سد دز با تامین آب کشاورزی 125 هزار کیلومتر زمین، ظرفیت تولید 520 مگاوات برق وقابلیت جلوگیری از بروز سیلاب‌ها، یکی از مهم‌ترین سازه‌های آبی-خاکی ایران محسوب می‌شود. این سازه در زمانی بزرگترین سد منطقه بود و امروز با وجود ساخت سدهایی نظیر کرخه این عنوان از دز گرفته شد. در حال حاضر دز نه تنها اهمیت‌های اقتصادی زیادی دارد، بلکه به یک تفریحگاه مطرح و جذاب بین مسافران تبدیل شده است که اکثر گردشگران در سفر به خوزستان از آن بازدید می‌کنند.
سد دز کجاست و مسیر دسترسی به آن چگونه است؟
سد دز اندیمشک در 25 کیلومتری شمال شرقی این شهر قرار دارد. همچنین فاصله‌ی این سازه با شهرهای دزفول و اهواز به‌ترتیب حدود 34 و 180 کیلومتر است. برای رسیدن به این شهر بایستی از شهر دزفول عبور کرده و با پیمودن 34 کیلومتر خودتان به سد دز برسانید.
تاریخچه سد دز
سد دز یک سد بتنی برقی آبی می‌باشد که ساخت آن به دوران محمد رضا پهلوی برمی‌گردد و در سال 1338 خورشیدی توسط ایتالیایی‌ها آغاز شد و در 23 اسفند 1341 خورشیدی ساخت آن تمام و آماده بهره‌برداری شد. هدف از ساخت این سد مدیریت آب جهت آبیاری و تامین نیروی لازم جهت تولید برق برای کنترل سیلاب‌ها می‌باشد.
هزینه و شرکت‌های سازنده سد دز
در پروژه ساخت سد، شرکت انتریوهایدرو مسئولیت راه‌اندازی واحدهای نیروگاهی را بر عهده داشت. پیمانکاری ساخت بدنه سد و تونل‌های سرریز به شرکت ایتالیایی امپرزیت جیرولا لودی جیانی واگذار شد. همچنین، شرکت آمریکایی موریسون نادسن مسئولیت احداث کمپ تامین آب و ساخت جاده‌های دسترسی تونلی را بر عهده داشت که کیفیت بالای آن تاکنون حفظ شده است. کل هزینه پروژه، شامل هزینه‌های ساخت سد، نیروگاه، تجهیزات و خطوط انتقال، حدود 73.5 میلیون دلار برآورد شده است.
جاذبه‌های گردشگری نزدیک به سد دز
دریاچه سد دز که بزرگترین دریاچه ایران محسوب می‌شود در حوالی روستای پامنار واقع شده است که دارای زیبایی‌های زیادی همچون درختان نخل سر به فلک کشیده و محیطی سرسبز می‌باشد که می‌تواند چشم هر بیننده‌ای را به خود جذب کند. همچنین در دریاچه سد دز تفریحاتی همچون قایق سواری وجود دارد که سالانه گردشگران زیادی را به خصوص در فصول بهار و پاییز به خود جذب می‌کند. البته به غیر از پامنار جاهای دیدنی دیگری هم در اطراف این سد وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها بازدید کنید!
دریاچه سد دز
بهشتی برای تفریحات آبی: دریاچه سد دز، با وسعت زیاد و آبی زلال، مکانی مناسب برای تفریحات آبی مانند قایق‌سواری، ماهیگیری و شنا است. همچنین، می‌توانید در اطراف دریاچه پیاده‌روی کنید، دوچرخه‌سواری کنید یا به پیک‌نیک بروید.
آبشار شوی، با ارتفاعی 80 متری
آبشار شوی، یکی از زیباترین آبشارهای ایران و جهان است که در نزدیکی سد دز قرار دارد. این آبشار با ارتفاع بیش از ۸۰ متر، از دل کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد و منظره‌ای خیره کننده را خلق کرده است. پیاده‌روی در مسیر آبشار و تماشای طبیعت بکر اطراف آن، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.
منطقه حفاظت شده چهل پا
این منطقه حفاظت شده، با تنوع زیستی بالا و چشم‌اندازهای طبیعی زیبا، یکی از جاذبه‌های مهم اطراف سد دز است. می‌توانید در این منطقه به کوهنوردی، طبیعت‌گردی و مشاهده حیات وحش بپردازید.
کوه تنگوان یا همان بام اندیمشک
کوه تنگوان، با ارتفاع بیش از 2000 متر، یکی از بلندترین قله‌های منطقه است. صعود به این کوه، برای کوهنوردان حرفه‌ای و آماتور، تجربه‌ای هیجان‌انگیز خواهد بود. از فراز قله کوه تنگوان، می‌توانید منظره‌ای پانوراما از سد دز و اطراف آن را مشاهده کنید.
منگره؛ روستایی با قدمت تاریخی
روستای منگره، با آثار تاریخی و طبیعی فراوان، یکی دیگر از جاذبه‌های اطراف سد دز است. می‌توانید از قلعه منگره بازدید کنید، از آسیاب‌های آبی قدیمی دیدن کنید و از طبیعت بکر اطراف روستا لذت ببرید.
پل صیحه؛ نمادی از تاریخ و مهندسی
پل صیحه، یکی از قدیمی‌ترین پل‌های ایران است که بر روی رودخانه دز ساخته شده است. این پل با معماری منحصر به فرد خود، نمادی از تاریخ و مهندسی ایرانیان است.
اندیمشک؛ شهری با تاریخ کهن
شهر اندیمشک، با تاریخ کهن و آثار تاریخی فراوان، یکی از شهرهای مهم استان خوزستان است. می‌توانید از موزه‌های شهر بازدید کنید، از بازار سنتی آن خرید کنید و از غذاهای محلی خوشمزه آن بچشید.
چرا باید از سد دز بازدید کنیم؟
سد دز، تنها یک سازه آبی نیست؛ بلکه نمادی از تلاش و همت مهندسان ایرانی برای مهار طبیعت و توسعه کشور است. بازدید از این سد عظیم و تماشای زیبایی‌های منطقه اطراف آن، می‌تواند تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای هر گردشگری باشد. پیشنهاد می‌کنیم با سفر به منطقه دزفول و بازدید از سد دز، از نزدیک با این شاهکار مهندسی آشنا شوید و از زیبایی‌های طبیعت اطراف آن لذت ببرید.
