درکه یکی از محله های قدیمی در شمال شهر تهران می باشد که از قدیم مکانی برای تفریح و کوهنوردی به شمار می رفته. این مکان از ییلاق های خوش آب و هوا در پای کوه های البرز تهران بوده که شاهزادگان، درباریان، و شاهان قجری برای رهایی از گرمای تابستان به این منطقه روی می آوردند.
درکه به چه معناست؟و یا وجه تسمیه آن چیست؟
عده ای می گویند نام درکه از درگِ که به نوعی کفش برای راهپیمایی روی برف است، گرفته شده. عده ای نیز می گویند، نام خود را به دلیل وجود دره ای که در بالای آن قرار دارد، گرفته است.
معرفی جاذبه تفریحی درکه
درکه به عنوان یکی از جاهای دیدنی تهران روستایی در شمال تهران و دامنه البرز بوده که امروزه به محله ای بزرگ در شمال شهر تهران تبدیل شده است. ییلاق های درکه قدمتی 800 ساله داشته و برخی معتقدند که برای اولین بار در قرن پنجم هجری در این منطقه سکونتگاه ایجاد شده است. ساداتی که در این منطقه ساکن بودند، از نوادگان سید محمد والی، امامزاده درکه بودند که روستای درکه در اطراف بقعه این امامزاده شکل گرفته و بعد از سال ها گسترش یافته است. در کنار این امامزاده چشمه ای جوشان، حسینیه و سه مسجد جامع، امامزاده علی ابن ابیطالب ساخته شده که فضای مذهبی در این منطقه به وجود آورده است. گفته شده که قدمت حسینیه و مسجد جامع به بیش از 500 سال پیش می رسد. همچنین درخت چنار تنومندی در مقابل حسینیه خود نمایی می کند.
بیشتر ساکنان اولیه در این منطقه باغدار و کشاورز بودند. دیگر مشاغلی که محلی ها به آن مشغول بودند، می توان به گوسفندداری، آسیاب داری، مرغداری، سنگ چینی سنتی، فروختن برف کوه به تهرانی ها و فروش گندم با الاغ به از جاده شهرستانک به شمالی ها در سه دهه گذشته اشاره کرد. در این منطقه شاهد چندین بنای قدیمی از جمله چند آب انبار و یک حمام هستیم. جالب است بدانید که گفته می شود، چوب درختان باغ ها و جنگل های اطراف درکه هیزم مورد نیاز شهر تهران را فراهم می کرده است.
درکه دارای سه محله، میدان درکه (محله پایین)، محله بالا (امامزاده) و پل بالا (کنار رودخانه) می باشد. این محله حدود هزار خانوار و 6 هزار نفر جمعیت است. در قدیم میدان درکه گورستان مردم این منطقه بوده و از این طریق نوعی احترام برای مردگان قائل می شدند. یکی از ویژگی های درکه آب آشامیدنی و گوارای آن است. از قدیم آب این محله از رودخانه اوین-درکه سرازیر می شده که بین روستاهای شمیرانات معروف بوده است. این آب زمین های گندم فراوانی را به وجود آورد و زندگی مردم را تغییر داد. همچنین 9 آسیاب آبی برای آرد کردن گندم در این رودخانه تاسیس شد. متاسفانه امروزه این آسیاب های آبی از بین رفته است و برخی از آن ها نیز به رستوران تبدیل شده است.
وجود معادن فراوان سنگ سفید، سنگ سبز و... در این منطقه بسیار شهرت داشته و کار در این معادن یکی از شغل های اصلی اهالی این منطقه بوده است. در حال حاضر درکه یکی از جاذبه های گردشگری تهران به شمار می رود، که به دلیل آب و هوای خوش در فصل گرما شهرت دارد. این منطقه به یکی از خاطره انگیزترین مناطق برای افرادی تبدیل می شود، که حتی برای یکبار به این محله سر زده باشند. همهمه حضور مردم در کنار صدای خوش آب رودخانه و رستوران های شلوغ و خانه های کاهگلی با سقف های شیروانی قدیمی فضای بسیار هیجان انگیز، همچون تابلوی نقاشی را در معرض دید تماشاچیان قرار می دهد. بسیاری از گردشگران تور تهران که از کشورهای دیگر وارد کشورمان می شوند، حتما از این منطقه دیدن می کنند.
