کاسکاد، هزار پله ارمنستان یکی از جاذبه های باشکوه در ارمنستان است. بسیاری از ایرانی ها که به این کشور رفته اند به خاطر پله های زیاد آن به آن هزار پله می گویند. این جاذبه زیبا در شهر ایروان ارمنستان قرار دارد. منظره بالای پله ها به قدری تماشایی است که ارزش بالارفتن را دارد. بنای هزار پله شاهکار زیبای معماری است و یکی از زیباترین بناهای ارمنستان است. اگر به بازدید موزه، دیدن از مجسمه‌های بزرگ و زیبا و لذت بردن از فضای سبز و بوییدن گل‌ها علاقه دارید، بدون شک کاسکاد بهترین مکان برای لذت بردن از همه این موارد است. مجموعه کاسکاد دقیقاً در قلب شهر ایروان واقع شده است. یک نکته مهم که در بازسازی‌های چندباره هزار پله ایروان در نظر گرفته شد، ایجاد پله برقی برای افرادی است که نمی‌توانند پله‌های زیادی را طی کنند. پس با هر شرایطی که دارید، با خیالی آسوده به دیدن هزار پله مشهور ارمنستان بروید.
معرفی کاسکاد ایروان
کاسکاد به معنای آبشارهای کوچک است. اگر بالارفتن از پله ها برایتان سخت است و یا پا درد دارید نگران نباشید زیرا در این پارک پله برقی تعبیه شده که میتوانید از آن ها استفاده کنید. جذابیتی که اغلب گردشگران تا انتهای این پلکان را برای آن طی می کنند، این است که در بالا دست این پله ها، چشم انداز بسیار زیبایی به روی شهر ایروان دارد. هزار پله ایروان یکی از معدود جاذبه های گردشگری در جهان است که بسیاری از گردشگران حتی در برف و باران، آن را به عنوان یک مقصد تفریحی و گردشگری انتخاب می کنند. هزار پله ارمنستان به علت موقعیت مکانی خوب و فضای بی‌نظیری که دارد، در هر فصل از سال شاهد حضور توریست‌ها از اقصی نقاط جهان است. آمار توریست‌های در ماه‌های تابستانی بسیار بالاست. در تابستان هوا مطبوع و دلپذیرتر می‌شود، و برای بازدیدی پر از هیجان بسیار مناسب است. از بهار تا آخر تابستان سرسبزی فضا، آواز پرندگان و زیبایی گل‌های کاسکاد بسیار چشم‌نواز و خیره کننده هستند. هزار پله ایروان، جز آن دسته نایاب از مکان‌های بازدیدی جهان است که بدون توجه به شرایط آب و هوایی همه روزه و در همه فصول سال پذیرای گردشگران خواهد بود. کاسکاد جز نادرترین مکان‌هایی است که همه افراد را با هر نوع سلیقه و احوال روحی در فضای آرام خود جای می‌دهد. هزار پله ایروان گاه شاهد شکل گیری عشق‌هایی جاودانه بوده و سالمندانی را که برای استراحت و گذراندن اوقات زندگی به آنجا می‌روند را به خوبی پذیرا است. از 40 سال پیش که ساخت هزار پله ارمنستان تمام شد تا سال 2002 اولین عملیات بازسازی انجام شد. مهندسی و معماری ساخت بنای کاسکاد جزو بی‌نظیرترین، بناهای جهان شناخته شد که به همین علت مکانی پر بازدید در سطح ارمنستان است.
هزار پله ارمنستان کجاست؟
هزار پله ارمنستان دقیقا در قلب ایروان واقع شده و در خیابان اصلی تامانیان قرار دارد. تالار اپرای ایروان و موزه دست نوشته‌ها در فاصله بسیار نزدیکی از هزار پله ارمنستان قرار گرفته‌اند. بهترین راه برای رسیدن به این مکان استفاده از دو خط مترو مارشال (1 کیلومتری بنا) و یریتاسارداکان (650 متری بنا) است. البته باید ذکر کرد که میدان جمهوری ایروان هم تنها در فاصله 1 و نیم کیلومتری هزار پله ارمنستان قرار دارد. مکان های مهمی نیز در اطراف هزار پله ارمنستان وجود دارد که میتوان به دست نوشته های ماتنا داران و تالار اپرا اشاره کرد.
