جنگل آمازون کجاست؟ چرا به این جنگل ریههای زمین میگویند؟در این مقاله به بررسی بزرگترین پوشش گیاهی جهان میپردازیم که در چندیدن کشور امتداد یافته و از اهمیت بسیاری برخوردار است. حیوانات جنگل آمازون از گونههای نادری هستند که برخی از آنها تنها در این جنگل یافت میشوند و میتوان گفته که از عجایب جنگل آمازون به حساب میآیند. ممکن است فکر کنید که در آمازون انسانی زندگی نمیکند اما بد نیست بدانید در جنگل آمازون قبایل بدوی زیادی وجود دارند که سالهاست ارتباطی با جهان بیرون نداشتهاند و کاملا با تکنولوژی غریبه هستند. در ادامه به بررسی زیباییهای جنگل آمازون و همچنین موقعیت جغرافیایی و رودخانه و پوشش گیاهی این جنگل میپردازیم.
جنگل های آمازون کجاست؟
جنگل های آمازون بزرگترین جنگل بارانی دنیا می باشد که بخش چشمگیری از آمریکای جنوبی را شامل می شود. وسعت کلی این جنگل در حدود 1.7 میلیارد هکتار است که قسمت اعظمی از آن در کشور برزیل قرار دارد. عبور رودخانه آمازون در دل این جنگل، جلوه خاصی به آن بخشیده و زیبایی آن را دوچندان کرده است. گفته می شود این جنگل دل انگیز نامزد قرارگیری در جدیدترین فهرست عجایب هفتگانه می باشد. علی رغم زیبایی های بی شماری که این جنگل دارد گردشگران تور برزیل شب های مخوفی را در آن مشاهده می کنند.
جنگل های آمازون تعداد بسیار زیادی درخت پهن برگ را در دل خود جای داده که نقش مهمی در تولید اکسیژن و جذب دی اکسید کربن موجود در هوا دارند. به طور کلی می توان گفت نیمی از اکسیژن جهان از این جنگل تولید می شود که همین امر سبب شده آن را "ریه های کره زمین" بنامند و از آن به عنوان بزرگترین میراث طبیعی جهان یاد کنند.
موقعیت جغرافیایی جنگل های آمازون
جنگل های آمازون در شرق از اقیانوس اطلس شروع می شود و در غرب تا رشته کوه های آند ادامه پیدا می کند. همان گونه که اشاره کردیم، این جنگل زیبا وسعت زیادی داشته و در آمریکای جنوبی واقع شده است. گستردگی آمازون کشورهای ونزوئلا، گویان، پرو، اکوادور، بولیوی، سورینام، کلمبیا و البته برزیل را در برمی گیرد. البته شایان ذکر است که بگوییم برزیل با مالکیت 60 درصد مساحت کلی این جنگل، نقشی اساسی در این بین دارد و بعد از آن پرو با 13 درصد جایگاه دوم را در اختیار دارد. مهم ترین شهری که در برزیل بیشترین ناحیه آمازون را در برگرفته مانائوس نامیده می شود. سایر کشورهای نامبرده سهم اندکی در مالکیت این جنگل ها دارند.
نابودی جنگل های آمازون
البته در قرن بیستم مهاجران زیادی به این جنگل ها روی آوردند و با قطع درختان و ساخت واحدهای مسکونی، حدود 20 درصد از وسعت آن را کاهش دادند. از طرفی قرار بر این است که دو پروژه (ساخت آزادراه و سومین سد بزرگ جهان) در آینده ای نزدیک در برزیل اجرایی شود که سبب تخریب بخش هایی از این جنگل دلفریب می گردد. قسمت هایی از جنگل هم به منظور ایجاد مزرعه از بین می رود. برخی از افراد هم برای کسب سود اقدام به قطع درختان و فروش آن ها می کنند که اگر توسط افراد بومی دستگیر شوند، سرنوشت نامشخصی در انتظار آن ها می باشد.
سنگ های کروی در آمازون
سنگ هایی بزرگ و کروی شکل در نقاطی از جنگل های آمازون وجود دارند که گویی انسان های اولیه آن ها را ساخته اند ولی هنوز هیچ دلیل برای ایجاد این سنگ ها با این شمایل پیدا نشده است.
آب و هوای جنگل های آمازون
در تمامی فصول سال، این منطقه بارانی بوده ولی هوایی گرم و مرطوب در آن حاکم می باشد. دمای این جنگل زیبا در قسمت های مختلف آن متغیر است، به طور مثال دمای بخش های مرکزی آن 20 درجه سانتی گراد و بخش های غربی آن 25 درجه سانتی گراد می باشد.
رودخانه آمازون
این رودخانه طویل از کوه های آمریکای جنوبی سرچشمه می گیرد و در نهایت به اقیانوس اطلس ختم می شود. گذر این رودخانه پهناور از دل جنگل های آمازون و جوش و خروش آن توجه بسیاری از گردشگران تور برزیل را به خود جلب کرده است. جالب است بدانید این رودخانه که بزرگترین رودخانه دنیا می باشد، حدود 11 میلیون سال است که بی وقفه جریان دارد. دهانه رودخانه آمازون در برخی نقاط بسیار عریض بوده که امکان کشتیرانی برای افراد ایجاد کرده، همچنین دمای متعادل این آب دلیلی برای زندگی حیواناتی نادر و کمیاب در آن شده است.
