پرچم عراق در طول زمان تغییرات بسیار زیادی را تجربه کرده است. این کشور متناسب با شرایط و تغییرات سیاسی و نوع استراتژی و تفکر حاکم، همواره دارای پرچم‌های گوناگون و ویژه‌ای بوده است. پرچم فعلی که به‌عنوان آخرین پرچم این کشور شناخته می‌شود پس از سرنگونی صدام حسین دارای تغییرات چشمگیری شد. پرچم اصلی عراق در سال ۱۹۲۱ میلادی با تشکیل کشور عراق فعلی مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به اینکه پرچم‌های مختلفی در سال‌های گذشته استفاده می‌شد، پس از تصویب رسمی اولین پرچم در سال ۱۹۲۱ میلادی همواره مورد اصلاحات زیادی قرار گرفت.
پرچم عراق در طول تاریخ
یکی از کشورهای کهن که در منطقه جنوب غربی آسیا قرار دارد جمهوری عراق است. این کشور در منطقه بین‌النهرین در بخش رودخانه‌های دجله و فرات دارای یک تمدن بسیار کهن و باستانی است. این کشور از بخش شرقی با ایران و از قسمت غرب با سوریه و اردن همسایه بوده که کشور عراق از بخش جنوبی با کویت و عربستان و از قسمت شمال با ترکیه مرز زمینی دارد. پرچم کشور عراق در ژانویه سال ۲۰۰۸ میلادی و پس از سرنگونی صدام حسین به رسمیت شناخته شد. این کشور مساحتی در حدود ۴۳۷ هزار کیلومتر مربع دارد و به‌عنوان هشتمین کشور جهان از نظر مساحت شناخته می‌شود. پایتخت عراق شهر بغداد بوده که ۷ میلیون نفر جمعیت دارد و در حال حاضر به‌عنوان بزرگترین شهر این کشور است.
عراق در دوران گذشته قسمتی از امپراتوری پارس به‌حساب می‌آمد. این کشور برای نخستین بار در سال ۱۹۳۲ استقلال پیدا کرد. در سال‌های ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۳ میلادی عراق به واسطه صدام حسین اداره می‌شد تا سرانجام به وسیله حمله نیرو‌های متحد به عراق و حکومت بعث صدام حسین، جای خود را به حکومت پارلمانی دادند. در سال ۱۹۲۱ پرچم عراق از سلطه امپراتوری عثمانی خارج شده و تاکنون بیش از شش مرتبه تغییر یافته است. پرچم فعلی عراق در حدود ۱۲ سال است که به‌عنوان پرچم رسمی این کشور شناخته می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نماد پرچم عراق
اولین پرچم عراق در سال ۱۹۲۱ میلادی پس از خروج این کشور از امپراتوری عثمانی مورد استفاده قرار گرفت. کشور عراق در سال ۱۲۹۹ تا سال ۱۹۲۱ قسمتی از امپراتوری عثمانی بود. در سال ۱۹۲۱میلادی پرچم این کشور که شامل سه نوار افقی هم ارتفاع به رنگ‌های مشکی، سفید و سبز بودند طراحی شد. پس از حکومت پادشاهی عراق در سال ۱۹۳۲ این پرچم مورد استفاده قرار گرفت. در این زمان پرچم پادشاهی در برخی مراسمات رسمی به‌عنوان پرچم عراق در کنار پرچم رسمی استفاده می‌شد. هر یک از رنگ‌هایی که در پرچم عراق مورد استفاده قرار گرفته است به صورت نمادین به یک منظور خاصی طراحی و اجرا شده، به‌عنوان مثال رنگ مشکی پرچم عراق نمادی از ظلم‌ها و ستم‌هایی است که مردم عراق در ادوار مختلف متحمل شده‌اند.
معنی رنگ های پرچم عراق
پرچم عراق دارای تناسب ۳ به ۲ بوده و شامل سه نوار افقی با عرض یکسان به رنگ‌های سفید، مشکی و قرمز است. در میانه نوار سفید عبارت الله اکبر با رنگ سبز و با خط کوفی مشاهده می‌شود. این پرچم به‌عنوان پرچم رسمی زمینی و دریایی عراق معرفی شده و رنگ سبز و سیاه پرچم نشان از اسلامی بودن این کشور است. با توجه به پرچم‌های بسیاری از کشورهای عرب و مسلمان، می‌توانید این رنگ‌ها را ببینید. رنگ قرمزی که در این پرچم استفاده شده است به نشانه اکثریت عرب در این کشور خواهد بود.
علاوه‌بر این رنگ قرمز به معنی مبارزات و دلاوری‌های مردم کشور عراق به منظور رسیدن به استقلال و آزادی در نظر گرفته شده است. رنگ سفید نیز به معنی آینده کشور عراق و دستیابی به صلح و دوستی بود. رنگ مشکی این پرچم نیز نشان از دین اسلام مردمان عراق دارد و تداعی کننده ظلم و ستم‌هایی است که در طول ادوار مختلف بر مردمان این کشور وارد شد. کلمه الله اکبری که در میانه این پرچم وجود دارد نشانه دین اسلام و رنگ سبز رنگ سمبولیک کشورهای اسلامی شناخته می‌شود.
