی ارومیه برج تاریخی به نام سه گنبد وجود دارد، که از دوره سلجوقیان باقی مانده، با دو نوع مصالح آجر و سنگ این بنا ساخته شده و آرامگاهی در سال ۵۸۰ قمری بوده ارتفاع آن ۱۳ متر و قطر بنا ۵ متر و است.سردر مقبره سه گنبد با کتیبه خط کوفی، گچ، نقوش هندسی تزیین شده، مصالح قسمت های آخر بنا تا ارتفاع 3.6 متر از سنگ های تراشیده در رنگ های خاکستری ساخته شده و از این قسمت به بعد تمام آجرهای چهارگوش بکار گرفته شده، این اثر مربوط به قرن ۶ هجری قمری است، که پشت خیابان استاد برزگر واقع شده. در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۲ به عنوان یکی از آثار ملی ثبت شده است.
موزه ارومیه
موزه ارومیه از بخش مردم شناسی و باستان شناسی تشکیل شده، که در آن از دوران مختلف تاریخ سرزمین ایران و اشیا های مربوط به دوران ماقبل تاریخ نگهداری می شود. در این موزه لباس های محلی، مخمل های قلاب دوزی، زردوزی، ظریف مینیاتوری کتابهای خطی و ... قابل مشاهده است. سنگ نوشته کله شین یکی از مهمترین آثار این موزه به شمار می رود، که به نام کتیبه کله شین نیز شناخته شده و در گذشته کتیبه کله شین در مرز بین عراق و ایران در منطقه اشنویه بوده که این کتیبه به دو زبان اورارتویی و آشوری با خط میخی حک شده و در هر چهار طرف آن نوشته وجود دارد.
دره قاسملو
دره شهدا که نام قبلی آن دره قاسملو بوده در جنوب غرب ارومیه فاصله ۳۵ کیلومتری قرار گرفته و در راستای جاده ارومیه اشنویه واقع شده. این دره طبیعی چشم انداز ها محیطهای دست نخورده از مغازه طبیعتگردی ارومیه به شمار می رود، رودی در بین این دره همچنان در جریان است، که طراوت فراوانی با خود همراه دارد.همچنین با پیشروی دره می توان از چشمه ها و آبشارهای زلال با ارتفاع ۱۵ متر دیدن کرد، بهترین زمان سفر به دره قاسملو تابستان و بهار است، که ورودی دره پارکینگی با امکانات وجود دارد.
آبشار شلماش
در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان سردشت آبشار شلماش وجود دارد، که در بین گردشگران بسیار محبوب است. یکی از ویژگی های خوب آبشار شلماش مسیر دسترسی آن بوده، که جاده آن آسفالت شده برای گردشگران راه رفت و آمد را آسوده کرده.در اطراف این آبشار امکانات رفاهی خوبی برای مردم و گردشگران قرار گرفته، تا یک تجربه عالی در کمال آسایش را به دست آورند. برای رسیدن به آبشار باید از تعدادی زیادی پله بالا و پایین رفت.