استانبول یکی از زیباترین شهرهای ترکیه است که به خاطر موقعیت و وجود جاذبه های طبیعی و گردشگری هرساله مسافران و علاقه مندان بسیاری را به سوی خود جذب می کنند. استانبول شهری بسیار زیبا بین دو قاره آسیا و اروپا است، به طوری که قسمت شرقی استانبول در آسیا و قسمت غربی آن در اروپا قرار داشته و تنگه بسفر، پلی ارتباطی میان این دو قاره است. این شهر در طول تاریخ پایگاه اصلی امپراطوری روم شرقی و امپراطوری عثمانی بوده و فراز و نشیب های بسیاری را در دوره های مختلف به خود دیده است.
کشور ترکیه و علی الخصوص استانبول تنوع آثار تاریخی و باستانی بسیار زیادی دارد و قلعه های بسیاری در اطراف آن برای جلوگیری از هجوم دشمن ساخته شده است، از جمله این قلعه ها قلعه روملی حصار می باشد که به عنوان یکی از معروف ترین قلعه های ترکیه شناخته می شود. جذابیت، شکوه و معماری این بنا به گونه ای است که همه بازدیدکنندگان و مسافران را مجذوب خود می کند.
قلعه روملی حصار استانبول
همانطور که در بالا نیز گفتیم استانبول یکی از زیباترین و گردشگر پذیرترین شهرهای ترکیه است. این شهر که در قدیم به نام قسطنطنیه یا شهر کنستانتین نامیده می شد به خاطر دسترسی آسان به دریای سیاه و تنگه بسفر از اهمیت تجاری و بازرگانی بسیاری برخوردار بوده است.
محمد فاتح دوم یکی از بزرگترین پادشاهان عثمانی بود که در 12 سالگی به پادشاهی رسید و توانست در دوره سلطنت خود امپراتوری روم شرقی را شکست داده و قسطنطنیه را فتح کند و بعد از آن نام قسطنطنیه را به استانبول تغییر داد که این نام به معنای شهر اسلام بود. یکی از اقدامات مهم دوره محمد فاتح، ساختن قلعه روملی حصار به خاطر اهمیت بالای تنگه بسفر بود که یکی از راه های ارتباطی بین دریای سیاه و دریای مرمره شناخته می شد. قلعه روملی حصار در سواحل تنگه بسفر و در باریک ترین قسمت آن به طول تقریبی 660 متر و در فاصله سال های 1451 تا 1452 به مدت 4 ماه ساخته شد. بر اساس برخی افسانه ها سلطان محمد، مسئولیت ساخت هر یک از سه برج اصلی قلعه را به جهت سرعت بخشیدن فرآیند ساخت به سه وزیر خود محول کرده و شرط کرد که ساخته نشدن قلعه در زمان تعیین نشده منجر به از دست دادن جانشان می شود از این رو در طی این زمان وزیران تمام تلاش خود را برای اتمام قلعه به کارگرفتند و امروزه قلعه روملی حصار یکی از سمبل های شهر استانبول است که هنوز هم در کنار تنگه بسفر با شکوه و پابرجاست و هرساله بازدیدکنندگان بسیاری برای دیدن این قلعه زیبا به این شهر سفر می کنند.
دلیل ساخت این قلعه و قلعه آنادولو نیز به این جهت بوده که قبل از حکومت سلطان محمد، بخش اعظم تنگه بسفر تحت سلطه حکومت بیزانس بود و از فتح قسطنطنیه توسط دولت عثمان جلوگیری می کردند. از این رو سلطان محمد راهه اصلی رسیدن به پیروزی را دستیابی به این تنگه می دانست و تمام تسلط را بر روی آن به کاربرد. بنابراین دستور ساخت قلعه روملی حصار مقابل آناتولی حصار را صادر کرد و از آن جا به کنترل رفت و آمد کشتی ها می پرداخت تا از رسیدن کمک های نظامی و اقتصادی از طریق دریای شمال و دریای سیاه به امپراتوری بیزانس جلوگیری کند. پس ازین اقدامات ارتش عثمانی توانست در کم تر از دو ماه شهر استانبول را تحت سلطه خود درآورد.
