جاده چالوس با نام رسمی جاده 59 از مهم ترین جاده های دسترسی به شمال ایران برای مردم تهران و کرج است. جاده چالوس از میان شهر کرج در استان البرز شروع شده و به شهر چالوس در مازندران متصل می شود، جاده چالوس یکی از زیبا ترین جاده های جهان می باشد. محور چالوس کرج از بی نظیر ترین مناظر و چشم اندازهای بکر و طبیعی می باشد که نمایی چشم گیر و فوق العاده زیبا دارد و جزو پر طرفدار ترین مسیرهای منتهی به شمال کشور می باشد، این موضوع باعث شده که اکثر اوقات شاهد ترافیک های سنگین در این جاده به خصوص در تعطیلات باشیم.
آشنایی با جاده چالوس شمال
جاده چالوس یکی از اصلی ترین محورهای رسیدن به شمال به شمار می آید و یکی از مقصدهای اصلی گردشگران استان البرز و مازنداران به حساب می آید. بسیاری از مردم و گردشگران از سفر در جاده ای پر پیچ و خم در دل کوه ها خاطرات به یاد ماندنی دارند چرا که گذر از میان کوه و صخره در کنار رودخانه ها می گذرد و مناظر خیره کننده ای دارد که در هر فصلی زیبایی خودش را دارد و همه را مسحور خود می کند. زیبایی این جاده به حدی است که برخی از گردشگران تور داخلی تصمیم می گیرند تنها تا قسمتی از جاده بروند و بعد از استراحتی کوتاه و لذت از مناظر باز گردند.
ساخت جاده چالوس
در زمان های قدیم جاده ها مسیر های ناهمواری بودند که انسان ها با دشواری بسیار توسط چهار پایان مسیرهای کوتاه را با آن ها طی می کردند. پس از چندی با کشف چرخ و پیشرفت ابزار سفر، کم کم جاده ها عریض تر و مناسب تر شدند و تبدیل به شکل و شمایل امروزی شدند. جاده هایی که شهرهای مختلف امپراتوری های بزرگ را به هم وصل می کردند و یکی از ابزارهای کنترل یک کشور و حکومت بودند. در حدود 2200 سال پیش از میلاد جاده ای به نام میان رودان در عراق امروزی ایجاد شدند که جزو اولین جاده های سنگ فرش شده بود که به تدریج باعث شد کشورهای مختلف به واسطه این جاده ها به یکدیگر مرتبط شدند.
در زمان ناصرالدین شاه این جاده پر از پیج و خم بود و از آن جایی که ناصرالدین شاه به سفر علاقه زیادی نشان می داد تا حدی که در روستای شهرستانک کاخی ساخت تا در هنگام سفر و میان راه در آن استراحت کند. ساخت جاده آسفالت به دوران پهلوی اول باز می گردد که وی دستور احداث جاده چالوس را صادر کرد تا تردد در شمال ایران آسان شود. عملیات اجرایی جاده کندوان از محل عایدات قند و شکر و چای در اواسط اردیبهشت سال 1310 آغاز و در 10 آذر سال 1312 افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت.
زمان افتتاح جاده چالوس
پس از افتتاح راه در سال 1312 بیشتر از 5 ماه در سال، گذر این جاده در قله کندوان در ارتفاعات 3200 متری به دلیل وضعیت جوی غیر ممکن بود، لذا در سال 1314 نونل کندوان را احداث کردند که 188 متر طول، 7 متر عرض و ارتفاع 6 متر ساختند. این تونل 3 ساله ساخته شد و در سال 1317 مورد استفاده قرار گرفت. دلیل نام گذاری این تونل وجود گردنه ای با همین نام که تونل در پایین گردنه حفر شده گرفته شده است. ساخت این تونل با ابزارهای ساده و ابتدایی بسیار دشوار و پر زحمت بود از این رو پاداش و دستامزد بالایی به کارگران داده می شد به عنوان مثال گفته شده که به ازای هر کلنگ یک سکه 5 ریالی که در آن زمان ارزش بسیاری داشت به کارگران داده می شد. برای ساخت تونل کندوان حدود دو میلیون و چهارصد و هشتاد هزار تومان هزینه شده است. شایان به ذکر است که مهندس آن فردی به نام لادیسلاوس فون رابسویچ اتریشی بوه که وی طراح پل ورسک هم بوده است.
