تمام افرادی که به مشهد سفر می کنند، معمولا با تور مشهد به این شهر می آیند و زمان تفریح و اوقات فراغت محدودی دارند و ترجیح می دهند از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم دیدن کنند بجای اینکه ساعت های طولانی را در مسیر باشند تا به یک بنای تاریخی برسند؛ و بعد از هر تفریحی به بهانه یافتن مجدد آرامش و اشتیاق قلبی به حرم برگردند و بیشتر زمان خود را در حرم امام رضا بگذرانند. در نتیجه اهمیت این جاذبه های تاریخی نزدیک حرم دو چندان می شود. به همین دلیل در ادامه لیست کاملی از نزدیک ترین جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم را آورده ایم به همراه اطلاعات کوتاهی از هر یک از آنها.
باغ نادری مشهد؛ از زیباترین باغ های مشهد
باغ نادری دارای دو موزه است و مقبره نادرشاه نیز در این باغ زیبا قرار دارد. این باغ در زمان نادر شاه و به دستور او ساخته شد. ولی در دوران شاه های پس از او، قسمت های زیادی از آن تخریب شد. سپس در سال 1294 مجدد بازسازی شد. این آرامگاه تا سال ۱۳۳۵ بر پا بود تا اینکه انجمن آثار ملی ایران، تصمیم گرفت که آرامگاهی باشکوه‌تر، در همان محل مقبره ساخته‌شده توسط قوام‌السلطنه، برای نادرشاه بسازد. این کار از سال ۱۳۳۶ آغاز شد و در سال ۱۳۴۲ به پایان رسید و در ۱۲ فروردین همان سال هم برای بازدید همه بازگشایی شد.
گنبد سبز مشهد؛ یادگار دوران صفویه
در خیابان آخوند خراسان و در وسط میدانی با نام گنبد سبز، یکی از جذاب ترین جاهای دیدنی مشهد قرار گرفته است. این گنبد به خاطر داشتن رنگ فیروزه ای متمایل به سبز، به «گنبد سبز» معروف شده است. در مشهد وجود دارد مقبره یکی از علمای شیعه می باشد و قدمت آن به دوره صفویه باز می گردد. گنبد سبز مشهد یکی از مراکز متبرک در این شهر است که بسیاری از مسافران و گردشگران در صورت داشتن زمان کافی به بازدید از این گنبد می پردازند.
گنبد خشتی مشهد؛ آرامگاه 500 ساله
در شهر مشهد در ابتدای خیابان طبرسی در کوچه‌ای به نام گنبد خشتی در مجاورت کوچه سیاه آب، گنبد زیبایی قرار دارد. این گنبد دقیقا ۵۰۸ سال سن دارد و آرامگاه امامزاده سید محمد است. با توجه به اینکه این شخص از نوادگان امام هفتم، امام کاظم (ع) است برای عموم مردم مقدس بوده و فضای معنوی به‌خصوصی دارد. از آنجایی که این مکان در نزدیکی حرم مطهر امام رضا (ع) واقع شده است، مسافران مشهد، در سفرهای سیاحتی و زیارتی خود، حتما زیارت و بازدید از این امامزاده را در برنامه سفر خود قرار می دهند.
کلیسای مسروپ مقدس مشهد؛ عبادتگاه ارمنیان
در دوران پهلوی اول، روابط حکومت با ارمنیان به گرمی گرایش پیدا کرد و حتی مجوز ساخت کلیسا را در مشهد گرفتند. کلیسای مسروپ مقدس مشهد که در سال ۱۳۲۰ شمسی ساخته شده همان کلیسای دوران پهلوی اول است. نام مسروپ مقدس از نام مسروپ ماشتوش گرفته اند که حروف زیبای زبان ارمنی را ابداع کرده است. مهمترین ویژگی متمایز کننده این کلیسا، طاق ستون دار مستطیل شکلی است که برای نمای خارجی درب ورودی در نظر گرفته اند. برخی از محلی‌ها کلیسای مسروپ مقدس را به نام «کلیسای ده دی» می‌شناسند و حتی ممکن است در جستجوهای اینترنتی هم به این نام بربخوردید.
