اگر بخواهیم لیستی از شهرهای سرسبز و خوش آبوهوای ایران تهیه کنیم، همیشه نام شهر خوانسار در ابتدای لیست به چشم میخورد. شهری که به خاطر چشمههای زلال و طبیعی خود، نامش را از لغت «چشمهسار» الهام گرفته است. اگر یک بار در فصل بهار به این شهر سفر کنید، قطعاً تصویر شکوفههای بهاری و مناظر سرسبز آن را همیشه به خاطر خواهید سپرد. البته، تصور نکنید که شهر خوانسار فقط با زیباییها و مناظر طبیعی شناخته میشود. این شهر زیبا شما را به دوران تاریخی داریوش سوم و اسکندر خواهد برد! اگر مشتاق هستید بیشتر با شهرستان خوانسار آشنا شوید، سفر مجازی لحظه آخر را به این نقطه دیدنی از دست ندهید.
- شهر خوانسار کجاست؟
- مسیر دسترسی به خوانسار؛ تهران یا اصفهان، کدام یک بهتر است
- نگاهی به تاریخچه خوانسار؛ شهری قدیمیتر از اسلام
- بهترین زمان بازدید؛ لالههای سرخ بهاری یا رنگین کمانی از برگهای پاییزی
- جلوهای از فرهنگ و اصالت مردم ایران در خوانسار
- شغل اصلی خوانساریها چیست؟
- مهمترین محلههای خوانسار، تفریحی و مسکونی
- جاذبههای دیدنی شهر خوانسار
- منطقه حفاظت شده گلستان؛ معجزه طبیعت
- تپه آریایی؛ محل زندگی پیشینیان
- مدرسه مریم بیگم؛ یادگار دوران صفوی
- پارک جنگلی سرچشمه؛ تفریح در کنار چشمههای طبیعی
- مقبره باباپیر ترک؛ یکی از آثار تاریخی مهم
- خانه تاریخی ابهریها؛ معماری قاجاری
- خانه حبیبیها؛ میزبان اصلی مراسمات محرم
- غار هیکل؛ یکی از عجایب خوانسار
- مقبره حلیمه و نرگس؛ نماد سادهزیستی
- روستای دماب؛ دهکدهای باستانی
- باغ کل؛ سد خاکی خوانسار
- غذای محلی و سوغات خوانسار چیست؟
- هنگام سفر به خوانسار کجا اقامت کنیم؟
شهر خوانسار کجاست؟
اگر اطلاع خاصی درباره این شهر ندارید، قطعاً برایتان این سوال مطرح میگردد که خوانسار در کدام استان قرار دارد. البته، سوال شما بیمورد هم نیست. برای رفتن به این شهر در ابتدا باید بدانید که خوانسار از توابع کدام استان است و در چه قسمتی از کشورمان زیباییهای خود را به رخ میکشد. این شهر جزئی از استان اصفهان به شمار میرود و با وسعتی حدود ۹۰۰ کیلومتر، از سه دهستان تشکیل شده که گلسار، چشمهسار و کوهسار نام دارند. البته، خوانسار که خونسار نیز نامیده میشود، ۵۵ روستا را نیز در خود جای داده است. در ادامه شهر خوانسار روی نقشه را مشاهده کنید.
مسیر دسترسی به خوانسار؛ تهران یا اصفهان، کدام یک بهتر است
اگر مبدا حرکت خود را اصفهان انتخاب کردهاید، برای سفر به خوانسار باید یک مسیر ۲ ساعته را طی کنید. مسیر بین اصفهان و خوانسار ۲ راه دارد. اول اینکه شاهینشهر را پشت سر گذاشته و وارد جاده اشن شوید و در مسیر دم دوم میتوانید جاده نجفآباد را انتخاب کنید. برای برگشت از خوانسار به اصفهان نیز همان مسیرها را برگردید. وضعیت جاده اصفهان به خوانسار در سطح مطلوبی قرار دارد؛ فقط در هنگام بارش شدید برف و باران باید نکات ایمنی را بیشتر رعایت نمایید.
در مقابل، مسیر تهران به خوانسار طولانیتر بوده و کوتاهترین مسیر آن چیزی حدود ۳۷۱ کیلومتر است. پس از خروج از تهران، وارد بزرگراه قم تهران شوید و در دوراهی سلفچگان، به سمت مسیر دلیجان بروید. البته، مسیر دیگر تهران به خوانسار این است که آزادراه خلیج فارس را انتخاب کنید. در ادامه مسیر، از شهرهای دلیجان و گلپایگان عبور کرده تا به خوانسار برسید. اگر این مسیر را در پیش بگیرد، حدوداً ۴ ساعت و ۳۰ دقیقه بعد در مقصد خواهید بود.
