استان مازندران یکی از مهمترین شهرهای توریستی شمال ایران است که همواره و در تمام طول سال مورد توجه هموطنان عزیزمان می باشد. این شهر علاوه بر جاذبه های طبیعی و تفریحی متعدد، دارای آثار ارزشمند تاریخی نیز می باشد که پل ورسک با اختلاف معروف ترین و اصلی ترین جاذبه تاریخی موجود در این استان است. حتما خیلی از شما پل ورسک را بارها شنیده اید اما شاید چیز زیادی درباره آن ندانید! به همین خاطر ما این مقاله را تهیه کردیم و همه چیز را درباره پل ورسک در اختیار شما قرار خواهیم داد.
ورسک
پل ورسک یکی از بزرگ ترین پل های ریلی راه آهن سراسری کشور است که به خاطر قرارگیری در ارتفاع 110 متری از سطح زمین شهرت جهانی به دست آورده و نام آن به عنوان یکی از شاهکارهای معماری و مهندسی ایران در کتاب گینس ثبت شده است. این پل در شهرستان سواد کوه از توابع استان مازندران قرار داشته و راه آهن سراسری تهران – شمال را به هم متصل می کند. پل ورسک در واقع بالای دره ورسک (عباس آباد) به عمق 110 متر و دهانه 66 متری قرار گرفته و ابتدا و انتهای آن را صخره احاطه کرده است. در واقع پل ورسک دو کوه بزرگ عباس آباد را که بسیار صعب العبور می باشد، به هم وصل کرده است. پل ورسک در ابتدا با هدف تردد قطار در مسیر ریلی تهران شمال ساخته شد و شرکت سازنده عمر این پل را برای مدت زمان محدودی تضمین کرد، با این حال امروزه با وجود اینکه حدود 10 سال تاریخ انقضای تضمین شرکت سازنده می گذرد، این پل همچنان سالم مانده و روزانه چندین بار برای رفت و آمد قطارهای سوختی، باری و مسافربری مسیر تهران – گرگان و تهران – ساری مورد استفاده قرار می گیرد. پل ورسک علاوه بر کاربرد بسیار مهمی که در حمل و نقل ریلی کشور دارد، به لطف قرارگیری در دل طبیعت سرسبز مازندران و کوه های عباس آباد منظره بسیار زیبا و دیدنی را خلق کرده است. به همین خاطر امروزه پل ورسک را به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شمال مورد استقبال گردشگران تور شمال بوده است و نام آن برای همه به عنوان یکی از دیدنی های سوادکوه مازندران شناخته شده است.
مراحل ساخت پل ورسک مازندران
پل ورسک یکی از پل های تاریخی و قدیمی ایران است که در دوره پهلوی ساخته شده است. در واقع فرآیند ساخت این پل در زمان حکومت رضا شاه پهلوی و در سال 1312 کلید خورده است. درباره تاریخچه ساخت پل ورسک نکته جالبی که وجود دارد این است که تا قبل از ساخت آن، بسیاری از شرکت های مطرح خارجی در ساخت راه آهنی که از میان کوه های البرز عبور می کند، ناکام مانده بودند اما در این میان فردی به نام یورگن ساکسیلد که در آن زمان مدیر عامل شرکت دانمارکی کمپساکس بود، قرارداد ساخت راه آهن شمال به جنوب ایران را امضا کرد و متعهد شد که این پروژه را طی 6 سال به پایان می رساند. چالش این پروژه در واقع همان ساخت مسیر ریلی بین کوه های البرز بود که او با کارگیری بهترین مهندسان اروپایی و بهره مندی از روش های نوین مهندسی، حدود 2 سال بعد یعنی در سال 1315 موفق به ساخت پل ورسک و مسیر ریلی این منطقه شد. در رابطه با ساخت پل ورسک حقیقتی عجیب و بسیار جالب وجود دارد که بر شگفتی آن افزوده است، این پل با ابزار آلات بسیار ساده مانند دینامیت و دریل دستی ساخته شده و در ساخت آن از هیچ سازه فلزی استفاده نشده بلکه با ملات سیمان و شن شسته شده و آجر ساخته شده است. ساخت پل ورسک در آن زمان حدود 2 میلیون و 600 هزار تومان هزینه در بر داشته است. همچنین جالب است بدانید در زمان افتتاح پل ورسک شخص رضا شاه در این منطقه حضور داشته است و راست یا دروغ گفته شده که به دستور او مهندس سازه در هنگام عبور اولین قطار از روی پل، زیر آن ایستاده تا در صورت خراب شدن پل اولین کسی که کشته می شود خود او باشد! و جالب تر آن که مهندس اصلی سازه پل ورسک، لادیسلاوس فون رابسوویچ به مدت 2 سال و تا زمانی که ساخت پل ورسک به پایان برسد، در خانه ای که کنار رودخانه ورسک قرار داشت، زندگی می کردند.
