وقتی که نام غذاهای سنتی به گوش میرسد، شهر مشهد به یاد میآید. با نام این شهر فهرست انواع غذاها و همچنین بهترین گوشتهای گوسفندی یادآور میشود. مردمان این استان به غذا اهمیت بسیاری میدهند و حتی پس از غذا نیز دسرهای بسیار خوشمزهای میل میکنند. اکثر غذاهای این شهر مانند شهرهای دیگر کشور بوده، اما طرز تهیه آنها متفاوت است. حالا سؤالی که در اینجا پیش میآید این بوده که آیا تا به حال شله مشهدی که یکی از معروفترین غذاهای مشهد است را چشیدهاید؟ اگر نه که حتما باید آن را امتحان کنید و اگر جواب شما بله است، اگر با دیگر غذاهای سنتی مشهد آشنا شوید به آنها هم علاقمند خواهید شد.
شله مشهدی
از قدیمیترین و همچنین سنتیترین غذاهای شهر مشهد میتوان به شله مشهدی اشاره کرد. قدمت این غذای مشهدی به حدود یک قرن میرسد. این غذا در حال حاضر به عنوان میراث ایرانی ثبت ملی است. مواد اولیه بسیار مغذی برای تهیه شله مشهدی به کار میرود. ظاهر شله مشهدی بسیار شباهت به آش دارد و در آن از حبوباتی مانند لوبیا، ماش، عدس و لوبیا سفید استفاده میشود. در حقیقت تنها تفاوت این غذا با آش وجود گوشت گاو یا گوشت بره در ترکیبات آن است. در این غذا ادویههای بسیار زیادی استفاده میشود، ادویههایی مانند زنجبیل و دارچین و جوز هندی و همچنین هل از ادویههای استفاده شده در شله مشهدی به شمار میآیند. این غذا دارای طعمی بسیار لذیذ و به یاد ماندنی است. بسیاری از مردم شهر مشهد این غذا را در مناسبتهای مذهبی خود مخصوصاً در ایام ماه محرم و صفر پخش میکنند. در بسیاری از نذریهایی که مردم شهر مشهد میدهند این غذا به چشم میخورد.
پلو مخلوط مشهدی
در بسیاری از شهرهای کشور ایران از برنج بسیار استفاده میشود. همین موضوع باعث شده تا در شهر مشهد نیز تنوع زیادی برای طبخ غذا به وسیله برنج وجود داشته باشد. یکی از غذاهایی که بین مردم مشهد محبوبیت بسیاری دارد پلو مخلوط است. این پلو بسیار خوش عطر بوده و طعم لذیذی دارد. مواد اولیه این غذا شامل: لوبیا سبز پخته شده، گوشت چرخ کرده گاوی و گوسفندی، برنج آبکش شده و ادویههای مخصوص پلو میشود. عطر خوش این غذا به دلیل وجود ادویهها داخل آن است. گوشتهای چرخ کرده را برای این غذا باید به صورت کوفتههای کوچک در آورد.
دسر چنگالی مشهدی
یکی از دسرهای محبوب در میان مردمان مشهد دسر چنگالی است. نام این دسر در اصل چنگ مالی بوده که معنی انگشتان دست را میدهد. یکی از مواد اولیه مهم این دسر، روغنی است که در آن استفاده میشود. اکثر افراد با روغن حیوانی آن را درست میکند که طعم و عطر بسیار خوبی به دسر میدهد. برای تهیه دسر چنگالی مشهدی از نان بیات که خورد شده است و شکر نیز استفاده میشود.
آش لخشک
در استان خراسانهای بسیار متنوع و با طعمهای مختلف طبخ میشود. یکی از آشهای مقوی مشهد آش لخشک است. مواد اولیه این آش شامل: اسفناج، عدس، نعناع، رشته، سیر داغ و پیاز داغ میشود. طرز تهیه آش لخشک بسیار آسان است و فقط کافیست تمام مواد را با هم ترکیب کنید و اجازه دهید تا آش به خوبی جا بیفتد. نکته جالب این آش این است که فقط از عدس به عنوان حبوبات استفاده میگردد.
