شاهچراغ

زمان مطالعه: 5 دقیقه
بروزرسانی: 1402/11/28
بازدید: 8178
نام نویسنده
تحریریه لحظه آخر نویسنده

شاهچراغ نامی است که به آرامگاه احمد بن موسی کاظم در شهر شیراز گفته می شود. این آرامگاه از مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی ایران و بزرگترین زیارتگاه شیراز است که همچون نگینی تابنده در این شهر توجه ها را به سوی خود جلب می‌کند. آرامگاه شاهچراغ جلوه‌گاه هنر اسلامی است و با معماری بی نظیر، کاشی کاری ها، آینه کاری‌های هنرمندانه و خطاطی‌های چشمگیر همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد. برای دانستن دلیل نامگذاری حرم شاهچراغ، آشنایی با بخش های مختلف حرم و بررسی معماری بی نظیر آن با این مقاله لحظه آخر همراه باشید.

شاهچراغ

درباره حرم شاهچراغ (ع)

حرم شاهچراغ متعلق به امام زاده احمد بن موسی است و  به عنوان سومین مکان زیارتی پربازید شناخته می‌شود. این آرامگاه مثل حرم امام رضا(ع) و حرم حضرت معصومه(س)،  جایگاه خاصی میان ایرانیان دارد. بنابر اعتقاد شیعیان در شاهچراغ دو پسر امام موسی کاظم به خاک سپرده شده اند. شاهچراغ در سال 1321 در لیست آثار ملی ایران ثبت گردیده است. معماری اسلامی این زیارتگاه فضایی روحانی و آرامش بخشی را برای زائران خلق کرده و شما با حضور در آن فضا می توانید لحظات متفاوتی را بسازید.

شهر شیراز - هر آن چه که باید درباره ی شهر شعر و ادب، شیراز بدانید!

شاهچراغ شیراز

احمد بن موسی کاظم کیست؟

حضرت سید میر احمد، پسر ارشدِ امام موسی کاظم و برادر حضرت علی ابن موسی الرضا بود. بعد از شهادت حضرت امام موسی کاظم، مردم مدینه با این تصور که پسر ارشد آن حضرت جانشین پدرش می شود، به درِ خانه ام احمد (مادر شاهچراغ) رفته و به اتفاق سید میر احمد به مسجد رفتند تا با او پیمان ببندند اما سیدالسادات به آن ها اعلام نمود که بعد از پدرم علی بن موسی ولی خدا می باشد و همه ما باید از او پیروی کنیم. او در مسیر پیوستن به برادرش به دستور مأمون و توسط قتلغ خان در شهر شیراز کشته شد.

حضرت شاهچراغ که فردی ثروتمند و نیکوکار بود، بخش شایانی از ثروت خود را در مسیر کمک به مستمندان صرف می کرد و بردگان زیادی را از بند اسارت آزاد نمود. ثروت ایشان حاصل از ملک و باغاتی است که داشته اند.

 

حرم امام رضا - هرآنچه باید از حرم امام رضا (ع) بدانید!

 حضرت شاهچراغ (ع) فرزند کیست؟

احمدبن موسی کاظم (شاهچراغ)، پسر امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است. مادر شاهچراغ ام احمد(ملقب به سیدالسادات) است. گردشگران تور شیراز خوب است بدانید که آرامگاه محمد بن موسی کاظم که برادر دیگر احمد بن موسی کاظم می باشد نیز در فاصله چند قدمی از شاهچراغ قرار دارد و با معماری زیبای خود از دور نمایان است؛ این مجموعه را آستان مقدس محمدی می نامند.

آرامگاه شاه چراغ

زندگی‌نامه حضرت احمدبن‌موسی(ع)

حضور امام رضا (ع) سبب شد تا بسیاری از محبان اهل بیت برای بازدید از ایشان راهی طوس شوند، در آن سال هم سید میر احمد به همراه جمع زیادی از برادرزادگان و اقوامش قصد عزیمت به مشهد داشتند که این امر باعث وحشت مأمون شد. در واقع ترس مأمون از به خطر افتادن خلافتش همزمان با ورود این جمعیت از قوم بنی هاشم در مشهد بود؛ به همین دلیل دستور داد تا از ادامه دادنِ مسیر آن ها جلوگیری به عمل آید تا به سوی مدینه بازگردند.