ویژگی جاده چالوس
جاده چالوس در ارتفاع 1400 متری از سطح دریا به سوی شمال شروع می شود و در مسیر در نقطه گچسر به ارتفاع 2251 متری از سطح دریا و تا ارتفاع 3200 متری به بالای کندوان رسیده است که ارتفاع آن به طرف مازندران کاسته می شود. طول جاده چالوس 168 کیلومتر و عرض معمولی راه 8 متر که در نقاطی بین 10 الی 12 متر افزایش می یابد. شیب جاده شش درصد می باشد و عبور و مرور با وسایل نقلیه آن روزگار عملی بوده است.
آب و هوای جاده چالوس
به طور قطع بعد از مناظر زیبا و دیدنی این جاده قدیمی کشورمان، یکی از دلایل مهمی که باعث شده تا جاده چالوس را به عنوان محبوب ترین جاده ایران بدانیم، آب و هوای کم نظیر آن است. آب و هوای جاده چالوس در دو فصل ابتدایی سال یعنی فروردین ماه تا شهریور ماه مطبوع و کمی شرجی است و در فصل پاییز و زمستان نیز رو به سردی می رود. به طور کلی بهترین زمان سفر به جاده چالوس و تماشای زیبایی های آن، دو فصل ابتدایی سال است. علی الخصوص فصل بهار!
در سفر به چالوس از کجاها دیدن کنیم؟
همانطور که می دانید جاده چالوس دارای زیبایی های خارق العاده ای است که می تواند نظر هر گردشگر داخلی و خارجی را به خود جلب کند. از همین رو در ادامه سعی می کنیم تا شما گردشگران عزیز را با این جاذبه های گردشگری جاده 59 ایران آشنا کنیم تا با دید بهترین به این سفر زیبا بپردازید و از رقم زدن سفری لذت بخش به همراه خانواده خود نهایت لذت را ببرید. در ادامه شما را با مکان های دیدنی چالوس آشنا می کنیم.
بیلقان
بیلقان روستایی در 4 کیلومتری کرج می باشد و به واسطه تونل و پلی که در نزدیکی آن قرار دارد جاده چالوس را به ابتدای اتوبان تهران کرج وصل می کند و در آخر به میدان و پارک امیر کبیر ختم می شود که با همراه داشتن امکانات رفاهی یکی از تفرجگاه های مناسب به خصوص برای آن دسته از مسافران و گردشگرانی است که قصد استراحت را دارند و تجدید قوا را دارند. همچنین در این منطقه یک آبشار مصنوعی وجود دارد که از دامنه کوهی که در کنار پارک واقع شده سرازیر است. ارتفاع این آبشار حدود 30 متر است و از بزرگ ترین آبشارهای مصنوعی کشور است که در ساخت آن از بتن و سنگ طبیعی استفاده شده است. دهستان بیلقان آخرین حد محدوده کرج می باشد که چندین روستای زیبا را در دل خود جای داده است. این روستا دارای مکان های دیدنی دیگری مانند حمام قدیمی که دیرینه ای دارد و نیز کره آجر پزی آن اشاره کرد.
روستای کندر
پس از گذر از میدان امیرکبیر و پیمودن مسیری کوتاه در سمت راست جاده یک فرعی وجود دارد که مسیر دسترسی به روستای کندر است. برای ورود به این جاده باید از پلی فلزی عبور کنید و بعد از مسیری نه چندان طولانی و پرپیچ و خم به روستای کندر می رسید که روستایی کوچک با آب و هوای خنک و دلپذیر است. البته در طول مسیر دره ای وجود دارد که در آن علاوه بر رودخانه می توان سایه ساری خنک برای فرار از گرمای تابستان پیدا کرد.
روستای ارنگه
در 18 کیلومتری کرج به سمت چالوس تابلوی روستای ارنگه را می بینید که برای رسیدن به آن باید 2 کیلومتری را در جاده فرعی طی کنید، روستای ارنگه در کنار 6 روستای دیگر ارنگه بزرگ را تشکیل می دهد. این روستا علاوه بر سرسبزی و زیبایی بی نظیرش دارای چندین آثار تاریخی هم می باشد. در قبرستان قدیمی و تپه های معروف به قلعه ها، حکاکی هایی روی سنگ های مربوط به دوره زرتشتیان دیده می شود. از بالای تپه می توانید منظره ی زیبای روستا و باغ های اطراف آن را نگاه کنید.
