تبریز شهری تاریخی و پر از فرازو نشیب می باشد. این شهر همچنان یکی از قطب های مهم صنعتی و اقتصادی ایران به شمار می رود. تبریز نقطه آغاز بسیاری از تغییرات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی در ایران بوده و این تاثیرگذاری شامل انقلاب مشروطه ایران نیز می شود. خانه مشروطه تبریز (موزه مشروطه / خانه مشروطیت) یکی از آثار تاریخی شاخص و مهم تبریز می باشد که در زمان انقلاب مشروطیت، محلی برای گردهمایی و تصمیم گیری بوده است.
خانه مشروطه تبریز کجاست؟
تبریز شهری با فراز و نشیب های بی شمار تاریخی است که در دوران قاجار به اوج شکوفایی خود رسید. در این دوره به عنوان مهم ترین و پیشرفته ترین شهر ایران به اوج شکوفایی اش رسید. البته این شهر همچنان از مهم ترین مراکز صنعتی و اقتصادی ایران بوده و خاستگاه بسیاری از تحولات دو سده اخیر کشور است. از جمله این تغییرات می توان به انقلاب مشروطه اشاره کرد. شهر تبریز مانع از آن شد که شعله های انقلاب مشروطه خاموش گردد. خانه مشروطه تبریز نمادی از انقلاب مشروطه ایران و تاثیر بزرگ این شهر است.
این خانه تاریخی در سال 1247 به دست حاج ولی معمار ساخته شد و مالک آن بازرگان معروف و خوشنام ایرانی، حاج مهدی کوزه کنانی معروف به ابوالمله بود. پس از به توپ بسته شن مجلس به فرمان محمد علی شاه، حاج مهدی کوزه کنانی که از طرفداران آزادی و مشروطیت بود، این خانه را در اختیار مشروطه خواهان قرار داد. خانه مشروطه محل تجمع و گردهمایی افراد سرشناس و عناصر کلیدی انقلاب مشروطه از جمله ستارخان، باقرخان، حاجی میرزا آقافرشی، ثقه الاسلام تبریزی و خود حاج مهدی کوزه کنانی بود.
این خانه پس از جنگ جهانی دوم و اشغال آذربایجان توسط نیروهای شوروی، در سال های 1324 و 1325 محل برگزاری اجلاس سران فرقه دموکرات آذربایجان شد و سرانجام در سال 1354 به دلیل اهمیت تاریخی خود با شماره 1171 به ثبت ملی رسید. این خانه تاریخی در سال 1367 توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری گشته و در سال 1375 و در پی نمایش اسناد انقلاب مشروطه و همچنین ایجاد تغییراتی در تالار و اتاق ها، به موزه مشروطه تغییر کاربری داد.
آدرس خانه مشروطه: ایران، استان آذربایجان شرقی، شهر تبریز، خیابان شهید مطهری، محله راسته کوچه در غرب بازار تبریز، روبروی مسجد جامع، خانه مشروطه تبریز
معماری خانه مشروطه تبریز
مساحت این بنای تاریخی چیزی در حدود 1300 متر مربع بوده و در دو طبقه ساخته شده است. معمار این بنا، حاج ولی معمار، پس از سال ها زندگی در روسیه در سال 1247 به ایران بازگشت و این ساختمان را به سبک معماری زمان قاجاریه و با استفاده از سنگ و خشت و آجر بنا نهاد. طبقه اول آن شامل 6 اتاق بوده و در طبقه دوم یک سالن بزرگ با ابعاد 9 در 6 متر و 6 اتاق در سرسرا وجود دارد. (سرسرا محوطه ای درون عمارت است که چند اتاق یا راهرو به آن راه پیدا می کنند.)