حاکم شیراز لشگری را به راه انداخت تا مانع از حرکت آن ها شوند. وقتی بنی هاشم به نزدیکی شیراز رسیدند قتلغ خان با صدای بلندی گفت "باید برگردید"، در این بین سید احمد گفت ما از این سفر قصد خاصی نداریم و تنها می خواهیم به دیدار برادر بزرگوارمان برویم. مقاومت ها ادامه داشت تا جایی که جنگ شدیدی صورت گرفت و تعدادی از شیعیان به شهادت رسیدند، اما سرانجام شجاعت بنی هاشم سبب پراکندگی لشکر قتلغ خان شد.

سید میر احمد و برادرش که از جنگ، جانِ سالم به در برده بودند، با شنیدن خبر کذبی مبنی بر شهادت امام رضا، چند روز بعد به صورت مخفیانه راهی شیراز شدند و در منطقه سردزک در خانه یکی از شیعیان سکونت پیدا کردند. قتلغ خان جاسوسانی را در سطح شهر مأمور کرد تا آن ها را پیدا کنند، بعد از یک سال سید میر احمد را یافتند و طیِ جنگی سعی در شکست دادن او داشتند که موفق نشدند. آن ها تصمیم گرفتند که از طریق همسایگی با خانه ای که سید میر احمد در آن سکونت دارد، اقدام به قتل او کنند! از همین رو یک روز که او در حال استراحت در خانه بود، هنگام خروج با شمشیری به سر او ضربه زدند و خانه را بر روی پیکر او ویران کردند. 

حرم حضرت شاهچراغ

دلیل نامگذاری شاهچراغ

تا زمان امیر عضدالدوله دیلمی هیچ کس از مدفن سید میر احمد اطلاعی نداشت. آنجا که ایشان دفن شده بود تپه ای خاک بود که اهالی آنجا بدون خبر داشتن از سرنوشت خاک اطرافش خانه بنا کرده بودند.در یکی از این خانه ها پیرزنی زندگی می کرد که درخشش نوری در بالای تپه (هر شب جمعه و در ثلث آ خر شب)، توجهش به خود جلب کرد. او مدتی پیگیرِ آن نور بود تا اینکه با خود اندیشید شاید مقبره یکی از امامزادگان در این مکان قرار داشته باشد، به همین دلیل این مطلب را با امیر عضدالدوله دیلمی در میان گذاشت.

امیر که در ابتدا از بیانات پیرزن تعجب کرده بود، کمی فکر کرد سپس اعلام نمود که اولین شب جمعه شخصاٌ به خانه پیرزن  می روم تا از نزدیک مشاهده کنم. وقتی شب جمعه فرارسید شاه به گفته خود عمل کرد و به منزل پیرزن رفت و در آنجا خوابید و به پیرزن فرمود هر وقت چراغ روشن شد من را بیدار کن؛ آخرِ شب که فرا رسید پیرزن آن چراغ را پرنور تر از همیشه مشاهده کرد و شگفت زده به بالای سر امیر رفت و 3 مرتبه فریاد زد: "شاه، چراغ"

امیر با دیدن نور با هیجان به سمتش حرکت کرد اما وقتی به آنجا رسید اثری از نور نبود.به عقب برگشت این بار نور را درخشان تر از همیشه دید. این اتفاق باعث شد امیر شخصی را مامور بررسی آنجا کند. در نهایت پس از کشف مدفن فرزند ارشد حضرت موسی بن جعفر (ع)، در اوایل قرن هفتم اتابک ابوبکر بن سعد بن زنگی (حاکم فارس) دستور داد بقعه ای در آن مکان ساخته شود.  از آن زمان به بعد آرامگاه سید میر احمد را شاهچراغ نامیدند.  به تدریج این آرامگاه گسترش یافت و به شکل امروزی درآمد.    

جاهای دیدنی شیراز - معرفی جاذبه های گردشگری شیراز که باید از آنها دیدن کنید!