نگاهی به تاریخچه خوانسار؛ شهری قدیمیتر از اسلام
اگر بخواهید تاریخچه شهر خوانسار اصفهان را بررسی کنید، باید به دوران پیش از اسلام بروید؛ درست زمانی که داریوش و اسکندر درگیر جنگهای سختی بودهاند. در شهر همدان اسنادی دیده شده است که نشان میدهند در دوران داریوش دوم، تعدادی از یهودیان به خوانسار قدیم مهاجرت کردهاند.
البته، وجود آتشکده تیر در این شهر، مهر تاییدی بر حضور یهودیان خوانسار است. به علاوه، سنگنوشتههایی در این شهر دیده میشوند که ثابت میکنند اسکندر برای رسیدن به اصفهان، از شهر خوانسار گذشته است. یکی از افتخارات خوانساریها در گذشته این است که در حمله افغانها، با ایستادگی خود اجازه تصرف شهرشان را ندادهاند. این منطقه سرسبز و جذاب در زمان قاجار یک نقطه تفریحی مهم شناخته میشد.
بهترین زمان بازدید؛ لالههای سرخ بهاری یا رنگین کمانی از برگهای پاییزی
اگر بخواهیم یکی از منحصربهفردترین ویژگیهای خوانسار را نام ببریم، قطعاً باید به چهره متفاوت شهر در ۴ فصل سال اشاره کنیم. گل سرسبد فصلهای خوانسار، بهار است که دشتهای شهر پوشیده از لالههای قرمز میشوند.
وقتی تابستان فرا میرسد، دمای معتدل شهر حفظ میشود، اما اگر بخواهیم در مورد جادوییترین چهره خوانسار صحبت کنیم، قطعاً رنگهای زرد و نارنجی دشت و باغها در پاییز جلوی چشمانمان ظاهر میشوند. این شهر به قدری زیبایی دارد که حتی ظاهر سفیدپوش و برفی آن در زمستان هم چیزی از جذابیتش کم نمیکند. البته، ناگفته نماند که در بعضی از روزها، دمای خوانسار به زیر صفر هم میرسد. بنابراین، اطلاع از اخبار هواشناسی شهر قبل از سفر ایده بهتر و مطمئنتری به حساب میآید.
جلوهای از فرهنگ و اصالت مردم ایران در خوانسار
آخرین آمارها در سال ۱۳۹۹ نشان میدهند که جمعیت خوانسار حدوداً ۲۱.۸۸۳ نفر است. زبان خوانساری ریشه در دوران قبل از اسلام دارد و از آن زمان تاکنون، مردم این شهر با همین گویش صحبت میکنند. فرهنگ بسیاری از اهالی خوانسار به عقاید مذهبی گرایش دارد و در ایام محرم، مراسمهای عزاداری و تعذیه در محلههای مختلف آن برگزار میشوند. البته، توجه به سنتهای مهم ایرانی مانند شب یلدا نیز در این شهر مهم است.
شغل اصلی خوانساریها چیست؟
باتوجه به اینکه این شهر در سالهای اخیر توانسته است مسافران زیادی را به سوی خود جذب کند، مشاغل مربوط به گردشگری در آن به رونق زیادی دست یافتهاند، اما از طرف دیگر، زندگی در خوانسار با باغهای میوه هم پیوند خورده است. بسیاری از مردم خوانسار در زمینه باغداری مشغول فعالیت هستند و محصولاتی مانند انگور، آلو، گردو و... تولید میکنند.
به طور کلی، با در نظر داشتن ۹ هزار هکتار زمین در این شهر باید گفت کشاورزی و دامپروری جزء مشاغل مهم خوانساریها به حساب میآیند. البته، محصولات لبنی مانند پنیر، شیر و ماست نیز همواره جزء تولیدات مردم محلی این منطقه هستند. از همه اینها که بگذریم، نباید از شهرت عسل خوانسار غافل شویم. از آنجایی که کیفیت عسل طبیعی این شهر در سراسر ایران زبانزد است، نمیتوان انکار کرد که زنبورداری و فروش عسل نیز بخش مهمی از درآمدزایی مردم را به خود اختصاص میدهد.
مهمترین محلههای خوانسار، تفریحی و مسکونی
خوانسار محلههای زیادی دارد که هر کدام نمایی از فرهنگ مردم آن منطقه را نشان میدهد. از بین آنها محلههایی مانند پایتخت، بالدِی (سردشت)، چشمه آخوند، هورستانه، بیدهند، جوزچه، مالگا، صحرا، وادشت، صفاییه، سونقان، دربند، چیتگا، ارسور و چهارباغ بیشتر به شکل باغ و دشت ساخته شدهاند و به هوای پاک خود شهرت دارند.
