اگر به آثار تاریخی و قدیمی علاقه دارید، بازدید از گچساران را در برنامه سفر خود قرار دهید. شهر گچساران دومین شهر پرجمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد است که در زمان گذشته بخشی از استان فارس به حساب می‌آمد. این شهر پر از جاذبه‌های تاریخی با قدمتی طولانی است؛ بنابراین اگر به بازدید از جاهای تاریخی علاقه‌مند هستید پیشنهاد می‌کنیم در سفر به کهگیلویه و بویراحمد بازدید از این شهر زیبا را فراموش نکنید؛ اما قبل از سفر با ما همراه باشید تا شما را با جاذبه‌ها و اطلاعات کلی گچساران آشنا کنیم.
گچساران کجاست؟ معرفی شهر گچساران یا دو گنبدان قدیم
شهر گچساران در گذشته با نام دو گنبدان شناخته می‌شد. علت این نام نیز دو گنبد فرو رفته در دشت‌های شرق و غرب است. یکی از این گنبدها 6 متر ارتفاع داشته و در غرب بوده و گنبد دیگر در جلگه شرقی در ابتدای تنگ مالیون قرار دارد. لازم است بدانید دومین گنبد تقریبا از بین رفته و فقط ویرانه‌های آن باقی مانده است.
از نظر موقعیت جغرافیایی این شهر در استان کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته و از شمال به شهرستان چرام، از شمال غرب به شهرستان کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به شهرستان گناوه، از شرق و شمال شرق به شهرستان ممسنی و از غرب به بهبهان ختم می‌شود.
تاریخچه گچساران؛ شهری با قدمتی دیرینه
در کتب تاریخی به این مسئله اشاره شده که گچساران در گذشته خالی از سکنه بوده است؛ اما با شروع فعالیت شرکت نفت در این منطقه، دو گنبدان اهمیت زیادی پیدا کرده و اولین چاه نفت در روستای بابا محمد حفاری شده است. در حال حاضر این چاه به نام چاه شماره شش شناخته می‌شود. به نقل از برخی منابع تاریخی در دوره صفویان یک کاروانسرا در این منطقه وجود داشت که در نزدیکی روستای زریون ساخته شده بود؛ اما امروز هیچ اثری از آن باقی نمانده است.
جاهای دیدنی گچساران؛ از پل خیری و محمدخان تا آرامگاه حکیمه خاتون
گچساران جاذبه‌های تاریخی و طبیعی زیادی برای دیدن دارد. بیشتر جاهای دیدنی گچساران جنبه تاریخی دارند؛ چرا که این شهر قدمتی دیرینه داشته و همین مسئله منجر به شکل‌گیری آثار تاریخی زیادی در آن شده است. در ادامه مهم‌ترین جاذبه‌های شهر گچساران را معرفی می‌کنیم.
- پل خیری و محمدخان: قدمت این پل به دوره حکومت ساسانیان بازمی‌گردد. این پل در 400 متری چهارطاقی خیرآباد با 130 متر طول دارای هفت دهانه است. بهترین زمان بازدید از این پل فصل بهار است.
- پل بند خره خهکی: این پل در روستای انبارگاه قرار داشته و قدمت آن به دوران پس از اسلام بازمی‌گردد. این پل به عنوان آثار ملی ایران شناخته می‌شود.
- چهارطاقی خیرآباد: این جاذبه در فاصله 50 کیلومتری گچساران قرار داشته و قدمت آن مربوط به دوره ساسانیان است. مهم‌ترین ویژگی این بنا، معماری آن است که به خوبی هنر ایرانی را به رخ می‌کشد.
- کوه خامین: در لیست زیباترین جاهای دیدنی گچساران به کوه خامین می‌رسیم. این منطقه حفاظت‌شده بوده که دارای پوشش گیاهی بی‌نظیر و درختان کمیاب است.
- روستای دیل: این روستا نیز مربوط به دوره ساسانیان است که 1500 نفر جمعیت داشته و بزرگ‌ترین روستای کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود.