شاه چراغ

تاریخچه شاهچراغ

حرم شاهچراغ در زمان حکومت اتابکان در قرن ششم هجری بنا نهاده شد. وزیر اتابک، امیر مقرب الدین، با ساخت گنبد و بقعه آرامگاه را آراست. در سال 723 هجری قمری ملکه تاشی خاتون، مادر حاکم فارس، دستور داد تا بارگاه را به زیبایی هرچه تمام تر مرمت نمایند، در پیِ این تغییرات که 5 سال به طول انجامید افزون بر ساخت مرقدی وسیع با گنبدی زیبا، مدرسه و مهمانخانه ای نیز احداث گشت و همچنین تعدادی از مغازه های اطراف حرم وقف آنجا شد.
گردشگران زیادی از آرامگاه شاهچراغ بازدید کردند. ابن بطوطه که در سال 726 از شیراز بازدید کرده بود، در سفر نامه اش به اقدامات ملکه تاشی خاتون اشاره کرده و درمورد حرم شاهچراغ نوشته است:

این آرامگاه در نظر شیرازی‌ها احترام تمام دارد و مردم برای تبرک و توسل به زیارتش می‌روند. تاشی خاتون، در جوار این بقعه بزرگ، مدرسه و زاویه‌ای ساخته ‌است که در آن به اطعام مسافران می‌پردازد. شب‌های دوشنبه، خاتون به زیارت آرامگاه می‌آید و در آن شب قضات و فقها و سادات شیراز نیز حاضر می‌شوند. خوراک و میوه به مردم داده می‌شود و پس از صرف طعام، واعظ بالای منبر می‌رود. خاتون در غرفه مشبکی که مشرف به مسجد است، می‌نشیند. در آخر هم طبل و شیپور و بوق می‌نوازند.

تاریخچه شاهچراغ

 پس از گذشت سال ها که حکومت صفویه روی کار آمد، در سال 912 به فرمانِ شاه اسماعیل بار دیگر این آرامگاه مورد بهسازی قرار گرفت. اما با وقوع زلزله در سال 997 هجری این بنا آسیب زیادی دید. هنگامی که نادرشاه روی کار آمد، عهد کرد که اگر بر افغان ها پیروز شود اقدامات شایسته ای را در شاهچراغ انجام دهد و مقبره را مرمت کند؛ از همین رو بعد از کامیابی دستور داد تا کل بنا مورد مرمت قرار گیرد و یک قندیل از جنس طلا که 720 مثقال وزن داشت را از زیر گنبد آویزان کنند. این قندیل از طلای ناب ساخته شده بود و زنجیر آن از جنس نقره بود. در پی رخدادِ زلزله ای که در سال 1239 هجری قمری در شهر شیراز رخ داد، آرامگاه شاهچراغ به طور کلی تخریب گشت و برای بازسازی مجدد آن قندیل طلایی که نادرشاه اهدا کرده بود را فروختند تا هزینه های حاصل از ساخت مجدد را تامین کنند.
درباره تخریب حرم در سال 1202 هجری شمسی بر اثر زلزله، علی‌اکبر نواب‌شیرازی در کتاب تذکره دلگشا نوشته است:

این آرامگاه در نظر شیرازی‌ها احترام تمام دارد و مردم برای تبرک و توسل به زیارتش می‌روند. تاشی خاتون، در جوار این بقعه بزرگ، مدرسه و زاویه‌ای ساخته ‌است که در آن به اطعام مسافران می‌پردازد. شب‌های دوشنبه، خاتون به زیارت آرامگاه می‌آید و در آن شب قضات و فقها و سادات شیراز نیز حاضر می‌شوند. خوراک و میوه به مردم داده می‌شود و پس از صرف طعام، واعظ بالای منبر می‌رود. خاتون در غرفه مشبکی که مشرف به مسجد است، می‌نشیند. در آخر هم طبل و شیپور و بوق می‌نوازند.

فتحعلی شاه قاجار در سال 1243 دستور داد تا کف زیارتگاه را 1 متر بالاتر از سطح زمین بسازند. این اقدام صورت گرفت و بنا را با سنگ، آجر و گچ بنا کردند و در آخر ضریحی نقره ای را در آن قرار دادند. سال ها بعد یک درب نقره ای در قسمت ورودی حرم نصب شد و یک ساعت زنگدار هم بر برج جنوبی نصب گشت.همچنین آینه کاری های بسیار زیبایی در سال 1306 در این مرقد صورت گرفت که چشم هر بیننده ای را به خود معطوف می کرد.