خانه‌ی تاریخی کوزه کنانی؛ یادگار دوران قاجار
خانه کوزه‌کنانی که از خانه‌های تاریخی و جاذبه های گردشگری مشهد محسوب می‌شود، در سال ۱۲۴۷ شمسی مطابق با ۱۲۸۸ قمری، در دوره قاجاریه ساخته شد و بیش از هزار متر مربع مساحت دارد. این جاذبه در نزدیکی حرم امام رضا قرار دارد. رضاشاه هم در حدود یک سال در این خانه سکونت گزیده و حال این خانه به موزه مشروطیت تغییر کاربری داده است. این منزل، دارای دو بخش جنوبی و شمالی است که با حیاطی مستطیل شکل به یکدیگر مرتبط می‌شوند.بخش جنوبی خانه کوزه کنانی مشهد 4 ستون گرد و چوبی به چشم می‌خورد. اتاق شاه نشین در طبقه همکف قرار دارد و 4 اتاق، اطراف این اتاق وجود دارد. این اتاق به شکل 1.7 در 10 متر طراحی شده و با پنجره‌های رنگی و چوبی آراسته شده است.
آرامگاه پیر پالاندوز مشهد؛ مقبره عارف بزرگ ایرانی
این مقبره متعلق به محمد عارف عباسی، از عرفای بزرگ قرن دهم هجری و قطب سلسله ذهبیه است. پیر پالاندوز از معدود شخصیت هایی بود که در کیمیاگری تبحر داشت، البته او در هنر خطاطی نیز استاد پرآوازه ای بوده و یک قران هفت سوره ای به خط ثلث از وی به یادگار مانده است. در داخل بقعه روی سقف ها بقایای نقاشی هایی از دوران صفویه وجود دارد. این بنا با کاشی های ساده فیروزه ای رنگ تزئین شده است. تاریخ ساخت بنا مربوط به سال 985 قمری می باشد.
بازار رضا مشهد؛ بهترین مکان برای خرید سوغاتی
پیش از ساخت بازار رضا مشهد، مکانی در نزدیکی حرم مطهر نبود که زائران و گردشگران بتوانند به راحتی سوغات مشهد را برای عزیزانشان خریداری کنند. بازار رضای مشهد به فرمان محمدرضا شاه در سال 1355 شمسی و براساس قوانین پهلوی ساخته شد که بعضی از مردم آن را با نام بازار امام رضا مشهد هم می شناسند. بعد از تصویب دستور ساخت این بازار در مجلس ایران و خیابان شیخ طوسی سابق، بناها و مغازه های پراکنده و قدیمی اطراف حرم مطهر تخریب شدند.
مسجد هفتاد و دو تن مشهد؛ از جاهای دیدنی نزدیک حرم
بنای کنونی ابتدا مقبره‌ای بوده که امیر غیاث الدین بین سال‌های ۸۰۷ تا ۸۱۷ برای خود بنا کرده و در دوره‌های بعد به مسجد تبدیل شده است. این بنا در دوران حکومت شاه سلطان حسین صفوی، سال ۱۱۱۹ هجری قمری کاملا بازسازی شد و دوباره برای بار دوم در دوران حکومت نادرشاه قاجار در سال ۱۱۵۵ هجری قمری، نیز مورد مرمت قرار گرفت. آرامگاه ملکشاه جزو جاذبه‌های مشهد محسوب می‌شد تا اینکه به نام مسجد هفتاد و دو تن تغییر داده شد. سبک معماری مسجد هفتاد و دو تن مشهد، سبک آذری است. در این سبک معمولا بنا، به‌صورت برون‌گرا طراحی می‌شود و تناسبات انسانی در پلان و نمای طرح تا حد زیادی موردتوجه قرار می‌گیرد.
