بی‌توجهی خانه تاریخی «مجاهد» دزفول

زمان مطالعه: دقیقه
بروزرسانی: 1401/11/25
بازدید: 59
نام نویسنده
تحریریه لحظه آخر نویسنده
 عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول گفت: خانه تاریخی مجاهد دزفول با حدود یک و نیم قرن قدمت زیر غبار فراموشی‌ها و کمبود اعتبارات متروکه مانده و به حال خود رها شده است.

نجمه مورث‌نوری اظهار کرد: با توجه به آغاز فصل بارش این بنای تاریخی در خطر فرسودگی و آسیب پذیری جدی قرار دارد. بنایی که در صورت بهسازی کامل می‌تواند تبدیل به یکی از بهترین اقامتگاه‌های سنتی استان خوزستان شود. این خانه ارزشمند در مرکز بافت تاریخی شهر دزفول قرار دارد. شهری که به خاطر وجود بناهای آجری به موزه آجری ایران شهرت دارد.

وی گفت: دزفول شهری تاریخی در شمال استان خوزستان است که در کنار رودخانه دز واقع شده و به مدد قرن‌ها تمدن و تجربه و مرور زمان بافت تاریخی ارزشمند آن شکل گرفته است و با وجود همه صدماتی که بافت تاریخی دزفول در دهه‌های گذشته دیده اما همچنان کارشناسان معتقدند که هنوز هم می‌شود بافت تاریخی شهر را نجات داد و در آن صفای فرهنگ سنتی دزفول را لمس کرد و زندگی را در آن با آداب و رسوم و سنن کهن‌اش جاری کرد و به شکلی مناسب به گردشگران مشتاق اصالت و هویت‌هایی با غنای تاریخی عرضه نمود.

این عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران شهرستان دزفول با بیان این که بافت قدیم دزفول سه ظرفیت ممتاز دارد تصریح کرد: این ظرفیت‌ها قرار گرفتن دزفول در کانون توجهات ملی را ضروری می‌نماید. اولین ظرفیت آن، ظرفیت فرهنگی این بافت تاریخی است؛ وجود حسینه‌ها،‌ مساجد تاریخی، هیات‌های مذهبی و ارتباطات قوی همسایگی در آن نشان از سرزندگی و حیات اجتماعی خاص شهر دزفول در گذشته بوده که می‌تواند الگو و سرمایه‌ای برای تعاملات در محلات جدید شهر باشد.

او با اشاره به دیگر ظرفیت‌های این بافت تاریخی گفت: ظرفیت دوم این بافت معماری آن است که با توجه به روند پرشتاب جهانی شدن و از بین رفتن هویت ساختمان‌های شهرها، می‌تواند الگویی برای استفاده در نمای ساخت و سازهای جدید در شهر باشد. با همه پیشرفت‌ها در مصالح، آرامشی که در طرح نماهای سنتی ساختمان‌ها به انسان دست می‌دهد، گواه این مدعا است، گسترش فضاهای رستوران‌ها و قهوه‌خانه‌های سنتی نشان از انطباق فطرت ایرانیان با کالبد و معماری سنتی است که چنین حس و هویتی در بافت تاریخی دزفول سرشار است.

مورث‌نوری بیان کرد: سومین ظرفیت این بافت ارزشمند گردشگری آن است. بناهایی ساده که با شکوه خاصی با نقوش آجری زینت داده شده‌اند دل هر بیننده و صاحب ذوقی را می‌رباید. استقبال گردشگرانی که تاکنون از این بافت دیدن نموده‌اند بهترین گواه فرصت‌های گردشگری و اقتصادی است. فرصتی عظیم که سایر شهرهای تاریخی نظیر یزد، کرمان، ‌قزوین و برخی دیگر به خوبی از آن بهره گرفته‌اند.

وی ادامه داد: یکی از زیباترین و دیدنی‌ترین بناهای دزفول در بافت کهن آن خانه تاریخی مجاهد است. این بنا در خیابان طالقانی کوچه شهید دیانی و در مرکز محله شاه‌رکن الدین واقع شده است. محله شاه رکن الدین یکی از محلات ویژه شهر دزفول در خصوص وجود آثار ارزشمند است. قرارگیری خانه مجاهد در مجموعه‌ای شامل بقعه، مدرسه، مسجد و حمام شاه رکن الدین و خانه‌های تاریخی چون مهدوی، محسنی، نفیسی، غفاری، گلچین و نیلساز، اهمیت توجه به آن را دو چندان می‌نماید.

این عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران شهرستان دزفول اضافه کرد: خانه مجاهد در 24 آذر سال 1388 به شماره 28204 در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده و یکی از بناهای با شکوه معماری قدیم دزفول به شمار می‌رود که مربوط به دوره قاجاریه بوده و بیش از 140 سال از عمر آن می‌گذرد. وسعت خانه مجاهد 580 متر است و نوع کاربری بنا در گذشته به صورت مسکونی بوده و در حال حاضر در تملک بخش خصوصی است.