مسجد نصیرالملک - دنیای نور و رنگ در مسجد نصیر الملک شیراز

شاه چراغ شیراز

اولین گنبد فلزی شاهچراغ

در سال 1336 انجمن آثار ملی به همراه اداره باستان شناسی فارس اولین گنبد اسکلت فلزی ساخته شده توسط هنرمندان، سید احمد و سید محمد زاده، جایگزین گنبدهای قدیمی شد. 3 سال بعد استاد عیسی بهادری کاشی کاری های تحسین برانگیزی را در این مکان انجام داد که زیبایی های بنا را چند برابر کرد. در نهایت در سال های 1360 و 1392 طی حکم هایی تولیت آستان مقدس شاهچراغ به سید محمد مهدی دستغیب و سید علی اصغر دستغیب واگذار شد.

تصاویر قدیمی از حرم شاهچراغ

 

معماری حرم شاهچراغ

در قرن ششم هجری قمری و در زمان حاکمیت اتابکان بارگاه شاهچراغ، به سبک معماری آذری ساخته شد. معماری اسلامی این بنا همواره مورد توجه هنردوستان است.
اولین گنبد بتن آرمه، گنبد شاهچراغ است که به دلیل شکل ظاهری به گنبد غنچه ای معروف است. در تزیینات این گنبد از طرح های اسلیمی و رنگ های فیروزه ای، لاجورد، آبی زرد و سفید استفاده شده. از تماشای این گنبدکمتر کسی است که غرق آرامش نشود.
ایوان شاهچراغ در قسمت شرق حرم  قرار دارد که دارای ده ستون مزین شده با نام های خداوند و با نمای نقش های اسلیمی حجاری شده روی سنگ است. در صحن مرکزی حرم محراب و منبری ساخته از سنگ وجود دارد. همچنین در چهار سوی بنا چهار شاه نشین وجود دارد که جلوه ی زیبایی به حرم داده است.
فضای داخلی شاهچراغ مزین به آینه کاری های رنگی می باشد که در اطراف آن خط های عربی و فارسی به زیبایی حک شده و جلوه ای شکیل را به فضا بخشیده است.آینه کاری ها تکثیر آدمی را نشان می دهد که با نزدیک شدن به ضریح به وحدت آرامش بخشی می رسد. منبت کاری سقف ها، کاشی کاری های چشم نواز سر درهای حرم، مقرنس استفاده شده در سقف سر درها ،پنجره های مشبک چوبی با شیشه های رنگی و زیبایی انعکاس نور در آن، هر کدام به تنهایی اثر هنری محسوب می شوند که می تواند هر بیننده ای را مبهوت کند.

معماری شاهچراغ

بخش های مختلف حرم حضرت شاهچراغ

در گذشته آستان محمدی دارای صحن و حیاطی جداگانه بود و مردم می توانستند از طریق بازار بین الحرمین خود را به صحن حضرت معصومه برسانند. طی تغییراتی که در دهه شصت در این مکان صورت گرفت، سالن جدیدی بالای ضریح سید میر محمد احداث شد و مورد استفاده قرار گرفت؛ همچنین ایوان بزرگتری برای آن ساخته شد و هنرمندانی که بر روی نماسازی بارگاه سید میر احمد کار کرده بودند، نماسازی این بارگاه را هم به زیبایی انجام دادند. اما بنا بر طرح توسعه و عمران آستان مقدس حضرت شاهچراغ، اماکن بازار بین الحرمین و خانه های تاریخی شهر خریداری شد تا با تخریب آن ها فضای گسترده ای برای این آستان ایجاد شود. هم اکنون هر دو مرقد در یک صحن قرار گرفته اند که صحن حضرت معصومه نام دارد و شکوهی بی همتا دارد.

این صحن مرکزی به شکل مستطیل است که مساحت آن در حدود 14 هزار مترمربع بوده و دور تا دور آن 162غرفه در 2 طبقه ساخته شده است. کفِ صحن مزین به سنگ های گندمک فارس می باشد که جلوه ای بی نظیر به آن بخشیده است. نماسازی رواق های این بارگاه توسط هنرمندان ماهری انجام شده که به زیبایی آن را انجام داده اند. نرده های چوبی که در این صحن دیده می شوند از چوب ساج ساخته شده اند.

گردشگران تور شیراز برای ورود به حیاط شاهچراغ باید از درب های اصلی که در جناح های شمالی و جنوبی واقع شده استفاده کنند. لازم است بگوییم که دو درب فرعی نیز وجود دارد که به مسجد جامع عتیق و بازار حاجی راه پیدا می کند. هنگام وارد شدن به حیاط، با منظره ای دل انگیز روبرو می شوید که شامل حوضی بزرگ با فواره های زیبا بوده و اطراف آن نیز درخت هایی قد علم کرده اند، آرامگاه در سمت غرب حیاط قرار دارد.