یتیمچه مشهد
یکی از غذاهای سنتی که در تمام شهرهای ایران طبخ میشود یتیمچه است. یتیمچه مشهدی تفاوت آنچنانی با دیگر شهرها ندارد و فقط در مشهد داخل آن گوشت هم ریخته میشود. مواد اولیه یتیمچه: بادمجان، گوشت، عدس، لوبیا، نخود و ادویههایی مانند: نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین است. این غذا بسیار آسان بوده و تمام مواد اولیه در تمام خانهها وجود دارد. در مشهد برای اینکه تزیین غذا رنگ و آب بهتری پیدا کند طبق ذائقه از کشک و یا گوجه فرنگی استفاده میکنند. یکی از نکات بسیار مهم در پخت این غذا بادمجان آن است، زیرا باید از بادمجانهایی که گوشتی و شیرین بوده، استفاده شود.
اشکنه قروت
یکی از غذاهای سنتی و فوقالعاده خوشمزه مشهد اشکنه قروت است. در این غذا کشک سابیده شده فراوان ریخته میشود و همین موضوع باعث شده تا این غذا سرشار از کلسیم باشد. پخت این غذا بسیار آسان است و در مابقی شهرها این غذا را به نام کله جوش میشناسند. مواد اولیه این غذا شامل گردوی خرد شده، پیاز داغ، نعنا داغ و ادویه است.
آش ماست مشهدی
آش ماست در تمامی نقاط ایران طبخ میشود اما اولین استانی که در آن این آش طبخ شد استان مشهد بود. هر نقطه از استان خراسان آش ماست را به شیوههای متفاوتی طبخ میکنند. به همین دلیل است که آش ماستی که در شهر مشهد پخته شده با آش ماستی که در شهر نیشابور وجود دارد بسیار متفاوت است. ترکیبات آش ماست شامل: سینه مرغ پخته شده، ماست، زعفران دم کرده، لپه، نعنا، پیاز، سیر و ادویه میشود.
کوکو شیرین مشهدی
در صورتی که علاقهمند به غذاهای شیرین و همچنین دسر هستید میتوانید از این غذا استفاده کنید. کوکوی شیرین از دسرهای بسیار معروف و مشهور شهر مشهد به شمار میآید. در ترکیبات کوکوی شیرین از آرد ذرت، سیب زمینی، تخم مرغ و زعفران دم کرده استفاده میکنند. جهت شیرین کردن این غذا بسیاری از افراد از شیره استفاده میکنند این شیره از گلاب و زعفران و شکر درست میشود. زمانی که کوکو شیرین به اندازه کافی سرد شود شیره تهیه شده به آن اضافه میگردد.
رشته پلو مشهدی
رشته پلو در بسیاری از شهرهای مختلف کشور ایران طبخ میشود ولی رشته پلو مشهدی شامل ترکیباتی مانند گوشت، خرما، پیاز داغ، زعفران دم کرده و کشمش است. این غذا معمولاً در زمان تحویل سال در شهر مشهد طبخ میشود. در کنار این پلو خوشمزه میتوان از گوشت مرغ و همچنین گوشت گوسفندی استفاده نمود.
ماقوت مشهدی یا مسقطی
یک نوع شیرینی مشهدی که بسیار نیز مشهور است ماقوت مشهدی و مسقطی شیرینی در تمامی میهمانیها و پذیراییهای شهر مشهد مورد استفاده قرار میگیرد. مواد تشکیل دهنده این شیرینی، زعفران دم کرده و خلال پسته، نشاسته و خلال بادام و گلاب است.
