انواع روش های خرید بلیط! (هواپیما – اتوبوس – قطار)
خرید بلیت، نخستین گام هر سفر است. از زیارت تا مأموریت کاری یا تعطیلات خانوادگی، انتخاب درست شیوه خرید، هم در هزینه صرفه جویی می کند و هم آرامش بیشتری به همراه دارد. امروز دیگر لازم نیست در صف گیشه بایستیم یا ساعت ها برای گرفتن بلیت تلفن بزنیم؛ بیشتر مراحل سفر فقط با چند کلیک انجام می شود.

در این راهنما، روش های خرید بلیت سه وسیله اصلی سفر در ایران، یعنی هواپیما، اتوبوس و قطار را با جزئیات مقایسه می کنیم.
خرید بلیت هواپیما
سفر هوایی سریع ترین و البته که گران ترین شکل جا به جایی است. بااینهمه، آشنایی با نوع بلیت هواپیما و روش خرید، می تواند تفاوت چشمگیری در تجربه سفر و مبلغ پرداختی ایجاد کند.
روش های خرید
سه راه اصلی وجود دارد:
۱. خرید آنلاین از سایت یا اپلیکیشن ایرلاین ها و پلتفرم های معتبر فروش بلیت،
۲. خرید حضوری از دفاتر فروش،
۳. رزرو تلفنی در آژانس ها.
در خرید آنلاین، کافی است مبدأ، مقصد و تاریخ را وارد کنید تا فهرست پروازها نمایش داده شود. پس از پرداخت، بلیت الکترونیکی با کد رزرو (PNR) به ایمیل یا پیامک شما ارسال می شود و در فرودگاه تنها ارائه کارت شناسایی معتبر کافی است.
تفاوت بلیت سیستمی و چارتری
پروازهای داخلی در ایران در دو قالب اصلی عرضه می شوند:
- سیستمی: بلیت ها مستقیماً زیر نظر ایرلاین فروخته می شوند. امکان استرداد یا تغییر تاریخ وجود دارد و میزان جریمه طبق مقررات هر شرکت تعیین می شود.
- چارتری: همه صندلی های پرواز از پیش توسط چارترکننده خریداری شده است. قیمت گاهی پایین تر است اما بلیت معمولاً غیرقابل استرداد خواهد بود. در زمان های شلوغ، بلیت چارتری حتی از سیستمی هم گران تر می شود.
قوانین کنسلی
میزان جریمه کنسلی و تغییر تاریخ در پروازهای داخلی یکسان نیست و بر اساس نوع بلیت و ایرلاین مشخص می شود. در صورت لغو پرواز به دلیل شرایط اضطراری یا تصمیم شرکت، وجه بلیت باید به طور کامل و بدون جریمه به مسافر بازگردد.
خرید بلیت اتوبوس
اتوبوس همچنان ستون اصلی سفرهای جاده ای ایران است؛ ارزان، در دسترس و پر از مسیرهای متنوع. در تابستان ۱۴۰۴، بیش از ۳۷ میلیون نفر از ناوگان عمومی جاده ای استفاده کردند و بخش عمده آن مربوط به خرید بلیت اتوبوس بود.

