آیا تاکنون به منطقه خوش آب و هوای ریجاب سفر کردهاید؟ ریجاب یکی از 50 منطقه گردشگری استان کرمانشاه است که سالیانه افراد زیادی برای دیدن این منطقه زیبا به کرمانشاه سفر میکنند. این جاذبه بسیار زیبا که مربوط به دوره ایلخانی است از چند روستا به نامهای باباخانی شاهمراد، شهرک بالا و پایین، شالان و پانمزاران تشکیل شده است که شامل 14 هزار سکنه میباشد. در ادامه قصد داریم در مورد آثار تاریخی و جاذبههای طبیعی و دیدنی ریجاب اطلاعاتی را در خدمت شما عزیزان قرار دهیم تا اگر به کرمانشاه سفر کردید از دیدن این منطقه زیبا غافل نشوید.
ریجاب کجاست؟
ریجاب روستایی در 120 کیلومتری استان کرمانشاه است که در شهرستان دالاهو و در مسیر کرند به سر پل ذهاب قرار دارد.در مورد زبان مردم این اهالی میتوان اینگونه گفت که زبان و گویش اغلب آنها کردی (جافی) میباشد، ولی بیشتر افراد مسن این منطقه به همان زبان قدیم خود یعنی زبان هورامی سخن میگویند. واژه ریجاب در واقع کلمه ریژاو است که به زبان عربی تغییر یافته و در زبان کردی سه معنی میدهد. یکی از معانی این کلمه ریزش محل آب است که بدین خاطر این شهر را سرزمین سنگ و آب میدانند، چرا که این شهر چشمههای خروشان، کوههای بلند و آبشارهای پر آبی را در خود جای داده است.
همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم روستای ریجاب به خاطر جاذبههای تاریخی و طبیعی بسیاری که دارد هر ساله مورد استقبال بسیاری از گردشگران قرار میگیرد. چند نمونه از جاذبه های طبیعی این منطقه دیدنی عبارت است از:
رودخانه الوند:
رودخانه الوند که به رودخانه هلوند نیز مشهور است، تنها رودخانه ریجاب بوده که به معنای شیرین میباشد. سرچشمه این رودخانه خروشان از ارتفاعات سیاهدانه واقع در کوههای دالاهو است که پس از طی یک مسیر پر پیچ و خم از درون باغهای گردو وارد سر پل ذهاب و قصر شیرین شده و سپس به عراق میرود.
این رودخانه یکی از بهترین مکانها برای ماهیگیری در تمام فصول و آبتنی در فصل تابستان است. از این رو اگر به ریجاب سفر کردید لذت دیدن این جاذبه طبیعی را از خود دریغ نکنید.
آبشار ریجاب (پیران):
یکی از بلندترین آبشارهای ایران آبشار ریجاب است که در قسمت شمال غرب شهرک ریجاب و در روستای ژالکه قرار دارد. در قسمت بالایی این آبشار روستای ژالکه و در قسمت انتهایی آن روستای پیران است که این آبشار پس از عبور از دره هونه به آن جا میرسد.
درهها:
ریجاب یک منطقه کوهستانی بوده که عمدهترین دلیل توریستی بودن آن نیز همان وجود کوهها و درههای بسیار زیبایی است که در آن قرار دارد. ریجاب دو نوع دره جنگلی و کوهستانی دارد که درههای جنگلی در امتداد رودخانه الوند و درههای کوهستانی در میان قلههای مرتفع قرار گرفتهاند. برخی از درههای جنگلی و کوهستانی الوند عبارتند از: دره لرز، دره تاویان، دره مران، انجیر کلان، دره صالحان، قمه قوله، دره هونان، دره تاریکه، دره چنار، مری بول، دره علارو و دره هونه
چشمههای ریجاب:
در ریجاب بیش از 20 چشمه وجود دارد که عمده ترین آنها از نظر آبدهی، چشمههای حشانه و کولیتان میباشند. جالب است بدانید که این دو چشمه قسمت اعظم آب رودخانه ریجاب را تامین میکنند. چشمه غصلان نیز چشمه دیگری در ریجاب است که در بابایادگار قرار دارد و اهالی آب آن را به عنوان شفابخشی استفاده میکنند.
جاذبههای تفریحی ریجاب
در سفر به ریجاب شما به هیچ عنوان بیکار نخواهید بود. چرا که این منطقه دارای جاذبههای تفریحی بسیار است که برخی از آنها عبارتند از:
• گذراندن اوقاتی خوش با آبتنی و ماهیگیری در رودخانه الوند
• کوه نوردی در کوههای دالاهو
• لذت تجربهی ورزش پاراگلایدر در سیاه کوه
جاذبههای تاریخی ریجاب
ریجاب کرمانشاه علاوه بر جاذبههای طبیعی و تفریحی بسیاری که دارد به خاطر بهرهمندی از جاذبههای تاریخی نیز مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.
