شهر اصفهان

شهری پر جنب‌وجوش که در امتداد رودخانه‌ای دیدنی با سه میراث جهانی یونسکو، معماری باستانی اسلامی و پل‌های باشکوه و مکان‌های پنهان فراوان برای کشف قرار دارد. همچنین آن ‌را سومین شهر ایران می‌دانند و پارسیان لقب نصف جهان را به آن داده‌ا‌ند. اصفهان از اسپهان پارسی میانه گرفته شده است. شهر اصفهان کلان‌شهری بوده که نامش همواره در کنار رودخانه زاینده‌رود می‌آید. تاریخ اصفهان به دوران باستان بر می‌گردد. پل‌های زیبا از رودخانه ساده آن عبور کرده، صدها گنبد و مناره خط افق را برجسته می‌کنند. در معرفی شهر اصفهان از جاذبه‌ها، شرایط آب ‌و هوایی و... نباید غافل شد.

شهر اصفهان کجاست؟

شهر اصفهان با وسعت 551 کیلومتر مربع یکی از بزرگ ترین شهرهای ایران است که در فاصله ۴۳۵ کیلومتری از پایتخت قرار دارد. استان اصفهان با جمعیت حدود ۳ میلیون نفر به عنوان سومین شهر پرجمعیت ایران شناخته می‌شود. وجود آثار تاریخی بسیاری در این شهر سبب شده تا در سال ۲۰۰۶ استان اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی گردد. سالانه مسافران و گردشگران زیادی از داخل و خارج کشور به این استان سفر می‌کنند. این شهر بر روی دشتی هموار و در فاصله ۱۵۷۰ متری از سطح دریا واقع شده است که عامل پیدایش آن زاینده رود بیان می‌شود.

فاصله از شهرهای مهم (راه‌های دسترسی)

به‌طور کلی می‌توان گفت شهر اصفهان در مرکز کشور قرار دارد و از بیشتر شهر‌های بزرگ دسترسی مناسب‌تری دارد. نزدیک‌ترین مرکز استان به اصفهان شهرکرد و چهار محال بختیاری به حساب می‌آید که حدود ۱۶۷ کیلومتر با این شهر فاصله دارد و می‌توان با ماشین شخصی حدود دو ساعت و نیم پیمایش مسیر به این شهر‌ها رسید. یکی دیگر از شهر‌هایی که به استان اصفهان نزدیک است استان قم محسوب می‌شود.

فاصله قم تا استان اصفهان از نزدیکترین مسیر زمینی چیزی در حدود ۲۷۶ کیلومتر بوده که با ماشین شخصی سه ساعت و نیم راه است. فاصله تهران تا استان اصفهان ۴۵۰ کیلومتر تخمین ‌زده می‌شود که این مسافت با ماشین شخصی حداقل ۵ ساعت زمان نیاز دارد. فاصله تهران تا استان اصفهان خیلی اذیت‌کننده نیست ولی اگر زمان برای شما مهم و حائز اهمیت است می‌توانید به فکر تهیه بلیط هواپیمای اصفهان به تهران باشید.

مساحت شهر اصفهان

همانطور که در بالاتر نیز به آن اشاره کردیم، وسعت شهر اصفهان چیزی در حدود 551 کیلومتر مربع است و در فاصله ۴۳۵ کیلومتری از پایتخت ایران یعنی شهر تهران قرار دارد. به طور کلی استان اصفهان و به خصوص شهر اصفهان یکی از بزرگترین شهرهای ایران عزیزمان است و یکی از شهرهایی است که در ایام خاص سال مانند عید نوروز و دیگر بازه‌های سال علاقه مندان و گردشگران بسیاری را به سمت خود جذب می‌کند.

جمعیت شهر اصفهان

همانطور که بالاتر نیز به این موضوع اشاره کردیم طبق آخرین سرشماری ها جمعیت شهر اصفهان چیزی در حدود 3 میلیون نفر است. اصفهان از جمله شهرهایی است که با مدیریت خوب استاندار این شهر، به یکی از بهترین شهرهای کشورمان ر حوزه های مختلف تبدیل شده است.

مترو شهر نصف جهان

در شهر اصفهان قطار شهری به نام مترو اصفهان دارای معروفیت است این شبکه به دلیل گذر از منطقه‌های باستانی شهر اصفهان مخالفان زیادی دارد. این قطار شهری به منطقه‌های باستانی مانند خیابان چهار و سی و سه پل آسیب رسانده که همین امر موجب مخالفت بسیاری از افراد دوستدار تاریخ شده است. شبکه درون شهری مترو از پنج خط جداگانه تشکیل می‌شود. به‌طور کلی خط شماره یک شمالی جنوبی دارای ۲۱‌ ایستگاه بوده که این خط از شمال غربی آغاز می‌شود و به کوه صفه در جنوب ختم می‌گردد.

خط شماره ۲ متروی اصفهان به عنوان محور شرقی غربی استفاده می‌شود که ۲۱‌ ایستگاه را تحت پوشش قرار می‌دهد. خط شماره ۲ از شمال شرقی آغاز شده و تا خمینی شهر ادامه می‌یابد. خط شماره ۳ مترو اصفهان از فولادشهر آغاز می‌شود و در‌ ایستگاه میدان آزادی به پایان می‌رسد. 

خط شماره ۴ در مترو اصفهان دنباله خط اول بوده و تا بهارستان و شهر مجلسی ادامه داشته خط شماره ۵ نیز از سمت شمال به سمت شاهین شهر امتداد دارد. در حال حاضر هر سه فاز خط شماره ۱ از شهرقدس تا پایانه صفه برای استفاده عموم در حال خدمت‌رسانی است. در طراحی‌ ایستگاه قطار شهری اصفهان بسیار تلاش کرده‌اند تا بتوانند از معماری مطابق با الگو‌های بنا‌های تاریخی استفاده کنند. در واقع می‌توان گفت در استان اصفهان مترو یا قطار شهری به عنوان یکی از بهترین وسایل حمل و نقل استفاده می‌شود. به دلیل گذر قطار شهری از مراکز باستانی و تاریخی بسیار همچنین دسترسی آسان استفاده از مترو پیشنهاد می‌شود.

فرودگاه بین المللی اصفهان

فرودگاه بین‌المللی اصفهان که در استان اصفهان این فرودگاه را به نام فرودگاه شهید بهشتی می‌شناسند در شمال شرقی این شهر قرار دارد. فاصله تقریبی فرودگاه بین‌المللی اصفهان تا شهر اصفهان ۱۸ کیلومتر است. این فرودگاه در سال ۱۳۶۱ تأسیس شد. به‌طور کلی می‌توان گفت از فرودگاه بین‌المللی استان اصفهان روزانه ۶۰ پرواز در مسیر‌های ورودی و خروجی و همچنین ۳۰۰ پرواز به صورت هفتگی به سیم قصد در داخل و خارج از ایران انجام می‌شود. هر هفته ۴۰ هزار مسافر به واسطه این فرودگاه مسافرت می‌نمایند. 

فرودگاه بین‌المللی اصفهان به عنوان یکی از پر رفت و آمدترین فرودگاه‌های کشور شناخته می‌شود. از نظر اندازه این فرودگاه دومین پایانه بار هوایی بزرگ را پس از فرودگاه امام خمینی تهران دارد. در اسفند ۱۳۹۸ کارگو ترمینال که برای انتقال بار هوایی در این فرودگاه تعطیل شده بود ساخته شد. در سال ۱۳۹۹ میزان ۲۲۰ تن کالا به ارزش تقریبی یک میلیون دلار به کشور قطر صادر شد. تخمین‌زده می‌شود تا سال ۱۴۰۰ حدود ۵ میلیون دلار صادرات به کشور‌های حوزه خلیج فارس انجام شده است. پروژه ساخت بندر خشک به حالت تعلیق درآمد و بارانداز به علت لجستیک ترانزیت استان اصفهان امکان دارد در این منطقه ساخته شود.

تاریخچه اصفهان

استان اصفهان به دستور طهمورث سومین پادشاه از سلسله پیشدادیان بنا شد در واقع استان اصفهان در تاریخ قدیم به نام گی در پاریس علیا شناخته می‌شود. همچنین تحت عنوان گابای یا تابای نیز از آن نام می‌برند این شهر محل تقاطع راه‌های عمده و همچنین اقامتگاه سلطنتی پادشاهان هخامنشی بوده است.

