سد امیرکبیر که به سد کرج نیز معروف است، اولین سد چند منظوره کشور ایران می باشد. این سد روی رودخانه کرج به طول 245 کیلومتر در شمال شهر کرج و در 25 کیلومتری جاده چالوس قرار دارد. آب انباشته شده پشت سد یکی از منابع تامین آب شهر تهران و تولید انرژی برق آبی است، علاوه بر اینها به دلیل ایجاد مناظر زیبا امکان استفاده های گردشگری، تفریحی و ورزشی از این سد امکان پذیر شده همچنین یکی از بهترین استراحتگاه های کرج را به وجود آورده است.
آشنایی با سد کرج(سد امیرکبیر)
ساخت سد از سال 1337 آغاز شد و تا سال 1342 به طول انجامید. قرارداد آن با یک شرکت فرانسوی توسط سازمان برنامه و بودجه صورت گرفته بود و توسط شرکت موریسن- نودسن به انجام رسید. از این سد به منظور کنترل سیلاب‌های بهاره و جلوگیری از خسارت‌های ناشی از سیل، تنظیم آب برای مصارف آبیاری و کشاورزی اراضی حومه کرج، تامین آب شرب تهران و تولید انرژی برق استفاده می شود. نیروگاه سد کرج به مدت بیش از 46 سال به شبکه برق ملی متصل است و ظرفیت 90 مگاوات را دارد. دریاچه این سد از مهمترین مراکز طبیعی پرورش ماهی های قزل آلای رنگین کمان و قزل آلای خال قرمز، ماهی های کپور و ماهی های سیاه و سفید می باشد. همچنین کبک و پرندگان وحشی مانند حواصیل خاکستری و اردک سبز که در مناطق سردسیر سیبری هستند در فصل زمستان برای یافتن غذا به این منطقه مهاجرت می کنند. طبیعت زیبا، آب و هوای فوق العاده، باغ های پر میوه و پوشش گیاهی سرسبز زمین های اطراف در کنار دریاچه چهار کیلومتری چشم اندازی بی نظیر و خیره کننده را می سازند.
مشخصات سد کرج
سد کرج از نوع سد بتنی دو قوسی است که در زمان افتتاح، چهارمین سد قوسی جهان به شمار می رفت. سطح حوزه آبریزی آن دارای مساحت 764 کیلومتر مربع و با متوسط جریان آب سالانه به میزان 472 میلیون مترمکعب می باشد .تكيه گاه جناحين سد از نوع سنگ های گرانیت است. اين سد کاملا روی سنگ های دیوریتی قرار دارد.
- عمق و ارتفاع سد کرج
ارتفاع این سد حدود 180 متر و ارتفاع پایین مخزن 1545 متر است.
- ظرفیت سد کرج
ظرفیت کل مخزن سد 205 میلیون متر مکعب، و میزان برق تولیدی آن 90 مگاوات می باشد.
- مساحت سد کرج
با توجه به حجم مخزن، مساحت آن به چهار کیلومتر می رسد.
تفریحات سد کرج
فضای تقریبا جنگلی، درختان و درختچه‌های متنوع و بوته‌زارها از جمله گونه‌های علفی و درختان ارس، در ارتفاعات پیرامون این دریاچه، زیستگاه بسیار مناسبی برای انواع جانوران به‌ویژه خرس قهوه‌ای، جوجه‌تیغی، گراز، بز و گرگ آن را به مکان تفریحی زیبایی مبدل کرده اند. در ادامه به تعدادی از این تفریحات اشاره خواهیم کرد. توجه داشته باشید برخی از این امکانات به علت خطری که برای گردشگران داشتند در حاضر ممنوع هستند.
ماهیگیری در سد کرج
همانطور که گفته شد دریاچه سد کرج مرکز پرورش ماهی های گوناگون است در حال حاضر علاوه بر قزل‌آلای رنگین کمان، ماهی‌های خانواده کپور، عسلک و عروس ماهی در این دریاچه زندگی می‌کنند. اداره محیط زیست از تیرماه تا اواخر شهریورماه، مجوز صید ماهی صادر می‌کند، به طوری که هر فرد اجازه صید پنج قطعه ماهی در روز را دارد.
اسکی روی آب
در سال های گذشته آن سوی دریاچه هتلی به نام هتل واریان قرار داشت و امکاناتی همچون اسکی روی آب را در اختیار مسافران قرار می‌داد.
قایق سواری
هتل واریان کرج امکان قایق سواری را نیز مهیا کرده بود. اما این هتل به همراه تاسیسات نظامی و تمرینی ارتش به علت آلوده کردن آب و خطر در رفت وآمد تخریب شدند. در حال حاضر گاهی فقط غواصی به عنوان نجات غریق در این دریاچه صورت می‌گیرد.
بهترین زمان بازدید از سد کرج
دهکده واریان که اکنون بخشی از بستر سد کرج است، یکی از روستاهای آن سوی دریاچه بود و پس از احداث سد کرج بخش زیادی از آن زیر آب رفت و ساکنان به منطقه بالاتر کوچ داده شدند و خالی از سکنه شد، البته تا مدتها بخاطر دامپروری و کشاورزی بسیار پر رونق بود. تنها ساکنان دائمی این روستا که یک زوج کهنسال به نام‌های حاج کربلایی غلام حسین بهرامی و مشهدی سکینه صیاد معروف به کبلایی و مش سکینه بودند نیز در مهر ماه سال 1386 به کرج مهاجرت کردند. بخش شیرین داستان اینجا است که بخشی از این روستا همچنان مانند جزیره ای کوچک پابرجاست. پس از آسیب وارد شده به روستا تا کنون تنها راه دسترسی به آن از طریق آب و با قایق می‌باشد. زیبایی خاص و فوق العاده روستای واریان در کنار زیبایی دریاچه باعث شد تا این روستا از موقعیت خاصی برخوردار شود.بهترین زمان برای سفر به این منطقه تابستان است زیرا هوای آن در تابستان ملایم و معتدل و در زمستان بسیار سرد می‌باشد. همچنین در سال های آینده امکان بازدید گردشگران از این روستا با رعایت مسائل زیست محیطی فراهم می شود.
