بزرگترین صحرای گرم جهان و سومین بیابان بزرگ دنیا پس از جنوبگان و شمالگان، صحرای بزرگ آفریقا نام دارد و در شمال آفریقا قرار گرفته است. در این قسمت از کره زمین بهطور حدودی 200 میلیون نفر زندگی میکنند که بیشترشان شامل مردم صحرانشین در کشورهای مصر، لیبی، تونس، صحرای غربی موریتانی، مراکش و الجزایر میشوند. صحرای بزرگ آفریقا جغرافیای عجیبی دارد و دارای یکی از جذابترین حیات وحشها در جهان است. در این مطلب قصد داریم هر چیزی را که لازم است درباره این صحرا در قاره آفریقا بدانید، بررسی کنیم. اگر شما هم علاقهمند به کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع هستید، با ما تا انتهای این مطلب از وبسایت لحظه آخر همراه باشید.
معرفی صحرای آفریقا
صحرای آفریقا با 9 میلیون و 200 هزار کیلومتر مساحت، یکی از بزرگترین کویرهای دنیا محسوب میشود. این صحرا از غرب با اقیانوس اطلس، از شمال با کوههای اطلس و دریای مدیترانه و از شرق با دریای سرخ همسایه است. در این منطقه حوضههای کم عمق و فصلی و فرورفتگیهای واحههای بزرگ دیده میشود. صحرا آفریقا را به دو بخش شمال آفریقا و آفریقای سیاه تقسیم میکنند. این صحرا که شامل بخش زیادی از شمال کشور آفریقا میشود را نیز میتوان به صورت زیر نیز تقسیم کرد:
- رشتهکوه هوقار
- کوهستان تبیستی
- کوهستان آیر
- تنره
- صحرای لیبی
آب و هوای صحرای بزرگ آفریقا
صحرای آفریقا در طول 20 هزار سال اخیر، در یک چرخه از دشتهای سبز به بیابان تبدیل شده است. آنطورکه پیشبینی میشود، این صحرا تا 15 هزار سال آینده دوباره سبز خواهد شد. حدود 5600 سال پیش، یعنی در طول آخرین دوره یخبندان، صحرای آفریقا آب و هوای مرطوبی داشته است. این مساله را میتوان براساس سنگواره جاندارانی همچون تمساح که نمیتواند بدون آب به زندگی خود ادامه دهید، در این منطقه دید. اما در حال حاضر این منطقه کویری تقریبا هیچگونه پوشش گیاهی ندارد و آب و هوای آن را نیز باید خشک دانست.
مختصری از تاریخچه صحرای آفریقا
شاید تعجب کنید اگر بفهمید صحرایی در آفریقا چقدر میتواند تاریخ طول و درازی داشته باشد. در دوران باستان، گروههای بربر و مردم کوچنشین در این منطقه زندگی میکردند. همچنین، مصر باستان در شمال صحرای آفریقا یکی از بزرگترین تمدنهای تاریخ بشری را شکل داد. صحرای آفریقا نقش مهمی در تجارتهای کهن ایفا کرد و مسیرهای تجاری طلا، نمک، و کالاهای دیگر از طریق آن به سمت اروپا و خاورمیانه منتقل میشد.
در قرون وسطی، امپراتوریهای بزرگی همچون غنا، مالی و سونگای بر تجارت فرامرزی و کنترل مسیرهای کاروانی مسلط بودند. این امپراتوریها به واسطه تجارت طلا و نمک ثروتمند شدند. همچنین، اسلام در این دوره به صحرای آفریقا راه یافت و باعث تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در منطقه شد.
در دوره استعمار، صحرای آفریقا تحت تأثیر قدرتهای اروپایی قرار گرفت که مرزهای استعماری خود را در آفریقا ترسیم کردند. این دخالتها منجر به تغییرات عمده در ساختارهای سیاسی و اجتماعی منطقه شد.
در قرن بیستم، جنبشهای استقلالطلبانه در کشورهای صحرای آفریقا رشد کردند و بسیاری از کشورها به استقلال دست یافتند. امروز، صحرای آفریقا نه تنها به عنوان یک منطقه مهم زیستمحیطی و فرهنگی شناخته میشود، بلکه به دلیل چالشهایی مانند تغییرات اقلیمی و بیابانزایی، همچنان در مرکز توجه جهانی قرار دارد.
جاذبه های گردشگری صحرای آفریقا
صحرای آفریقا یکی از شگفتانگیزترین مناطق طبیعی جهان است. این منطقه جاذبههای گردشگری متعددی را در خود جای داده که گردشگران ماجراجو و علاقهمندان به طبیعت و تاریخ را جذب میکند. در زیر به برخی از مهمترین جاذبههای گردشگری این منطقه اشاره میشود:
ارگ شبیبی (Ksar of Ait Benhaddou) در مراکش
ارگ شبیبی، یک قلعه خشتی با معماری شگفتانگیز است که در دامنههای صحرای مراکش قرار دارد و یکی از آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است. این ارگ قدیمی، محل فیلمبرداری فیلمهای هالیوودی نیز بوده و بافت سنتی و فرهنگی آن همچنان حفظ شده است.
دره مرگ (Valley of the Kings) در مصر
این مکان که در نزدیکی رود نیل واقع شده، آرامگاه فراعنه مصر باستان است. مقبرههای فرعونهایی همچون توتعنخآمون در این دره قرار دارد و هر ساله هزاران گردشگر از سراسر جهان برای بازدید از این مکان تاریخی میآیند.
