بر اساس خبرهای رسیده از خبرگزاری‌ها در روز یکشنبه 13 تیرماه انفجاری بزرگ در در ۳۰ کیلومتری آب‌های ساحلی جمهوری آذربایجان در دریای خزر رخ داده است. در برخی ازگزارش های اولیه خبرگزاری ها این انفجار در میدان گازی امید، دومین میدان بزرگ گاز طبیعی که درسواحل جمهوری آذربایجان 75 کیلومتری جنوب شرقی باکو قرار گرفته، وقوع یافت و برخی دلیل وقوع این انفجار را مرتبط با یک سکوی استخراج نفت ساحلی می دانند.
اما چندی بعد شرکت ملی نفت آذربایجان این گزارش را تکذیب کرد و اعلام کرد هیچ حادثه ای رخ نداده، همچنین اذعان داشت هیچ انفجاری در سکوهای نفتی در داخل دریا رخ نداده است و در حال حاضر دلیل وقوع این انفجار مورد بررسی قرار دارد. در پی این حادثه گزارش ها فیلم ها و عکس هایی در شبکه های اجتماعی و برخی از سایت ها منتشر شد، که نشان می‌دهد دود بلندی بر فراز آب های دریای خزر قابل مشاهده می باشد. انفجار و شعله فقط برای دقایقی قابل رویت بوده و به سرعت محو شد. همین مسئله نیز احتمال انفجار در یک سکوی گازی را کاهش می‌دهد.
از سوی دیگر وزارت محیط زیست و ذخایر طبیعی و مرکز زلزله شناسی جمهوری آذربایجان با انتشار گزارشی دلیل انفجار در دریای خزر را فوران آتش فشان اعلام کردند و معتقدند فوران آتشفشان در اغلب موارد با انفجار و آتش سوزی همراه است. علاوه بر آن محققان پژوهشگاه اقیانوس شناسی و برخی از منابع این احتمال را مطرح کردند که انفجار ممکن است، به دلیل پدیده گل‌فشان در تعدادی چاه آزمایشی که در زمان گذشته، در زمان شوروی سابق برای اکتشاف نفت و گاز در این بخش از دریای خزر حفر شده بود، روی داده باشد. آن ها تاکید دارند که به لحاظ زمین شناسی امکان وقوع آتشفشان در دریای خزر وجود نداشته و این انفجار به گل فشان ها مرتبط است، مخلوط شدن مقادیر زیادی گاز، گل و آب باعث ایجاد آتشفشان‌های گِلی شده است.
همانطور که زمین لرزه‌ای که در سال ۲۰۰۰ میلادی در باکو رخ داد سبب بیداری آتش فشان گلی در خزر در نزدیکی منطقه نارداران حومه باکو شده بود و بر اثر فوران گل یک جزیره کوچک هم در دریا ایجاد شد. در محدوده منطقه جمهوری آذربایجان نیز نزدیک به 400 آتشفشان گلی وجود دارد، که در نیمی از تعداد کل آتشفشان‌های گلی جهان است. اگر در زمان فوران کسی در نزدیکی این آتشفشان‌ها باشد، احتمال وقوع خطر، بسیار زیاد است. در واقع آتشفشان‌های گلی آن‌هایی هستند که از دهانشان به جای مواد مذاب آب داغ به همراه گل و لای و رسوبات و گازهایی مانند متان، دی اکسید کربن و نیتروژن خارج میشود و حدودا هر 20 سال یک بار نیز یکی از آنها از زمین سر برآورده و فوران می‌کند.
دکتر هادی گریوانی، عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در رابطه با این موضوع معتقد است، که این رخداد همان انفجار گل فشان می باشد که در نزدیکی سواحل جمهوری آذربایجان رخ داده است، ابتدا این واقعه را به انفجار یک میدان گازی و سپس به انفجار یک شناور حامل نفت وگاز و در نهایت به وقوع آتش فشان نسبت دادند. بر اساس نظر او در آینده و زمانی طولانی با فرورانش در بخش میانی ممکن است این آتشفشان رخ دهد ولی هم اکنون در دریای خزر وقوع آتشفشان امکان ندارد و وقوع آن به انفجار گل فشان‌های متعددی بستگی دارد. او در سخنان خود یادآور شد که نمونه این گل فشان‌ها را در سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه "گمیشان" استان گلستان است و فعالیت گل فشان‌ها به صورت تناوبی می‌باشد که هر از چند گاهی منجر به خروج گِل به همراه گازهای احتمالی موجود در میان رسوبات میشود.
در رسوبات بستر دریای خزر نیز این نوع گازها فراوانند و علاوه برآن با پدیده دیگری با نام گازهای هیدراته همراه هستند. گازهای هیدارته از مخلوط آب و گازهایی مانند متان در فشار بالا و دمای پایین بستر دریا تشکیل شده و به شکل یخ ظهور می‌یابند. این گازها عموما از متان تشکیل شده‌اند و شدت خروج این سیالات به میزان گاز موجود در رسوبات و نیز شدت فشارهای زمین ساختی بستگی دارد.
براساس گفته های گریوانی آنچه که در دریای خزر منجر به انفجاری آتشین مانند این حادثه میشود، وجود این نوع گازها در بستر دریا است. در رخداد گل فشان‌های بزرگ گازهای هیدروکربنی موجود در رسوبات تجمع می‌یابند و یا گازهای هیدراته ذوب میشود و حجم بسیار زیادی از متان را در میان رسوبات آزاد می‌کنند؛ سپس در اثر فشار گازهای تجمع یافته و نیز فشارهای زمین شناختی، این گازها با انفجار از دهانه گل فشان خارج شده و ضمن ترکیب با اکسیژن جو زمین آتش می‌گیرند. در این میان برخی دیگر نیز معتقدند، که در وقوع وقوع آتشفشان گِل فشان این احتمال وجود دارد که تخته سنگ ها و سنگ هایی که در اثر انفجار به سمت بالا رانده می شوند به یکدیگر ضربه بزنند و باعث ایجاد جرقه شوند.