روش های خرید
- خرید آنلاین بلیت اتوبوس: از طریق وب سایت های معتبر یا اپلیکیشن های فروش بلیت می توانید مسیر، ساعت حرکت و نوع اتوبوس (وی آی پی یا معمولی) را انتخاب کنید. در بسیاری از پایانه ها، حتی نیاز به چاپ بلیت نیست؛ کافی است با کارت ملی و شماره رزرو در محل حاضر شوید.
- خرید حضوری بلیت اتوبوس: گیشه های پایانه ها هنوز فعال اند و برای کسانی که پرداخت آنلاین نمی خواهند یا بلیت لحظه آخری می خرند، مناسب اند.
- اپ یا کد USSD: برخی سامانه ها امکان خرید با شماره گیری کدهای کوتاه موبایلی را هم فراهم کرده اند (مثلاً #724*).
مدارک لازم
در خرید آنلاین بلیت اتوبوس، وارد کردن نام، کد ملی و شماره موبایل ضروری است. از سال ۱۴۰۳ ثبت کد ملی برای خرید بلیط اتوبوس الزامی شده تا تطابق مسافر در زمان سوارشدن به درستی انجام شود.
قوانین استرداد
قانون کلی سازمان راهداری مشخص است:
- تا ۱ ساعت قبل از حرکت، تنها ۱۰٪ از مبلغ بلیت کسر می شود.
- از ۱ ساعت مانده تا پس از حرکت، ۵۰٪ از مبلغ بازگردانده می شود.
در خریدهای آنلاین، می توانید تا حدود یک ساعت قبل از حرکت، استرداد را اینترنتی انجام دهید؛ پس از آن، مراجعه حضوری به ترمینال لازم است.
نکته کاربردی
حتی در صورت خرید اینترنتی، حضور ۳۰ دقیقه پیش از حرکت در پایانه توصیه می شود. برخی شرکت ها هنوز پیش از سوارشدن بلیت چاپی می خواهند. در سفرهای شبانه، همراه داشتن کارت ملی برای تطبیق مشخصات الزامی است.
خرید بلیت قطار
قطار از امن ترین و آرام ترین وسایل سفر است. با تنوع شرکت ها و خدمات جدید، خرید بلیت آن ساده تر از همیشه شده است.
روش های خرید
۱. آنلاین: از طریق سایت رسمی رجا یا سایر سامانه های مجاز مثل اسنپ تریپ می توان کوپه، مسیر و ساعت حرکت را انتخاب کرد.
۲. تلفنی: سامانه ۱۵۳۹ با وارد کردن کد ملی و تاریخ تولد مسافر، بلیت را تلفنی صادر می کند.
۳. حضوری: دفاتر فروش و باجه های ایستگاه ها همچنان فعال اند.
در خرید آنلاین، امکان انتخاب کوپه مخصوص خواهران، برادران یا کوپه دربست وجود دارد. بلیت چاپی یا فایل دیجیتال، همراه با کارت ملی، برای سوارشدن کافی است.
قوانین استرداد
قاعده بازگشت وجه در همه شرکت ها یکسان است:
- تا ۱۲ ظهر روز قبل از حرکت: بازگشت ۹۰٪ مبلغ.
- از ۱۲ ظهر روز قبل تا ۳ ساعت مانده به حرکت: بازگشت ۷۰٪.
- از ۳ ساعت مانده تا لحظه حرکت: بازگشت ۵۰٪.
- پس از حرکت، بلیت قطار غیرقابل استرداد است.

ظرفیت بلیت های استردادشده در روزهای منتهی به سفر، در ساعت های ۹، ۱۲، ۱۵، ۱۷ و ۱۹ دوباره روی سایت قرار می گیرد. اگر به دنبال بلیت در مسیرهای شلوغ هستید، این ساعت ها بهترین زمان برای بررسی مجدد است.
ویژگی | هواپیما | قطار | اتوبوس |
|---|---|---|---|
سرعت | بسیار زیاد | متوسط | پایین تر |
قیمت | معمولاً بالاتر | متوسط | اقتصادی |
استرداد | بسته به نوع بلیت و ایرلاین | طبق جدول مشخص | تا ۱ ساعت قبل با ۱۰٪ جریمه |
خرید آنلاین | متداول و گسترده | متداول | متداول |
خرید حضوری | دفاتر ایرلاین | باجه ایستگاه | گیشه پایانه |
خرید تلفنی | برخی آژانس ها | ۱۵۳۹ | برخی شرکت ها |
نیاز به حضور زودتر | ۲ ساعت قبل از پرواز | ۴۵ دقیقه | ۳۰ دقیقه |
جمع بندی
در سال های اخیر، بیشتر شرکت های مسافربری فرآیند خرید و استرداد را آنلاین کرده اند و دیگر نیازی به مراجعه حضوری نیست. اگر قصد سفر جاده ای دارید، با چند کلیک می توانید بلیط اتوبوس را بخرید، صندلی دلخواهتان را انتخاب کنید و در همان لحظه پیام تأیید بگیرید. برای پرواز و قطار هم شرایط مشابه است. در پلتفرم اسنپ تریپ همه این مسیرها در کنار هم قابل مقایسه اند؛ از بلیط هواپیما تا قطار و اتوبوس. کافی است مقصد را وارد کنید تا بهترین گزینه را با توجه به بودجه و زمان پیدا کنید.