بخش های مختلف حرم حضرت شاهچراغ

سعدی شیرازی - زندگی‌نامه سعدی نویسنده زیباترین غزلیات عاشقانه + حکایات، اشعار و آثار

حرم شاهچراغ چهار صحن دارد که عبارتند از :

  • صحن اصلی
  • صحن امام جواد (ع)
  •  صحن حضرت معصومه (ع)
  • صحن عتیق 

علاوه براین، حرم سه شبستان هم دارد که عباتند از:

  • شبستان حضرت سید میر محمد (ع)
  •  شبستان آیت الله خمینی
  • دارالعباده (ضریح حضرت شاهچراغ (ع) در این شبستان قرار دارد.)

صحن شاهچراغ

گنبد شاهچراغ

نخستین گنبد این آرامگاه مطهر در سال 623 هجری قمری و به دستور امیر مقرب الدین مسعود بن بدرالدین (وزیر اتابک) ساخته شده بود که در سال 745 ه.ق به دستور ملکه تاشی خاتون تعمیراتی بر روی آن صورت گرفت. پس از زلزله ای که در سال 1239 ه.ق رخ داد و به ویرانی بسیاری از بناهای شیراز از جمله شاهچراغ منجر گشت، حسینعلی میرزا قاجار دستور به ساخت گنبد جدیدی برای حرمِ بازسازی شده داد که روی آن سوره "طه" حک شد. در سال 1246 ه.ق به دستور فتحعلی شاه قاجار گنبد تعمیر شد و بر قسمت داخلی آن نیز سوره "فتح" با آینه کاری حک شد.

در سال 1379 ه.ق گنبد قبلی که 72 تُن وزن داشت به طور کلی پایین آورده شد و یک گنبد  بسیار زیبای فلزی بر روی پایه های آن قرار گرفت. خوب است بدانید که وزن گنبد جدید در حدود 36 تُن می باشد که در مقایسه با وزن گنبدِ قبلی به طور قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرده است. گنبد جدید از چشم نوازترین گنبدهای موجود در جهان می باشد. کاشی های تخریب شده گنبد، در زمان تولیت حاج سید محمد مهدی دستغیب به طور کامل ترمیم شد و با طرح جدیدی بر روی بدنه گنبد نصب گردید. اکنون این گنبد باشکوه همچون نگین سبزی در شهر شیراز رخ نمایی می کند.

گنبد شاهچراغ

گلدسته های شاهچراغ

یکی از گلدسته های این آستان در شمال ایوان و دیگری در جنوب آن دیده می شود. درواقع گلدسته جنوبی با هدف قرینه سازی و پخش صدای اذان تا اقصی نقاط شیراز ساخت شد. این گلدسته ها از بتن آرمه ساخته شده اند و کاشی کاری های زیبای آن توسط کارگاه معرق کاری آستان و با رنگ های طبیعی صورت پذیرفته است. گلدسته شمالی با اسما متبرکه  خدا و گلدسته جنوبی با اسمامی ائمه زینت داده شده است. همه روزه 3 مرتبه در طول شبانه روز صوت دلنشین قرآن و اذان از فراز این گلدسته ها به گوش می رسد.

گلدسته های شاهچراغ

ایوان شاهچراغ

امروزه بنای شاهچراغ دارای ایوانی زیبا بوده که نمای آن از جنس سنگ مرمر بوده و حرمی وسیع در غرب آن قرار دارد. این ایوان دارای طول تقریبی 38 متر و عرض 5.5 متر بوده، همچنین 10 ستون در آن دیده می شود. ستون های آهنی ایوان را با چوب های نفیسی پوشانده اند که در اطراف چهار جناحِ آن ها نام های پروردگار حک شده اند. در دو سوی درب طلایی حرم نیز دو راهرو برای دسترسی به ایوان و حرم وجود دارد. همچنین در بخش جلویی ایوان زیر ستون ها سنگ مرمر حجاری شده نصب شده است. سقف زیبای ایوان که توسط هنرمندان کارگاه نجاری آستان مقدس شاهچراغ چنین هنرمندانه تزئین شده، توجه گردشگران تور شیراز را به خود جلب می کند.

