عجب شیر که بهشتی برای دوستداران طبیعت شناخته می‌شود، یازدهمین شهر استان آذربایجان شرقی است. ساکنان این شهر به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته و اکثریت پیرو دین اسلام و مذهب شیعه هستند. عجب شیر، در دل کوه‌های زاگرس با هوای مطبوع و مناظر خیره کننده‌اش، فضایی دلنشین را برای گردشگران فراهم می‌کند. عجب شیر که با وسعت 738 کیلومتر مربع در 100 کیلومتری تبریز واقع شده، یکی از شهرهای کهن و زیباست که به دلیل جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی خود شناخته می‌شود. این منطقه به‌واسطه موقعیت جغرافیایی خود در نزدیکی تبریز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.در این مقاله به بررسی جاذبه ها و ویژگی‌های منحصر به‌فرد عجب شیر می‌پردازیم و شما را به سفری جذاب دعوت می‌کنیم.
عجب شیر کدام استان است؟ کشف شهر تاریخی
عجب شیر یکی از شهرهای غربی استان آذربایجان شرقی است. این شهر زیبا از سمت شمال با شهرستان‌های اسکو و آذرشهر، از سمت شرق با مراغه، از سمت غرب با دریاچه ارومیه و از سمت جنوب با بناب هم‌مرز است.
علت نام‌گذاری شهر عجب شیر چیست؟ داستانی شگفت‌انگیز
معنی عجب شیر به دو تفسیر باز می‌گردد. اول اینکه نام عجب شیر به یک داستان تاریخی و یا افسانه مربوط می‌شود. گفته شده در زمان‌های قدیم، یک شیر بزرگ در این عجب شیر وجود داشته که باعث تعجب و حیرت مردم محلی می‌شد. به‌همین دلیل اسم این شهر را عجب شیر نامیدند. (عجب‌شیر به معنای چه شیر شگفت‌انگیزی)
مسئله دوم، در زبان ترکی عجب به معنی شگفتی یا تعجب می‌باشد و شیر به معنای قدرت و عظمت! ترکیب این دو واژه ممکن است اشاره به قدرت و عظمت داشته باشد. به‌طور کلی نام عجب‌شیر به‌خاطر ویژگی‌های منحصر به‌فرد و جاذبه‌های تاریخی این منطقه انتخاب شده و نمادی از فرهنگ ادیان است.
جاذبه‌های گردشگری عجب شیر؛ زیبایی‌های طبیعی و تاریخی
عجب شیر، نگینی در قلب آذربایجان شرقی با تاریخ کهن و طبیعت بکر خود، مقصدی است که هر گردشگری را به وجد می‌آورد. از کوه‌های سرسبز و آبشارهای دلنشین گرفته تا آثار تاریخی و روستاهای سنتی، این منطقه جاذبه‌های فراوانی دارد که در انتظار کشف شدن است.
آبشار هرگلان؛ رازی از طبیعت بکر
آبشار هرگلان یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری عجب شیر محسوب می‌شود. این آبشار در حدود 50 متر ارتفاع دارد و برای رسیدن به آن باید نزدیک به 2 ساعت از روستا پیاده‌روی کنید، البته مسیر پیاده‌روی بسیار راحت و همراه با تماشای منظره‌های بکر طبیعت است. روی صخره‌های این آبشار، قطعه سنگی وجود دارد که شبیه‌به تندیس یک دختر است و مردم منطقه آن را با نام قیز قیه (دختر صخره) می‌شناسند. موسیقی دلنشین، فرو ریختن صحنه‌ی زیبای آبشار و زیبایی‌های اطراف آن به رویا شبیه است و روح انسان را به خلسه‌ای شیرین فرو می‌برد. به‌هیچ عنوان بازدید از این تابلوی نقاشی زنده را از دست ندهید.
