روستای بیساران

در ارتفاع 850 متری از سطح دریا روستایی قرار دارد که می توان آن را گنجینه ای پنهان در کردستان معرفی کرد، بیساران روستایی خرم و آباد در 85 کیلومتری از سنندج است که امروزه مورد توجه گردشگران و طبیعت دوستان واقع شده است. این روستا از جمله مکان های بکری است که در دل کوه واقع شده و به همین علت هم علاقه مندان به مناطق بکر روستایی، توجه ویژه ای نسبت به آن دارند. چشمه های طبیعی از مهم ترین جاذبه های روستای بیساران است، چشمه هایی که در قسمت انتهایی کوه شاه نشین ایجاد شده اند و منبع فوق العاده خوب برای تامین آب مورد نیاز جمعیت روستا هستند.

بیساران کجاست؟

بیساران در شهرستان سراوان استان کردستان قرار دارد، این روستا به عنوان "بزرگ ترین روستای کردستان" شناخته می شود و در حقیقت بهشتی است که ظرفیت های گردشگری متعددی را در دل خود جای داده است. بیساران به فاصله 85 کیلومتری از سنندج قرار گرفته است، پس از 30 کیلومتر پیاده روی یا اتومبیل سواری از شهر سروآباد می توان به این روستا خوش آب و هوا رسید. اقوام مختلفی در این روستا زندگی می کنند و در حقیقت بیساران محلی برای زندگی اقوام و قومیت های مختلف ایران است. بیساران از دیرباز محل سکونت انسان بوده و هنوز هم همین جریان در این روستا حاکم است، با نگاهی به غارهای زیبا و حیرت انگیز در این روستا از جمله غارهای مرجهول و مرعزیزه می توان به تاریخِ سکونت انسان در این روستا پی برد. اگر به تاریخ بیساران نگاهی بیاندازید، شاید چیزهایی عجیب توجه شما را به خود جلب کند، اینکه در بخش های غربی این روستا قلعه ای وجود داشت که آن را داسیران می نامیده اند. افراد ساکن در این قلعه تابع دین و آیین "داسنی" بودند، اما امروزه این آیین به "ایزدی" شهرت دارد.

همسایگی بیساران با دیگر روستاهای زیبا و خاص باعث شده تا در عین بن بست بودن این نقطه، همواره محلی ایده آل برای گردشگری به شمار آید، مراتع موجود در بیساران همگی در کنار 12 روستای دیگر واقع شده اند و در حقیقت بیساران از این نظر کاملا خاص و منحصر به فرد است. از مهم ترین روستاهای مجاور بیساران می توان به ژان و پاگلان، نجی و سپی بن، نسنار و بوریدر اشاره کرد. منظره ای که از بیساران می توانید شاهد آن باشید، منظره ای کاملا کوهستانی است، چرا که این روستا در امتداد کوه های مختلفی قرار گرفته است. برای پی بردن به اینکه چرا و چطور بیساران، بیساران نامیده شده است، می توان به تاریخچه این روستا مراجعه کرد، حدودا 750 سال پیش زمانی که "سید بابا شیخ بیساران" بدون اعلام قبلی از منطقه ای که پایین تر از بیساران بود، به این نقطه سفر کرد، مردم روستا نیز او را همراهی کردند. سید بابا بیساران پس از طی کردن مسیری نسبتا طولانی به بیساران رسید و اعلام کرد که بنا به دلایل مختلفی روستا باید به این مکان منتقل شود، مردم روستا به دلیل علاقه زیادی که به سید بابا شیخ داشتند، پیشنهاد او را پذیرفتند. سید بابا شیخ بیساران در همین روستا فوت شد و در نهایت مردم روستا نیز مقبره ای به یاد او با همین نام در بیساران ساختند.

البته ملا مصطفی بیسارانی نیز جزء اشخاص مشهور دیگری است که در بیساران زاده شد، این شاعر نامدار و بلند آوازه در سال 1114 در همین روستا درگذشت، اشعار به جای مانده از او نمادی از خلق سبک جدیدی از شعر در ادبیات فارسی بود، تمامی اشعار او از آیات قرآن الهام گرفته شده بود. شعر مصطفی بیسارانی از جمله اشعار اورامانی بود، که محتوایی کاملا غنی داشت. با توجه به سبکِ خاص اشعار او، شعر شناسان معتقداند که محتویات آثار او با شاعران برتر اروپا در سبک رومانتسیم برابر است. این روستا در برخی از مهم ترین فصول سال از جمله بهار محلی برای تفریح و گردشگری ساکنین کردستان است، مردم از بخش های دیگر کردستان از جمله سنندج و مریوان برای طی کردن اوقاتی خوش به بیساران سفر می کنند. گونه هایی گیاهی در بیساران رشد می کنند که کاربردها و استفاده های بسیاری دارند، از جمله مهم ترین کاربرد این گیاهان قطعا داروسازی است البته که رشد این گونه های خاصِ گیاهی باعث شده تا بیساران به منطقه ای شاد و سراسر شگفتی تبدیل شود. 