جغرافی‌دان یونانی استان اصفهان را به عنوان مرکز کشور ایران نام می‌برد. در زمان‌های قدیم که کوروش بزرگ اقدام به فتح بابل کرد و ‌یهودیان را با ریشه عربی عراق امروز از اسارت نصر شاه بابل نجات داد بسیاری از‌ یهودیان به شهر فلسطین برگشتند و بعضی دیگر از آن‌ها به اصفهان مهاجرت کردند در این منطقه که به آن دارو‌یهود یا ‌یهودیه نیز می‌گفتند اسکان پیدا نمودند. این منطقه در کنار منطقه جی یا گیبود که سال‌ها بعد این دو منطقه با یکدیگر یکی شدند استان اصفهان را تشکیل دادند.

ابن فقیه همدانی یکی از تاریخ‌دانان ایرانی در قرن دهم میلادی این گونه می‌نویسد:

"وقتی ‌یهودیان از اورشیلم مهاجرت کردند و از نبوکد نصر فرار کردند با خود مقداری از خاک و آب اورشیلم را بردند. آن‌ها در هیچ جا ساکن شدن بدون اینکه قبل از آن خاک و آب آن را مورد آزمایش قرار دهند. آن‌ها این کار را ادامه دادند تا به شهر اصفهان رسیدند. در آنجا استراحت کردند و خاک و آب آن را آزمایش کردند و آن را مشابه اورشیلم یافتند. وقتی آنجا ساکن شدن شروع به کاشتن در زمین کردن و فرزندان و نوادگان خود را به دنیا آوردند و امروزه نام این منطقه ‌یهودی است."

ساختار شهری اصفهان

اصفهان یکی از قدیمی‌ترین و همچنین یکی از زیباترین شهر‌های ایران به حساب می‌آید که به علت وجود بنا‌های تاریخی زیاد شهرت جهانی دارد. استان اصفهان پس از فتح مسلمانان به نام جی شناخته می‌شد و مدت‌های زیادی در حیطه نفوذ خلفای بغداد و همچنین سلاطین آل زیار و آل بویه قرار داشت. بنا‌های زیبا و جالبی در این دوران در شهر اصفهان بنا شد در خصوص تصویرسازی دقیق‌تر از اصفهان می‌توان گفت در قرون ۶ تا ۴ هجری و با توجه به اطلاعاتی جامع در زمینه بافت شهری استان اصفهان تاریخ و سیر تحول شهرسازی در این دوران بسیار پررنگ است.

کاوش‌های پیش رو نیز با استفاده از روش‌های توصیفی و همچنین روش‌هایی مانند روش‌های تحلیلی مشخص شد بازسازی این شهر در قرون ۴ تا ۶ هجری صورت گرفته و نتیجه حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که استان اصفهان به دلیل کالبد شهری و همچنین سیستم دفاعی در دوران اسلامی عنوان یک شهر کامل بوده است همچنین علت اصلی شکل‌گیری بافت شهری وجود رودخانه‌ای به نام زاینده رود در این استان گفته می‌شود.

امنیت و قوانین اصفهان

استان اصفهان به علت حفظ بافت جمعیتی و سنتی خود در تمامی نقاط شهر و همچنین به دلیل همکاری مداوم مردان با نهاد‌های انتظامی و امنیتی در مقایسه با سایر کلان شهر‌های ایران دارای ضریب امنیتی بسیار خوبی است. همچنین یکی از امن‌ترین شهر‌های ایران به حساب می‌آید. وجود بیش از ۲۰ کلانتری انتظامی و سه ناحیه مقاومت متعلق به سپاه پاسداران و همچنین وجود مرکزیت اداره اطلاعات و نهاد‌های امنیتی دیگر تأثیر بسیار بسزایی در روند حفظ و صیانت در این شهر دارند.

ستاد خبری اصفهان زیر نظر وزارت اطلاعات کار می‌کند. در استان اصفهان ۲۵‌ ایستگاه آتش نشانی در مناطق مختلف شهر وجود دارد. در استان اصفهان دو پایگاه سازمان امنیت اطلاعات سپاه پاسداران دایر بوده که این خود نشان از امنیت بسیار بالای این شهر دارد. زندان اصفهان در آینده به بیرون شهر منتقل کند. از زندانیان در کارگاه‌های مختلف و خارج از زندان استفاده می‌شود. به‌طور کلی می‌توان گفت به علت توریستی بودن استان اصفهان امنیت و قوانین در این شهر بسیار بالا است چرا که نبود امنیت باعث تداخل و بی‌نظمی در این شهر توریستی خواهد شد.

فرهنگ مردمان نصف جهان ایران

فرهنگ بومی مردم استان اصفهان نشان از خلاقیت و ذوق هنری این شهر دارد. استان اصفهان به دلیل داشتن بنا‌های تاریخی معماری زیبا و پل‌های سرپوشیده و همچنین مسجد‌ها و مناره‌ها بسیار مشهور است که این موضوع باعث شده تا در فرهنگ عامه به نصف جهان معروف شود. در سال ۱۳۹۴ اصفهان به همراه شهر رشت به عنوان نخستین شهر‌های ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شدند. در واقع این شهر‌ها به دلیل شهر‌های خلاق از نظر نوع معماری در فهرست یونسکو به ثبت رسیدند. 

بر اساس استاندارد‌های یونسکو شهر خلاق به شهری اطلاق می‌شود که نوآوری و توانمندی شهروندان باعث توسعه شهر شود. در واقع این کامل از فرهنگ بومی مردم استان اصفهان نشأت می‌گیرد. مردم استان اصفهان از هیچ تلاشی برای پیشرفت اصفهان کوتاهی می‌کند. همچنین به دلیل مدیران کارآمد و با روش مدیریت اقتصادی صحیح و آینده نگری این شهر در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی را تجربه کرده است که باعث رشد صنعتی این شهر نیز شده همچنین فرهنگ بومی مردم شهر اصفهان یک فرهنگ چند بعدی و منطقی به حساب می‌آید که نه فقط هنر در آن جایی دارد اقتصاد و صنعت نیز در بهترین وضعیت خود قرار دارد.

زبان مردمان اصفهان

مردم اصفهان به زبان پارسی و به گویش زیبای اصفهانی سخن می‌گویند از ویژگی‌های بارز لهجه اصفهانی اضافه کردن حرف س به آخر واژگان است در واقع به جای واژه است استفاده می‌شود. بسیاری از مهاجران به اصفهان دوره‌های گویش‌های متفاوت و گوناگون هستند و ارامنه اصفهان نیز به زبان ارمنی صحبت می‌کنند. مکالمات هر روزه و رسمی شهر در استان اصفهان به زبان فارسی است.

دین و فلسفه اصفهان

اسلام شیعه به عنوان دین اصلی مردمان استان اصفهان به حساب می‌آید. علاوه بر آن ارامنه و‌یهودیان و بهائیان و زرتشتیان و اکثر اقلیت‌های مذهبی نیز در استان اصفهان زندگی می‌کنند. منطقه جلفا که در جنوب استان اصفهان قرار گرفته منطقه‌ای است که بیشترین ارمنی نشین دارد و از منطقه‌های خوب استان اصفهان به شمار می‌آید. طی چندین دوره زمانی ورود مذهب تشیع به استان اصفهان صورت گرفت که مهمترین آن‌ها شامل هجرت ابن هلال نجفی از کوفه به این شهر بود همچنین اقامت و تبلیغ صاحب ابن عباد وزیر آل بویه در این شهر و هجرت تبلیغی علامه حلی و شاگردانش و همراهی و حمایت شاه خدابنده پادشاه شیعه مغول و هجرت علمای جبل عامل به این شهر باعث به تکامل رسیدن استان اصفهان شد.

در بین مسلمانان سنی شهرت استان اصفهان به دلیل حدیث معروفی است که بیان می‌شود: مسیح درجال توسط هفتاد هزار‌ یهودی از شهر اصفهان همراهی می‌شود که شال‌های پارسی پوشیدند. به همین دلیل معمولاً مسلمانان سنی این شهر را با وقایع آخرالزمان در ارتباط می‌دانند.

هنر و موسیقی در اصفهان

تحقیق در رابطه با موسیقی ایرانی اطلاعات بسیار مهم در رابطه با جایگاه موسیقی در شهر اصفهان را به ما می‌دهد. بر طبق پژوهش‌های صورت گرفته جایگاه فرهنگ بومی و هنر در ایران باستان در چندین دوره تاریخی اوج گرفته و در دوران دیگر پیشرفت چندانی را تجربه نکرده است. دوران هخامنشیان ساسانیان اشکانیان به عنوان سلسله‌ای بودند که در دوران حکومت آن‌ها هنر و موسیقی بسیار مورد اهمیت قرار داشت که پیشرفت‌های زیادی نیز در این دوران در حوزه هنر و موسیقی رخ داد. 

پس از این دوران هنر و موسیقی کمی کمرنگ شد ولی مجدداً در دوران صفویه و در پایتخت حاکمیت صفویه علم و هنر و موسیقی دوباره پیشرفت کرد و به اعتلای خود رسید. جایگاه موسیقی در استان اصفهان بسیار مورد توجه قرار دارد. مکتب موسیقی در استان یکی از ارزشمندترین و همچنین بزرگترین مکاتب موسیقی در سرتاسر تاریخ موسیقی ایران به حساب می‌آید.