مسجد حنیفه گوراوان؛ شکوهی از معماری سنتی
مسجد حنیفه گوراوان در روستای گوراوان قرار دارد و یکی دیگر از جاذبه‌های عجب شیر است. این مسجد از دو ستون اصلی با پایه‌هایی از جنس آجرهای قدیمی ساخته شده و این نوع معماری جزء طراحی‌های اولیه علم معماری ایلخانیان بوده است. دیوارها و ستون‌ها با نقاشی و حکاکی، طرح و شکل‌‌های متنوع هستند. سقف مسجد نیز پوشیده از تخته چوب‌هایی است که برروی ستون‌ها قرار دارند. این چوب‌ها به مرور زمان از حالت صاف و تخت، به حالت شیب دار درآمده‌اند. فضای بکر و دست‌نخورده این مسجد از دیگر مشخصات اصلی آن به‌شمار می‌رود. اگر به تاریخ علاقه‌مند هستید، حتماً به مسجد حنیفه گوراوان سر بزنید.
قلعه ضحاک؛ دژافسانه‌ای در دل تاریخ آذربایجان
قلعه ضحاک با بیش‌از سه هزار سال قدمت، بر فراز کوه منفرد قرار دارد و یکی از مکان‌های مهم اقوام مانایی و مادها بوده است. این قلعه در ارتفاع 2300 متری از بستر رودخانه قلعه چای در زمان تاریخ کهن ایران پا برجا بوده و آثار زیادی از دوران هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و عصر تمدن اسلامی به یادگار دارد. قلعه ضحاک در سال 1386 توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این جاذبه در طول تاریخ با نام‌های دیگری مثل قلعه آژدهاک، قلعه ضحاک، دژ اژدهاک، قیز قلعه‌سی، داش قلعه‌سی، باروآس، رویی‌دژ و فاناسپا شناخته می‌شد. البته مردم محلی، قلعه ضحاک را به دلیل منطقه‌ای که در آن قرار دارد، با اسم «نارین قالا» صدا می‌کنند.
چشمه ساری‌سو؛ جواهری زنده و چشم‌نواز
یکی از چشمه‌های بسیار زیبا و دیدنی که در منطقه عجب شیر واقع شده است، ساری‌سو نام دارد. زمانی که به تماشای چشمه ساری‌سو می‌نشینید، شاهد دو چشمه بسیار زیبا و متفاوت هستید که به فاصله کم‌تر از یک متر از هم قرار دارند و صحنه‌ی بسیار فوق‌العاده و دل‌انگیزی را به‌وجود آورده‌اند. یکی از این چشمه‌ها به رنگ زرد درآمده و دیگری زلال و یک دست است. پیشنهاد می‌کنیم از این چشمه در بهار و اویل تابستان دیدن کنید؛ چراکه در این زمان می‌توانید از چشماندازهای طبیعی همچون چشمه ساری‌سو بهره کافی و لازم را ببرید.
سد قلعه چای؛ آرامشی در دل طبیعت
سد قلعه چای عجب شیر در 20 کیلومتری این شهر واقع شده و در آذر ماه 1387 در جریان سفر دوم هیئت دولت به استان، بهره‌برداری شد و آثار تاریخی و طبیعی بسیاری را در دل خود جای داده است. چهار قلعه باستانی با نام‌های حوری، ضحاک، جوان و کهن دژ در این منطقه زیبا قرار دارند. سد قلعه چای و دریاچه‌اش ترکیب زیبایی را در این منطقه به‌وجود آورده‌اند. همچنین در اطراف این سد، درختان تنومند و زیبایی وجود دارد که می‌توانید زیر سایه آن‌ها استراحت کرده و از طبیعت اطراف خود لذت ببرید.
پل قیزیل کورپی خانیان؛ شاهکار معماری
پل قیزیل کورپی خانیان مربوط به دوره قاجار بوده و در شهرستان عجب شیر، بخش قلعه چای، دهستان دیزجرود شرقی، روستای خانیان واقع شده است. این پل بین دو دهنه روستاهای کول تپه و خانیان برروی رودخانه قالا چایی احداث شده و در ستون‌های این پل ،سنگ قبرهای گورستان‌های تاریخی شیراز و ورینجق به وفور مشاهده می‌شود. این پل یکی از پل‌های تاریخی دورفوی به‌ویژه در دوران حکومت شاه عباس بوده که ساخت آن برای تسهیل ارتباطات و عبور از رودخانه‌ها در مسیرهای تجاری و نظامی اهمیت زیادی داشته است.