وینه
وینه نام روستایی است که قبل از سد قرار دارد، در اوایل راه طبیعت این روستا بسیار بکر و دست نخورده باقی مانده است و در تابلویی نصب شده نوشته اند که ورود افراد غیر بومی به داخل آن ممنوع است، اما باز هم مسافران توجه نمی کنند و خودرو های خود را در محلی پارک کرده و در کنار کوچه باغ های دل انگیز که به روستا ختم می شود قدم می زنند و از طبیعت بکر و هوای دلپذیر لذت می برند. اهالی این روستا بسیار مهمان نواز و مهربان هستند و به گرمی از دیگران پذیرایی می کنند.
سد امیر کبیر (سد کرج)
در شمال شهر کرج و در 25 کیلومتری جاده کرج به چالوس قرار دارد، وسعت این دریاچه 4000 هکتار است و در مسیر رودخانه کرج تشکیل شده است، سد امیر کبیر اولین سد چند منظوره کشور ایران و یکی از منابع تامین آب شهر تهران می باشد. سد کرج از مراکز طبیعی پرورش ماهی می باشد، ماهی های قزل آلای رنگین کمان و قزل آلای خال قرمز است. روی هم تلنبار شدن آب رودخانه کرج در پشت سد امیر کبیر علاوه بر کارایی آن در تولید انرژی برقابی و تامین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران باعث ایجاد دریاچه ای زیبا گردیده است که موجب استفاده های گردشگری و تفریحی و ورزشی از سد امیر کبیر شده است.
سد امیر کبیر یا همان سد کرج در سال 1337 تا 1342 شمسی ساخته شده است و اولین سد چند منظوره ایران می باشد که به عنوان محلی تفریحی و ورزشی هم شناخته شده، در این سد پرورش ماهی کپور و قزل آلا هم رونق دارد. سد کرج از منابع اصلی تامین آب آشامیدنی پایتخت و منبع آب رسانی زمین های کشاورزی کرج استفاده می شود.
باغ های پر از میوه و گیاهان سرسبز اطراف دریاچه و سد امیر کبیر روییده است که از جاذبه های تفریحی، طبیعی کرج را به وجود آورده است.
روستای گوراب
این روستا از توابع دهستان ارنگه به حساب می آید که در 35 کیلومتری شهر کرج قرار گرفته است این روستا بسیار خوش آب و هوا می باشد و دارای باغ های فراوان میوه است در این روستا امامزاده ای قرار دارد که گفته می شود از فرزندان امام موسی کاظم است. جوی آبی از کنار این روستا می گذرد که فضای روستا را با صفا تر کرده است این جوی آب از زیر امامزاده عبور می کند و پس از گردش دور قبر از قسمت دیگر آن خارج می شود. ممکن است دلیل نام گذاری این روستا به این مسئله برگردد، در داخل محوطه امامزاده درخت چناری وجود دارد که گفته می شود جزو دو چنار کهنسال ایران به حساب می آید.
تونل کندوان
این تونل واقع در جاده چالوس است که شهرستان کرج را به چالوس متصل می کند و در ارتفاعات 2700 متری کندوان حفر شد است. ساخت تونل کندوان با امکانات و تجهیزات محدود آن زمان و سردی هوا و کم بودن زمان کاری این ناحیه سردسیر کار سخت و دشواری بوده است. در ابتدای این مسیر چندین آشکده معروف وجود دارد که خوردن یک کاسه آش در آن فضای چشم گیر و دیدنی بسیار لذت بخش می باشد و گردشگران بسیاری از آن استقبال می کنند و عده ای برای تفریح تنها برای خوردن یک کاسه آش تا تونل کندوان می آیند.
روستای شهرستانک
روستای شهرستانک محل اقامت محبوب ناصرالدین شاه واقع در 50 کیلومتری جاده چالوس می باشد، طبیعت این روستا بسیار بکر و دیدنی می باشد و از جاذبه های آن می توان به کاخ ناصری، قلعه دربند و کوچه باغ های با صفای آن نیز اشاره کرد.
رستوران های جاده چالوس
در طی مسیر جاده چالوس شاهد رستوران و سفره خانه هایی هستیم که اکثر آن ها بر روی رودخانه ساخته شده اند و اغلب غذاهای کبابی سرو می کنند و از دیگر جذابیت های آن صبحانه و ناهار در روزهای تعطیل می باشد. اغلب گردشگران هم فقط برای خوردن یک کاسه آش دوغ بعد از تونل کندوان دل به این جاده می زنند.