از طرف دیگر، محلههایی مانند چهل دستگاه، موریزان، احمدیها، رئیسان، شاهد، گلستان، سرچشمه، منظریه، گرها، عمادیه، بعثت و...، بیشتر جنبه مسکونی دارند و باغ و زمین کشاورزی کمتر در آنها دیده میشوند. ناگفته نماند که مناطق محله شهرک و جیدا قدیمیترین مناطق خوانسار هستند که منطقه سکونت یهودیهای این شهر بودهاند. البته، مناطق کوچک و کمتر شناخته شده زیادی نیز در این شهر وجود دارند.
جاذبههای دیدنی شهر خوانسار
خوانسار دارای جاهای دیدنی متنوعی است؛ از مدرسههای قدیمی گرفته تا خانههای تاریخی، هر کدام جذابیت خاص خود را دارند. البته، اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، یکی از زیباترین جاهای دیدنی خوانسار و گلپایگان، مسیر جادهای بین آنها بوده که در فصلی مانند پاییز، ظاهر خیرهکنندهای پیدا میکند. کنج و کنار این منطقه را که نگاه کنید، چیزی به غیر از زیبایی نخواهید دید، اما ناچار هستیم دیدنی های خوانسار را به صورت خلاصه به شما معرفی کنیم.
منطقه حفاظت شده گلستان؛ معجزه طبیعت
اگر در بهار به خوانسار سفر میکنید، هرگز منطقه حفاظت شده گلستان را از دست ندهید. به هر طرف که بنگرید، لالههای واژگونی را خواهید دید که اطراف شما را محاصره کردهاند. این منطقه که در روستای دره بید واقع شده است، با نام «اشک مریم» نیز شناخته میشود.
تپه آریایی؛ محل زندگی پیشینیان
یکی از مکان های گردشگری خوانسار، تپه آریایی بوده که قدمت آن به ۸ هزار سال قبل بازمیگردد. موقعیت جغرافیایی آن به گونهای است که با خوانسار ۳۵ کیلومتر فاصله دارد و در روستای احمدآباد واقع شده است. با وارد شدن به این جاذبه، غارهای دستکندی را خواهید دید که به یکدیگر مرتبط هستند. آثار باقیمانده از گذشته نشان میدهند که این غارها محل زندگی مردم آن زمان بودهاند.
مدرسه مریم بیگم؛ یادگار دوران صفوی
در سال ۱۱۰۶ مدرسهای با مساحت بیشتر از ۱۵۰۰ مترمربع توسط همسر شاه طهماسب صفوی ساخته شد. اسم مدرسه باتوجه به نام همسر شاه یعنی مریم بیگ، انتخاب شده است. این مدرسه جزء بزرگترین مراکز تحصیلی آن دوران به شمار میرود.
پارک جنگلی سرچشمه؛ تفریح در کنار چشمههای طبیعی
در خوانسار یک پارک جنگلی ۱۵ هکتاری وجود دارد که به خاطر وجود چشمههای متعددی مانند چشمه پیر، چشمه شترخون و چشمه مرزنجوش به شهرت رسید. باتوجه به طبیعت زیبا و امکانات رفاهی این پارک، میتوان آن را به عنوان یکی از بهترین تفریحگاههای خوانسار برشمرد. پیادهروی و دوچرخهسواری در این پارک برایتان جذابیت زیادی را به همراه خواهد داشت.
مقبره باباپیر ترک؛ یکی از آثار تاریخی مهم
مقبره تاریخی باباپیر ترک که در پارک جنگلی سرچشمه واقع شده، از آرامگاه ۷ نفر از عارفان مشهور گذشته میزبانی میکند. یکی از مشهورترین آنها، باباپیر ترک یا شیخ عدنان است که جزء عارفان دوران صفوی به حساب میآید. باتوجه به دوران ساخت این مقبره، میتوان جلوهای از معماری صفوی را در آن مشاهده کرد.
خانه تاریخی ابهریها؛ معماری قاجاری
خانه تاریخی ابهریها با نقاشیها و گچبریهای هنرمندانهای ساخته شده و در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسید. معماری منحصربهفرد آن، هنر فردی به نام حاج سید محمدباقر ابهری است و دوران ساخت آن به زمان قاجار بازمیگردد.
خانه حبیبیها؛ میزبان اصلی مراسمات محرم
یکی دیگر از خانههای تاریخی خوانسار، خانه حبیبیها نام دارد که معماری فوقالعاده آن، ساعتها نگاه گردشگران را به خود خیره میکند. یکی از نکات خاص مربوط به این خانه را میتوان میزبانی هرساله آن از مراسمهای عزاداری محرم دانست.