حمام مهدی قلی بیک؛ از نزدیک ترین جاذبه ها به حرم
حمام مهدی قلی بیک که از قضا موزه مردم شناسی مشهد نیز است. این حمام یکی از حمام‌های معروف ایران است که قدمتش به زمان شاه عباس صفوی برمی‌گردد. از آنجایی که این مکان در کنار حرم امام رضا میباشد، بازدید از آن برای زائران بسیار آسان و دسترسی راحتی دارد. در این حمام تاریخی نقاشی های زیبا و شگفت انگیزی بر روی سقف و دیوارهای آن کشیده شده است و نیز سقف بنای حمام مهدی قلی بیک 13 لایه نقاشی دارد که این ویژگی منحصر به فردی برای یک بنا محسوب می گردد. این حمام توسط شخصی به همین نام ساخته شد و وقف مردم گشت.
مدرسه عباسقلی خان؛ حوزه علمیه تاریخی
در شهر مشهد در نزدیکی حرم امام رضا، ابتدای خیابان صفوی مدرسه عملیه عباسقلی خان شاملو معروف به مدرسه عباسقلی خان قرار دارد. این مدرسه در زمان صفویه در سال ۱۰۷۷ قمری توسط عباسقلی خان بیگلربیگی ساخته شد. دیدن مقرنس‌کاری‌ها و کاشی‌کا‌ری‌ها آن برای هر بیننده‌ای که به بناهای قدیمی علاقه‌مند است تجربه جذابی محسوب می‌شود. ین مدرسه که یکی از مراکز حوزه علمیه مشهد محسوب می‌شود در نزدیکی حرم رضوی قرار دارد و بیش از ۱۰۰ طلبه در این مدرسه به فعالیت می‌پردازند.
خانه‌ی تاریخی داروغه؛ خانه ای قدیمی نزدیک حرم
خانه داروغه مربوط به دوره قاجار است و در مشهد، خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه واقع شده است. وسف خان هراتی اولین رئیس نظمیه پس از مشروطه بود که دستور ساخت این خانه را به‌منظور اقامت شخصی و پذیرایی‌های رسمی از مهمانان خود صادر کرد. یوسف خان چند سالی در این خانه زندگی کرد و سپس این خانه تا سال ۱۳۶۰ در اختیار ورثه او قرار گرفت. خانه‌ی تاریخی داروغه علی رغم قدمت دیرینه‌اش، زیبایی معماری آن ها هنوز هم چشم گیر است.
خانه‌ی تاریخی توکلی؛ با معماری اصیل ایرانی
فردی به نام احسان خان قرایی در سال ۱۲۲۱ کار طراحی و معماری بنای این خانه را انجام داد ولی اولین مالک آن تاجری به نام کشمشیان بود. کشمشیان یکی از تجار معروف خشکبار در آن دوران بود و تا دوره پهلوی اول در این خانه اقامت داشت. بعد از فوت او این خانه توسط شخصی به نام توکلی خریداری شد که اکنون این خانه را با نام او می شناسند. خانه توکلی یا خانه اجنه مشهد؛ طراحی داخلی خانه توکلی، قدمت ۱۸۰ ساله آن و همچنین متروکه ماندن چندساله این خانه باعث شده تا افسانه های ترسناکی درباره آن شایع شود ولی در واقع این باور غلط از رفت و آمد کارتن خواب ها به این خانه ریشه گرفته است.
پایان گشت و گذار در جاهای دیدنی نزدیک حرم مشهد
جاهای دیدنی نزدیک مشهد بسیار زیادند و علاوه بر شهرت زیاد آن به زیارتی بودن و مذهبی بودن، مکان های تاریخی و فرهنگی بسیار زیادی نیز دارد و یکی از قطب های اصلی گردشگری کشور است. امیدواریم این لیست برای شما کاربردی بوده باشد. برای خواندن تاریخچه کامل هر یک از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم، می توانید داخل سایت لحظه آخر نام آن مکان را جستجو کنید.