وجود درخت های تنومند و سر به فلک کشیده و سایه های دائمی که برای بازدیدکنندگان از این منطقه و برای فرار از آفتاب درخشان فراهم کرده، مجالی را برای استراحت در این آب و هوای خوش فراهم کرده است. در طبیعت زیبای درکه می توانید از جاذبه های طبیعی از جمله جنگل و آبشار کارا، هفت حوض، آبشار بند عبدالله، آبشار جوزک، پلنگ چال، پلنگ جوزک، هفت چشمه (هفت طغیانی)، اسپیو (آب سپید) و کفو (آب کفدار) که در دره درکه واقع شده اند، دیدن کنید. در مسیر پر پیچ و خم رودخانه، 2 کیلومتر که به سمت شمال می روید، به دوراهی می رسید که سمت چپ به جنگل زیبای کارا راه دارد و اگر مستقیم راه خود را ادامه دهید نیز پس از گذشت 4 کیلومتر به پناهگاه پلنگ چال می رسید. این مسیر ما را به ایستگاه 5 تله کابین توچال می رساند. مسیری که برای کوهپیمایی از درکه شروع می شود، نسبت به سایر مسیرها کوهپیمایی شمال تهران ساده تر می باشد.
در این منطقه شاهد رستوران ها و کافه های فراوانی برای گذراندن اوقات خوش تعطیلات آخر هفته خواهیم بود. در روزهای تعطیل بیشتر خانواده ها به همراه جوانان خود برای استفاده از آب و هوای خوش این منطقه به این محله سر می زنند. در تابستان ها می توانید انواع میوه های تابستانی از جمله گیلاس محلی و در پاییز شاتوت و ازگیل هایی که از باغ های روستا برداشته شده، خریداری کنید. همچنین می توانید گیاهان محلی از جمله ریواس، کنگر و نوعی سبزی کوهی را از این منطقه تهیه کنید. در ادامه قدم زنی در کوچه های قدیمی درکه می توانید آلوهای ترش و شیرین جنگلی، آب انارهای ترش و ملس، لواشک در طعم های مختلف، گردو، آبمیوه های طبیعی و دیگر تنقلات خوشمزه را تهیه کرده و نوش جان کنید.
مسیرهای کوهپیمایی درکه به دو صورت می تواند برای افرادی که دارای تجهیزات کامل نیستند و همچنین کوهنوردان حرفه ای از یکدیگر مجزا شود، تا هر دو گروه بتوانند ساعاتی را در طبیعت زیبای این منطقه اوقات خوشی داشته باشند. مسیر کوهنوردی که مردم عادی طی می کنند در امتداد رودخانه درکه قرار دارد. و اما مسیر اصلی کوهنوردی در این نقطه، راه درکه به سمت پلنگ چال یا ایستگاه شماره 5 توچال می باشد و بسیاری از افراد در روزهای تعطیل از این راه برای کوهنوردی استفاده می کنند. این مسیر شش کیلومتر مسافت دارد و از داخل دره زیبای درکه و پلنگ چال و از کنار رودخانه درکه عبور می کند. توصیه می کنیم در روزهای زمستانی این مسیر را تنها تا منطقه ای به نام اَذغالچال طی کنید و باقی مسیر را به دلیل خطر ریزش بهمن طی نکنید. علاوه بر مسیرهای یاد شده مسیر دیگری در امتداد شرقی مجتمع پلنگ چال وجود دارد، که این مجموعه را به ایستگاه 5 تله کابین توچال متصل می کند. این مسیر نیز در فصول سرد سال خطرناک می باشد و خطر ریزش بهمن وجود خواهد داشت. این مسیرها نسبت به سایر مسیرهای کوهنوردی در این منطقه ساده تر بوده و برای تمامی گروه های سنی، مناسب کوهنوردی می باشد.
برای شروع مسیر کوهنوردی درکه تا پلنگ چال، ابتدا باید خود را به میدان درکه که در 1700 متری از سطح دریا قرار دارد، برسانید. البته قبل از میدان درکه و در کنار خانه معلم، مسیری برای کوهپیمایی احداث شده است که تا پای کوه آسفالت است. در بالای میدان نیز راه دیگری برای رسیدن به پای کوه وجود دارد، که از میان محله درکه عبور می کند. در نیمه های راه کوهنوردی، ایستگاه اطلاع رسانی فدراسیون های ورزش قرار دارد، که می توانید اطلاعات کافی از این ایستگاه ها دریافت کنید. در انتهای این مسیر اردوگاه پلنگ چال وجود دارد، که پس از طی کردن مسیر و گذشتن از چهل چشمه، به پناهگاه پلنگ چال نزدیک می شوید. این پناهگاه در ارتفاع 2250 متری از سطح دریا واقع شده که دارای خوابگاهی با ظرفیت 70 نفر که در فصول مختلف سال میزبان کوهنوردان می باشد، خصوصا افرادی که قصد صعود به ارتفاعات بالاتر را داشته باشند.