جمعیت روستای بیساران

روستای بیساران امروزه محل زندگی بیش از 4000 بیسارانی است، بیش از 700 خانوار در این روستا ساکن هستند و از زندگی در بیساران لذت می برند. البته که جمعیت این روستا در فواصل زمانی مختلف به واسطه تنوع آب و هوایی، سرما و گرما، متغییر خواهد بود. این در حالی است که بخشی از جمعیت روستا برای امرار معاش و همینطور کسب درآمد بیشتر از بیساران کوچ کرده اند و دیگر در این روستا زندگی نمی کنند، اما با این وجود هزار ماسوله همچنان زیبا، سربلند و دوست داشتنی است. برخی از مردان در بیساران برای گذران زندگی پس از فصولی که کشاورزی در روستا جریان دارد، به شهرهایی دیگر می روند، این مردان عموما به عنوان "کارگر فصلی" مشغول به کار می شوند. در حال حاضر برخی از ساکنین بیساران "توت فرنگی" را به لیست محصولا این روستا اضافه کرده اند و در بخش شرقی بیساران به کشت این محصول فوق العاده محبوب پرداخته اند. وضعیت متفاوت و خاص بیساران موجب می شود تا مردم در فصل تابستان به خانه باغ هایشان کوچ کنند، البته برای پائیز و زمستان دوباره به بیساران بر می گردند.

امکانات روستای بیساران

روستای بیساران همچون دیگر روستاها در کردستان دارای برخی امکانات اولیه از جمله مدرسه، کتابخانه، کارگاه صنایع دستی، مطب پزشک، مرکز بهداشت، مرکز مخابرات، مرکز یادگیری، دهیاری و فروشگاه تعاونی است. ساخت مدرسه در بیساران به سال 1301 باز می گردد، زمانی که آقا باقر شیخ الاسلامی اولین معلم روستا شد. مساجد، از دیگر امکانات روستای بیساران است، مساجدی که نه تنها به عنوان یک عبادتگاه بلکه به عنوان محلی برای حل و فصل مشکلات مردم نیز شناخته می شوند.

معماری روستای بیساران

معماری روستای بیساران، معماری پلکانی است، البته باید گفت که معماری پلکانی بخشی جدانشدنی از معماری روستاهای کردستان است. نحوه ساخت خانه ها در روستای بیساران بسیار عجیب و شاید حیرت انگیز است، این روستا برخلاف دیگر روستاهای ایران از جمله ماسوله چندان شناخته شده نیست، اما معماری خاص آن باعث شده تا در سال های اخیر چیزهای زیادی درباره چیدمان خانه ها و مصالح تشکیل دهنده آن ها در بیساران گفته شود. در بیساران پس از رفتن به حیاط یک خانه، شما در حقیقت در پشت بامِ خانه ای دیگر قرار گرفته اید، این یک اتفاق واقعا جالب است!

جاهای دیدنی بیساران

این روستای زیبا از نظر شرایط آب و هوایی واقعا منحصر به فرد است، باغداری و کشارزی در کنار دامداری و دام پروری بهترین گزینه های شغلی برای مردم در این روستا به لطف آب و هوای ایده آل آن است، بیساران در واقع فقط یک روستا نیست، بلکه می توان آن را محل تلاقی زیبایی هایی متفاوت از طبیعت نامید. یکی از جالب ترین چیزهایی که درباره بیساران می توان شنید، معروف بودن این روستا به "هزار ماسوله" است! افراد سرشناس و مشهوری در این روستا به دنیا آمدند، از جمله این افراد می توان به ملا حامد کاتب اشاره کرد. پس از وارد شدن به روستای بیساران جاهای دیدنی زیادی وجود دارد که نمی توانید به سادگی از کنار آن ها عبور کنید، جاذبه های دیدنی فوق العاده زیبایی که هر یک نمادی خاص برای معرفی این روستا هستند. معماری های دیدنی خانه های روستا، بافت قدیمی روستا، بالکن هایی که به سبکی خاص طراحی شده اند، کوچه های قدیمی و تنگ که در آن به سال های بسیار دور قدم خواهید گذاشت. 

قلعه داسیران از جمله دیدنی های مهم در بیساران است، این قلعه نمای از سکونت انسان ها در دل بیساران در روزگارانی دور می باشد. می توانید باغ ها و رودهای پرآب بیساران را برای دیدن انتخاب کنید، در کنار رودهایش بشینید و گذر آبِ روان را دنبال کنید. از مسجد بابا شیح بیساران دیدن کنید، قرآن بایا یعقوب را هم حتما ببنید، فراموش نکنید که دیدن تمامی جاذبه های بیساران خالی از لطف نیست. جاذبه هایی که تلفیق کننده تاریخ و گذشته پر رمز و راز این روستا است. 

فاصله سنندج تا بیساران

اگر بخواهید سنندج را به قصد بازدید از بیساران ترک کنید، در واقع نیازی به طی کردن فاصله ای بسیار طولانی و خسته کننده نیست، اما به دلیل عدم وجود یک جاده مستقیم بین این دو منطقه باید مسیری نسبتا طولانی را برای رسیدن به بیساران بپیمایید. این مسیر تقریبا 85 کیلومتری است و بعد از قرار گرفتن در جاده سنندج به مریوان باید به سه راهی لنگریز بروید، سپس می توانید مسیر حرکت خود را به سمت "هورامان" تغییر دهید. 

بعد از طی کردن این مسیر به سه راهی خواهید رسید که در صورت پیچیدن در آن می توانید در نهایت به بیساران برسید. البته به خاطر داشته باشید که مسیر منتهی شده به بیساران علاوه بر خطرناک و پرپیج و خم بودن، می تواند واقعا تجربه ای هیجان انگیز باشد، در طول مسیر با دقت به اطراف جاده شاهد رودهایی پرآب خواهید بود، همین موضوع سبرسبزی بیساران را روایت می کند. روستای بیساران به عنوان یک روستای بن بست شناخته می شود، دلیل عدم پیشرفت یا راه سازی در این روستا نیز ارتباط زیادی با این موضوع دارد.