اولین فرد اروپایی که توانست کل طول رودخانه آمازون را توسط قایق بپیماید فرانسیسکو دو اوریانا نام داشت، او این کار را در سال 1542 با علاقه ای فراوان انجام داد.
رودخانه جوشان در آمازون
در مرکز جنگل های آمازونی که در پرو قرار دارد، یک رودخانه با آب جوشان قرار گرفته است. آب این رودخانه به قدری داغ است (بیش از 93 درجه سانتی گراد) که همواره حاله ای از بخار بر روی آن وجود دارد. در این آب هیچ جانداری امکان حیات ندارد. برخی از اهالی بومی این رودخانه را مقدس می دانند و اعتقاد دارند که انرژی معنوی دارد، از همین رو برای دعا و همچنین آواز خواندن در کنار آن می نشینند که این امر برای گردشگران تور برزیل بسیار جالب است. نکته ای که گردشگران تور لحظه آخری باید در نظر داشته باشند، این است که با رعایت احتیاط در اطراف این رودخانه قرار گیرند تا در داخل آن نیفتند.
تنوع زیستی در جنگل آمازون
تنوع زیستی در این جنگل از هر کجای جهان بیشتر بوده، به گونه ای که می توان گفت 16000 گونه درخت در این مکان وجود دارد و تعداد درختان آن به 390 میلیارد اصله می رسد. افزون بر این تنوع حیرت انگیزی از گیاهان و حیوانات در این مکان وجود دارد که توجه محققان را به خود جلب کرده است.
درختانی کمیاب و بسیار مهم در این مکان وجود دارد که نقش حیاتی در کره زمین ایفا می کنند ولی در معرض انقراض هستند و زندگی ساکنان منطقه هم به آن ها وابسته است. البته برخی از گونه های موجود در این جنگل برای انسان و سلامت او مضر هستند که از میان آن ها می توان به جگوار، آناکوندا، کیمن سیاه، شیر کوهی، مار ماهی، پیرانیا، خفاش خون آشام و قورباغه زهرآگین اشاره کرد.
عجایب جنگل های آمازون
در جنگل آمازون عجایب و شگفتی های بسیاری وجود دارد که بسیاری از آن ها همواره از از دید بشر پنهان هستند اما برخی از عجایب شناخته شده این جنگل زیبا را در این بخش از مقاله آمازون، به شما معرفی می کنیم:
مار 9 متری در جنگل های آمازون
یک کشیش کاتولیک در سال 1922 اعلام کرد که در مناطق دور افتاده جنگل های آمازون ماری اعجاب انگیز دیده است ولی توجهی نشد، او 7 سال بعد در حالی که دوباره به آن منطقه سفر کرده بود دگرباره ماری بزرگ دید. بررسی ها نشان از آن بود که نوعی مار به نام بوآ در این مناطق زندگی می کنند که بین 3 الی 9 متر طول دارند.
عنکبوت های غول پیکر در آمازون
نوعی عنکبوت بزرگ در این جنگل ها وجود دارد که به اندازه یک توپ بسکتبال است. همچنین نوعی عنکبوت دیگر هم موجود است که طبق گفته اهالی محلی هنگامی که بر روی پاهای عقب خود می ایستند در اندازه های یک انسان هستند.
دام عنکبوت در آمازون
نوعی عنکبوت کوچک در جنگل های آمازون وجود دارد که توانایی منحر به فردی دارد، او قادر است که در میان تارهای خود طعمه ای در اندازه ای چشمگیر بسازد که به واسطه آن به جون شکارچیان ترس بیندازد. این عنکبوت مرموز برای ساخت طعمه از موهای ریخته شده خود و آلودگی های موجود بهره می برد.
مپینگواری
یک نوع حیوان خوفناک با موهایی قرمز رنگ نیز در جنگل های آمازون وجود دارد که به هنگام ایستادن 1.8 متر قد دارد. این حیوان بدبو که مپینگواری نام دارد، با پنجه های تیز خود، تنه درختان را می کَنَد و از بخش های داخلی آن تغذیه می کند. این حیوان شدیداً انسان گریز بوده و هنگامی که شما در فاصله های دور ببیند سعی می کند با صداهای ترسناک شما را از آن منطقه دور کند.
شهر غول ها در آمازون
در سال 2012 یک شهر عجیب و در عین حال شگفت آور در جنگل های آمازون کشف شد که در آن همه چیز اعم از ساختمان و وسایل دستی در مقیاس بسیار بزرگی وجود دارد و به همین دلیل آن را شهر غول ها می نامند. تحقیقات انجام شده بیانگر آن است که سازندگان این شهر افرادی عجیب بوده اند که قد آن ها تقریبا بین 6 تا 8.5 متر بوده است. در نقطه مرکزی این شهر یک هرم بزرگ به ارتفاع حدود 80 متر وجود دارد. ساخت این شهر در ابعادی چشمگیر و بدون وجود هیچ نوع تکنولوژی شناخته شده ای که برای بشرِ امروز شناس باشد، در نوع خود رمزآلود و اسرارآمیز است.