تاریخچه هزار پله ارمنستان
در سال 1970 به طور رسمی و دقیق در زمان جماهیر شوروی پیشنهاد ساخت بنای هزار پله ارمنستان، توسط بزرگ‌ترین معمار وقت ارمنستان "الکساندر تامانیان" مطرح شد. پیشنهاد الکساندر به این شکل بود که: با ساخت یک بنای باشکوه مرکز شهر و شمال شهر را به یکدیگر متصل کنند. با همه کشمکش‌ها ایده ساخت بنای هزار پله ارمنستان به علت‌های مختلفی در اوایل دهه 1970 اجرایی نشد. تا اواخر دهه 1970 که دوباره "جیم توروسیان" ایده الکساندر را برای بار دوم مطرح کرد. ایده جیم در واقع تکمیل کننده پیشنهاد الکساندر بود. جیم در نقشه یک پلکان عظیم را به صورت درون مجموعه اضافه کرد. این ایده جیم، اتصال مرکز و شمال شهر ایروان را راحت‌تر به یکدیگر متصل نمود. جیم پیشنهاد ایجاد پله برقی، تزیین بنا، استفاده از تندیس‌هایی که نشان دهنده تاریخ ارمنستان هستند را با یک فضای سبز دلنواز و چشم‌گیر، در دستور کار قرار داد. سرانجام استارت ساخت کاسکاد در سال 1980 شروع شد. در طی پروسه ساخت ناگهان در سال 1988 زلزله‌ای رخ داد که ساخت بنا را متوقف کرد. بعد از زلزله باری دیگر از میان رفتن حکومت شوروی در سال 1991 ساخت کاسکاد را به تعویقی 11 ساله انداخت. بعد از اینکه ارمنستان کشوری مجزا و مستقل شد، و بحران‌های حکومتی را پشت سر گذاشت؛ در سال 2002 باز هم ساخت و بازسازی کاسکاد آغاز شد. در آخر این بنا توسط "جرارد کافسجیان" و خیریه او افتتاح شد. پس از آن بود که هزار پله ایروان قطب گردشگری و هنر ایروان به حساب آمد. احداث مجموعه هزار پله ایروان با طراحی توروسیان در دهه 1980 شروع شد. اما به دلیل وقوع زلزله سال 1988 و سرکوب شدن حکومت شوروی متوقف شده و ارمنستان پس از سال ها به استقلال رسیدو این استقلال شیرین پیامد هایی مانند مشکلات مالی نیز برای این کشئور در پی داشت از این رو ادامه ساخت هزار پله در اولویت نبود. سرانجام در سال 2002 پروژه ساخنت دوباره شروع شد و سرانجام این مجموعه به یکی از مهمترین کانون های هنری دنیا تبدیل شد.
مشخصات اصلی هزار پله ایروان
به طور دقیق بنای هزار پله ایروان دارای 572 و پهنایی 50 متری است. ارتفاع کلی 302 متر و ارتفاع بالاترین و پایین‌ترین بالکن نیز 450 متر است. در دستور کار دولت ارمنستان ساخت یک موزه شیشه‌ای هم در داخل کاسکاد وجود دارد. استارت ساخت موزه زده شده اما هنوز پایان کار اعلام نشده است. کاسگاد 302 متر طول دارد و اگر بالک بالایی آن را هم در نظر بگیریم، ارتفاعش را باید 450 متر حساب کنیم. بر خلاف نام این بنا که هزار پله است، تعداد واقعی پله های آن نصف این عدد یعنی 507 پله است. این مجموعه 50 متر عرض دارد و 90 متر دیگر آن در دست احداث است. در محوطه پلکان، باغچه های کوچک ساخته شده است که با گل های زیبا تزیین می شوند. علاوه بر باغچه های کوچک و سبز، مجسمه هایی بر روی این مجموعه قرار دارد که ابعاد و اشکال مختلفی دارند. در این محل، موزه ای به نام کافسجیان درست شده که دو بخش خارجی (محیط بیرون و بین باغچه ها) و داخلی دارد که از 6 سالن مجزا تشکیل شده و مجسمه ها را نمایش می دهند.
