طالقان سرزمین بلندی

طالقان یکی از بزرگترین شهرستان های استان البرز می باشد و از 86 روستا تشکیل شده است که هر کدام هم جاذبه های خاص و جذابیت خاص خودش را دارند. در سالهای اخیر روستاهای طالقان توجه تعداد زیادی از گردشگران را به خود جلب کرده است. به ماه اردیبهشت که نزدیک می شویم طالقان هر روز سبز تر و سبزتر می شود و خود نمایی می کند اما همه ما کنجکاو هستیم که چرا این منطقه کوچک توجه خیلی از مردم را به سمت خود کشانده است. با ما همراه باشید در این باره مطالبی را مطالعه کنیم.

طالقان کجاست؟

یکی از بزرگترین شهرستان های البرز شهرستان طالقان است که 1800 متر در قسمت شمال غربی آن را دریا گرفته است. و اگر شما قصد بازدید از این منطقه سرسبز و زیبا رو دارید باید به آزادراه کرج به قزوین شده و بعد از چند کیلومتر از آبیک وارد جاده طالقان شوید سپس بعد از عبور مسیر بسیار دیدنی و کوهستانی به روستا می رسید. قطعا گردش در این روستا می تواند برای گردشگران بسیار جذاب باشد البته قابل ذکر است که طالقان از سمت شرق و جنوب شرق به شهرستان ساوجبلاغ و از سمت شمال غرب به منطقه الموت و از شمال نیز به مازندران راه دارد.

مساحت و جمعیت طالقان 

طبق آمار داده شده جمعیت ثابت طالقان در سال 1390 تقریبا حدود 27 هزار نفر اعلام شده و همچنین مساحت این شهرستان 1325 کیلومتر مربع است. منطقه شهرستانی طالقان قبل از تشکیل ناحیه البرز قسمتی از تهران بود و فاصله ای 133 کیلومتری با این شهر داشت.

آداب و رسوم و فرهنگ مردم طالقان 

هر یک از مناطق ایران سنت ها و ویژگی های خاص خود را دارد شهرستان طالقان نیز فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود را دارد. در شب یلدا تمام اهالی محل به خانه برگ روستا می روند و بلندترین شب سال را کنار هم جشن می گیرند. دور کرسی می نشینند و بزرگ های روستا با خواندن قران و دعا برای گسترش و افزایش محصولات و برکت زیاد می کنند و اما یکی از رسم های آن که چندین سال است بین آن ها رایج شده درمی سران و شال اندازی است که مثل یک میراث معنوی یا ناملموس ثبت شده.
دو بازی در بین مردم طالقان در شب چله اهمیت خاصی دارد. گدره بازی و انگشتر بازی جوان های جمع گل یا پوچ بازی می کردند اما به روش خاصی این بازی را انجام می دهند مثلا در پوست گردو انگشتری مخفی می کنند و اگر طرف مقابل درست حدس بزند صاحب انگشتر می شود. بعضی دیگر افراد برای گرفتن فال به تعبیر خانه می روند. تعبیر خانه یکی از قدیمی ترین خانه در روستا گفته می شود. ده نفر از بزرگان دورهم جمع می شوند و یک آفتابه مسی وسط قرار می دهند و دختران مجرد هم در پشت بام خانه جمع می شوند و نیت می کنند و هر کدام یک نشانه از خود داخل آن می اندازند و به نوبت فال می گیرند 

زبان و مذهب مردم طالقان 

.دین مردم این شهرستان اسلام و شیعه دوازده امام هستند در قرون یک تا سه هجری بسیاری از آیین زرتشت پیروی می کنند. اما  بعد از دوران صفویه دین مردم به اسلام تغییر کرد. گویش این منطقه فارسی است و فقط در منطقه میناوند مردم به زبان ترکی حرف می زنند. و بغضی افراد ساکن شمال طالقان بخاطر نزدیکی به شهر های شمال کشور گویش تاتی که بسیار شبیه و نزدیک به گویش گیلکی و مازندرانی است. 

آب وهوای طالقان  

طالقان آب و هوای ییلاقی و کوهستانی دارد و در فصل های گرم سال گردشگران بسیاری را به خود جذب کرده است. سفر به طالقان می تواند در این فصل بسیار جذاب باشد. این منطقه یکی از خوش آب هواترین منطقه در استان البرز می باشد که دلیل آن وجود دریاچه طالقان در دل کوهستان است.

