در باغ نارنجستان قوام شیراز، می‌توانید گوشه‌ای از شاهکار معماری اصیل ایرانی را ببینید. این باغ با بخش‌های مختلف و زیبایی که دارد، چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. عطر بهار نارنج، گل‌های زیبا و رنگارنگ و درختان تنومند، همگی بخش‌های مهم و خاص این باغ هستند. زمان ساخت این باغ دقیق مشخص نیست؛ اما کتیبه و گچ‌بری‌های داخل بنا مربوط به سال 1257 تا 1267 است. برای آشنایی بیشتر با یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی شیراز یعنی باغ نارنجستان قوام همراه ما باشید تا با یکدیگر رازهای این بنای تاریخی را کشف کنیم.
باغ نارنجستان قوام کجاست؟ دسترسی به این بنای تاریخی شیراز
باغ نارنجستان قوام یکی از جاهای دیدنی شیراز است که در قسمت شرقی انتهای خیابان لطفعلی‌خان زند قرار دارد. برای رفتن به این باغ زیبا می‌توانید از چهار راه نمازی که در خیابان لطفعلی خان قرار دارد به سمت شرق حرکت کنید. پس از گذر از مسجد نصیرالملک می‌توانید باغ را در سمت چپ خود مشاهده نمایید.
تاریخچه باغ نارنجستان قوام شیراز؛ باغی با قدمت 150 ساله!
گفته می‌شود که این باغ از سال 1257 تا 1267 هجری شمسی طول کشیده و ساخت آن 10 سال زمان برده است. این بنا به دستور علی محمد خان قوام‌الملک دوم ساخته شده که قبل از اتمام کار فوت کرد. ادامه کار بنا به دست پسر وی یعنی محمدرضا خان قوام‌الملک سوم افتاد. این باغ در فضایی به مساحت 3500 متر مربع ساخته شده و دارای دو بخش شمالی و جنوبی است. در گذشته این باغ دارای دو بخش بیرونی و اندرونی بود. اندرونی از بخش‌های مخلتفی مانند بخش‌های داخلی بنا، حمام گچینه و سه خانه در اطراف نارنجستان است که امروزه خانه‌ها از بنای کلی باغ موزه نارنجستان خارج شده است.
بخش بیرونی نارنجستان قوام در شیراز نیز برای برگزاری مهمانی، جشن و کارهای رسمی و اداری استفاده می‌شد. جالب است بدانید بخش اندرونی و خارجی توسط یک تونل زیرزمینی به هم متصل می‌شوند. ابراهیم قوام، این بنا را برای انجام فعالیت‌های هنری و فرهنگی به دانشگاه شیراز سپرد. در بازه‌های زمانی مختلف این باغ مورد مرمت قرار گرفت؛ اما در دوران انقلاب اسلامی، ایوان شرقی نارنجستان آتش گرفت و به مرور بخش‌های مختلفی از این ساختمان تخریب شد. در حال حاضر نیز یکی از جاذبه‌های زیبا و محبوب شیراز است.
معماری باغ نارنجستان قوام؛ الهام گرفته از دوران زندیه
باغ قوام شیراز که در حال حاضر جاذبه‌ای محبوب در این شهر است و پیشنهاد می‌کنیم در تور شیراز حتما آن را ببینید، معماری به سبک دوران زندیه دارد. پیشنهاد می‌کنیم به محض ورود به این عمارت زیبا، به معماری و تقارن آن توجه کنید. ایوان ساختمان درست در وسط عمارت بوده و فضای اطراف آن نیز توسط اتاق‌های متقارن احاطه شده است. به طور کلی برای ساخت این باغ، از سبک‌های مختلف معماری اصیل ایرانی استفاده شده که در ادامه در خصوص این مسئله بیشتر توضیح داده‌ایم:
- نقاشی یکی از مهم‌ترین بخش‌های معماری این بنای تاریخی است. دیوارهای این بنا با نقش و نگارهای زیبا مزین شده است.
- مسئله دیگ در خصوص معماری این بنا، آیینه‌کاری است که روی سقف و دیوار به خوبی مشخص است.
- در معماری این بنا از معرق‌کاری نیز استفاده شده و درب و ستون‌های چوبی این عمارت با همین روش زیبا و خاص شده است.