ایوان شاهچراغ

رواق‌های شاهچراغ

به ایوان، 3 رواق اضافه کرده اند تا افزون بر قرینه شدنِ شمال و جنوب ایوان، بتوانند خدمات بیشتری را در اختیار زائرین و گردشگران تور شیراز قرار دهند. یکی از چشم نوازترین کاشی کاری های شاهچراغ در این قسمت قابل مشاهده می باشد.

رواق های شاهچراغ

سردرهای حرم حضرت شاهچراغ (ع)

حرم شاهچراغ در گذشته دارای یک در ورودی از سمت میدان احمدی بوده و اکنون دارای 6 درب ورودی است که عبارتند از:

  1. باب السجاد : این درب در کنار حرم مطهر سید میر محمد قرار دارد.
  2. باب الرضا : این درب در جنوب غربی صحن قرار دارد. در گذشته صحن حضرت معصومه تنها یک درب ورودی داشت که دسترسی افراد را از میدان احمدی میسر می کرد؛ اما بعد از گذشت چند سال تدابیری اندیشیده شد تا در جهت رفاه حال زائرین، یک درب دیگر در جنوب غربی صحن ساخته شود.
  3. باب موسی بن جعفر : رفته رفته درب های دیگری به این آستان مقدس اضافه شد تا توریست ها بتوانند به راحتی از هر سو وارد صحن شوند. سردرب موسی بن جعفر که قرینه ی باب الرضا می باشد، روبروی درب مسجد جامع شهدا می باشد.
  4. سردرب شرقی : این درب به مسجد جامع عتیق می رسد.
  5. سردرب شمالی : گردشگران تور داخلی می توانند از این درب به سوی بازار شاهچراغ و خیابان احمدی بروند.
  6. سردرب جنوبی : از این درب می توان به سوی کوچه بین الحرمین و دارالشفاء حرم راه یافت.

سردرهای حرم شاهچراغ

درهای ورودی حرم حضرت شاهچراغ (ع)

خوب است بدانید که حرم مطهر 7 درب ورودی اصلی دارد که دو درب در شمال، دو درب در جنوب، دو درب از ایوان و یک درب طلا از ایوان قرار دارد.

درب طلای ایوان، ظاهری منحصر به فرد دارد. چهارچوبی که درب را در خود جای داده 2 متر است و بر روی درب و چهارچوب شهرهای زیبایی منبت کاری شده اند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، دربِ قدیمی حرم (ظل السلطان) هم اکنون در موزه حرم نگهداری می شود.

یکی از درب های شمالی حرم که درب حاج نصیرالملک نامیده می شود، از چوب گردو ساخته شده و روپوشی از نقره دارد. امروزه درب نقره ای رواق شمالی در موزه حرم نگهداری می گردد. این درب مزین به اشعار وقار شیرازی می باشد که با خط نستعلیق میناکاری شده اند.

یکی از درب هایی که در جنوبِ حرم واقع شده، به درب عسکرخانی شهرت دارد. سازندگان این درب میرزا علی آقا قلمزن، میرزا محمود قلمزن، استاد علی اصغر زرگر و آقا میرزا بزرگ زرگر بوده اند که این درب و چهارچوب آن را از روپوش نقره ساختند، از همین رو به آن درب نقره ای رواق جنوبی نیز می گویند.

درهای ورودی حرم شاهچراغ

ضریح شاهچراغ

نخستین ضریحی که برای شاهچراغ ساخته شد، در سال 1243 (در زمان فتحعلی شاه) بوده که جنس آن نقره بود و طول آن تقریباً 3 متر و عرض آن 2 متر بود؛ اطراف این ضریح مزین به اشعار فارسی و عربی بوده است. ارادتی که دوستداران اهل بیت به ایشان دارند سبب شد ضریحی بسیار زیبا از جنس نقره بسازند که طول آن 3.58 متر، عرض آن 2.26 متر و ارتفاع آن 2.92 متر است؛ بالای ضریح را با برگ های طلایی تزئین کرده اند. درون ضریح مزین به خاتم کاری های چشم نوازی می باشد، همچنین بر روی مرقد مطهر نیز صندوقی از خاتم قرار دارد که بسیار زیبا است. منبر بزرگ و بسیار زیبایی نيز در قسمت جنوبی سالن دیده می شود که از جنس مرمر ساخته شده و برای سخنرانی های مهم مورد استفاده قرار می گیرد.

