تالاب میقان در استان مرکزی، بهترین مکانی است که می توانید برای پرنده نگری انتخاب کنید. در این مکان که با نام کویر میقان هم شناخته می شود، پرندگان بی شماری دیده می شوند که اغلب آن ها درنا هستند.
تالاب میقان اراک
تالاب کویری میقان با وسعت 25 هزار هکتار در فاصله 15 کیلومتری شهر اراک و در مجاورت روستاهای ده نمک، راهزان و میقان قرار گرفته است؛ این تالاب یکی از بزرگترین تالاب های کشورمان است که متشکل از سه بخش کویری، دریاچه با سه جزیره و دشت های آبرفتی پیرامونش می شود؛ مساحت بزرگترین جزیره تالاب 500 متر می باشد. تالاب میقان در پست ترین منطقه دشت فراهان واقع شده است. این تالاب در دوران پالئوسن و در اثر حرکت صفحات تکنونیک زمین در آن منطقه به وجود آمده است؛ کارشناسان بر این عقیده هستند که تالاب مورد نظر بیش از 2000 سال قدمت دارد. تالاب میقان اراک در ارتفاع 1700 متری از سطح دریا قرار دارد. میزان آبی که در این تالاب وجود دارد کاملا به شرایط آب و هوایی منطقه وابسته می باشد؛ اگر مقدار بارندگی ها زیاد باشد تالاب پرآب خواهد بود اما اگر مقدار بارش ها کم و کم تر شود این تالاب هم خشک می شود. علاوه بر بارش های منطقه ای، منابع تامین آب تالاب میقان سه رودخانه فراهان، کهریز، شهراب و پساب تصفیه فاضلاب اراک می باشد. از آن جایی که آب تالاب شور می باشد، لایه هایی از نمک در منطقه و گنبدهایی از نمک در سطح زیرین منطقه وجود دارند.
آب تالاب میقان شور است به گونه ای که در فصول مختلف سال میزان متفاوتی نمک در آن دیده می شود. در فصل زمستان، فلس های نمک سبب سفیدپوش شدن تالاب می شوند که در نوع خود جلوه ای حیرت انگیز را برای گردشگران تور اراک پدید می آورد. تالاب میقان در اراک بزرگترین منبع سولفات سدیم کشور به حساب می آید به طوری که حدود 60 درصد از این منابع در میقان نهفته است؛ گفتنی است که شرکت املاح معدنی ایران حق برداشت از معادن تالاب میقان را دارد.
گفته می شود که در زمان های گذشته در مرکز تالاب جزیره ای کوچک با قلعه ای قدیمی وجود داشته که آن قلعه را به فرعون، نمرود و اردشیر نسبت داده اند. بر اساس گفته ابن کلبی، بلیاس حکیم دریاچه مورد نظر را طلسم کرده که نمک آن در اختیار عموم مردم قرار گیرد و در صورتی که جلوگیری به عمل آید آب دریاچه خشک شود. تعدادی از افراد مسن منطقه نقل کرده اند که در سال 1288 آب دریاچه به دلیل خشکسالی فروکش کرده بود تا جایی که مسیری آجری تا جزیره وسط تالاب ایجادش ده بود و مردم از طریق آن رفت و آمد می کردند.
ویژگی های اقلیمی تالاب میقان
به طور کلی می توان گفت آب و هوای تالاب مدیترانه ای گرم و خشک می باشد. میزان بارندگی های سالیانه در این منطقه حدود 260 میلی متر و میزان تبخیر 4 برابر است. اختلاف دمای سالانه در این منطقه بسیار زیاد می باشد به طوری که گاهی به 69 درجه سانتی گراد هم رسیده است؛ کمترین دمای ثبت شده در این منطقه 33 درجه زیر صفر و بیشترین دما 44 درجه بالای صفر بوده است. البته دخالت های انسانی در روند گرم شدن منطقه را نباید نادیده بگیریم. طبق گفته مدیرعامل آب منطقه ای استان مرکزی، از آن جایی که این تالاب به شکل کاسه می باشد، اگر 200 میلیون مترمکعب آب هم وارد آن شود باز هیچ گونه خطر آب گرفتگی روستاهای اطراف را تهدید نمی کند و این موضوع ظرفیت های بالای تالاب را نشان می دهد
حضور درنا در تالاب میقان
مهم ترین دلیلی که بازدید از این منطقه را نزد گردشگران محبوب کرده حضور تعداد قابل توجهی از درناها می باشد. تالاب کویر میقان اراک میزبان پرندگان بسیار زیادی است که گونه های نادر و کمیاب هم در میان آن ها دیده می شود. علاوه بر درنا و سایر پرندگان، گونه های مختلف پستانداران، انواع جلبک آب شور و آرتمیا هم در تالاب و اطراف آن دیده می شوند. تالاب میقان یکی از مهم ترین مناطق پرنده نگری ایران است که حضور گسترده توریست ها خبر از محبوبیت بالای آن می دهد. از آن جایی که در تالاب زیبای میقان هرساله شاهد تجمع هزاران درنا می باشیم، روز 15 آبان را روز درنا نام گذاری کرده اند. خوب است بدانید که تمبر تالاب میقان هم همزمان با افتتاح هجدمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست رونمایی شد.
گونه های پرندگان ثبت شده در تالاب میقان عبارت اند از: کشیم، باکلان، حواصیل، قار، گاوچرانک، بوتیمار، لک لک، اکراس، کفچه نوک، فلامینگو، غاز، آنقوت، تنجه، خوتکا، اردک، درنا، چتگر، صدف خوار، چوب پا، نوک خنجری، خروس کولی، سلیم، آبچلیک، کاکایی و پاشلک.
پوشش گیاهی تالاب میقان
یک نکته جالب که در رابطه با تالاب میقان استان مرکزی باید بدانید این است که پوشش گیاهی اطراف آن از نوع گیاهان شورپسند می باشد؛ از همین رو این منطقه اندوخته ای با ارزش از گیاهان شورپسند را در خود جای داده است.
بهترین زمان سفر به تالاب میقان
پتانسیل های گردشگری و طبیعت گردی این تالاب سبب گشته گردشگران زیادی به این مکان جذب شوند. اگر تمایل دارید به بازدید از تالاب میقان و تماشای پرنده هایی که بر فراز آن به رقص درآمده اند بپردازید، حتما فصل زمستان را برای سفر خود انتخاب کنید زیرا با سرد شدن هوا پرندگان مهاجر راهی این مکان می شوند. از آن جایی که در فصل زمستان آفتاب سوزان و شدیدی وجود ندارد که چشمتان را آزار دهد، می توانید به راحتی از این پرنده ها دیدن کنید و لذت ببرید.
آدرس تالاب میقان اراک
استان مرکزی/ 15 کیلومتری اراک/ تالای میقان