موسیقی در دوران تاریخی اصفهان دارای یک جایگاه ارزشمند بود که در رژه‌های نظامی موسیقیدانان در صف‌های اول رژه قرار داشتند. همچنین تنها موسیقی بلکه آواز نیز از جایگاه مرتبه ویژه‌ای در هنر ایرانیان برخوردار است. شعر به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر موسیقی به حساب می‌آید. گفته می‌شود در دوره‌های تاریخی صفویه تا زمان حاضر معماری شهر اصفهان از موسیقی جدا نشده از آن جایی که موسیقی و معماری با تنیده شده‌اند این ادعا صحیح به نظر می‌رسد.

اقامت در اصفهان

برای اقامت در استان اصفهان گزینه‌های مختلفی مانند هتل و همچنین اجاره سوئیت و خانه مسافر و حتی اقامتگاه‌های سنتی و بوم گردی را پیش رو دارید. در ادامه به وضعیت اقامتگاه و قیمت‌ها در استان اصفهان خواهیم پرداخت.

هتل های اصفهان

هتل‌های اصفهان مکان‌های بسیار مناسبی برای اقامت در این شهر به شمار می‌آیند و دسترسی مناسبی به داخل شهر و همچنین سایر مکان‌های دیدنی استان دارند. جهت اقامت در هتل‌های اصفهان می‌توانید با توجه به بودجه و همچنین اولویت‌های دیگر مانند خدمات و دسترسی اقدام به انتخاب یکی از هتل‌های موجود در استان اصفهان کنید. برخی از هتل‌های برگزیده استان اصفهان مانند هتل پارسیان کوثر و هتل عباسی و هتل پارسیان عالی قاپو و هتل پیروزی به شمار می‌آیند.

اقامتگاه‌های سنتی و بومگردی

خانه‌های سنتی و اقامتگاه‌های بسیاری در استان اصفهان و در شهر‌های اطراف وجود دارد. شما عزیزان می‌توانید در سفر به این استان به این اقامتگاه‌های سنتی و بومگردی مراجعه کنید. اقامتگاه طلوع خورشید خان نشین و آریو و هاتف و میناس از این نوع از اقامتگاه هستند که هزینه یک شب اقامت در آن‌ها بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود. در واقع شما عزیزان می‌توانید با در نظر گرفتن بودجه خود برای اقامت در هر یک از این خانه‌های سنتی و اقامتگاه‌ها اقدام کنید.

جاهای دیدنی اصفهان

استان اصفهان از محبوب‌ترین شهر‌های توریستی کشور به حساب می‌آید که جاذبه‌های دیدنی فراوانی دارد. جاذبه‌های دیدنی ناشی از معماری و ذوق و هنر اصیل ایرانی است. همین جاذبه‌های دیدنی و معماری بی‌بدیل و بی‌نظیر بنا‌های تاریخی در استان اصفهان باعث شده تا گردشگران زیادی از سراسر دنیا جذب این استان شوند.

باغ های قدیمی

وجود باغ‌های قدیمی اصفهان که تلفیقی از تاریخ و طبیعت است و همچنین گیاهان و درختان متنوع و مهارت‌های باشکوهی که در این استان به چشم می‌خورد نشان از اهمیت این شهر در دوره‌های تاریخی مختلف دارد. خوشبختی آباد و انگورستان ملک و چهارباغ عباسی و محمدعلی خان دانست.

پارک های اصفهان

در شهر اصفهان نمونه‌های معروف از مناطق حفاظت شده با جاذبه‌های منحصربه فرد وجود دارد. به عنوان مثال می‌توان گفت پارک ملی کلاه قاضی با گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری و همچنین منطقه حفاظت شده گلستان کوه از بهترین نمونه‌های موجود در بین جاذبه‌های طبیعی استان اصفهان به شمار می‌آیند. نام بعضی از این پارک ها را در ادامه خدمتتان آورده ایم:

• پارک کوهستانی صفه اصفهان
• پارک ناژوان
• پارک فدک
• پارک ملی قمیشلوی اصفهان
• پارک ایثار گران
• پارک مرداویچ
• پارک های بانوان اصفهان

آبشار زیبا و خاص اصفهان

شاید مقداری عجیب به نظر برسد که با وجود قرار گرفتن استان اصفهان در یک منطقه بیابانی آبشار‌های بسیار زیبا و منحصربه فردی در این استان به چشم می‌خورد که جز جاذبه‌های طبیعی این شهر نیز به حساب می‌آید. نمونه‌ای از این آبشار‌ها مانند پونه‌زار شاهلولاک و آب ملخ هستند.

کویرها

احتمال زیاد آوازه کویر‌های استان اصفهان را شنیده‌اید. در واقع یکی از جاذبه‌های طبیعی بسیار منحصربه فرد در استان اصفهان وجود کویر در این شهر به حساب می‌آید. کویر مصر و مرنجاب از محبوب‌ترین مقاصد سفر طبیعت‌گردان استان اصفهان به شمار می‌آید.

غارهای اصفهان

از دیگر گزینه‌هایی که بسیاری از طبیعت‌گردان علاقه بسیار زیادی به آن دارند وجود غار در استان اصفهان است. در واقع غارنوردی یکی از ورزش‌های بسیار دوست داشتنی برای افرادی است که به دنبال ماجراجویی هستند. به غار‌های معروف استان اصفهان به غار پریان و غار فریدون می‌توان اشاره کرد. در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره کرده ایم:

• غار اَرازه (چاه ارازه)
• غار اژدها
• غار افغان
• غار افوس
• غار بابا جابر
• غار پریان
• غار پری هول
• غار پلنگ
• غارهای حسن‌آباد قلعه بزی
• غار خاصه تراش
• غار دَنگِزلو
• غار شاه شکر
• غار شاه قنداب (قندآب)
• غار فریدون
• غار قهرمان
• غار کلهرود (چاه وزمه)
• غار گوگان
• غار نیاسر
• غار یخ (یخ دنا)

جاذبه های تاریخی اصفهان

استان اصفهان مملو از آثار هنری و تاریخی بوده که میدان نقش جهان و مسجد شاه و سی و سه پل و پل خواجو و همچنین مسجد جامع و بسیاری دیگر از آثار هنری مانند برج کبوتر خانه و سبزه میدان و همچنین بنای معروف کاخ چهل‌ستون و آتشگاه اصفهان و کاخ هشت بهشت از بارزترین آن‌ها به حساب می‌آید. در واقع در زمان سفر به استان اصفهان به هیچ عنوان بیکار نخواهید بود چرا که در این استان به قدری آثار هنری و تاریخی وجود دارد که باید زمان زیادی را صرف دیدن آن‌ها کنید.

میدان نقش جهان

میدان نقش جهان اصفهان یک مجموعه بسیار منحصربه فرد و برجسته تاریخی در ایران و جهان به شمار می‌آید. این میدان زیبا هر ساله گردشگران بسیار زیادی را میزبانی می‌نماید که با شوق بازدید از جاذبه‌های تاریخی و همچنین برای تماشای زیبایی این میدان به استان اصفهان سفر می‌نمایند. میدان نقش جهان تا قبل از انقلاب به نام میدان شاه شناخته می‌شد ولی پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی به میدان امام تغییر نام داد. اسامی دیگری برای این میدان در طول تاریخ وجود داشت به عنوان مثال میدان اصلی و میدان نو و میدان قیصر و همچنین میدان سلطنتی از اسامی به کار رفته برای این میدان در طول ادوار تاریخ بود.

قبل از زمان صفویه در محل میدان باغی بسیار زیبا وجود داشت که به نام نقش جهان معروف بود. این باغ نام خود را از شهری در آذربایجان گرفته بود. در حال حاضر این شهر به نام نخجوان شناخته می‌شود. حمدالله مستوفی در سفرنامه خود تزیین شهر قدیمی نام می‌برد. میدان نقش جهان در حال حاضر یکی از بزرگترین میدان‌های جهان به حساب می‌آید و از نگاه بسیاری از گردشگران خارجی یک میدان زیبا و بسیار منحصربه فرد است. در گذشته محل برگزاری بسیار سلطنتی و همچنین بازی چوگان و رژه ارتش بود.