ضریح شاهچراغ

موزه شاهچراغ

موزه آستان مقدس محمدی در سال 1344 فعالیت خود را آغاز کرد. این موزه در ابتدا وسعت زیادی نداشت و تنها اشیاء و نوشته های مربوط به آستان محمدی در آن به نمایش گذاشته شده بود. هنگامی که سید محمد مهدی دستغیب برای تولیت آستان برگزیده شد، امکانات موجود را مورد بازنگری قرار داد و تصمیم گرفت موزه را گسترش دهد تا آثار بیشتری در آن دیده شوند، به همین منظور تالاری دو طبقه با وسعت 1100 متر مربع را احداث کرد.

این موزه بسیار زیبا که بر اساس استانداردهای جهانی دایر گشته، آثار بی شماری (حدود 4000 شیء) را در خود جای داده است؛ البته لازم به ذکر است که بگوییم بخش قابل توجهی از این آثار گرانبها اهدایی می باشد. قدمت آثار موجود در این موزه مربوط به دوره های مختلف تاریخ می باشند که گاهی برخی از آن ها به منظور تحقیق و پژوهش در اختیار دانشمندان قرار می گیرند.

موزه آستان مقدس محمدی

بخش های گوناگون موزه شاهچراغ

اشیاء سفالی : یکی از بخش های این موزه مجموعه آثار سفالی می باشد که شامل حدود 600 قطعه بوده، اما هم اکنون حدود 100 قطعه از آن ها به نمایش درآمده است؛ برای مثال 300 قطعه سفال کوزهی مخروطی شکل، پیه سوز، 12 قطعه پیکرک سفالی، قمقمه اشکانی، خمره های لبه دار و غیره جزئی از این آثار هستند

نسخ خطی : اگر به اسناد و نسخ خطی قدیمی علاقه دارید حتما از این بخش، کتب ادبی و وقف نامه های آن دیدن کنید.

اشیاء فلزی : بخش دیگری از موزه شامل آثاری چون: شمشیرها و سلاح های جنگی دوره شاه عباس صفوی و دوره قاجاریه، چاقوهای طلاکوب، گلدان های میناکاری شده و فلزی، سقاخانه برنجی قاجار، زیورآلات و شمعدان می باشد.

مسکوکات : همچنین جذاب ترین قسمت موزه شاهچراغ مجموعه مسکوکات آن است که تعداد 400 سکه از دوره های ساسانی و اشکانی را در خود جای داده است.

سایر اشیاء : 2 درب نقره ای حرم، درب خاتم حرم (که قدمتی 150 ساله دارد)، معجر قدیمی مرقد، 2 قرآن با قدمت 800 سال از دیگر آثار گرانبهای این موزه می باشد.

معجر قدیمی که از آن نام بردیم، مربوط به مرقدِ مطهر حضرت سید میر محمد بن موسی الکاظم بوده و جنسی از چوب دارد و ابعاد آن به طور تقریبی 80 سانتی متر در 2 متر می باشد. بر روی این در اسامی دوازده امام در کنار نام چن تن از افراد مخلص دیگر حک شده است.

موزه آستان مقدس محمدی

افراد مدفون در حرم حضرت شاهچراغ

حضرت آیت الله شیخ عبدالحسین حائری شیرازیابوالقاسم شيرازی
آیت الله شهید سید عبدالحسین دستغیببسمل شیرازی
حضرت آیت الله سید محمد طاهریفرهنگ شیرازی
حضرت آیت الله نجابتداوری شيرازی
میرزا ابوالقاسم سکوتوقار شيرازی
ميرزا حبيب الله شريفیحكيم شيرازی
عبدالوهاب يزدانیوصال شیرازی
صادق خان زندتوحيد شيرازی
عسكر خانجعفر خان زند

روز بزرگداشت حضرت شاهچراغ

شورای فرهنگ عمومی در سال 1386 تصمیم گرفتند که به منظور بزرگداشت شاهچراغ، یک روز را به نام ایشان نامگذاری کنند، از همین رو تحقیقاتی مبنی بر یافتن تاریخ تولد او را آغاز کردند اما پس از تلاش های فراوان، مورخان نتوانستند تاریخ تولد ایشان را مشخص کنند. از این رو تصمیم گرفتند روزی را بین تولد امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س)، ششم ماه ذی القعده سال ۱۴۴۳، یعنی روز پنجم دهه کرامت را به عنوان روز بزرگداشت احمدبن موسی شاهچراغ نامگذاری کنند. 