معماری قلعه روملی حصار
در مورد معماری بی نظیر قلعه روملی حصار چنان می توان گفت که جای تعجبی ندارد که این بنا تا این حد مورد توجه بینندگان قرار گرفته است. برای دیدن آن همه زیبایی قلعه روملی حصار کافیست به شهر استانبول سفر کنید تا از نزدیک ببینید این قلعه به شکل مستطیل ساخته شده و معماری فوق العاده بی نظیری دارد. معمار بسیار حاذق قلعه روملی حصار مصلی الدین بوده که این قلعه را بدین صورت طراحی کرده است که از 3 دروازه اصلی، 3 برج بزرگ، یک برج کوچک و 13 برج نگهبانی کوچک تر ساخته شده است و هر یک اشکال متنوع و گوناگونی دارند که همین امر باعث مجذوب شدن افراد به این معماری زیبا می شود.
این 13 برج نگهبانی که واقع بر دیوارهای متصل کننده برج اصلی هستند، بدین صورت طراحی شده اند که یکی از این برج ها به شکل منشوری چهار گوشه، شش برج به شکل منشوری چند گوشه و شش برج دیگر استوانه ای شکل می باشند و برج اصلی واقع در شمال قلعه، ساریجا پاشا نام داشته و به شکل شکل استوانه ای 9 طبقه است که 28 متر ارتفاع و 23/30 متر قطر دارد و ضخامت دیواره هایش به 7 متر می رسد. امروزه نام این برج به مناسبت بزرگداشت سلطان محمد فاتح برج فاتح نامیده می شود.
برج خلیل پاشا نیز یکی دیگر از برج های بی نظیر این قلعه است که در اسکله و در وسط قلعه روملی حصار قرارگرفته و مشرف به آب نیز می باشد. این برج به شکل منشوری 12 گوشه است که دارای 9 طبقه بوده و 22 متر ارتفاع و 23/30 متر قطر دارد و ضخامت دیواره های آن نیز 6/50 متر است. و اما برج صلی این قلعه در قسمت جنوبی واقع شده است که زانوس پاشا نام داشته و دارای 8 طبقه است و ارتفاع این برج 21 متر می باشد. اگرچه ارتفاع این برج کوتاه است اما قطر آن زیاد شده و به 70/20 متر رسیده است همچنین دیواره های این برج نیز به ضخامت 70/5 متر می باشد.
جالب است بدانید که تمامی اسامی که در بالا بر روی برج ها نهاده شده بود را سلطان محمد به نام هر یک از وزرای خود نام گذاری کرده و فضای داخلی هریک به وسیله طبقات چوبی تقسیم بندی شده و مجهز به یک کوره هستند و بر فراز برج ها نیز سقف های چوبی مخروطی که با سرپ پوشانده شده قرار گرفته است. مساحت کلی قطعه 31250 متر مربع است و اندازه دیواره های دفاعی خارج قلعه روملی حصار به این صورت می باشد که از شمال به جنوب 250 متر و از شرق به غرب بین 50 و 125 متر طول دارد و اگر چه کل ساخت این بنای عظیم و مستحکم در طی 4 ماه بوده است، اما اکنون بیش از پنج قرن است که با وجود خسارت های وارد شده، تغییرات و بازسازی ها همچنان با صلابت باقی مانده است.
یکی دیگر از عجایب ساخت قلعه روملی حصار این است که معماری آن به گونه طراحی شده که اگر از بالا به این بنا نگاه کنیم نام محمد دیده می شود. در این خصوص اختلاف نظرهایی وجود دارد که برخی معتقدند این قلعه به نام پیامبر ساخته شده و برخی دیگر نیز معتقدند که این بنا برای زنده نگه داشتن نام سلطان محمد طراحی شده است، به همین خاطر نیز نام محمد درون آن نهفته است.
بخش های مختلف قلعه روملی حصار در استانبول
در قرن نوزده میلادی در داخل قلعه روملی حصار محله هایی از خانه ها، مغازه ها، انبار مهمات، اسلحه خانه، زندان و ... شکل گرفت. همچنین سه دروازه اصلی و دو دروازه مخفی این برای این قلعه تعبیه شده بود که یکی از آن ها برای دسترسی به انبار آذوقه است. 4 دروازه اصلی و مهم این قلعه به نام های دروازه مانتین، دروازه دیزدار، دروازه شل و دروازه هاشارپچی و یک دروازه ثانویه نیز به نام مزارلیک در این قلعه قرار داشته است.
دو مسجد نیز در این قلعه ساخته شده بود که پس از گذشت 100 سال یکی از آن ها به طور کامل تخریب شد و از دیگری تنها ویرانه ای باقی مانده است. آب انبار بزرگی نیز در زیر مساجد وجود داشته است که از 3 آبنمای آن تنها یک آبنما سالم باقی مانده و آب را به داخل مسجد هدایت می کرد. این محله زیبا در سال 1950 تخریب و از سال 1960 نیز به موزه تبدیل شده است که گردشگران می توانند از قسمت های مختلف این قلعه دیدن کرده و لذت ببرند.