شیشلیک
شیشلیک یکی از غذاهای سنتی شهر مشهد به شمار میآید که دارای شهرت جهانی است. در واقع این غذا در بسیاری از شهرها و همچنین کشورهای مختلف طبخ میشود. برای تهیه شیشلیک از قسمت راسته گوسفند استفاده خواهد شد و اغلب این غذا را با چلو زعفرانی سرو مینمایند. شیشلیک در بسیاری از کشورهای دیگر مانند آذربایجان و قفقاز نیز دقیقاً مشابه با شهر مشهد طبخ میشود. برای نرم کردن گوشت شیشلیک از چندین ساعت قبل گوشت دنده را در مخلوطی از ماست و فلفل و همچنین روغن و آبلیمو طعم دار میکند.
خورشت ریواس مخصوص مشهد
یکی از خورشتهایی که در شهر مشهد و همچنین نیشابور طبخ میشود خورشت ریواس نام دارد. برای تهیه این خورش ابتدا ریواس را خرد میکنند و سپس با گوشت گوسفندی تازه و یا گوشت گوساله به همراه سبزی نعنا و جعفری و همچنین پیاز، مقداری تفت میدهد پس از اینکه تمامی مواد با یکدیگر تفت داده شدند به آن آب اضافه میکنند و اجازه میدهند تا به خوبی بپزد. خورشت ریواس را میتوان به همراه پلوی زعفرانی میل کرد.
دیگچه مشهدی
دیگچه مشهدی در حقیقت یک شیرینی محسوب میشود و از غذاهای سنتی شهر مشهد به شمار میآید. برای تهیه دیگچه مشهدی از گلاب، هل، زعفران دم کرده، شیر و برنج به همراه کره استفاده میشود. پس از اینکه تمامی مواد را با هم مخلوط میکنند در نهایت مواد مخلوط شده را در قالبهای مربعی شکل کوچک و یا مستطیلی میریزند. این دسر که پایه اصلی آن برنج است در بسیاری از مراسمهای خاص مذهبی و همچنین در ماه مبارک رمضان سرو میشود.
دیزی سنگی
همیشه پای ثابت دیزی سنگی در تمامی سفرههای مشهدی باز است. این غذای سنتی از معروفترین غذاهای مشهد به شمار میآید دیزی مشهدی یا همان آبگوشت که در دیگهای مخصوص کوچک و بزرگ تقسیم میشود. به دلیل جنس ظرفی که دارد بسیار شهرت پیدا کرده است. لازم به ذکر بوده، در صورتی که به دنبال یک سوغاتی مناسب از شهر مشهد هستید، میتوانید از ظروف سنگی استفاده کنید و برای عزیزان خود تهیه نمایید. در شهر مشهد ظروفهای سنگی بسیار محبوب هستند.
قیمه مشهدی
این قیمه مانند قیمههای معمولی طبخ میشود و تنها تفاوت آن با قیمههای معمول استفاده از ادویههای خاصی در آن است. در واقع ادویههایی مانند زنجبیل و جوز هندی و همچنین دارچین و زعفران در این خورشت باعث تفاوت آن با قیمههای معمولی میشود.
آش بلغور غذای مشهد
غذا را بیشتر افراد محلی شهر مشهد در ماه مبارک رمضان و در زمان افطار مصرف میکنند. طرز تهیه آش بلغور شباهت بسیار زیادی به آش ترخینه دارد و تنها تفاوت آن استفاده از شیر به جای دوغ است.
کلام پایانی
غذاهای هر شهر میتواند معرف شناخت آن جا باشد. شهر مشهد نیز با غذاهای مخصوص به خود که دارد محبوبیت پیدا کرده است. یکی از دلایل سفر به مشهد علاوه بر زیارت و دیدن مکانهای تفریحی، چشیدن طعم غذاهای سنتی مشهد میتواند باشد. تنوع بسیار زیاد غذا در مشهد باعث شده تا برای هر ذائقهای یک غذا پیشنهادی ارائه گردد.