تزیینات خانه مشروطه تبریز
تزیینات بی نظیر، نورگیرها و چشم اندازهایی معروف به کلاه فرنگی، درهای تزیین شده با منبت کاری، ستون‌ها و سرستون‌های دارای گچبری و پنجره های ارسی با رنگ های سفید و سبز و قرمز از ویژگی های معماری قاجاری هستند که در این بنا به وضوح دیده می شوند. کلاه فرنگی ها ساختمان هایی تزیینی هستند که معماری آن ها ترکیبی از معماری ایرانی و معماری اروپایی است. همچنین پنجره های ارسی به پنجره هایی گفته می شود که مشبک بوده و به جای گشتن بر روی پاشنه گرد، به بالا می روند و در محفظه ای که بر روی آن تعبیه شده است، جای می گیرند. نورگیر سرسرای این بنا، روی چهار ستون با سر ستون گچبری شده قرار دارد و درون آن را با آیینه و شیشه های رنگی تزیین کرده اند.زیبایی این بنا در عکس های خانه مشروطه تبریز نیز مشخص است؛ اما برای درک بیشتر آن حتما از این خانه بازدید کنید.
موزه مشروطه تبریز
طی تغییرات صورت گرفته در سال 1375 در خانه مشروطیت و به نمایش درآمدن اسناد تاریخی مربوط به این انقلاب، موزه مشروطه تاسیس شد.
مهم ترین آثار تاریخی موزه مشروطه تبریز
تندیس های بسیاری در موزه مشروطه تبریز قرار دارند؛ از جمله تندیس حاج علی دواچی، حسین خان باغبان، کربلای علی موسیو، علی اکبر دهخدا، شیخ علی اصغر لیلاوایی، حاج علی ختایی، هوارد باسکرویل و همچنین تندیسی ارزشمند از زینب پاشا (تنها بانوی حاضر در صفوف مشروطه خواهان).
آثار مهمی از زمان انقلاب مشروطه در این موزه به جا مانده است از جمله ،سلاح کمری ستارخان وسایل شخصی سران مشروطه، فرش های به جا مانده از زمان انقلاب مشروطه، تصویر اسناد تاریخی انقلاب مشروطیت و فرمان مشروطیت، دستگاه چاپ ژلاتینی که برای تکثیر شب نامه‌های دوره مشروطه مورد استفاده قرار می گرفت و...
اطلاعات بازدید از خانه مشروطه تبریز
مدت زمان مورد نیاز برای بازدید از خانه مشروطه تبریز، بین 1 تا 2 ساعت است. در ادامه اطلاعات بیشتری از جمله قیمت بلیط و ساعت بازدید از خانه مشروطه تبریز به دست می آوریم.
قیمت بلیط بازدید از خانه مشروطه تبریز
هزینه بلیط بازدید از خانه مشروطه تبریز در سال 1399 برای بازدید کنندگان ایرانی برابر با 2500 تومان و برای بازدید کنندگان خارجی 15 هزار تومان بوده است.
ساعات بازدید از خانه مشروطه تبریز
ساعت کار این مجموعه تاریخی در نیمه اول سال از ساعت 9 صبح تا 19:30 و در نیمه دوم سال از 9 صبح تا 17:30 می باشد و در تمامی روزهای هفته به جز دوشنبه ها پذیرای بازدید کنندگان است. همچنین خانه مشروطه تبریز در 9 و 10 محرم، 28 صفر، 25 شوال، 21 رمضان و 14 خرداد فعالیتی ندارد.
چگونه به خانه مشروطه تبریز برویم؟
خانه مشروطه تبریز در محله ای به نام راسته کوچه در غرب بازار تبریز، در حوالی این بازار و روبروی مسجد جامع تبریز واقع شده است. برای دسترسی و بازدید از خانه مشروطه راه های گوناگونی وجود دارد. شما می توانید از خودروی شخصی خود استفاده کرده یا از وسایل حمل و نقل عمومی بهره ببرید. هنگام استفاده از خودروی شخصی، شلوغی مرکز شهر و همچنین کمبود فضای پارک را مدنظر قرار دهید. اگر از اتوبوس استفاده می کنید، می توانید در ایستگاه راسته کوچه پیاده شده و مسیر 300 متری تا خانه مشروطه را پیاده طی کنید. در صورت استفاده از مترو، باید در ایستگاه شهید محققی پیاده شده و 800 متر باقی مانده تا این خانه را پیاده طی کنید.