- روستای مارین: اگر به طبیعت‌گردی علاقه دارید، سری به روستای مارین بزنید و از طبیعت بکر این روستا و هوای پاک آن غرق لذت شوید.
- آرامگاه حکیمه خاتون: اگر به جاذبه‌های مذهبی علاقه دارید، سری به این آرامگاه زیبا که در دل کوه است بزنید. طبق روایت‌ها حکیمه خاتون دختر امام موسی کاظم و خواهر تنی حضرت شاه چراغ است.
گچساران؛ شهری با آب و هوای معتدل و خشک
همان‌طور که از موقعیت جغرافیایی گچساران انتظار می‌رود، آب و هوای گچساران معتدل و نسبتا خشک است؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود در فصل بهار، پاییز و زمستان به این شهر سفر کنید تا گرمای هوا مانع گشت و گذار شما در این منطقه نشود.
پوشش محلی مردم گچساران بیانگر آداب و رسوم آن‌هاست
بارزترین نشانه آداب و رسوم مردم گچساران، لباس محلی آن‌هاست. مردان محلی کلاهی به نام تیارس سر می‌کنند. در ایل بختیاری این کلاه سیاه رنگ و نمدی بوده و از پشمی مرغوب به نام گز تهیه می‌شود. از دیگر مشخصات مردان گچساران می‌توان به تنبان و شلوار، شال کمر، سدره، کلیجه، جلیسقه، ارخالق، حله، عبا، گیوه، ارسی، کپنک و کردکی اشاره کرد. زنان این شهرستان نیز پوششی خاص دارند که شامل دلگ یا ارخالق، جومه، کلاه، وسری و چارقد، دستمال و جوراب است.
مراسم عروسی مردم گچساران با آداب خاصی برگزار می‌شود. کچه‌زنی یا کنایه‌زنی یکی از آداب خاص این مردم است که بر اساس آن مادر یا یکی از بستگان داماد با یکی از والدین دختر مدنظر مشورت می‌کند و در طی آن کنایه‌ای می‌زند و سعی می‌کند در یک نظر رضایت خانواده عروس را جلب نماید.
سوغات گچساران؛ از عسل و گردو تا صنایع دستی زیبا
مهم‌ترین سوغات شهر گچساران صنایع دستی است. تابلوهای معرق، مشبگ، کیف، کمربند، مرواریدبافی، جاجیم‌بافی، سیاه چادربافی، گلیم‌بافی، قالی‌بافی، سبدبافی و آویزه‌های سنتی، مهم‌ترین سوغات این شهر است؛ البته سوغات شهر گچساران کهگیلویه و بویراحمد فقط به این‌ها خلاصه نمی‌‌شود. عسل، گردو و انگورهای این منطقه معروف است که می‌توانید آن‌ها را به عنوان سوغاتی این شهر ببرید.
معروف‌ترین غذاهای گچساران به دست‌پخت مردم محلی
در سفر به گچساران حتما غذاهای محلی این شهر را امتحان کنید. از جمله مهم‌ترین غذاهای این شهر می‌توان به آش کارده، آش بادام؛ شیر برنج، نان‌های شلشلی، تکو و گرده زیر چاله اشاره کرد. در رستوران‌های محلی و کوچک این منطقه می‌توانید این غذاها را به دست‌پخت مردم محلی نوش جان کرده و از طعم بی‌نظیر آن‌ها لذت ببرید. بهترین رستوران‌های گچساران به شرح زیر است:
- رستوران میزبان
- رستوران محمد
- باغ رستوران شاندیز
بهترین زمان سفر به گچساران و بازدید از جاذبه‌های دیدنی آن
از آنجایی که گچساران شهری گرمسیر بوده و آب و هوای آن در بیشتر روزهای سال گرم و خشک است، به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم در فصل تابستان به این منطقه سفر نکنید. بهترین زمان سفر به شهر گچساران و بازدید از جاذبه‌های آن اواسط پاییز تا اوایل بهار است. در این فصل می‌توانید در آب و هوایی نسبتا معتدل از جاذبه‌های آن دیدن نمایید.