بومیان جنگل های آمازون
هم اکنون حدود 24 میلیون نفر در بخش برزیلی این جنگل زیست می کنند که افرادی از قبایل مختلف با فرهنگ و رسوم گوناگون هستند، اغلب این افراد سرخ پوستانی هستند که از نوادگان مهاجران سیبری می باشند. شواهد خبر از آن می دهد که نخستین انسانی که در این منطقه سکونت داشته تقریبا 11200 سال پیش، پا در آن گذاشته است. افراد زیادی هم در بخش های گوناگون این جنگل وسیع زندگی می کنند که تاکنون هیچ نشانی از آن ها نبوده و هیچ راه ارتباطی با دنیای امروز ندارند و همواره نام قبایل جدیدی از میان این جنگل ها به گوش می رسد. جمع کثیری از افرادی که در مناطق دور افتاده آمازون زندگی می کردند، به دلیل گرسنگی و بیماری جان خود را از دست داده اند. قبیله ای آدمخوار به نام کولینا نیز در جنگل های آمازون و در مرز پرو زندگی می کنند. افراد این قبیله در سال 2009 یک پسر جوان را کشتند و آن را خوردند!
جنگ های قبیله ای در آمازون
یکی از دلایلی که مانع از افزایش جمعیت در قبایل مختلف جنگل های آمازون می شود، وجود جنگ های قبیله ای می باشد که به یکباره و ناگهانی رخ می دهد و در آن مردان قبیله با وسایلی ابتدایی و کشنده به کشتار هم می شتابند و در نهایت زنان را به بردگی می گیرند. از همین رو بسیاری از افراد قبایل چادرنشین هستند تا بتوانند به راحتی نقل مکان کنند.
سر سنگی باستانی کنده کاری شده . در بخشی از جنگل های آمازون و در میان درختان تنومند آن یک سر حکاکی شده وجود دارد که با دقتی شگرف اجزای آن حک شده و جالب است که رو به آسمان می باشد. این صورت کنده کاری شده، هیچ شباهتی به افرادی بومی و سیاه پوست ندارد و همین امر سبب تعجب چند برابر محققان شده است، با این حال ممکن از از این نمونه در دیگر قسمت های جنگل هم دیده شود.
برگزاری جشن در جنگل های آمازون
هر ساله در ماه های اوت و ژوئن ساکنان آمازون جشنی را در این منطقه برگزار می کنند که کوارپ نامیده می شود. در جشن کوارپ قبایل مختلف غذاها و رقص های متنوعی را به نمایش می گذارند که جذابیت زیادی به همراه دارد و گردشگران هم می توانند در صورت اجازه از رؤسای قبیله از این پایکوبی دیدن کنند.
معرفی برج دیدبانی در آمازون
در میانه های این جنگل دکل مرتفعی (به ارتفاع 325 متر) وجود دارد که جهت مطالعات تغییرات اقلیمی دنیا ساخته شده است. لازم به ذکر است که بگوییم در سال های 2005 و 2010 میلادی خشکسالی شدیدی در این جنگل بکر رخ داد که سبب تخریب بخش هایی از آن شد. بر اساس بررسی های اخیر، در صورتی که میانگین دمای جهان 3 درجه سانتی گراد افزایش یابد، حدود 75% این جنگل های خوش منظر نابود می شوند. گرد و غبارهای بزرگی که هرساله در صحرای آفریقا رخ می دهد، اقیانوس اطلس و جنگل های آمازون را تحت تاثیر قرار می دهد و به دلیل وجود فسفر در این خاک ها، سبب رشد بهتر گیاهان آن می شوند. امیدواریم مطالعه این مقاله اطلاعات جامعی در رابطه با جنگل آمازون در اختیارتان قرار داده باشد، در صورتیکه انتقاد، نظر یا پیشنهادی دارید می توانید در بخش نظرات با ما در میان بگزارید.
کلام آخر
در این مقاله از لحظهآخر درباره جنگلهای آمازون گفتیم و سعی کردیم شما را با عجایب و حیوانات، قبایل بدوی، رودخانه آمازون و خطرهای پیش روی جنگل آمازون که ممکن است منجر به نابودی آن شود صحبت کنیم. هر چقدر که درباره این جنگل رازآمیز و ناشناخته سخن بگوییم مطمئنیم که باز هم این مکان برای شما شگفتیآور و ناشناخته میماند. متاسفانه در سالهای اخیر با سیاستهای اشتباه دولتها شاهد جنگل زدایی و آتشسوزیهای زیادی در این نقطه از جهان هستیم که موجب به درد آمدن قلب دوستداران ریه زمین یعنی جنگل آمازون میشود.