مسجد جامع

مسجد جامع به عنوان قدیمی‌ترین بنای تاریخی استان اصفهان شناخته می‌شود. ساخت این بنا عمدتاً مربوط به اقدامات دوره سلجوقی بود ولی تعمیرات و همچنین مرمت آن در دوران بعد به خصوص در دوران صفویه انجام شد. در کاوش‌های باستان‌شناسان آثاری متعلق به دوران آل بویه و همچنین قرن سوم هجری نیز کشف شد. به همین جستجو‌ها و کاوش‌ها آثاری از دوران قبل از اسلام نیز به دست آمد. بخش‌های متفاوت و مختلف مسجد جامع اصفهان که در آخرین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. گفته می‌شود مسجد جامع اصفهان نزدیک به دو هزار سال پیش بنا شده و در طی این سال‌ها همواره در حال مرمت و بازسازی بوده است. مهمترین طرح‌های توسعه مسجد جامع اصفهان در دوران آل بویه و همچنین در دوران حکومت صفویه انجام شد.

به‌طور کلی می‌توان گفت مسجد جامع اصفهان یکی از برجسته‌ترین آثار ایران و جهان و همچنین از جا‌های دیدنی اصفهان به حساب می‌آید. بخش‌های مختلف این مسجد در دوره‌های مختلف تاریخی ساخته شد. در واقع مجموعه در حال حاضر مانند موزه عظیمی معرف روند تحول و همچنین تکامل معماری ایران در دوره‌های مختلف است. کاوش‌های باستانی نشان می‌دهد که احتمالاً این مسجد پیش از تسلط اعراب مرکز مذهبی مهم شهر بوده و به صورت یکی از آتشکده‌های شهر اصفهان کاربری داشته است. همچنین کشف یک پا ستون با تزیینات دوره ساسانی در قسمت منطقه شمالی مسجد موجود بین بنا را قبل از اسلام تأیید می‌نماید.

مسجد شیخ لطف الله

این مسجد در میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد و در مورخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. این مسجد با معماری و کاشی کاری و همچنین تزیینات فوق‌العاده به عنوان زیباترین و همچنین بهترین جلوه‌های هنری در دوره صفویه شناخته می‌شود. مسجد شیخ لطف الله یکی از جا‌های دیدنی اصفهان به شمار می‌آید. قرن‌ها است که این مسجد روبه‌روی امارت عالی قاپو و در ضلع شرقی میدان نقش جهان قرار دارد. استاد محمدرضا اصفهانی که یکی از مشهورترین معماران دوران صفوی بود موفق شد سبک معماری اصفهانی را به زیبایی هر چه تمام‌تر در این مسجد به نمایش بگذارد. طبق اعلام خبرگزاری اسپوتینگ مسجد شیخ لطف الله به عنوان یکی از هفت عجایب ناشناخته جهان شناخته می‌شود.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مسجد شیخ لطف الله انعکاس ۷ باره صدا است. موضوعی که در مسجد شیخ لطف الله به جذابیت آن کمک بسیار زیادی کرده است. همچنین وجود کتیبه‌ها و خطوط داخل مسجد اثری هنرمندانه از دو خطاط عصر شاه عباس بود که زیبایی دو چندانی را به این مسجد بخشیده است. نکته مهم و حائز اهمیت دیگر اینکه در طراحی باغچه‌ها و گلکاری‌های میدان آزادی در تهران از این مسجد الهام گرفته شده است.

چهل ستون، نمونه ای تکرار نشدنی از دوران صفویه!

چهل ستون به عنوان نمونه‌ای از یک باغ سلطنتی در دوران صفویه شناخته می‌شود. گفتنی است تا سال ۱۳۲۷ خورشیدی به علت کمبود اطلاعات و همچنین نبوده نظریه درست در رابطه با تاریخ بنای چهل ستون نمی‌شد تاریخ این بنا را تخمین زد. در همان سال در جبهه تالار اشعاری در دو کتیبه مشاهده شد که یکی کوتاه‌تر و بر زمینه صورتی رنگ هک شده بود. در واقع این اشعار بنای تالار چهلستون را به دوران شاه عباس دوم نسبت می‌داد. پس از آن سال اتمام بنای چهل‌ستون را ۱۰۵۷ هجری قمری تعیین کردند. همچنین کتیبه طولانی‌تر که خطوط آن گچ‌بری با زمینه آبی رنگ بود از تعمیرات در زمان شاه سلطان حسین حکایت کرد.

یکی از برنامه‌های شهری دوران شاه عباس اول پس از انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت احداث خیابان زیبا و همچنین تحویل چهار باغ، باغ‌های زیادی در اطراف آن بود. در زمان شاه عباس اول باغ‌های زیادی احداث شد به عنوان مثال خرگاه و باغ بلبل، باغ هشت بهشت نسترن، باغ خلعت و باغ انگورستان از باغ‌های احداثی در زمان شاه عباس اول به حساب می‌آیند. باغ‌های زیاد و پشت سر هم و متعددی که در آن زمان بنا شد مفهوم باغ اندر باغ است. این باغ‌ها از جمله اصول طرح‌اندازی شهر اصفهان به حساب می‌آیند. در حال حاضر به جز باغ هشت بهشت و باغ چهلستون الباقی باغ‌ها از بین رفته‌اند و تنها نامی از آن‌ها در تاریخ به جای مانده است.

کاخ چهلستون در شرق خیابان چهارباغ پایین و در جنوب خیابان سپه و در غرب به میدان نقش جهان جای دارد. برای دسترسی به کاخ چهلستون می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی و همچنین از خودروی شخصی استفاده نمایید. ‌ایستگاه مترو امام حسین یا ‌ایستگاه اتوبوس میدان امام حسین تا کاخ چهلستون یکی دیگر از مسیر‌های دسترسی به کاخ چهلستون به حساب می‌آیند. اگر با خودروی شخصی می‌خواهید به کاخ چهلستون مراجعه کنید می‌توانید از پارکینگ‌های عمومی خیابان‌های اطراف استفاده نمایید. اگر از سمت میدان نقش جهان قصد بازدید از کاخ را دارید با مقداری پیاده روی می‌توانید به این کاخ برسید. برای دسترسی راحت‌تر به کاخ چهلستون می‌توانید از خیابان سپه به سمت دروازه دولت حرکت کنید.

سی و سه پل در شهر اصفهان

سی و سه پل به عنوان یکی از معروف‌ترین و مشهور‌ترین جا‌های دیدنی اصفهان به شمار می‌آید. به شکلی که بسیاری از ما این شهر زیبا را به نام سی و سه پل می‌شناسیم. در حال حاضر با خشک شدن آب زاینده رود سی و سه پل نیز مانند گذشته حال و هوای خواص خود را ندارد. ولی این پل هنوز هم به عنوان یکی از نماد‌های شهر اصفهان معرفی می‌شود. سی و سه پل در طول تاریخ به نام‌های مختلفی شناخته می‌شد به عنوان مثال پل شاه عباسی و پل الله وردی خان و همچنین پل جلفا از دیگر اسامی این پل در طول ادوار گذشته بود.

سی و سه پل ۳۳ و همچنین ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد. در واقع منعکس شدن تصویر پل در آب باعث زیبایی دو چندان می‌شود. سی و سه پل جدا از زیبایی بسیار منحصربه فرد و محصور‌کننده‌اش طولانی‌ترین پل بر روی زاینده رود شناخته می‌شود. هولدر مورخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران جای گرفت. قدمت پل سی و سه پل یا به عبارتی پل الله وردی خان به دوران حکومت شاه عباسی اول برمیگردد. در واقع این پل با نظارت و هزینه سردار معروف و مشهور صفوی الله وردی خان بر روی زاینده رود بنا شد.

پل خواجو اصفهان

پل خواجو اصفهان در قسمت شرقی سی و سه پل قرار گرفته و از نظر استحکام و همچنین تقارن و سبک معماری از گل‌های بسیار زیبا و منحصربه فرد به شمار می‌آید. این پل در دوران صفوی به عنوان یکی از زیباترین پل‌های دنیا شناخته می‌شد. به خاطر معماری و همچنین تزیینات و کاشیکاری‌های منحصربه فرد در این پل از سایر پل‌های زاینده رود مشهور‌تر بود. پل خواجو به عنوان یکی از مراکز دیدنی استان اصفهان در مورخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران جای گرفت. در واقع می‌توان گفت پل خواجو یک شاهکار معماری در دوران صفویه به حساب می‌آید که طبق برخی از منابع معماری کارکرد آن بسیار شبیه به پل طبیعت تهران است.

این پل می‌تواند لذت بردن از محیط اطراف باشد. پل خواجو از نظر کیفیت و همساز به صورت کاملاً مناسبی در هماهنگی کامل با بستر طبیعت بنا شده است به شکلی که پل خواجو به عنوان سدی زیرزمینی در برابر دریاچه مخزن آب زیرزمینی اصفهان استفاده می‌شود. از نکته‌های مهم و جالب در رابطه با پل خواجو و نقش و نگار‌های متفاوت و همچنین سرلوحه‌های موجود در دهانه این پل است که جذابیت بسیار زیاد را به این پل بخشیده است. پل خواجو تنها محلی برای عبور و مرور نبود بلکه روی پل ساختمان شاه نشینی قرار داشت که محل اقامت موقت شاه و بزرگان بود.