روستاهای طالقان 

در ادامه به معرفی روستاهای طالقان می پردازیم.

 روستای زیبای میر

قابل توجه است که طالقان به 86 روستا تشکیل شده است که هر کدام هم جاذبه های خاص و جذابیت خاص خودش را دارند در دهستان پایین طالقان روستایی به اسم میر وجود دارد که خود میر از محله های کوچکتری نیز تشکیل می شود. روستای میر طبیعتی سرسبز و دشت های بسیاری دارد و منطقه ییلاقی ای است که می توانید در یک روز گرم شاهد آب و هوای دلنشین و خنک باشید. از دیگر جاذبه های این روستا می توان چشمه های چالدره پسین دره و همچنین کوه های شهروندی، خاک خزی سر، دره کوان، کی چشمه و غیره اشاره کرد و البته می توانید از باغ های رنگارنگ منطقه نیز دیدن کنید.  

شاه البرز

در غرب روستای طالقان منطقه قلعه شاه البرز وجود دارد که با گذراندن چند کیلومتری  به پارکینگ ابتدایی کوهنوردی می رسید. قلعه شاه البرز 4200 متر ارتفاع دارد و اگر مسیر صعود به قلعه را ادامه دهید به غرب کوه میرسید که نزدیکی منطقه الموت قزوین است  

علم کوه

بعد از قله دماوند ، دومین قله مرتفع ایران علم کوه است که چشم انداز زیبایی از دشت های سرسبز و جنگل های مازندران دارد. در طول مسیر صعود به علم کوه یک پدیده نادر در خاورمیانه قرار دارد که دوتا سنگ با نام سماور به صورت عمود بر روی یکدیگر قرار دارند.

ارژنگ قلعه 

 یکی دیگر از قلعه های اطراف طالقان ارژنگ قلعه است. البته برای دیدن از این قلعه اول به روستای میناوند بروید جالب این است که مردم میناوند تنها مردمی هستند که تات نیستن اما ترکی صحبت می کنند. در جنوب روستای میناوند قلعه ارژنگ وجود دارد که از معدود مناطق طالقان است که در سال 1381 به فهرست آثار ملی افزوده شد. فاصله قلعه تا روستا سه ساعت پیاده روی است چون قلعه در مسیر کوه ارژنگ قرار دارد و توریست ها مسیری نسبتا آسان را هم کوهنوردی می کنند. در این قلعه ظروفی کشف شده است که به قرن 5 تا 7 هجری برمی گردد.

روستای ایستا

روستای ایستا را به نام مرموز ترین روستای ایران می شناسند. البته برای دسترسی به این روستا می توانید از شرق روستای طالقان در کنار رودخانه شاهرود بروید و اما نکته بسیار جالب و مهم این است که هیچ زنی حق ورود به این روستا رو ندارد. یعنی وقتی در کوچه خیابان های این روستا که قدم میزنید هیچ زن و دختری را نمی بینید. روستا ایستا را عجیب ترین روستا می شناسند که مردمش قصد دارند از تکنولوژی فاصله گرفتند. جمعیت روستای ایستا بسیار اندک است و در آمار جمعیت ایران شمرده نمی شوند البته هیچ کدام آن ها شناسنامه ندارند آنها همه کار را بین خود انجام می دهند. این افراد شاید سالی دوبار از روستا خارج شوند.

 آبشار و روستای اورازان

یکی دیگر از روستاهای ییلاقی و بکر دیگر اطراف طالقان اورازان است. گردشگرانی که به این روستا سفر می کنند باید به 12 کیلومتری طالقان مراجعه کنند. دلیل اصلی محبوبیت این روستا آبشار دیدنی و بسیار قشنگ آن است که به اسم آبشار اورازان مشهور است. سرچشمه این آبشار از ارتفاعات رشته کوه البرز است البته لازم به ذکر است که این روستا در کنار آبشار تپه ای باستانی که ظرف های کشف از این تپه قدمت چهار هزار ساله دارد.