طرح هزار پله ارمنستان
در این طرح برای کسانی که نمی توانستند از پله های متعدد بالا بروند، پله برقی در نظر گرفته شد تا بالا رفتن از این سازه عظیم برای همه افراد جامعه مقدور باشد. این طرح علاوه بر این که دسترسی های مردم ایروان را آسان تر کرد، باعث شد اغلب گردشگرانی که با تور ارمنستان به این شهر می آیند از این جاذبه بازدید کنند. از ویژگی های دیگر این طرح، این بود که طراح می خواست در محوطه این مجموعه باغچه ها و آثاری قرار بگیرد و این مکان به نوعی باشد که زمانی که کسی از آن عبور می کند، به تاریخ و فرهنگ غنی این کشور بنگرد.
چشم انداز شگفت انگیز بالای هزار پله
منظره بالای هزار پله به قدری زیبا و هیجان انگیز است که بسیاری از گردشگران پله های زیادی را برای پیموندن آن طی میکنند. فرقی نمی کند تابستان باشد یا زمستان هوا سرد و بارانی باشد و یا گرم و سوزان توریست ها برای بالارفتن از پله و دیدن مناظر زیبای آن به این مکان می آیند تا شگفتی کاسکاد را مشاهده کنند . این مکان جایی است که می توان در سکوتی دلنواز با خود خلوت کرد و از مناظر زیبای شهر لذت برد. فقط کافیست همت کرده و از پله بالا بروید تا لحظات خوشی را تجربه کنید. چشم انداز فوق العاده زیبای این مکان رو به شهر است از این رو خیل عظیمی از مردم را جذب خوکرده است.
نما بیرونی هزار پله ایروان
نما خارجی هزار پله ایروان پر از گل و گیاه در جدول بندی‌های کوچک است که زیبایی فضا را چندین برابر کرده‌اند. علاوه‌بر گل و گیاه‌های بی‌شمار و زیبا؛ این محل پر از مجسمه‌های تاریخی از قرن 19 و 20 است، که به دست هنرمندترین مجسمه سازان دنیا طراحی و ساخته شده‌اند. برخی از مجسمه سازانی که آثار آن‌ها در این مکان موجود است:
- مجسمه سازی اهل اسپانیا به نام جیومه پلنسا
- مجسمه ساز جمموری چک به نام یاروسلاو بریختوا
- مجسمه ساز انگلیسی به نام پل کاکس
- بزرگ‌ترین مجسمه ساز قرن 20 اهل انگلستان به نام لین چادویک
مجسمه‌های معروف هزار پله ارمنستان
در هزار پله ارمنستان مجسمه‌های متعددی از هنرمندان بزرگ مجسمه سازی در قرن‌های 19 و 20 وجود دارد. همه مجسمه‌ها در باغ کافسجیان نگهداری می‌شوند. معروف‌ترین مجسمه‌های کاسکاد عبارتند از:
- آثار "پلکان"، "دو بیننده" و "ژست نشستن" اثر لین چادویک
- آثار "آکروبات بازها"، "خرگوش در حالت پرش از ناقوس" اثر بری فلاناگان
- اثر زیبای "پنجره باز" از دو مجسمه ساز برجسته به نام، استانیسلاو لیبنسکی و یاروسلاو بریختوا
- اثر کارتونی "قایق آهوی" از پل کاکس انگلیسی
- "گربه سیاه" مجسمه‌ای که در جلوی هزار پله ارمنستان قرار گرفته و "جنگ آور رومی" مجسمه‌ای که در بالای آن است. هر دو از آثار ارزشمند فرناندو بوتیرو هستند.