عمارت عالی قاپو

به‌طور کلی بسیاری از باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان دوران صفویان را به عنوان دوران طلایی برای هنر معماری ایران می‌دانند. در واقع عمارت عالی قاپو به عنوان اصلی‌ترین مدرک به جای مانده بر این ادعا است. این مکان در مقابل مسجد شیخ لطف الله و در قسمت ضلع غربی میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد. در زمان ساخت این عمارت سعی شد تا سر در‌های ورودی به عنوان دروازه ورود به تمامی بنا‌های سلطنتی در میدان نقش جهان باشد. در آن زمان ورود به این عمارت زیبا و منحصربه فرد برای همگان میسر نبود و تنها مختص عبور و مرور شاه و اطرافیان بود. زیباترین قسمت عمارت عالی قاپو تالار موسیقی معرفی می‌شود.

تالار موسیقی با تصاویر زیبای از جانم و ساز‌هایی در دیوار‌های تزیین شده و همچنین به علت تزیینات و کاشی کاری‌های بسیار منحصربه فرد و از همه مهمتر ویژگی انعکاس موسیقی در این ساختمان و در این بنا باعث جذابیت دو چندان این اثر هنری شده است. لذا صدای موسیقی در این تالار در فضای کاخ به خوبی شنیده می‌شود. در واقع استفاده از تکنیک‌های مهندسی برجسته فقط محدود به تالار موسیقی نیست. بنا‌هایی مانند حوض مسی ایوان وظیفه آبرسانی به طبقه‌های بالا را بر عهده دارد. در عصر حاضر عالی قاپو نمونه چشمگیری از مهندسی به شمار می‌آیند. این حوض با استفاده از دم و بازدم هوا کار می‌کند. این حوض در سال‌های گذشته غیر قابل استفاده شده است.

کلیسا وانک

ان کلیسا به عنوان بزرگ‌ترین و همچنین معروف‌ترین کلیسای ایران به شمار می‌آید که به عنوان کلیسای جامع ارامنه اصفهان شناخته می‌شود. کلیسای وانک یکی از ۱۳ کلیسای باقی مانده در محله جلفای اصفهان محسوب می‌شود. کلیسای وانک در زبان ارامنه به معنی صومعه است. در واقع کلیسای وانک در مرور زمان علاوه بر اینکه جایگاه مذهبی‌اش را در میان مردم استان اصفهان به خصوص افراد ارامنه ساکن در محله جلفا از دست بدهد تبدیل به مکانی بسیار حائز اهمیت گشته است. قدمت کلیسای وانک به سال ۱۶۰۶ میلادی بر می‌گردد. در واقع در آن زمان کلیسا فقط یک ساختمان کوچک بود که در قسمت جنوب غربی بنای امروزی قرار داشت.

این کلیسا در زمان‌های گذشته به نام کلیسای حاکوب یا یعقوب نیز شناخته می‌شد. برای مدت ۵۰ سال برای استفاده روحانیون مسیحی آماده بود و در این مدت کشیش‌ها و خلیفه‌های زیادی در این کلیسا مشغول آموزش بودند. کلیسای هاکوپ در سال‌های بعد به سنگ بنای اصلی کلیسای آمنا پر کیج یا کلیسای وانک تبدیل شد.

کلیسا در محوطه با مساحت حدودی ۸۷۰۰ متر مربع قرار دارد. در بسیاری از کلیسا‌ها برای ساخت از سنگ استفاده می‌کنند ولی در کلیسای وانک آجر به جای سنگ مورد استفاده قرار گرفته است همچنین در میان بافت آجری دیوار‌ها کاشی‌هایی با تصویر فرشته‌های بالدار وجود دارد. کلیسای وانک در محله جلفا در مرکز شهر اصفهان و همچنین در جنوب زاینده رود قرار دارد. در حال حاضر یکی از زیباترین مناطق اصفهان محله جلفا به حساب می‌آید.

کلیسای هاکوب

کلیسای هاکوب در محله میدان جلفا و در در نزدیکی کلیسای مریم مقدس قرار دارد که در سال ۱۳۰۷ تأسیس شد و به عنوان قدیمی‌ترین کلیسای ارمنیان در اصفهان شناخته می‌شود. به‌طور کلی نقشه اولیه این کلیسا به شکل صلیب بود که به علت تخریب بازوی جنوبی آن در سال ۱۸۴۳ به شکل کنونی در آمد. در این کلیسا سه گنبد وجود دارد که گنبد میانی در مقایسه با دو گنبد دیگر نسبتاً بزرگ‌تر است. مصالح به کار رفته در این کلیسا خشت و آجر بوده و دیواره‌های داخلی با گچ و دیواره‌های خارجی با کاهگل پوشیده شده‌اند.

بازار بزرگ اصفهان

استان اصفهان یکی از بهترین مکان‌ها برای تماشا و همچنین تفریح کردن و مشاهده آثار هنری و معماری ایران اسلامی به حساب می‌آید. بسیاری از بهترین صنایع دستی ایران در شهر اصفهان قرار دارند و برای خرید منحصربه فرد‌ترین و هنرمندانه‌ترین آثار هنری می‌توانید به بازار تاریخی بزرگ اصفهان مراجعه کنید بازاری کهن و تماشایی که در آن تمامی آثار هنری و دستی وجود دارد. این بازار به عنوان قدیمی‌ترین و همچنین بزرگترین بازار خاورمیانه معرفی می‌شود.

بازار تاریخی اصفهان در قلب استان اصفهان و در محدوده بین میدان نقش جهان تا میدان عتیق یا که نه یا همان میدان امام علی قرار دارد. در صورتی که بخواهیم موقعیت این بازار را دقیق‌تر بگوییم باید اشاره کنیم بازار‌های دور میدان نقش جهان و محدوده آن جزئی از بازار اصفهان به شمار می‌آیند. بازار اصفهان مانند بسیاری دیگر از بازار‌های سنتی ایران از بخش‌های مختلفی مانند تیمچه و راسته و همچنین کاروانسرا و مساجد و مدارس تشکیل شده و انواع مختلفی از اجناس و کالا‌های بسیار با کیفیت و صنایع دستی و پوشاک و طلا و زیورآلات و گیاهان دارویی در این بازار به چشم می‌خورد.

لازم می‌دانیم تا در رابطه با معماری این بازار صحبت کنیم که بتوانید دیده جامع‌تری در رابطه با کل بازار داشته باشید. قسمت‌های مختلفی دارد که هر کدام از آن قسمت‌ها برای شغل و کسبه یا نوع معماری و دیگر المان‌ها تعریف می‌شود. در بازار بزرگ اصفهان راسته‌ها و بچه‌ها و همچنین چهار سوق دیده می‌شود که از از بنا‌های سنتی ایران اسلامی محسوب می‌شود.

بازار قیصریه اصفهان

یکی از معروف‌ترین بازار‌های تاریخی ایران و همچنین از مکان‌های دیدنی استان اصفهان بازار قیصریه نام دارد این بازار به بازار شاهی نیز شهرت دارد. این بازار از سر در قیصریه شروع می‌شود و به بازار چیت‌ساز‌ها و از آنجا به بازار داروشفا منتهی می‌گردد. به‌طور کلی بازار سرپوشیده اصفهان چندین کیلومتر طول دارد که هر یک از قسمت‌های آن مخصوص تولید و فروش کالا‌های ویژه و خاص است. این بازار از بزرگترین و همچنین مجلل‌ترین مراکز خرید و فروش در دوران صفویه به حساب می‌آمد. بازار قیصریه در بین سال‌های ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۹ به دستور شاه عباس اول ساخته شد. بازار قیصریه در دوران صفویه مرکز خرید و فروش پارچه و همچنین فرش‌های گران‌بها بود و شرکت‌های تجاری خارجی بسیار زیادی در این بازار حضور داشتند.

به‌طور کلی قیصریه از واژه قیصر یا سزار گرفته می‌شود که عموماً به راسته‌ای از بازار اطلاق می‌شود که در آن کالا‌های سبک وزن و گران قیمت لوکس وجود دارد. این قسمت توسط حکومت و یا بازرگانان ثروتمند احداث شد و به علت توان مالی پیشه‌وران قیصریه این بخش از بازار از نظر ویژگی‌های معماری و همچنین تزیینات غنی‌تر و پرکاربردتر از سایر قسمت‌های بازار بود. قیصریه به علت همین تزیینات غنی بازار شاهی یا قیصریه شناخته می‌شد.