واحههای صحرای آفریقا
واحهها، مناطق سبز و پرآب در دل صحرای بیپایان، از جاذبههای مهم گردشگری محسوب میشوند. واحههای سیوا و غدامس از مشهورترین واحههای صحرای بزرگ آفریقا هستند که به دلیل چشمههای طبیعی و فضای آرامشبخش، مقصد جذابی برای گردشگران است.
دریاچههای نمک چاد
در چاد، دریاچههای نمکی بزرگی مانند دریاچه چاد قرار دارند که در مرز میان صحرا و مناطق استوایی قرار گرفتهاند. این دریاچهها به خاطر مناظر بکر و زیستگاه پرندگان و حیوانات مهاجر، از جاذبههای طبیعی و زیستمحیطی مهم هستند.
موزه صحرا در تیمبوکتو، مالی
تیمبوکتو که به عنوان «دروازه صحرا» شناخته میشود، در تاریخ یکی از مهمترین مراکز علمی و فرهنگی در صحرای آفریقا بوده است. موزه صحرا در این شهر به تاریخ و فرهنگ مردم صحرا اختصاص دارد و نسخههای قدیمی کتابهای اسلامی و آثار باستانی صحرا را در خود جای داده است.
قله امی کوسی (Emi Koussi) در چاد
این قله آتشفشانی که بلندترین نقطه صحرای آفریقا است، مقصدی محبوب برای کوهنوردان و ماجراجویان به حساب میآید. چشماندازهای بینظیر از بالای این قله و حس ماجراجویی، گردشگران زیادی را به این منطقه میکشاند.
کوههای هوگار (Hoggar Mountains) در الجزایر
این رشتهکوههای دیدنی با قلههای صخرهای و چشماندازهای شگفتانگیز در جنوب الجزایر قرار دارند. این منطقه از نظر فرهنگی نیز مهم است و قبایل طوارق، که از قدیمیترین اقوام ساکن صحرا هستند، در این نواحی زندگی میکنند.
مختصری از فرهنگ مردم صحرا
فرهنگ مردم صحرای آفریقا تنوع زیادی دارد و تحت تأثیر محیط سخت و بیابانی شکل گرفته است. اقوام طوارق، بربر و عربهای صحرایی از مهمترین گروههای ساکن این منطقه هستند. طوارقها به لباسهای خاص و موسیقی سنتی خود معروفاند و بسیاری از آنها زندگی کوچنشینی دارند. زبانهای مختلفی همچون عربی و طوارقی در صحرا صحبت میشود و ادبیات شفاهی، شامل داستانگویی و شعر، نقش مهمی در حفظ فرهنگ ایفا میکند.
دین اصلی مردم صحرا اسلام است و آیینهای مذهبی مانند نماز و روزهداری در زندگی آنها اهمیت زیادی دارد. موسیقی و رقص محلی، صنایع دستی مانند جواهرات نقره و پارچههای دستباف، و سبک زندگی مبتنی بر دامداری و تجارت از دیگر عناصر فرهنگی مردم این منطقه هستند. شتر بهعنوان وسیله حملونقل و منبع تغذیه، نقش حیاتی در زندگی روزمره ایفا میکند.
دلایل بازدید از صحرای بزرگ آفریقا
چرا باید از صحرای آفریقا بازدید کرد؟ در پاسخ به این سوال دلایل زیادی را میتوان برشمرد؛ که در ادامه برخی از این دلایل را بررسی خواهیم کرد.
زیبایی صحرای آفریقا بی همتاست
صحرای آفریقا زیبایی بی همتایی دارد. اگر یک نمای 360 درجه از افق صحرا ببینید خودتان به این نتیجه خواهید رسید. جالب است بدانید این چشمانداز همیشه در حال تغییر است.
دیدن آسمان کویر در شب
تماشای آسمان کویر در هر جای دنیا لذتبخش است. حالا تصور کنید که این کویر، صحرای بزرگ آفریقا باشد. آسمان صاف و پر ستاره این مکان را نباید به هیچ عنوان از دست داد.
ملاقات با بادیه نشین ها
در این سفر میتوانید با بادیهنشینها که مردمی خونگرم و مهماننواز هستند نیز ملاقات کنید و مهمانشان شوید. مطمئن باشید که کنار آنها احساس امنیت خواهید داشت.
شتر سواری در صحرا
یکی از تجربههای منحصر به فرد در صحرای آفریقا، گردش با شتر است. گردشگران میتوانند همراه با راهنمایان محلی از طریق شترسواری در تپههای شنی سفر کنند و از مناظر بیپایان صحرا لذت ببرند. سفرهای شبانه در صحرا، همراه با مشاهده آسمان پرستاره، از جاذبههای اصلی این تورها است.
چرا باید به صحرای آفریقا سفر کرد؟
در این مطلب درباره صحرای آفریقا، جاذبههایش و دیگر نکات مربوط به آن صحبت کردیم. در سفر به این مکان هم میتوانید برای مدت زیادی آرامش ذخیره کنید و هم میتوانید زیباییهای منحصر به فردی را ببینید که نمونه آن در هیچجای دیگر پیدا نمیشود. اگر نکته دیگری درباره این موضوع وجود دارد که در این مطلب به آن اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بتوانند از آن استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.