اگر از آبشارهای کوچک ، پله ها و چشم انداز زیبای هزار پله ارمنستان لذت بردید بهتر است از جاذبه های اطراف هزار پله نیز بازدید کنید. در اطراف هزار پله، بنا و مجسمه های معروفی وجود دارد که میتوان به جنگجوی رومی، گربه سیاه، پلکان، ژست نشستن، آکروبات بازها، آهو و دو بیننده اشاره کرد. از مهمترین گالری های این موزه میتوان به گالری های زیر اشاره کرد. در یکی از گالری های این موزه آثار آبگینه و بلو مانند ژان زوریکایک، جارومیرریبک وجود دارد. در گالری کانجیان و گالری عقاب آثار مربوط به کلکسیون خصوصی چند شخصیت مهم به نمایش گذاشته شده است. گالری باغ عقاب و گالری اسواراوسکی و گالری ساسونتسی داویت از گالری های دیگر هستند.
موزه هنر کافسجیان
برای بازدید از بهترین آثار هنری معاصر به این موزه خیره کننده بروید. در موزه کافسیجان چندین نمایشگاه به صورت دائمی حضور دارند که دارای چند گالری هنری ارزشمند می باشد. همچنین در موزه کافسجیان فروشگاه زیبایی وجود دارد که آثار نفیس، کارهای هنری و صنایع دستی ارمنستان برای فروش دارد.
بهترین زمان بازدید از هزار پله ارمنستان
در کل شبانه روز و همه فصول سال به راحتی میتوانید از هزار پله ایروان دیدن کنید. بازدید از آن محدود به زمان خاصی نیست؛ اما بازدید از برخی مکان‌های داخلی کاسکاد نیاز به تهیه بلیط دارد. به طور کل بازدید از این مکان زیبا برای عموم و گردشگران رایگان است. اگر قصد دیدن موزه کافسجیان را دارید باید توجه کنید که تنها در روزهای شنبه، یکشنبه و جمعه از ساعت 10 صبح تا 8 شب میتوانید مراجعه داشته باشید.
راه های دسترسی به هزار پله ارمنستان
کاسکاد یا هزار پله ایروان، در جنوب با خیابان های تامانیان، ایسهاکیان و میدان فرانسه، در شرق با خیابان مسروپ مشتوتس، و ازغرب با خیابان مارشال باغرامیان همسایه است. به فاصله اندکی از شمال هزار پله ایروان Victory park یا پارک پیروزی ایروان قرار دارد که مجسمه معروف مادر ارمنستان در آن قرار دارد. فاصله حدودا یک و نیم کیلومتری کاسکاد با میدان جمهوری (republic) در مرکز ایروان را می توان با خودرو در کمتر از ده دقیقه پیمود. پیاده روی در این مسیر، حدودا ۲۰ دقیقه زمان می برد.
سخن پایانی
در سفر به ایروان هر زمان که احساس کردید نیاز به آرامش و دوری از هیاهو دارید، خیلی راحت به سمت هزار پله ارمنستان حرکت کنید. درهای این محل به طور 24 ساعته به روی همه باز است. قدم زدن در فضای بیرونی و درونی کاسکاد آرامش را به روح تزریق می‌کند. وجود تعداد بی‌شماری مجسمه از هنرمندان کشورهای مختلف، نشان دهنده تاریخ و میراث پربار ارمنستان در سال‌های حکومت جماهیرشوروری است. رفتن و بازدید از این بنا حتی در سردترین و بارانی‌ترین روزهای سال یا در روزهای گرم تابستان همواره دلنشین و جذاب است.
عاطفه 1402/05/07