- اگر به دیدن این باغ رفتید به سقف هشتی آن که نمونه‌ای از مقرنس‌کاری است توجه کنید.
- آجرکاری و کاشی‌کاری با ظرافت تمام در ساخت این بنا بکار برده شده و از زیبایی و ظرافت آن مبهوت می‌شوید.
بخش‌های مختلف نارنجستان قوام؛ از ورودی تا خانه زینت‌الملک
زمانی که وارد مسیر زیبای باغ موزه نارنجستان قوام می‌شوید، اولین چیزی که می‌بینید ایوان زیبا با ستون‌های منحصر به فردش است. به طور کلی این باغ از چند ساحتمان در بخش‌های شمالی، شرقی و جنوبی تشکیل شده است. در ادامه در خصوص بخش‌های مختلف این عمارت صحبت می‌کنیم.
ورودی باغ نارنجستان قوام؛ مجلل و خاص
ورودی این باغ شامل دیواره‌های آجری با ظرافت خاص است. درب ساختمان اصلی با چوب منبت‌کاری شده مزیت شده و در دو طرف درب، دو ازاره سنگی قرار گرفته که روی آن‌ها طرح دو سرباز قاجار هک شده است. در نهایت بالای درب ورودی هم کتیبه‌ای از جنس مرمر صورتی مشاهده می‌کنید که روی آن تاریخ احداث باغ حکاکی شده است.
حیاط اصلی؛ سبز و خرم
حیاط این باغ بسیار زیبا و سرسبز است. این مسئله را در بدو ورود می‌توانید درک کنید. در سراسر باغ درختان تنومند و زیبا به همراه گل‌های رنگارنگ را می‌بینیم. بیشتر درختان نارنج هستند به همین دلیل با ورود به باغ بوی بهار نارنج روح شما را نوازش می‌کند. درست در وسط باغ روبهروی حوضچه وسط حیاط می‌توانید عمارت نارنجستان قوام را ببینید.
تالار اصلی خانه؛ اوج خلاقیت و معماری
وقتی به تماشای عمارت اصلی بروید، متوجه ایوانی بزرگ با دو ستون مرمری می‌شوید که سبک معماری آن مربوط به دوره زندیه است. این عمارت از دو طبقه به همراه یک زیرزمین تشکیل شده و 20 اتاق دارد. جالب است بدانید تمامی اتاق‌ها به جز اتاق‌های قسمت شرقی به یک دیگر راه دارند. ایوان عمارت دقیقا رو به حوضچه بوده و دیواره‌های آن شامل نقاشی، آیینه‌کاری و کنده‌کاری‌های زیبا است.
در دو طرف ایوان می‌توانیم دو سری پله ببینیم که به بهارخواب و فضای داخلی عمارت ختم می‌شود. اتاق اصلی دقیقا در کنار ایوان بوده و اتاق رنگ‌ها و آینه‌هاست. این اتاق به شاه نشین شهرت دارد. در تمامی اتاق‌های عمارت می‌توانیم بخشی از نقاشی‌های زیبا، آینه‌کاری‌های خاص و منحصر به فرد را تماشا کنیم.
موزه اشیاء نارنجستان؛ عتیقه‌های خاص و جذاب
عمارت نارنجستان قوام به مدت 10 سال دست موسسه آسیایی دانشگاه شیراز بود. سرپرست این بخش که شخصی به نام پروفسور آرتور پوپ بود، اشیاء و کتاب‌های قدیمی را در این بخش قرار داده است.
خانه عرقی‌ها؛ محلی برای عرق‌گیری
این خانه بخشی از عمارت نارنجستان قوام شیراز است. در گذشته به این بخش مکتب‌خانه هم می‌گفتند؛ اما به مرور خانواده‌های مختلفی در این بخش ساکن شدند که از این قسمت برای عرق‌گیری استفاده می‌کردند.
حمام گچینه؛ تونلی متصل به نارنجستان قوام
این حمام یکی از حمام‌های قدیمی و معروف شیراز است که از طریق یک تونل به عمارت متصل می‌شود. سال ساخت این حمام مربوط به 1300 هجری شمسی است و بر اساس جست‌وجوهای انجام شده می‌توان گفت یک حمام اختصاصی محسوب می‌شود.