بازار قیصریه از بزرگترین و باشکوه‌ترین بازار‌های اصفهان به حساب می‌آید که در دو طبقه بنا شده است سه طبقه بالا برای امور دفتری و اختصاص دارد و در طبقه پایین مغازه‌های اصناف گوناگون در کنار یکدیگر وجود دارند.

سوغات و صنایع دستی اصفهان

معروف‌ترین سوغات اصفهان که معروفیت جهانی نیز دارد گز اصفهان است. در واقع در اصفهان مرغوب‌ترین و با کیفیت‌ترین گز‌ها و شیرینی‌ها تولید می‌شود و قدمت آن بیش از ۴۵۰ سال است. استان اصفهان مهمترین و همچنین بزرگترین تولید‌کننده گز در کشور به شمار می‌آید. حدود ۹۰ درصد گز ایران در اصفهان تولید می‌شود. بر اساس آخرین اطلاعات و داده‌ها ۴۵۰ واحد تولید گز و ۱۲۰۰ واحد توزیع‌گر گز در استان اصفهان فعالیت می‌کنند. این واحد‌ها ۶۵۰ هزارتن گز تولید و روانه بازار می‌نمایند. اقتصاد سنتی استان اصفهان وابسته به صنایع دستی مانند قالی بافی و ابریشم بافی و هنر‌هایی مانند منبت کاری و زری بافی و خاتم کاری و مینیاتور و سفالگری است که امروزه رونق بسیار خوبی را در بخش جهانگردی دارد.

خوراکی های خوشمزه و به یادماندنی اصفهان

در استان اصفهان خوراکی‌ها و شیرینی‌های بسیاری تولید می‌شود خوراکی‌هایی مانند گز و سوهان عسلی دوغ و گوشفیل و کاچی و پولکی جزء خوراکی‌های معروف استان اصفهان هستند. به‌طور کلی اگر به استان اصفهان سفر می‌کنید لازم است تا از خوراکی‌ها و شیرینی‌جات معروف این استان میل کنید چرا که بسیاری از مراکز تولیدی شیرینی‌جات معروف در ایران در استان اصفهان قرار دارند. 

کیفیت خوراکی‌ها و شیرینی‌جات استان اصفهان بسیار بالا بوده که پیشنهاد می‌شود در زمان سفر به استان اصفهان از آن‌ها غافل نشوید. مشهور‌ترین سوغات شهر اصفهان که دارای معروفیت زیادی نیز است گز به حساب می‌آید. در واقع زمانی که صحبت از سوغاتی در شهر اصفهان می‌شود افکار عمومی به سمت گز اصفهان گرایش پیدا می‌کنند ولی لازم است بدانید علاوه بر گز شیرینی‌های بی‌نظیر و خوشمزه دیگری مانند سوهان عسلی و پولکی جزء سوغاتی‌های مشهور این شهر به شمار می‌آیند.

صنایع دستی

شهر اصفهان به دلیل بافت تاریخی که دارد دارای صنایع دستی سنتی بی‌شماری نیز است. در حقیقت اصفهان را می‌توان مهد صنایع دستی ایران معرفی کرد. در بسیاری از مناطق استان اصفهان صنایع دستی سنتی ایرانی به چشم می‌خورد. سالانه بسیاری از گردشگران خارجی در زمان سفر به این استان اقدام به خرید صنایع دستی ایرانی می‌نمایند. به جرأت می‌توان گفت یکی از استان‌های مناسب برای تهیه صنایع دستی با کیفیت استان اصفهان است چرا که بسیاری از هنرمندان معروف در استان اصفهان سکونت دارد. صنایع دستی استان اصفهان باعث شهرت جهانی این شهر در زمینه صنایع دستی شده است. به بیان دیگر می‌توان گفت بسیاری از گردشگران خارجی استان اصفهان را با صنایع دستی منحصربه فرد آن می‌شناسند.

فرش ها و قالی های اصفهان

فرش استان اصفهان از جایگاه بسیار ویژه‌ای در بین فرش‌های دستباف سایر شهر‌های ایران برخوردار است. به‌طور کلی می‌توان گفت اصلی‌ترین ویژگی فرش اصفهان تکیه بر هنر اصیل و سنتی ایران است که با استفاده از طرح‌های اسلیمی و خطاطی و گل‌های شاه عباسی مشهوریت و معروفیت زیادی دارد. اگر به طراحی فرش اصفهان دقت کنید متوجه طراحی گنبد لاجوردی مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله و همچنین بنا‌های مانند عالی قاپو و چهلستون و هشت بهشت خواهید شد. در حال حاضر بیشتر طرح فرش اصفهان را از طرح‌های لچک و ترنج تشکیل می‌دهند. از طرح‌های بسیار زیادی در فرش استان اصفهان استفاده می‌شود در واقع دلیل معروفیت فرش اصفهان استفاده از طرح‌های سنتی و همچنین نقوش معماری و خطاطی اصیل اصفهان است. از مهمترین طرح‌هایی که در نقش فرش اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به طرح فرش اصفهان سجاده‌ای و طرح فرش محرابی ستون دار و طرح‌های درختی و شکارگاه‌ای شاره کرد.

طرح فرش اصفهان توجه بازار‌های جهانی و همچنین موزه‌های بزرگ دنیا را به خود جلب کرده است در حال حاضر فرش اصفهان بیشتر در نجف آباد و شهرضا و فلاورجان و گلپایگان و کاشان و خوانسار بافته می‌شود. ویژگی‌های قالی اصفهان که آن را از سایر قالی‌ها و فرش‌های مناطق دیگر متفاوت می‌کند رنگ‌آمیزی مخصوص به آن است. فرش‌های اصفهان دارای ترکیب رنگ بسیار زیادی هستند به‌طور کلی می‌توان گفت در فرش اصفهان حداقل ۱۲ رنگ وجود دارد. بیشتر فرش‌های اصفهان رنگ‌های سرد بیشترین کاربرد را دارند.

از رنگ‌های پرکاربرد در فرش اصفهان می‌توان به رنگ کرم و سرمه‌ای آبی روشن فیروزه‌ای الماسی خاکی روشن و بادامی و به صورتی و لاکی اشاره داشت. هر یک از این رنگ‌ها با هنرمندی هر چه تمام‌تر در هماهنگی با سایر رنگ‌ها در جای خود قرار دارد. ترکیب رنگ در فرش اصفهان به شکلی است که بیننده با یکبار نگاه زادگاه آن را می‌تواند به درستی تشخیص دهد. در فرش اصفهان به دلیل نوع بافت فرش رنگ حاشیه و ترنج را یکی می‌گیرند رند. همچنین رنگ لچک را رنگی انتخاب می‌نمایند که زمینه و حاشیه هماهنگی ایجاد کند. ویژگی فرش اصفهان قرینه‌گذاری و هماهنگی و پخش یک دسته رنگ‌ها محسوب می‌شود این ویژگی همیشه به وضوح در تمامی فرش‌های اصفهان دیده می‌شود.

منبت کاری

زمانی که انسان برای نخستین بار تکه چوبی را با ابزاری برنده تراش داد آغاز تاریخ منبت کاری شکل گرفت. امروزه نیز هنر منبت کاری در گوشه و کنار ایران از طریق دستان هنرمند منبت کاران اجرا می‌شود ولی متأسفانه نقوش اصیل منبت مانند طرح‌های ختایی و گل و بوته منسوخ شده و جای خود را به طرح‌های خارجی داده است. در هنر منبت کاری از چوب گردو و ریشه درختان جنگلی برای زمینه کار استفاده می‌شود که خود باعث زیبایی چندین برابری هنر منبت کاری خواهد شد.

 این هنر در بسیاری از شهر‌های اصفهان و گلپایگان انجام می‌شود. کلاس‌های هنری در اصفهان برای آموزش منبت کاری برگزار می‌شود. روش دیگری در هنر منبت کاری وجود دارد که به جای کنده کاری زمینه چوب چوب‌های مختلف را در رنگ‌های گوناگون می‌برند و در کنار یکدیگر قرار می‌دهند که بسیار شبیه به هنر موزاییک است. در این روش از منبت کاری برای رنگ زرد از چوب‌های شمشاد استفاده می‌کنند. برای رنگ قرمز نیز از عناب استفاده می‌شود.