رستوران میرزایی قبل از سد کرج و در کیلومتر 9، رستوران حاج وهاب در آتشگاه، رستوران ارکیده در کیلومتر 12 و رستوران آبی پس از تونل کندوان جزو معروف ترین رستوران های جاده چالوس می باشد.
در منطقه و قبل از روستای کلاک هم بستنی معروفی به نام دهاتی وجود دارد که مورد استقبال گردشگران و مسافران بسیاری قرار گرفته است. آسارا به دلیل باغ های زیادی که وجود دارد از مناطق تفریحی و گردشگری جاده چالوس به حساب می آید.
پل خواب
در 33 کیلومتری جاده کرج چالوس پل خواب واقع شده است و در سمت راست جاده و در نزدیکی رودخانه کرج قرار دارد، عده ی زیادی از مسافران و گردشگران در بیشتر ایام سال به ویژه تابستان ها در این روستا چادر می زنند و یک نیک می کنند و از زیبایی های آن لذت می برند. این روستا به علت قله ها و صخره هایی که دارد بسیار معروف است و از مقاصد کوه نوردی و صخره نوردی به حساب می آید.
دریاچه ولشت
از دیگر جاذبه های جاده چالوس دریاچه ولشت است، برای رسیدن به این دریاچه باید بعد از مرزن آباد وارد جاده مرزن آباد کلاردشت بشویم و پس از طی 10 کیلومتر رانندگی به سمت جاده ولشت حرکت کنیم، آب این دریاچه شیرین است و ماهیگیری از تفریحات رایج آن می باشد.
کلاردشت
کلاردشت منطقه ای است که تبدیل به یکی از مکان های گردشگری در شمال شده است که جاذبه های آن دریاچه، جنگل، آب و هوای دلپذیر و مناظر طبیعی بی نظیرش می باشد. مسیر رسیدن به کلاردشت از جاده چالوس، مرزن آباد می باشد، 25 کیلومتر قبل از چالوس از این دو راهی به سمت غرب منحرف می شوید و 20 کیلومتر بعد به کلاردشت می رسید. منطقه کلاردشت خود متشکل از چندین روستای زیبای به هم چسبیده است. جنگل زیبای مازیچال در ابتدای جاده عباس آباد جنگل آزو و جنگل مجل در دو قسمت دره کلاردشت، جنگل انبوه عباس آباد در انتهای شمال غربی کلاردشت و آبشار آکاپل رودبارک از دیگر دیدنی های دیگر این دهکده رویایی هستند.
روستای کندلوس
عده ای از گردشگران کمی بعد از مرزن آباد به سمت روستای کندلوس منحرف می شوند، کندلوس روستایی است با قدمت 4000 ساله که بسیار دیدنی می باشد. در نزدیکی این روستا آبشار کندلوس قرار دارد که از ارتفاع 10 متری و از بالای کوهی سرسبز به زمین می ریزد.
آبشار نوجان و خور
در کیلومتر 15 جاده چالوس آبشاری به نام نوجان وجود دارد که از تفریحات جاده چالوس به حساب می آید این آبشار یکی از آبشارهای معروف برای گردشگران تور طبیعت گردی می باشد. آبشار خور 50 متر ارتفاع دارد و در محیطی سرسبز و با صفا در میان کوه های سر به فلک کشیده قرار گرفته است.
آبشار خور در ارتفاع 2800 متری از سطح دریا قرار دارد، بنابراین در طول فصل تابستان آب و هوای منطقه بسیار خنک می باشد و محل مناسبی می باشد برای افرادی که از گرمای تابستان فرار می کنند.
ونیز ایران
پس از پیمودن 25 کیلومتر از جاده چالوس با روستایی به نام واریان برخورد می کنیم، مکانی که امروزه بستر سد کرج می باشد در گذشته قسمتی از این روستا بوده ولی از زمانی که روستا ساخته شد بخشی از روستا به زیر آب رفت و موجب شد تا برای ساکنین روستا راهی به غیر از راه آبی وجود نداشته باشد. عده ای از گردشگران موفق به دیدن این روستا شده اند و این موضوع این مکان را عجیب و مرموز کرده است.