ساختمان بخش جنوبی؛ بخشی دیگر از این عمارت زیبا
ساختمان‌های بخش جنوبی از دو راهرو تشکیل می‌شوند. یکی از این راهرو‌ها به درب ورودی باغ متصل می‌شود. در دو طرف راهرو نیز می‌توان دو ایوان زیبا را مشاهده کرد که معماری منحصر به فردی دارند. در دو طرف عمارت جنوبی نیز 6 اتاق مشاهده می‌شود. این اتاق‌ها در گذشته دیوان خانه حکومتی بود.
زیرزمین نارنجستان قوام؛ از شمال تا جنوب
زیرزمین نارنجستان قوام از شمال تا جنوب ادامه دارد و یک زیرزمینی معمولی نیست. حیاط این باغ دارای 4 ورودی به زیرزمین است. مسئله جالب اینجاست که بخش شمال و جنوب کاملا قرینه بوده و مستقیم به عمارت اصلی وصل می‌شود. در بخش جنوبی زیرزمین یک اسلحه‌خانه و در بخش شمالی نیز محلی برای نگهداری حبوبات، عرقیجات و برنج تعبیه شده است. در نهایت قسمت غربی زیرزمین نیز شاه نشین بوده و در تابستان‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
خانه زینت‌الملک؛ مختص به زینت‌الملک قوامی
یکی از خانه‌های نارنجستان قوام مختص به زینت‌الملک قوامی، دختر حبیب‌الله خان قوام‌الملک چهارم بود. در حال حاضر خانه زینت الملک به موزه مشاهیر تبدیل شده است. این بخش از عمارت در دوران انقلاب دچار آتش‌سوزی شد و آسیب‌های زیادی به خود دید.
اردیبهشت ماه؛ بهترین زمان بازدید از باغ نارنجستان قوام
باغ موزه نارنجستان قوام یکی از بهترین جاهای دیدنی شیراز در بهار است. اگر می‌خواهید در بهترین زمان ممکن از این باغ دیدن کنید، پیشنهاد می‌کنیم در ماه اردیبهشت که عطر بهار نارنج کل باغ را احاطه می‌کند و هوا خنک است به دیدن این باغ بروید. اگر دوست دارید در زمانی خلوت به بازدید از باغ نارنجستان قوام بروید، می‌توانید فصل زمستان، پاییز و یا تابستان را انتخاب نمایید.
هزینه و ساعت بازدید از باغ نارنجستان قوام شیراز
قبل از تصمیم برای بازدید از باغ نارنجستان قوام شیراز، اطلاعاتی در خصوص هزینه بازدید در سال 1403 و ساعت بازدید از مجموعه کسب کنید:
- ساعت بازدید از باغ نارنجستان قوام: 8 صبح تا 8 شب
- هزینه بازدید برای گردشگران داخلی: 5000 تومان
- هزینه بازدید برای گردشگران خارجی: 100.000 تومان
در اطراف باغ نارنجستان قوام از این جاذبه‌ها دیدن کنید
اگر به دیدن باغ موزه نارنجستان قوام رفتید، می‌توانید پس از آن از جاهای دیدنی اطراف نیز دیدن نمایید. مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف نارنجستان قوام به شرح زیر است:
- آرامگاه حافظ: استان فارس، شیراز، حدفاصل چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه، روبهروی ورزشگاه حافظیه
- ارگ کریم خان: شیراز، ابتدای خیابان کریم خان زند، نبش میدان شهرداری
تور شیراز؛ بهانه‌ای برای بازدید باغ نارنجستان قوام
با تور شیراز لحظه آخر به دیدن جاذبه‌های جذاب این شهر تاریخی و همچنین باغ نارنجستان قوام شیراز بروید. لیست تورهای شیراز لحظه آخر با بهترین قیمت را می‌توانید در صفحه مربوط به این تور در سایت ما مشاهده نمایید. در نهایت اگر تجربه بازدید از این باغ زیبا و تاریخی را داشته‌اید، در بخش ثبت دیدگاه تجربه خود را با ما به اشتراک بگذارید.