بندر رحمانلو؛ یکی از دلپذیرترین مکان‌های آذربایجان شرقی
بندر رحمانلو در جنوب شهرستان عجب شیر، یکی از مناطق زیبای کم‌تر شناخته شده در آذربایجان شرقی است. این بندر کوچک، در دل طبیعتی بکر و آرام واقع شده و با چشماندازهای دل‌‌انگیز خود، مکانی ایده‌آل برای استراحت و لذت برن از هوای تازه کوهستانی است. رودخانه‌های جاری و مزارع سرسبز اطراف، فضایی دلپذیر و آرامش‌بخش به این منطقه بخشیده‌اند. بندر رحمانلو با آرامش خاص و زیبایی محض خود مقصدی برای افرادی که به دنبال تجربه‌ای متفاوت از زیبایی‌های طبیعی و زندگی روستایی در آذربایجان شرقی هستند، مناسب است.
آب و هوا عجب شیر؛ فصولی دلپذیر در طبیعتی کوهستانی
آب و هوای عجب‌شیر به‌طور کلی معتدل و کوهستانی است؛ اما بد نیست در فصل‌های مختلف سال آب و هوای عجب شیر را بدانیم.
- بهار: عجب شیر در بهار هوای ملایم و دلپذیری دارد. دمای هوا در این فصل بسیار مناسب بوده و طبیعت به منطقه رنگ سبز برای درختان و انواع رنگ‌های چشم‌نواز را برای گل‌ها در نظر گرفته است.
- تابستان: تابستان‌ها در عجب شیر معتدل و نسبتاً خنک است. بخاطر کوهستانی بودن این منطقه، گرمای هوا در مقایسه با دیگر مناطق آذربایجان شرقی کم‌تر می‌باشد.
- پاییز: پاییز در عجب شیر با تغییر رنگ برگ‌ها و هوای تازه و مطبوع همراه است. بسیاری از گردشگران فصل پاییز را برای گشت و گذار در عجب شیر انتخاب می‌کنند.
- زمستان: عجب شیر در زمستان‌ها، سرد و برفی بوده و این فصل به‌طور خاص برای علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانی است.
سوغات عجب شیر؛ هدیه‌ای از فرهنگ و طبیعت آذربایجان
سوغات عجب شیر مانند بسیاری از مناطق دیگر آذربایجان شرقی، ترکیبی از محصولات کشاورزی، صنایع دستی و خوراکی‌های سنتی است. از مهم‌ترین سوغات عجب شیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- کشمش و انگور
- حلوا ارده
- فرش و گلیم
- پسته
- دوغ و شیر
- شیره انگور
از عمده صنایع دستی مردم شهرستان عجب شیر فرش، گلیم، جاجیم، منبت کاری‌ها و معرق‌کاری‌ها روی چوب، سوزن دوزی و . . . است. از جمله محصولات حال حاضر شهرستان که به‌صورت سوغاتی به سایر شهرها و حتی سایر کشورها صادر می‌شود، گردو، بادام، سیب‌زمینی، پیاز، انگور و نیز گلیم و عسل، و محصولات لبنی از جمله کره و پنیر محلی و غیره هستند.
و در آخر عجب شیر مقصدی که حتماً باید آن را تجربه کنید
عجب شیر با تاریخ غنی، طبیعت بکر و جاذبه‌های متنوع خود، مقصدی ایده‌آل برای گردشگران است. این شهر با جاذبه‌های طبیعی مانند آبشارها و دریاچه‌ها، همچنین آثار تاریخی و فرهنگی فراوان، ترکیبی از آرامش و ماجراجویی را ارائه می‌دهد. سوغات‌های متنوع و خوشمزه آن نیز تجربه جدیدی از فرهنگ و هنر منطقه را به بازدیدکنندگان می‌دهد. عجب‌شیر مکانی است که هر گردشگری می‌تواند لحظاتی به‌یاد ماندنی در آن رقم بزند.