روستای میناوند

همانطور که ذکر شده بود در قسمت جنوبی طالقان روستای میناوند وجود دارد و با وجود اثر تاریخی به نام ارژنگ در دل کوه های خود معروف شده است البته این قلعه بنایی قدیمی است که قدمت آن به دوره اسماعیلیان یعنی دوره پس از اسلام برمی گردد این قلعه به دستور امیر کیا در سال 544 ساخته شد. در زمان های دور این قلعه جز ارزشمند ترین قلعه اسماعیلیان محسوب می شد. به جز قلعه ارژنگ در روستا میناوند بنا های تاریخی دیگری وجود دارد که یکی از آنها غار پنجه علی است که در قسمت شمالی روستا واقع شده و قدمت غار به سه هزار سال می رسد. برای ورود به غار در بزرگی به ارتفاع 6 متر است و البته به گفته کارشناسان در دوره های مختلف از این غار به عنوان پناهگاه استفاده می شد.  

جاذبه های گردشگری طالقان 

 شهرستان زیبای طالقان از مکان های توریستی است که شامل تپه ها، قلعه ها و حمام ها و روستا ها است. تعدادی از معروفترین آبشارهای آن را معرفی خواهیم کرد.

آبشار شله بن

اگر قصد بازدید از آبشار شله بن را داشته باشید می توانید به غرب روستا و در 10 کیلومتری شمال شهرک بروید البته این آبشار منشا رودخانه خسبان از مهم ترین رودخانه های طالقان محسوب می شود. بهترین زمان بازدید از این آبشار زیبا در نیمه اول سال است چرا که این منطقه نیز آب و هوای ییلاقی دارد و به لطف بارش این رود به سمت پر آبی می رود.

آبشار کرکبود

از زیبا ترین و محبوب ترین آبشار های طالقان و سه شهرستان ساوجبلاغ آبشار کرکبود است. برای دسترسی به این آبشار باید وارد جاده طالقان شده بعد از گذر از طالقان و قبل از روستای سفیدخانی وارد جاده کرکبود شوید آبشار در فاصله 700 متری شمالی این روستا واقع شده است. این آبشار در بین صخره ها واقع شده ارتفاع آبشار حدود 5 متر البته این آبشار برخلاف دیگر آبشار ها آب آهکی دارد که منبع سرچشمه از ارتفاعات حصار چال مازندران است و آخر این آب وارد رودخانه شاهرود می شود.

 آبشار سوهان (چره)

از دیگر مناطق طالقان روستای سوهان است که در قسمت غربی طالقان واقع شده است. توریست ها می توانند برای برای رفتن به آن جا ابتدا وارد جاده طالقان سپس وارد جاده ارکان میراج در روستای گیلک شده و بعد از گذر از جاده سرسبز و دیدنی در آخر جاده به دوراهی می رسید که یکی از آنها جاده سوهان است و شما را به این روستا می رساند.آبشار سوهان بر خلاف دیگر آبشار ها جز آبشار های دائمی است که حدود 12 متر ارتفاع دارد که تمام گردشگران و توریست ها می توانند در هر فصلی از سال خاطرات خوبی را رقم بزنند و قابل ذکر است که این روستا در روزهای گرم نیز هوای ییلاقی دارد. آبشار سوهان در 4 کیلومتری روستا قرار دارد و مسیر پیاده روی 4 ساعته دارد گردشگران بعد از خشک دره به آبشار می رسند البته آبشار سوهان به آشار چره نیز معروف است.

پوشش گیاهی و جانوری طالقان 

بعد از سفر به طالقان می توانید از حیات وحش آنجا نیز بازدید کنید.حیات وحش شهرستان طالقان از از پستانداران پرندگان وحشی و غیره تشکیل می شود که همگی در کوه شاه البرز زندگی می کنند همچنین این منطقه از پوشش گیاهی گوناگون و مختلفی همچون باغ‌های گردو،زیتون، گلابی، درختان چنار، ریواس کاسنی، آویشن، گل های شقایق و… به دلیل قرار گرفتن در رشته کوه های استان البرز حضور چشم های بیشمار بهره مندی از خاک حاصلخیز رطوبت فراوان است سرسبزی و طبیعت چشم نواز و زیبای طالقان در کنار چشم‌انداز خارق العاده و منحصر به فرد این منطقه از کشور زبانزد گردشگران و مسافران است.