متریال اصلی به کار رفته در منبت کاری چوب است چوبی که در منبت کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد باید بدون گره و محکم باشد. به‌طور کلی در منبت کاری از چوب‌های مانند آبنوس و شمشاد و عناب و گردو استفاده می‌شود. در بین این چوب‌ها آبنوس از بقیه چرب‌تر و محکم‌تر است و به همین علت جزء چوب‌های بادوام به حساب می‌آید. در ایران به دلیل اینکه چوب گردو فراوانی بیشتری دارد برای منبت کاری از این چوب بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابزار و تجهیزاتی که در منبت کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد چاقو مغار یا قلم منبت کاری است که تیغه‌های مختلف و متفاوتی در اندازه‌های گوناگون دارد. یکی از مهمترین ابزار منبت کاری مغار به حساب می‌آید که بعد از گذشت چندین سال همچنان بدون تغییر باقی مانده است. منبت کاری در دوران تیموری رواج بسیاری داشت که از نمونه‌های به جای مانده از این دوران می‌توان به دو لنگه در اشاره کرد که در موزه متروپلتین نگهداری می‌شود.

مینا کاری

مینا کاری یکی از باشکوه‌ترین صنایع دستی ایران به حساب می‌آید. هنر طراحی و نقاشی بر روی سطح فلزاتی مانند طلا نقره و مس و همچنین دعا بد دادن رنگ‌ها در آتش و کوره که در بعضی از مواقع بر روی شیشه یا سرامیک نیز انجام می‌شود مینا کاری نام دارد. به گفته باستان‌شناسان قدمت مینا کاری به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در می‌گردد. مینا کاری را اکثراً بر روی ظروف مختلفی مثل گلدان و قاب عکس و بشقاب و همچنین در و پنجره حرم و زیورآلات و ‌اشیا تزئینی کوچک و جواهر‌سازی انجام می‌دهند.

مینا کاری انواع مختلفی دارد همچنین در مینا کاری از رنگ‌های مختلفی استفاده می‌شود که پایه این رنگ‌ها را گیاهان و مواد معدنی و سنگ آهن تشکیل می‌دهد. در حال حاضر بیشتر از رنگ‌های شیمیایی استفاده می‌شود. صنعتگران برای ساختن رنگ‌های قرمز سبز و زرد از طلا و مس و قلع با ترکیب چند ماده شیمیایی استفاده می‌کنند. در زبان فارسی مینا کاری به معنای بهشت است. در واقع پوشش شیشه‌ای که با حرارت بر روی فلزات مختلف قرار می‌گیرد را مینا کاری می‌گویند.

صنایع دستی مینا کاری در رنگ‌های مانند آبی لاجوردی بنفش مایل به قرمز سبز زرد طلایی و مشکی وجود دارد. مینا کاری استان اصفهان را بیشتر با رنگ‌های آبی لاجوردی و فیروزه می‌شناسند. مینا کاری که با اسامی مختلفی مانند مینا‌گری یا مینا‌سازی نیز شناخته می‌شود دارای قدمت پنج هزار سال است. در واقع این هنر در اصفهان رایج شد. مینا کاری اغلب بر روی مس یا طلا انجام می‌گیرد و طرح‌های مختلف و زیبا را بر روی شیشه به نمایش می‌گذارد.

فیروزه کوبی اصفهان

یکی از هنر‌هایی که در استان اصفهان انجام می‌شود هنر فیروزه کوبی نام دارد. طبق مطالعات انجام شده از تاریخ فیروزه کوبی این هنر برای نخستین بار حدود ۸۰ سال پیش به واسطه یوسف حکیمیان در نیشابور و سپس در شهر مشهد شکل گرفت. در طول ۲۰ سال هنر فیروزه کاری توانست به دلیل زیبایی و همچنین کاربرد بسیار زیاد آن در تولید انواع ظروف فیروزه کوبی توسط اساتید مختلف به شهرت و محبوبیت بسیار زیادی برسد.

هنر فیروزه کوبی در استان اصفهان مانند بسیاری دیگر از هنر‌های صنایع دستی دارای قدمت بسیار زیادی نیست اما با توجه به اینکه این هنر قدمتش به یک قرن نمی‌رسد دارای محبوبیت بسیار زیاد است. یکی از مواردی که قطعاً شما را شگفت‌زده خواهد کرد نحوه ساخت ظروف و محصولات نهایی است که در زمان ساخت ظروف فیروزه کوبی انجام می‌شود. در واقع در زمان ساخت ظروف ظرأفت و دقت و هنر بسیار بالایی نیاز است.

به‌طور کلی می‌توان گفت تنها دلایل رواج و گسترش هنر فیروزه کوبی در اصفهان فقط ساخت ظروف فیروزه کوبی نیست. همانگونه که می‌دانید محصولات فیروزه کوبی علاوه بر ظروف تزئینی مورد استفاده نیز قرار می‌گیرند. همچنین سنگ‌های استفاده شده در هنر فیروزه کوبی دارای خاصیت درمانی هستند و اگر از ظروفی استفاده می‌کنیم که با این سنگ‌ها تزیین شده‌اند می‌توانید از مزایای درمانی این سنگ‌ها نیز بهره ببرید.

سنگ‌های فیروزه‌ای که در هنر فیروزه کوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد باعث افزایش انرژی مثبت فضای داخل خانه می‌شود همچنین با دفع انرژی‌های منفی باعث می‌شود تا حس و حال شما تغییر کند. استفاده از محصولات فیروزه کوبی موجب تقویت قلب و همچنین باعث درمان افسردگی و بیماری‌های روحی خواهد شد. بسیاری از خانم‌ها می‌توانند از این هنر بسیار زیبا و اصیل ایرانی برای خرید زیورآلات فیروزه کوبی استفاده کنند و از خواص این سنگ‌ها بهره ببرند. در علم طب سنتی مشخص شده که نگاه کردن به ظروف فیروزه کوبی باعث تقویت چشم‌ها می‌گردد.

قلم زنی، هنر خاص مردمان اصفهان

یکی از هنر‌های بارز هنرمندان اصفهانی هنر قلمزنی محسوب می‌شود. در واقع هنر قلمزنی اصفهان را نمی‌توان فقط در کوبیدن چکش بر روی قلم و همچنین حرکت دادن قلم بر روی برخی از سطوح فلزی برای به وجود آوردن اشکال و نماد‌ها دانست بلکه هنرمندی که به حرفه قلمزنی بر روی مس مشغول است باید بسیاری از ریزه‌کاری‌های این هنر را رعایت کند همچنین نیاز است ذوق و علاقه شخصی در این کار افزوده شود تا با در دست گرفتن محصولات قلم زنی انرژی حاصل از از این هنر زیبا دریافت شود. 

در بسیاری از مواقع برای هدایای تبلیغاتی سازمانی از بشقاب قلم زنی شده مسی و انواع تابلو‌های قلم زنی استفاده می‌شود. قلم زنی مختص هنرمندان اصفهانی به شمار می‌آید. در واقع اگر به دنبال ظروف قلم زنی شده با کیفیت و حفظ ظرأفت بالا هستید می‌توانید برای تهیه این ظروف به استان اصفهان سفر کنید.

غذاهای اصفهان

اصفهان به علت موقعیت جغرافیایی و اقلیمی که دارد از زمان‌های گذشته تا حال حاضر با طیف وسیعی از مواد غذایی اولیه روبه‌رو بوده و همین امر سبب تنوع غذایی در استان اصفهان شده است. تمامی غذا‌های اصفهان ظاهری شبیه به هلیم دارد و با نان سرو می‌شوند. گوشت جزء مواد اصلی غذای سنتی اصفهان به شمار می‌آید. بسیاری از رستوران‌ها و کافه‌ها برای عرضه این غذا‌ها و خوراکی‌های لذیذ در شهر اصفهان اقدام به فعالیت می‌کند. در واقع می‌توانید در سفر به استان اصفهان از غذا‌های سنتی این شهر استفاده کنید. بسیاری از رستوران‌های موجود در استان اصفهان اقدام به طبخ غذا‌های سنتی اصفهان می‌کنند.

بریان یا بریونی

به جرأت می‌توان گفت یکی از محبوب‌ترین و لذیذترین غذا‌های سنتی اصفهان بریان یا همان بریونی به حساب می‌آید. غذایی که ظاهری شبیه به همبرگر دارد و از مخلوط گوشت گردن گوسفند و جگر سفید گوسفند و ادویه‌های مخصوص اصفهانی و پیاز نمک و فلفل زردچوبه تهیه می‌گردد. این غذا به عنوان معروف‌ترین غذای اصفهان شناخته می‌شود. سالانه بسیاری از افراد از اقصا نقاط کشور و جهان برای میل کردن این غذا به اصفهان سفر می‌کنند.

کله جوش

یکی دیگر از غذا‌های سنتی استان اصفهان که به سرعت نیز طبخ می‌شود کله جوش نام دارد. این غذا تقریباً در تمامی شهر‌ها نیز پخته می‌شود. یکی از مزایای این غذا آماده کردن راحت آن غذا را می‌توان در دسته غذا‌های حاضری قرارداد. مواد اولیه این غذا کشک، نعناع، پیاز، گردو، روغن و نمک و فلفل است.