نکته مهم و حائز اهمیتی که در رابطه با رنگ سفید، قرمز و مشکی پرچم عراق وجود دارد این است که این رنگ‌ها جزء رنگ‌های اتحادیه لیبرال عرب محسوب می‌شود. خط کوفی که برای نوشتن الله اکبر از آن استفاده می‌شود نیز مربوط به شهر کوفه بود. در سال ۲۰۱۲ میلادی پیشنهادات زیادی به منظور تغییر در پرچم عراق مطرح شد و پرچمی که قرار بود به‌عنوان پرچم پیشنهادی، جایگزین پرچم عراق شود شامل نوار آبی و افقی با دو نوار زرد رنگ بود که در پایین پرچم و یک حلال در بالای نوار‌های زرد قرار داشت. این پرچم در نهایت مورد تأیید قرار نگرفت و پرچمی که در حال حاضر به‌عنوان پرچم عراق شناخته می‌شود از سال ۲۰۰۸ مورد استفاده قرار گرفته است.
سال ۱۹۲۱- ۱۹۵۹
در این سال نخستین پرچم عراق طراحی شد. در واقع این کشور در سال ۱۹۲۱ تشکیل شد و پس از آن نخستین پرچم آن معرفی گردید. این پرچم تا سال ۱۹۵۸به‌عنوان پرچم عراق شناخته می‌شد.
پرچم عراق در سال ۱۹۵۸
با شکل‌گیری جمهوری متحده عربی، پادشاهان عراق و اردن با یکدیگر متحد شدند و اقدام به تشکیل فدراسیون عربی کردند. پس از آن پرچم فدراسیون عربی دقیقاً مشابه پرچم اردن بدون ستاره بود. این پرچم همان پرچمی است که در سال ۱۹۶۴ به‌عنوان پرچم فلسطین به تصویب رسید اما شباهت‌های بسیاری با پرچم حزب عربی سوسیالیستی بعث داشت. این فدراسیون که به واسطه جمهوری متحده عربی شکل گرفته بود پس از انقلاب ۱۴ ژوئیه منحل شد.
سال ۱۹۵۹- ۱۹۶۳
در سال ۱۹۵۹ پرچم عراق دست خوش تغییرات بسیار زیادی شد. در واقع این تغییرات پس از انقلاب عبدالکریم قاسم اتفاق افتاد. این پرچم در حال حاضر تنها پرچم عراق است که در منطقه خودمختار کردستان عراق برافراشته می‌شود. در واقع برافروختن این پرچم در این منطقه قانونی است چرا که این پرچم تنها پرچمی بوده که به کرد‌های ساکن در عراق اشاره می‌کند اما پرچم‌های دیگر به دلیل وابستگی به مفاهیم پان عربیسم و به علت تصویب آنها در دوره بعث این ویژگی را ندارند.
۱۹۶۳- ۱۹۹۱
پس از شکست و سقوط عبدالکریم قاسم در سال ۱۹۶۳ پرچم جدیدی طراحی شد. این پرچم از رنگ‌های سرخ، سفید و سیاه به همراه سه ستاره در میان آن تشکیل شده بود. ستاره‌های سبز که در مرکز این پرچم قرار داشت به دلیل به وجود آمدن وجه تمایز با پرچم‌های دیگر مانند پرچم مصر و سوریه بود.
۱۹۹۱- ۲۰۰۴
سرانجام پس از حمله عراق به کویت صدام حسین به منظور جلب حمایت کشورهای اسلامی اقدام به افزودن دو واژه الله اکبر به پرچم کرد. ذکر این نکته ضروری است که واژه الله اکبر با دستخط شخص صدام حسین طراحی شد. در سال ۱۹۹۱ پرچم عراق دوباره دچار تغییر گردید و مفهوم جدیدی به واسطه سه ستاره در مرکز آن به معنی آزادی، اتحاد و سوسیالیسم به وجود آمد. به همین منظور صدام حسین واژه الله اکبر را در لابلای ستاره‌ها قرار داد. برخی از منابع غیر رسمی اذعان می‌کنند که واژه الله اکبر که در وسط پرچم عراق وجود دارد به دستخط صدام حسین است چرا که صدام حسین قصد داشت تا به این وسیله بتواند حمایت عرب‌ها و مسلمانان را در جریان جنگ خلیج فارس کسب کند.
پرچم عراق جدید و در حال حاضر
پرچم عراق جدید در سال ۲۰۰۸ در مجلس عراق تصویب شد و با در نظر گرفتن قانون ۹ سال به‌عنوان جایگزین موقت پرچم عراق بعثی مورد تأیید قرار گرفت. در پرچمی که در حال حاضر به‌عنوان پرچم عراق جدید شناخته می‌شود سه ستاره حذف شده است. در سال ۲۰۱۲ نیز تلاشی برای جایگزین کردن پرچم با طراحی جدید صورت گرفت.
کلام پایانی
پرچم عراق در طی سال‌های گذشته چندین بار مورد تغییر قرار گرفته است. اولین پرچمی که به عنوان پرچم عراق شناخته شد در سال ۱۹۲۱ بود. این پرچم در سال تشکیل این کشور مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن به دلیل حکومت‌های مختلفی که به وجود آمد تغییرات زیادی نیز بر روی پرچم‌ها اعمال شد. سرانجام در ۲۲ ژانویه ۲۰۰۸ مجلس عراق اقدام به تصویب طرح جدید پرچم نمود.