غار هیکل؛ یکی از عجایب خوانسار
برای بازدید از یکی از عجیبترین غارهای خوانسار باید از شهر ۵ کیلومتر فاصله بگیرید و به کوه هیکل بروید. این غار یک حفره عمیق در زمین است که دمایی بین ۱۴ تا ۱۶ درجه سانتیگراد دارد. عمق این حفره به ۱۹۰ متر میرسد و چندین سنگنوشته قدیمی در آن پیدا شدهاند. با وجود اینکه بازدید از این جاذبه رایگان است، ولی برای رفتن به داخل غار با لیدرها و افراد آشنا به ساختار آن همراه شوید.
مقبره حلیمه و نرگس؛ نماد سادهزیستی
مقبره حلیمه و نرگس آرامگاه دو نفر از دوشیزگانی است که در سالهای دور جزء ساکنین این شهر بودهاند. این آرامگاه که تحت عنوان مقبره بکر نیز شهرت دارد، کاملاً ساده و بدون تجملات ساخته شده است و احتمال میرود که آرامگاه نوادگان امام موسی جعفر باشد.
روستای دماب؛ دهکدهای باستانی
روستای دماب حدوداً ۴۰ کیلومتر از خوانسار فاصله دارد و در لیست قدیمیترین دهکدههای ایران قرار گرفته است. باتوجه به قدمت هزاران ساله آن، باید گفت که اینجا بهشت جذابی برای افرادی است که عاشق جستجو در تاریخ هستند.
باغ کل؛ سد خاکی خوانسار
سد باغ کل یکی از دیدنیهای پرطرفدار در شهر خوانسار است که روی رودخانه باغ کل قرار دارد. علاوه بر بهرهبرداریهایی که از این سد انجام میشود، میتوان آن را جزء جاذبههای مهم این شهر حساب کرد.
غذای محلی و سوغات خوانسار چیست؟
چشیدن غذاها و خوراکیهای محلی یکی از اصلیترین ارکان سفر است. اگر برای امتحان کردن غذاهای محلی خوانساری هیجانزده هستید، غذاهای سنتی این شهر مانند آبگوشت، دلمه سیرابی و آش لعابی را در رستورانهای محلی از دست ندهید. اگر اهل قلیان کشیدن هستید، حتماً در رستورانهایی که این سرویسدهی را انجام میدهند، تنباکو خوانسار را امتحان کنید؛ زیرا لقب بهترین تنباکوی کشور را به خود اختصاص داده است.
برای خرید سوغاتی نیز گزینههای متنوع و خوشمزهای پیشرویتان قرار دارند. نان خوانساری، عسل طبیعی، ترخینه، گردو، آلو و گز انگبین جزء محبوبترین سوغات این شهر به شمار میروند. البته، اگر دلتان میخواهد یک یادگاری جاودانه نیز به همراه خود ببرید، ساروق را انتخاب کنید. ساروق یکی از فرشهای سنتی مردم هنرمند این منطقه است.
هنگام سفر به خوانسار کجا اقامت کنیم؟
باتوجه به توریستی بودن خوانسار، کاملاً واضح است که مجموعههای اقامتی قابل قبولی در آن وجود داشته باشند. یکی از مشهورترین اقامتگاههای خوانسار هتل جهانگردی است. این هتل باتوجه به دسترسی عالی به پارک جنگلی سرچشمه و خانه حبیبیها، بقعه باباپیر ترک و... محبوبیت ویژهای دارد.
هتل گلستانکوه و هتل زاگرس نیز جزء دیگر مجموعههای اقامتی خوانسار هستند که خدمات مطلوبی را ارائه میدهند. از میان آنها هتل گلستانکوه با معماری سنتی خود به سفر شما رنگ و لعاب خاصی میبخشد. البته، در این شهر هتل آپارتمانهایی نیز وجود دارند که اقامتهای اقتصادی را برای مسافران در نظر گرفتهاند. هتل آپارتمان سرای پدری نیز یکی از آنها به شمار میرود.
زیبایی و اصالت را در گوشه و کنار خوانسار ببینید
شهر خوانسار یک نقطه تفریحی تاریخی است که سفر به آن، آموختههای زیادی را به تجربیات شما میافزاید. فراموش نکنید که نباید زندگی خود را محدود به مشغلههای کرده و از اثرات مثبت سفر و کسب تجربههای جدید بر روحیه خود غافل شوید. پیشنهاد میکنیم همین حالا لیست سفرهای پیشروی لحظه آخر را بررسی نمایید تا تور دلخواهتان را بیابید. سفر با لحظه آخر پر از لحظات خوش و خاطرات فراموشنشدنی خواهد بود.