برخی از جاذبههای تاریخی این منطقه عبارتند از:
مسجد عبدالله بن عمر:
یکی از آثار تاریخی ریجاب، مسجد عبدالله بن عمر است که این مسجد در وسط روستای ریجاب قرار دارد. مسجد عبدالله بن عمر مسجدی مستطیل شکل بوده که از قلوه سنگ و ملات تشکیل شده است. محراب این مسجد بر خلاف دیگر مساجد از دیوار جنوبی بیرون نیامده، بلکه به واسطه گچ بریهای انجام شده به دیوار مسجد اضافه شده است.
این مسجد با گذشت زمان بیش از ۹۰ درصد تخریب و غیر قابل استفاده شد، ولی در سال ۱۳۷۰ سازمان میراث فرهنگی این اثر را بازسازی و مرمت کرد و اکنون میتوان به عنوان اثر تاریخی و دیدنی از آن بازدید کرد.
مقبره بابایادگار:
یکی دیگر از آثار تاریخی ریجاب مقبره بابایادگار است که قدمت آن به قرن ۱۶ میلادی بازمیگردد. این مقبره که در روستای بان زرده قرار دارد، بنایی به صورت مربع شکل است که بر روی آن گنبدی مخروطی شکل قرار دارد. این مقبره از گذشته تا کنون یکی از زیارتگاههای مهم اهل حق بوده است، چرا که به اعتقاد آنها بابایادگار تجلی روح حسین بن علی میباشد.
مقبره ابودجانه:
مقبره ابودجانه واقع در ریجاب، متعلق به یکی از صحابه پیامبر میباشد که این شخص در جنگهای بدر و احد در کنار ایشان بوده است. این اثر تاریخی که قدمت آن به صدر اسلام باز میگردد، در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۱۷۵۵۶ به ثبت ملی رسیده است.
قلعه بان زرده:
قلعه بان زرده یکی دیگر از آثار تاریخی ریجاب است که روزگاری به صورت یک قلعه عظیم با ابعاد ۱۵۰*۱۰۰ متر در باغ بزرگی در وسط قریه زرده خودنمایی میکرد. امروزه متاسفانه در این قریه تنها دو برج قلعه بر جای مانده است که دیدن آنها شما را به گذشته میبرد.
بانمزاران:
اگر در ریجاب در فکر بازدید از مقبره بابایادگار افتادید، فراموش نکنید که در مسیر از یک اثر تاریخی دیگر به نام بانمزاران نیز دیدن کنید. بانمزاران نام قلعه عظیمی است که اکنون بسیاری از قسمتهای آن با خاک یکسان شده و تنها بخشی از آن باقی مانده است.
قلعه و برج خاموشی:
در ریجاب شما باغی را مشاهده خواهید کرد که در گذشته قلعه بزرگی در آن قرار داشته و اکنون تنها چند اتاق از طبقه تحتانی آن سالم است. در کنار دیواره غربی قلعه نیز برج بلندی با منارههای اسلامی خودنمایی میکرد که به برج خاموشی معروف بوده و اکنون نیز تنها بخشی از آن باقی مانده است.
زندان دوناب:
در روزگار ساسانی پانصد متر بالاتر از برج خاموشی در تپهای که مملوء از درختان گردو و گلابی وحشی بود قلعهای بنا شد که زندان دوناب شناخته میشد. امروزه این قلعه که تنها بخشی از آن باقی مانده است، به عنوان یک اثر تاریخی در ریجاب شناخته میشود.
پوشش گیاهی ریجاب
ریجاب پوشش گیاهی و جنگلی بسیار متنوعی دارد که عبارت است از: بلوط، پسته کوهی، زالزالک، آلبالوی وحشی، تمشک وحشی، بید، انجیر، گردو، انار، چنار، انگور، هلو، و زیتون.
علاوه بر این در ریجاب بسیاری از گیاهان دارویی مانند چینور، گنور و ریواس، سماق، اسپن یا اسپند، زو، کنگر، سیرونه، پیچک و کول، قارچ، تولکه، ترشکه، گیلاخه، چاوبازه، شن، سیاکوز و .. را نیز میتوان یافت.
نکاتی که باید در سفر به ریجاب رعایت کنیم
همانطور که در بالا اشاره کردیم ریجاب در یک منطقه کوهستانی قرار دارد. از این رو به خاطر وجود کوهها، درهها و آبشارهای بسیار در این منطقه، میبایست برای گشت و گذار همراه خود لباس و کفش مناسب همراه داشت، تا بتوان به راحتی راهها و مسیرهای پر پیچ و خم را طی نمود.
علاوه بر این برای بازدید از مکانهای تاریخی و تفریحی بهتر است همراه خود، شخصی را به عنوان راهنما و آشنا به مسیر داشته باشید.