سیستان و بلوچستان را بدون بازدید از مسجد مکی زاهدان ترک نکنید. مسجد جامع زاهدان که به مسجد مکی معروف است، یکی از بزرگ‌ترین مساجد اهل سنت در این شهر محسوب می‌شود که با معماری و جذابیت‌های منحصر به فرد خود به یکی از اصلی ترین جاهای دیدنی زاهدان تبدیل شده است. هر ساله هزاران گردشگر به دلیل معماری و زیبایی‌های خاص این مسجد از آن دیدن می‌کنند. همراه ما باشید تا با شاهکار معماری اسلامی و عثمانی و تاریخچه آن بیشتر آشنا شوید.
مسجد جامع مکی زاهدان کجاست؟
این مسجد معروف و زیبا در استان سیستان و بلوچستان و خیابان خیام شهر زاهدان قرار دارد. گستردگی و وسعت بالا به همراه معمولی خاص آن مهمترین ویژگی‌های این مسجد محسوب می‌شود. مساحت فضای داخلی مسجد مکی 22000 متر مربع بوده و ظرفیتی حدود 55000 نفر دارد این مسجد به دست عبدالعزیز ملازاده، مشهور‌ترین چهره اهل سنت در ایران تاسیس شده و نزد مردم زاهدان از اهمیت زیادی برخوردار است.
گذری کوتاه به تاریخچه مسجد جامع مکی زاهدان
مسجد مکی زاهدان در سال 1350 ساخته شد. عبدالعزیز ملازاده که از چهره‌های برجسته و روحانیان بلندپایه اهل سنت است پروژه ساخت این مسجد را آغاز کرد. جالب است بدانید این پروژه در کنار مرکز علوم اسلامی زاهدان قرار داشته و در حقیقت ترکیبی از مسجد و مجموعه‌های مذهبی است؛ بنابراین می‌توان گفت یکی از اهداف تاسیس این مسجد آموزش و ترویج تفکرات و فلسفه است. از سال‌های اول تاسیس، ساختاری که برای این مسجد در نظر گرفته شده بود آن را به یک مرکز اسلامی برجسته در زاهدان تبدیل کرد. به مرور زمان که جمعیت افزایش یافت، برنامه‌هایی برای گسترش آن چیده شد و نتیجه آن مسجد مکی زاهدان امروزی با ظرفیت 55000 نفری است.
معماری مسجد مکی ترکیبی از هنر اسلامی و عثمانی را به رخ می‌کشد
معماری منحصر به فرد این مسجد، علت اصلی رونق آن است. این مسجد در طی دوره‌های مختلف، مورد تعرض و حمله دشمنان قرار گرفت که در نتیجه آن دو مرحله بازسازی شد و همین مسئله موجب شده تا به تحولات عظیمی دست پیدا کند. اولین بازسازی آن مربوط به سال 1370 است که در آن زمان زیرزمین، طبقه همکف و طبقه اول مورد بازسازی قرار گرفت و اتمام آن 20 سال طول کشید. مرحله دوم بازسازی مربوط به سال 1390 است.
در طی دومین دوره بازسازی مسجد جامع مکی زاهدان، فضای مسجد گسترش یافت. گسترش فضای نماز موجب شد تا سایه‌بان‌هایی در صحن نصب شود؛ اما تعداد نمازگزاران و گردشگران به حدی زیاد بود که باز هم کمبود ظرفیت احساس میشد. سرانجام با همکاری مردم و شیخ مولانا عبدالحمید، هفت خانه در سمت شرق مسجد خریداری و طرح توسعه آن ریخته شد. در طی دومین بازسازی طرح‌های مختلفی برای مسجد ریخته شد و معماری آن تحول زیادی پیدا کرد. در حال حاضر مسجد مکی با معماری چشم‌گیر خود یکی از جاذبه‌های مهم سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود.
نمای خارجی مسجد کاملا شما را یاد مساجد استانبول با معماری عثمانی می‌اندازد. در حقیقت معماری مسجد مکی زاهدان تداعی‌کننده مسجد سلطان احمد استانبول است. پنجره و نورگیرهای این مسجد، یک منشا نور فوق‌العاده زیبا را ایجاد کرده است. تمامی بخش‌های مسجد از جمله شبستان ها، سقف ها، ستون و محراب با الهام از معماری و هنر ایرانی تزئین شده است. به طور کلی زیبایی‌های نورپردازی در فضای داخلی و خارجی این مسجد شگفت‌انگیز و خاص است.
بهترین زمان بازدید از مسجد مکی؛ به گرمای هوا توجه کنید
از آنجایی که مسجد مکی زاهدان در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته و آب و هوای این استان گرم و خشک است، باید زمانی به بازدید از این مسجد بروید که آب و هوا مناسب باشد. پیشنهاد می‌کنیم در فصل پاییز تا بهار به دیدن این مسجد بروید. لازم است بدانید بازدید از بخش‌های مختلف مسجد مکی زاهدان حدود 2 ساعت زمان می‌برد؛ بنابراین در گرما دیدن آن را پیشنهاد نمی‌کنیم. بهترین زمان بازدید از مسجد جامع زاهدان بازه‌ای که گفتیم و هنگام اذان ظهر است؛ چرا که می‌توانید در حین برگزاری نماز از حال و هوای خاص و روحانی آن بهره‌مند شوید.
جاهای دیدنی اطراف مسجد مکی زاهدان؛ فقط به دیدن مسجد بسنده نکنید
اگر به دیدن مسجد مکی رفتید، بازدید از جاذبه‌های اطراف آن را فراموش نکنید. در ادامه مهمترین جاهای دیدنی اطراف این مسجد را معرفی می‌کنیم.
- موزه بزرگ زاهدان: این موزه یکی از جاهای تاریخی زیبای زاهدان است که 1000 متر مربع مساحت داشته و از 5 طبقه تشکیل شده است. این موزه معماری مدرن و زیبایی دارد و هنر معماری ایرانی را به رخ می‌کشد. ساعت بازدید از این موزه 9 صبح تا 14 است.
- بازار سلمان‌زاده زاهدان: بازار سلمان‌زاده یکی دیگر از جاذبه‌های محبوب زاهدان است که می‌توانید با مراجعه به آن هم از بازارگردی لذت ببرید و هم کالا و سوغاتی بخرید.
- مسجد فیض‌الرحمان زاهدان: این مسجد که در دسته مساجد قدیمی زاهدان به شمار می‌رود، قدمتی مربوط به دوره قاجار دارد. این مسجد ظاهری کاملا سنتی و زیبا دارد.
- کافه ویونا: اگر اهل کافه‌گردی هستید، سری به کافه ویونا بزنید. این کافه از 10 صبح باز می‌شود و برای صرف ناهار و شام گزینه‌ای مناسب است.
قبل از بازدید از مسجد مکی زاهدان نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- همانطور که گفتیم وقت‌های قبل از اذان و در زمان برگزاری نماز بهترین زمان بازدید از این مسجد است.
- وقت کافی بگذارید و از تمامی بخش‌های مسجد با دقت دیدن کنید تا معماری آن را به خوبی مشاهده نمایید.
- پس از دیدن مسجد بازدید از جاذبه‌های اطراف آن را فراموش نکنید.
- از آنجایی که پس از بازدید از مسجد خسته و گرسنه هستید، در یکی از کافه یا رستوران‌های اطراف خود را به یک نوشیدنی یا یک وعده غذایی دعوت کنید.