وی توضیح داد: خانه مجاهد همچون دیگر بناهای عصر قاجاری برخوردار از تزیینات مجلل و باشکوه، اصالت و معماری و طرحی مناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه است. از جمله ویژگی‌های این اثر ساخت آن در دوطبقه و دارای بودن طاق‌های متنوع آجری شامل طاق‌های هلالی، رومی و پنج و هفت و فضاهای متنوع درون خود در جبهه‌های مختلف به همراه دیوار بیرونی با تزیینات متنوع آجری به صورت خوون چینی است. علاوه بر آن خانه مجاهد دارای شبستانی وسیع و شوادانی بی نظیر که به شوادان اتاق (زیر مجموعه شاه رکن الدین) منتهی می‌شود.

مورث‌نوری اظهار کرد: از دیگر عناصر ارزشمند بنا، فضایی به عنوان حوض‌خانه در جبهه شمالی وجود دارد که در قدیم الایام توسط سقاها به صورت روزانه پر از آب می‌شده و در کنار این حوض آب باغچه‌ای با درخت همیشه سرسبز کنار است.

وی ادامه داد: از ویژگی‌های خاص معماری این بنا تزیینات آجری متنوع و زیبایی است که در نمای داخلی بنا مشهود است و ذهن بیننده را مهمان گره‌های آجری می‌نماید که به دست معماران سنتی دزفول در گرداگرد حیاط این بنا خلق شده‌اند و نمونه‌هایی بی‌بدیل از آن‌ها با اشکالی چشم نواز که مشابه آن در دیگر بناها دیده نشده است در نماهای داخلی خانه مجاهد خود نمایی می‌کند. از دیگر ویژگی‌های کم نظیر این بنا می‌توان به ایوان بسیار بزرگ و زیبای آن اشاره کرد که جلوه باشکوهی به آن بخشیده است.

این دوستدار میراث فرهنگی گفت: با داشتن چنین ویژگی‌هایی و مساحت مناسب بنا در سال‌های گذشته بخش‌هایی از این سازه ارزشمند جهت راه‌اندازی مسافرخانه سنتی در دزفول توسط اداره میراث فرهنگی مرمت شد ولی متاسفانه عملیات مرمت به دلیل عدم تخصیص اعتبار کافی نیمه کاره ماند و در حال حاضر خانه مجاهد به صورت متروکه رها شده است.

او خاطرنشان کرد: با توجه به موقعیت مکانی و قرارگیری خاص و منحصر به فرد این بنا و دسترسی به خیابان اصلی و سهولت استفاده از وسایل نقلیه عمومی می‌توان با برنامه‌ریزی صحیح و حمایت از بخش خصوصی، با وارد کردن سرمایه لازم و تکمیل مرمت‌خانه مجاهد از آن به عنوان مهمان‌پذیر یا سفره‌خانه سنتی استفاده نمود تا از این ظرفیت ملی و ارزشمند در جهت بازدید و اقامت گردشگران نهایت استفاده صورت پذیرد و چرخ صنعت گردشگری شهر تاریخی دزفول را به حرکت درآورد.

منبع:ایسنا
تا کنون هیچ نظری ثبت نشده است

مجله گردشگری

مشاهده همه مقالات
جاذبه های گردشگری مقالات مرتبط
جاهای دیدنی اطراف شیراز که باید حتما ببینید! جاهای دیدنی اطراف شیراز که باید حتما ببینید!
بهترین جاهای دیدنی شیراز در بهار که حتما باید ببینید
بهترین جاهای دیدنی شیراز در بهار که حتما باید ببینید
بیشتر بخوانید
جاهای دیدنی دبی در شب؛ 10شگفتی دبی که در شب باید دید!
جاهای دیدنی دبی در شب؛ 10شگفتی دبی که در شب باید دید!
بیشتر بخوانید
اطلاعات مفید مقالات مرتبط
عجیب ترین قوانین هواپیمایی که از وجود آن‌‌ها بی خبرید!
عجیب ترین قوانین هواپیمایی که از وجود آن‌‌ها بی خبرید!
بیشتر بخوانید
موج های خروشان مشهد | قیمت بلیط 1403 + معرفی امکانات + عکس
موج های خروشان مشهد | قیمت بلیط 1403 + معرفی امکانات + عکس
بیشتر بخوانید
شهربازی های دبی؛ آشنایی با 8 شهربازی معروف و زیبا در دبی
شهربازی های دبی؛ آشنایی با 8 شهربازی معروف و زیبا در دبی
بیشتر بخوانید
کشتی های تفریحی قشم؛ گشت و گذار در خلیج فارس
کشتی های تفریحی قشم؛ گشت و گذار در خلیج فارس
بیشتر بخوانید
پارک موضوعی ایروان | دیزنی لند ارمنستان
پارک موضوعی ایروان | دیزنی لند ارمنستان
بیشتر بخوانید
امتیاز 4.5 از 5 | از 100 کاربر