خورش ماست

یکی دیگر از معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذا‌های سنتی اصفهان خورش ماست نام دارد که مردم این شهر بسته به شرایط زیستی خاص خود آن را تهیه می‌کند. غذا که ظاهری شبیه به هلیم و دارای طعم شیرینی از ترکیب گوشت گردن بدون استخوان و ماست چکیده نمک شکر آب گلاب زردچوبه زعفران و خلال پسته و بادام و در برخی از مناطق از زرشک تهیه می‌شود. اگر به اصفهان سفر می‌کنید بعد از خوردن غذای معروف اصفهانی و یک غذای سنتی شهر می‌توانید از خورش ماست به عنوان دسر استفاده کنید.

ماش و قمری

همانگونه که در قسمت‌های بالا نیز اشاره کردیم بیشتر غذا‌های استان اصفهان ظاهری شبیه به هلیم دارد. ماش و قمری غذای نانی و حلیم‌ای شکل است که از ترکیب کلم قمری و ماش به دست می‌آید این غذا با نان سرو می‌شود. در واقع می‌توانیم غذا را با پیاز داغ تزیین و با نان تازه و ترشی میل کرد. این غذا نیز از غذا‌های سنتی استان اصفهان به حساب می‌آید که دارای قدمت بسیار زیادی است.

آش شله قلمکار

در واقع بسیاری از افراد برای یک بار هم که شده طعم این آش را کشیدند ولی نکته جالب اینجاست که این آش یک غذای اصفهانی به حساب می‌آید. آش شله قلمکار به دلیل این که در طبخ آن از گوشت استفاده می‌کنند برای فصل سرما بسیار مناسب بوده و مواد اولیه آن شامل نخود ماش سبزی تره پیاز برنج گوشت و ادویه است.

گوش فیل و دوغ

اگر بخواهیم یکی از مشهورترین خوراکی‌های اصفهان و نام ببریم می‌توانیم به گوشفیل و دوغ اشاره کنیم. خیلی از افراد هیچ تصویری از خوراکی‌های اصفهانی مانند گوش ندارد. در واقع این خوراکی با موادی بسیار نزدیک به مواد زولبیا و بامیه درست می‌شود. گوش فیل دو شکل دارد که شکل اصلی آن مانند یک برگ بزرگ است که به گوش فیل شباهت زیادی دارد به همین علت به آن گوشفیل نیز می‌گویند. گوش فیل‌ها در اصفهان به همراه دوغ محلی سرو می‌شوند.

علاوه بر این خوراکی‌ها و غذا‌های سنتی و خوشمزه استان اصفهان می‌توان دیگر غذا‌ها و خوراکی‌های مشهور و معروف استان اصفهان را نیز سفارش داد از خوراکی‌ها و غذا‌های دیگر مشهور استان اصفهان می‌توان به گز و نبات قمصر کاشان، نخودآب، شیرینی برشتوک، پولکی، سوهان عسلی، جز قندی کباب و گردو گلپایگان عسل خوانسار و بسیاری دیگر اشاره داشت.

معماری اصفهان

در بین تمامی ادوار تاریخ در ایران دوران صفویه به عنوان بهترین و مهمترین دوران معماری ایران شناخته می‌شود. سبک معماری اصفهان به اندکی قبل از پیدایش سلسله صفویان مربوط می‌شود. در واقع پس از انتقال پایتخت به شهر اصفهان این معماری بی‌بدیل استان اصفهان شکل رسمی‌تری را به خود گرفت. به‌طور کلی در معماری سنتی اصفهان از محور‌های سبک معماری متفاوتی استفاده شده است. طرح‌هایی مانند طرح مربع یا مستطیل شکل و همچنین طرح‌هایی مانند قوس و گنبد و طاق از خصوصیات بارز معماری اصفهان به شمار می‌آیند. همچنین در معماری اصفهان از خط‌های شکسته بیشتر استفاده می‌کنند. به‌طور کلی معماری اصفهان از اواخر قرن نهم آغاز شد و تا اواخر قرن دوازدهم ادامه پیدا کرد.

این سبک از طراحی در دوره‌های زند و افشار و همچنین در دوره قاجار طرفداران بسیار زیادی داشت و سبک معماری اصفهان در ساخت بنا‌ها به حساب می‌آمد. در این دوره با احساس نیاز فراوان به توسعه پیدا کردن شهر اصفهان در این شهر ساخت مساجد در کنار کاخ‌ها آغاز شد همچنین ساخت مدرسه حمام و کاروانسرا نیز مورد توجه قرار گرفت. از جمله بنا‌های ساخته شده در استان اصفهان می‌توان به مسجد امام مسجد شیخ لطف الله و کاخ عالی قاپو اشاره داشت.

آب و هوای اصفهان

برای معرفی آب و هوای اصفهان می‌توانیم بگوییم این شهر از آب و هوای معتدل و نیمه خشک و فصل‌های نسبتاً منظمی برخوردار است. از افراد سفر به اصفهان را در ماه‌های اردیبهشت پیشنهاد می‌کنند و این ماه را بهشت اصفهان تلقی می‌کنند شما عزیزان می‌توانید در شهر اصفهان زمستان‌های سرد و تابستان‌های بسیار گرم را تجربه نمایید. در مناطق شمال و شرقی استان اصفهان آب و هوای کویری وجود دارد و هر چه در راستای جنوبی این شهر حرکت می‌کنیم آب و هوا به خنکی گرایش پیدا می‌کند. به‌طور کلی می‌توان گفت در تابستان انتظار دمای ۴۰ درجه را از اصفهان باید داشته باشیم.

موقعیت جغرافیایی اصفهان

همانگونه که در قسمت بالا نیز اشاره کردیم به‌طور کلی استان اصفهان دارای یک آب و هوای معتدل و نیمه خشک است. در واقع در استان اصفهان شاهد تابستان‌های بسیار گرمی هستیم چرا که استان اصفهان در یک منطقه جغرافیایی نیمه خشک قرار گرفته است و به علت قرار گرفتن استان اصفهان در این موقعیت جغرافیایی زمستان‌های سرد را در این استان داریم.

بهترین زمان سفر به اصفهان

به‌طور قطع نمی‌توانیم تأثیر فصول مختلف را برای سفر به استان اصفهان نادیده بگیریم. به‌طور کلی می‌توانیم بگوییم که هیچ زمانی برای سفر به استان اصفهان نامناسب نخواهد بود و در هر فصلی این استان زیبایی‌های مختص خود را دارد. اگر به دنبال کم کردن مخارج سفر و هزینه‌های خود در شهر اصفهان هستید ما سفر در فصل زمستان را به شما پیشنهاد می‌کنیم چرا که سفر به استان اصفهان در فصل زمستان می‌تواند هم برای مسافران از شهر‌های سردسیر و هم برای مسافرانی که از جنوب کشور به این استان زیبا و تاریخی سفر می‌کنند بسیار لذت بخش و خاطره‌انگیز باشد.

 همچنین اگر جزء افرادی هستید که می‌خواهید در زمان سفر به استان اصفهان این شهر را در خلوت‌ترین حالت ممکن مشاهده کنید می‌توانید در فصل زمستان به این استان سفر نمایید. سفر در فصل برگ ریزان و در فصل پاییز چهره‌ای کاملاً متفاوت و منحصربه فرد به استان اصفهان می‌بخشد. قدم زدن در گذرگاه‌های پوشیده از برگ‌های زرد پاییزی در مجاورت زاینده‌رود می‌تواند تجربه‌ای بسیار به یاد ماندنی را برای شما به ارمغان بیاورد. برای بسیاری از افراد برنامه‌ریزی سفر به استان اصفهان در فصل‌های تعطیلات جذاب‌تر به نظر می‌رسد. در واقع اگر در فصل تعطیلات قصد سفر به این استان را دارید احتمالاً یک گرمای دلچسب را تجربه خواهید کرد.

کلام آخر

اصفهان نصف جهان است. در طول سال گردشگران ایرانی و خارجی بسیار زیادی به این شهر سفر می‌کنند. جاذبه‌های تاریخی و گردشگری بسیاری در این شهر وجود دارد که اگر بخواهید از تمامی آن‌ها بازدید کنید هرچه وقت بگذارید باز هم کم است. مردمان این شهر بسیار مهمان نواز هستند و تمام کشور این شهر را با مردمان مهمان نوازش می‌شناسند. هنگامی که به اصفهان سفر کردید از غذا‌های لذیذ این شهر میل کنید و حتماً از این شهر زیبا گز خریداری کنید. سفر به اصفهان بسیار به یادماندنی است و هیچ گردشگری این شهر را فراموش نمی‌کند.

رزرو محبوب ترین تورهای داخلی در لحظه آخر

تور داخلیتور کیشتور مشهدتور قشمتور شیرازتور چابهار