سرنوشت قلعه روملی حصار
پس از تصرف استانبول قلعه روملی حصار از نظر نظامی اهمیت چندانی نداشت و به همین دلیل امپراطوری عثمانی از این قلعه برای نظارت بر رفت و آمد تنگه بسفر استفاده می کردند که به گونه ای این قلعه به عنوان ایست بازرسی گمرک شناخته می شد و بعد از آن نیز در قرن 19 تغییر کاربری داد و به عنوان زندان مورد استفاده قرار می گرفت. سپس این بنای تاریخی در سال 1960 به صورت موزه در آمده و برای بازدید عموم در روزهای خاصی باز می باشد. همچنین تا مدت ها عکس این قلعه بر روی اسکناس های کشور ترکیه زده می شد.
امروزه در بسیاری از فیلم ها و سریال ها این قلعه به عنوان لوکیشنی محبوب و جذاب مورد استفاده قرار می گیرد و اجرای فستیوال های مختلف و اجرای تئاترها و کنسرت ها نیز نقش به سزایی در محبوبیت این قلعه در بین مردم و گردشگران داشته است. دو اتفاق ناگوار زلزله در سال 1509 و آتش سوزی دو برج اصلی قلعه در سال 1746 آسیب های بسیاری را به این قلعه وارد کرد و باعث تخریب بسیاری از قسمت های این بنا شد. سپس توسط سلطان سلیم سوم مورد بازساری قرار گرفت، اما اصلی ترین مرمت این بنا در سال 1995 تا 1958 به دستور رئیس جمهور ترکیه صورت گرفت و پس از آن نیز به موزه تبدیل شد.
اگر به استانبول سفر کردید و به دیدن این قلعه زیبا رفتید فراموش نکنید که آثار تاریخی و زیبایی بسیاری نظیر موزه آشانیان، بیبک و محله های آرنوو اتکوی در اطراف قلعه نیز وجود دارد که حتما از آن ها نیز دیدن کنید. همچنین در اطراف قلعه روملی حصار، چندین رستوران و کافی شاپ بسیار خوب قرار دارد که می توانید به آنجا رفته و انواع غذاهای ترکی و قهوه ترکی معروف را میل کنید.
ساعات بازدید از قلعه روملی حصار
برای بازدید از قلعه روملی حصار باید توجه داشته باشید که درب این موزه همه روزه بجز چهارشنبه ها از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر به روی علاقه مندان به آثار تاریخی و باستانی باز می باشد.
قیمت بلیط بازدید از قلعه روملی حصار
قیمت بلیط های ورودی قلعه روملی حصار برای افراد بزرگسال 18 لیر و برای کودکان زیر 8 سال رایگان میباشد.
راه های دسترسی به قلعه روملی حصار
راه های متنوعی برای رسیدن به این بنای تاریخی و جذاب وجود دارد که وسیله حمل و نقل عمومی، یکی از به صرفه ترین و آسان ترین راه ها برای رسیدن قلعه روملی حصار می باشد. باید توجه داشته باشید که اتوبوس های E25 از مقابل ایستگاه روملی حصار عبور می کنند و یا می توانید از کشتی هایی با مقصد ساری یر برای رسیدن به موزه استفاده کنید.
آدرس قلعه روملی نیز به شرح زیر است که می توانید این آدرس به تاکسی داده تا شما را به راحتی به مقصد برساند.
ترکیه، استانبول، محله ی ساری یر، جاده ی یحیی کمال، روملی حصار
قوانین و نکات ایمنی برای بازدید از قلعه روملی حصار استانبول
در هنگام بازدید از قلعه بردن هیچ گونه مواد غذایی، پیک نیک و یا میان وعده مجاز نبوده و تنها می توانید یک بطری آب به همراه خود داشته باشید.
در مسیرهای پلکانی قلعه نیز هیچ گونه نرده و حفاظی قرار ندارد، از این رو باید بسیار مراقب خود و اطرافیانتان باشید. زیرا افتادن از آن جا به معنای آسیب جدی یا مرگ می باشد. همچنین به خاطر وجود پله های بسیار این موزه، بازدید از آن به افرادی که مشکلات حرکتی از قبیل یا زانو درد یا کمر درد دارند، توصیه نمی شود.