روز شاهچراغ

بازار وکیل شیراز - معروف ترین بازار سنتی ایران

عکس شاهچراغ در شب

عکس شاهچراغ در شب

جاذبه های گردشگری نزدیک شاهچراغ شیراز

  • بازار وکیل
  • نارنجستان قوام
  • مسجد جامع عتیق
  • مسجد نصیرالملک
  • خانه تاریخی منطقی‌نژاد
  • بقعه سید علاءالدین حسین

جاذبه های گردشگری نزدیک شاهچراغ

حرم حضرت شاهچراغ (ع) در کجا قرار دارد؟ 

حرم شاهچراغ در مرکز شیراز و در بافت فرسوده و قدیمی آن قرار دارد. دسترسی به آنجا آسان است که در ادامه به آن می پردازیم.

آدرس حرم شاهچراغ:

استان فارس،شهر شیراز، خیابان لطفعلی خان زند، خیابان احمدی

تلفن تماس: 07132131111
وب سایت: www.shahecheragh.ir 

آدرس حرم شاهچراغ

مسیر دسترسی به حرم شاهچراغ شیراز

نزدیک ترین ایستگاه مترو به حرم شاهچراغ، ایستگاه مترو زندیه است.پایانه احمدی هم نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به این مکان است.اگر قصد دارید با خودروی شخصی به شیراز بروید به کمک گوگل مپ و باوارد کردن مبدا و مقصد، بهترین مسیر را انتخاب کنید.

نقشه مترو شیراز 1402 با کیفیت بالا + ساعت حرکت در ایستگاه‌های فعال    

سوالات متداول

نظرات کاربران

  1. حسان حسان 1402/01/26
    0 نفر پسندیدند
    درب های حرم 24 ساعته بازه؟
  2. حسان لحظه آخر 1402/02/07
    0 نفر پسندیدند
    حرم شاهچراغ همه‌روزه و به صورت 24 ساعته باز است.
  3. سیما امینی سیما امینی 1402/01/26
    0 نفر پسندیدند
    حرم شاهچراغ که در بافت تاریخی شیراز قرارداره علاوه بر فضای زیارتی و معنوی که داره، مکان مناسبی برای علاقمندان به معماریه و اصالت خودش رو حفظ کرده و از این نظر جذابیت دوچندانی داره.

مجله گردشگری

مشاهده همه مقالات
جاذبه های گردشگری مقالات مرتبط
عمارت مسعودیه تهران؛ بررسی مهم ترین نکاتی که مطمئنا نمی‌دانید عمارت مسعودیه تهران؛ بررسی مهم ترین نکاتی که مطمئنا نمی‌دانید
تمام چیزی که درباره طاق بستان به شما نمی‌گویند
تمام چیزی که درباره طاق بستان به شما نمی‌گویند
بیشتر بخوانید
بهترین جاهای دیدنی شیراز در بهار که حتما باید ببینید
بهترین جاهای دیدنی شیراز در بهار که حتما باید ببینید
بیشتر بخوانید
اطلاعات مفید مقالات مرتبط
چگونه مهمان مهمانسرای امام رضا شویم؟
چگونه مهمان مهمانسرای امام رضا شویم؟
بیشتر بخوانید
تجربه پرواز در تونل باد کیش | قوانین + آدرس و عکس
تجربه پرواز در تونل باد کیش | قوانین + آدرس و عکس
بیشتر بخوانید
موج های خروشان مشهد | قیمت بلیط 1403 + معرفی امکانات + عکس
موج های خروشان مشهد | قیمت بلیط 1403 + معرفی امکانات + عکس
بیشتر بخوانید
هلیوم پارک مشهد کجاست؟ | قیمت بلیط ورودی + ساعت کاری
هلیوم پارک مشهد کجاست؟ | قیمت بلیط ورودی + ساعت کاری
بیشتر بخوانید
کشتی های تفریحی قشم؛ گشت و گذار در خلیج فارس
کشتی های تفریحی قشم؛ گشت و گذار در خلیج فارس
بیشتر بخوانید
امتیاز 4.4 از 5 | از 102 کاربر