پل پیروزی "ورسک"
احتمالا دیده باشید که در برخی منابع پل ورسک را با نام پل پیروزی معرفی کرده اند. داستان از این قرار است که در زمان جنگ جهانی دوم، چرچیل که در آن زمان نخست وزیر انگلیس بود، لقب پل پیروزی را به پل ورسک داد. پس از آن در سال 1324 با پیشنهادی که از سوی وزارت راه وقت ایران داده شد، این پل به پل پیروزی تغییر نام پیدا کرد. البته این موضوع تغییر آنچنانی روی هویت پل ورسک (veresk bridge) نداشته و مردم و توریست ها همچنان این پل را با نام ورسک می شناسند.
پل ورسک و سه خط طلا
اصطلاح سه خط طلا راه آهن شمال مربوط به دره ای است که سه کیلومتر جلو تر از پل ورسک در ارتفاعات شرق جاده تهران – شمال قرار دارد اما چرا به این مکان سه خط طلای راه آهن ایران می گویند؟ همان طور که گفتیم مسیر راه آهن این منطقه از لا به لای کوه های سخت گذر عباس آباد می گذرد که دارای شیب های بسیار تندی بوده که عبور قطار از روی آن تقریبا ناممکن بود. مهندسین سازه برای حل این مشکل دامنه کوه را به شکل سه پله در آورند که این کار به کم کردن شیب و افزایش ضریب قدرت قطارها کمک کرد و پروژه ساخت خطوط ریلی در منطقه کوهستانی با موفقیت همراه شد. این موفقیت و این مسیر ریلی و خلق همچین شاهکار مهندسی سازه و همچنین کاربرد مهم آن در حمل و نقل کشور، برای مردم ایران بسیار ارزشمند و قابل ستایش بود، به همین خاطر این ناحیه به سه خط طلا معروف شد.
پل ورسک کجاست؟
در بخش های قبلی اشاره کردیم که پل ورسک در استان مازندران، شهرستان سوادکوه و در ارتفاعات روستای ورسک قرار دارد. برای اینکه دید بهتری از موقعیت جغرافیایی این پل داشته باشید ما محل قرارگیری آن را نسبت به روستاهای اطراف نیز عنوان می کنیم. پل ورسک در فاصله 45 کیلومتری از جنوب شهرستان زیراب، 85 کیلومتری شهرستان قائم شهر، در محور فیروزکوه و در مسیر راه آهن شمال به جنوب کشور روی دره ورسک یا عباس آباد قدیم واقع شده است. برای رفتن به منطقه پل ورسک نسبت به مبدا حرکت مسیرهای مختلفی وجود دارد، اما ما در این جا نحوه دسترسی به آدرس پل ورسک از طریق محور کندوان خواهیم پرداخت: برای بازدید از پل ورسک از تهران به سمت محور کندوان حرکت کرده و به محل تلاقی آزادراه شهید بابایی جاده دماوند می رسید. پس از طی مسافتی حدود 10 کیلومتر به جاجرود خواهید رسید. سپس از بومن و رودهن گذر کرده و به دماوند که رسیدید، 40 کیلومتر جلوتر به منطقه ای که پل ورسک در آن قرار دارد، خواهید رسید.
عکس پل ورسک سوادکوه
پل ورسک به عنوان یکی از جاذبه های سیاحتی در ایران بسیار محبوب و پرطرفدار است و بسیاری از گردشگران مسیرهای طولانی را طی می کنند تا این زیبایی بی همتا را از نزدیک مشاهده کنند یا تصاویری از آن ثبت کنند. ما در این جا قصد داریم نمونه هایی از تصاویر دیدنی از این پل تماشایی را با شما به اشتراک بگذاریم.
امیدواریم مطالعه این مطلب برای شما عزیزان مفید بوده باشد، همچنین خواهشمندیم در صورتی که نکته یا نکاتی درباره پل ورسک سوادکوه می دانید و در اینجا به آن پرداخته نشده است را از طریق بخش نظرات سایت ما را در میان بگذارید.