پناهگاه پلنگ چال
جالب است بدانید که این پناهگاه که به شکل چاله است، در زمانی نه چندان دور محل زندگی پلنگ بوده است، به همین دلیل به پناهگاه پلنگ چال شهرت یافته است. این اردوگاه پناهگاهی دو طبقه دارد، که طبقه اول آن به یک بوفه و سالن غذاخوری اختصاص یافته است. یکی از این سالن ها به افرادی اختصاص یافته که با خود غذا به همراه آورده اند و دیگری برای افرادی است، که می خواهند از بوفه خریداری کرده و در این مکان نوش جان کنند. طبقه دوم شامل خوابگاه بوده و در ضلع غربی اردوگاه نیز، اتاقی برای امداد و نجات اختصاص یافته است.
اگر بازهم تمایل به ادامه مسیر داشته باشید، می توانید راه قله توچال را در پیش بگیرید. از قله پلنگ چال مسیری در جهت شمال غربی وجود دارد، که با بیش از سه ساعت پیاده روی (به طور متوسط) می توانید به این قله برسید. البته از این مکان مسیرهای دیگری نیز برای امامزاده داوود، قله شاه نشین (در روستای شهرستانک) و ایستگاه پنجم تله کابین توچال وجود دارد. اگر می خواهید مسیری متفاوت برای بازگشت به تهران انتخاب کنید، می توانید از ایستگاه تله کابین توچال، مسیر کوهی را به منزل بازگردید.
جنگل کارا
یکی از جاذبه های مسیر کوهنوردی به پلنگ چال که در ضلع غربی ارتفاعات مشرف به رودخانه واقع شده، جنگل کارا می باشد که حدود نیم ساعت با مسیر اصلی کوهنوردی فاصله دارد. همچنین از دیدنی های این جنگل و درکه آبشار کارا می باشد، که برای رسیدن به آن باید از میدان درکه به سمت جاده ای که به کوه می رسد، حرکت کنید. از کوچه های شهید موسوی مطلق، کوچه شهید میراسماعیلی و کوچه خرداد عبور کنید. از محله پل بالا و سنگ مثقال، آسیاب جعفر آقا، پاکوپا و سه چنار که می گذرید، به هفت حوض می رسید. بعد از گذشتن از هفت حوض کمی دیگر به مسیر خود ادامه دهید، تا به آبشار کارا برسید. این مسیر را می توانید بین نیم تا یک ساعت طی کنید.
در مسیر کوهنوردی تا قله به غیر از جنگل کارا می توانید از جاذبه های طبیعی دیدنی دیگری نیز دیدن کنید که می توان به قله کلاغ چین، آبشار دره دیوانه، غار دو سنگ، آبشار کارا، آبشاری به نام هفت حوض، بند عبدالله، جوزک، اسپیو (آب سپید) اشاره کرد. و اما چشمه کفوست که بسیار دیدنی می باشد، از چشمه ای بیرون می آید که تا یک کیلومتر کف می کند و به همین خاطر به این نام خوانده می شود. به افرادی که قصد کوهنوردی در درکه دارند، توصیه می کنیم حتما از تجهیزات کامل کوهنوردی برخوردار باشند. همچنین توصیه می کنیم در فصول سرد سال حتما با افرادی که مسیر را به خوبی می شناسند، پا به این منطقه بگذارید و هرگز مسیر های جدید و صعب العبور را انتخاب نکنید.
مسیرهای دسترسی به درکه
برای دسترسی به درکه باید به آدرس تهران، بزرگراه شهید چمران، خیابان یمن، خیابان رشیدالدین فضل الله، خیابان داوودیان، درکه مراجعه کنید. برای رسیدن به این مکان می توانید هم از خودروی شخصی استفاده کنید و هم با استفاده از وسایل نقلیه عمومی خود را به این منطقه برسانید.
می توانید از وسایل نقلیه عمومی از جمله مترو، که نزدیکترین ایستگاه آن ایستگاه میدان تجریش است، استفاده کنید. پس از پیاده شدن می توانید خود را با تاکسی، اتوبوس و یا مینی بوس به درکه برسانید. همچنین می توانید از خط 4 اتوبوس های تندروی بی آر تی، مسیر ترمینال جنوب - پایانه پارک وی، یا خط اتوبوس تندروی راه آهن - تجریش استفاده کنید. در ایستگاه پارک وی پیاده شده و به سمت نمایشگاه بین المللی حرکت کنید. در کنار پمپ بنزین ولنجک و در کنار نمایشگاه بین المللی تاکسی هایی برای رسیدن به درکه است، که می توانید با استفاده از آن ها خود را به درکه برسانید.
در لحظات حضور در این مکان لحظات خوشی را برایتان آرزو می کنیم!