گردنه هزار چم
گردنه هزار چم بسیار جالب و دیدنی می باشد که پس از گذراندن جاده به زیبا ترین و خطر ناک ترین ناحیه که هزار چم می باشد می رسیم. پیچ های پشت هم که شما را به پایین کوه می برند و منظره ای خیره کننده را در مقابل چشمانتان قرار می دهند. لام به ذکر است که در این ناحیه نباید توقف کرد چرا که در تردد خودروهای دیگر اختلال ایجاد می شود.
آبشار هفت چشمه و آدران
یکی از دیدنی های مسیر آبشار هفت چشمه در 17 کیلومتری جاده چالوس است. پس از دیدن تابلوی ارنگه به سمت راست بپیچید و پس از پیمودن مسیری کوتاه خودرو خود را در ابتدای جاده خودروی خود را پارک کنید این مسیر پیاده روی دارد و لازم است که بدانید راه آن لغزنده و در برخی نقاط خطرناک می باشد از این رو همراه داشتن تجهیزات مناسب و لازم ضروری می باشد، گذر از این مسیر در زمان رانندگی ایمن نمی باشد در طی مسیر تعدادی آبشار و چشمه وجود دارد که به آن ها هفت چشمه می گویند، پس از رسیدن به آبشار هفت چشمه می توانید به راه خود ادامه دهید و در آخر به آبشار وحشی آدران برسید آبشاری تماشایی که در نزدیکی روستای ارنگه قرار دارد و جزو مرتفع ترین آبشارهای ایران به حساب می آید.
غار یخ مراد
غار یخ مراد جزو تفریح های ماجراجویانه می باشد که واقع در چهار کیلومتری گچسر می باشد، گردشگران تور شمال می توانند از جاده فرعی شاهپل و کهنده بروند. این غار به دلیل شکل و زیبایی های کم نظیرش بین طبیعت گردان حرفه ای می باشد و مورد استقبال گردشگران تور طبیعت گردی قرار گرفته است. بهترین زمان برای دیدن این غار فصل بهار می باشد که قندیل های آن در یکی از زیبا ترین وضعیت ها می باشند. در صورت سفر به غار لازم است که تجهیزات لازم را همراه خود داشته باشید.
سوغاتی جاده چالوس
مسیر برگشت از هر سفری برای عده ای یعنی خرید سوغاتی! مغازه هایی در اطراف شهر چالوس و یا مرزن آباد وجود دارد، اما با حال از وقتی وارد چالوس می شویم تا زمان برگشت مسیر پر از فروشگاه های زیتون است. مغازه های پر از زیتون پرورده و غیره را دم گذاشته اند و به قیمت های ارزان تری نسبت به زیتون های بسته بندی می فروشند.
در این مغازه ها کلوچه های لاهیجان هم به فروش می رسد، لواشک های آلو جنگلی قرمز و غیره، انواع ترشی جات و مرباهای خانگی محلی که از دیگر سوغاتی های شمال است. از بین این سوغاتی ها از همه مهم تر و پر فروش تر ترشی سیر می باشد که مسافران به عنوان سوغاتی و خوراک روزانه در سفر خود نوش جان می کنند.
سوغاتی های جاده چالوس فقط خوردنی نیست، علاوه بر مواردی که ذکر شد صنایع دستی بسیار زیبا و نمد مالی هایی که شبیه به فرش های کوچکی هسند و کوبیدن پشم گوسفند درست می شوند به فروش می روند، برخی از زنان محلی هم گلیم می بافند و آن را در مغازه ها می فروشند. کار و کاسبی عده ای از ساکنین محلی از طریق حصیر بافی می باشد که با خرید سبد ها و کلاه های حصیری می باشد که اغلب قیمت های بالایی دارند.
سخن پایانی
در انتها باید بگوییم که جاده چالوس را می توانیم محبوب ترین جاده برای سفر گردشگران ایرانی بنامیم. از این جهت که زیبایی خارق العاده و مسیرهای پیچ در پیچ آن در کنار روستاها و جاذبه های گردشگری جذابی که برای همگان فراهم آورده است، می تواند نظر هر گردشگر ایرانی و خارجی را به خود جلب کند. شما گردشگران عزیز نیز می توانید برای آخر هفته و تعطیلات خود برنامه ریزی کرده و از طبیعت بکر و دیدنی جاده چالوس یا همان جاده 59 نهایت لذت را به همراه خانواده خود ببرید.